Andrej Žvan
| andrej žvan | |||
|---|---|---|---|
 Andrej Žvan | |||
| Lični podaci | |||
| Datum rođenja | 21. novembar 1915. | ||
| Mesto rođenja | Spodnje Gorje, Austrougarska | ||
| Datum smrti | 24. mart 1945. (29 god.) | ||
| Mesto smrti | Porezen, DF Jugoslavija | ||
| Profesija | radnik | ||
| Delovanje | |||
| Član KPJ od | 1939. | ||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | ||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije | ||
| Čin | poručnik | ||
| Heroj | |||
| Narodni heroj od | 27. novembra 1953. | ||
| Odlikovanja |
| ||
Andrej Žvan – Boris (Spodnje Gorje, 21. novembar 1915 — Porezen, 24. mart 1945), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1915. godine u mestu Spodnje Gorje. Nakon završene osnovne škole, pomagao je ocu pri obrađivanju zemlje. Oko 1933. godine, postao je aktivan u kulturno-prosvetnom društvu „Sloboda“ u rodnom mestu. Nakon služenja vojnog roka 1937-1941, zaposlio se u železari u Jesenicama, gde je prvobitno bio običan radnik, ali se posle usavršio kao elektrovarilac. Godine 1938. postao je član Saveza komunističke omladine Jugoslavije, a 1939. član Komunističke partije Jugoslavije.
Nakon okupacije Jugoslavije 1941, uključio se u pripreme slovenačkih komunista za oružani ustanak. Kako bi izbegao hapšenje, zajedno s braćom Alojzom i Janezom, prebegao je jula 1941. godine partizanima Jeseničke čete na Pokljuki i s njima učestvovao u napadu na Nemce 1. avgusta kod Mežaklje. Nakon bitke na Kotliču 8. avgusta, bio je postavljen za komandira voda. Decembra 1941, učestvovao je u organizovanju Narodnooslobodilačkog pokreta u okolini Bleda i Bohinja, te je zajedno s Jakobom Bokalom osnovao i vodio partizanski bataljon „France Prešern“.
Od početka 1942, bio je komandir Prešernove čete na Pokljuki, koja je u leto iste godine prerasla u Drugi bataljon Gorenjskog partizanskog odreda. Žvan je avgusta iste godine bio imenovan za komandanta tog odreda. Na jesen je oboleo, pa se privremeno povukao iz borbi. Početkom 1943, ponovno se vratio u sastav bataljona na Kljuki. Po osnutku Sedme slovenačke brigade „France Prešern“, bio je komandant minersko-diverzantskog voda „Triglav“, koji je izveo nekoliko uspešnih napada na nemačke objekte i patrole. Novembra 1943, dobio je čin poručnika NOVJ. Januara 1944. se ponovno razboleo. Nakon ozdravljenja, završio je oficirsku školu pri Glavnom štabu NOV i PO Slovenije, a krajem 1944. dodeljena mu je funkcija zamenika komandanta Gorenjskog operativnog područja. Tamo je vodio brigu i o prilivu novih snaga u gorenjske partizanske jedinice. Te je godine bio odlikovan Ordenom za hrabrost.
Tokom poslednje neprijateljske ofanzive na području Gorenjske i Primorske, Žvan je bio komandant velike, ali slabo naoružane grupe partizana, koju su na Poreznu opkolile nemačke snage. Poginuo je 24. marta 1945, tokom proboja neprijateljskog obruča.
Nakon završetka rata, sahranjen je u grupnoj grobnici palih boraca na groblju u rodnom Spodnjem Gorju.
Ukazom predsednika Federativne Narodne Republike Jugoslavije Josipa Broza Tita, 27. novembra 1953. godine, proglašen je za narodnog heroja.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Narodni heroji Jugoslavije. Ljubljana - Beograd - Titograd: Partizanska knjiga - Narodna knjiga - Pobjeda. 1982.
- Enciklopedija Slovenije. Ljubljana: Mladinska knjiga. 2001.
