Aparat za gašenje požara
Aparat za gašenje požara ili protivpožarni aparat je naprava koja služi za gašenje ili kontrolisanje malih požara, često u hitnim situacijama. Nije namijenjen za nekontrolisane požare, npr. onaj koji je već stigao do plafona, ugrožava korisnika aparata (kada nema izlaza, ima puno dima, opasnost od eksplozije...), ili zahtijeva stručno djelovanje vatrogasaca. Najčešće, aparat za gašenje požara sastoji se iz cilindra pod pritiskom sa ručicom koja sadrži supstancu koja se ispušta da bi se ugasio požar.
Postoje 2 glavna tipa aparata za gašenje požara:
- sa skladištenim pritiskom i
- sa punjenjem.
Aparati pod pritiskom se najčešće koriste. Aparati sa punjenjem se ne koriste tako često, najčešće se koriste u industrijskim postrojenjima. Oni imaju prednost jednostavne i brze dopune, što omogućava operateru da otpusti supstancu za gašenje, napuni ga i vrati na vatru u razumnom roku. Za razliku od aparata pod pritiskom, ovi aparati za gašenje požara koriste kompresovani ugljen-dioksid umjesto azota, iako se azotna punjenja koriste na niskim temperaturama.
Klasifikacija[uredi | uredi izvor]
Međunarodno postoji nekoliko prihvaćenih klasifikacionih metoda za ručne aparate za gašenje požara. Svaka metoda je korisna u borbi protiv požara sa određenom grupom supstanci.
Australija[uredi | uredi izvor]
| Tip | Prije 1997. | Sadašnja | Pogodni za upotrebu na obuci (zagrada označava ponekad upotrebljive) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Voda | Crvena | Crvena | A | ||||||
| Pjena | Plava | Crvena sa plavom trakom | A | B | |||||
| Suva hemijska supstanca (prah) | Crvena sa bijelom trakom | Crvena sa bijelom trakom | A | B | C | E | |||
| Ugljen-dioksid | Crvena sa crnom trakom | Crvena sa crnom trakom | (A) | B | D | F | |||
| Isparavajuća tečnost (agenti bez halona) | Još nije u upotrebi | Crvena sa žutom trakom | A | B | C | E | |||
| Halon | Žuta | Ne proizvodi se više | A | B | E | ||||
| Mokra hemijska supstanca | Solid oatmeal | Crvena sa trakom boje ovsene kaše | A | F | |||||
U Australiji je ilegalno posjedovati žute (halonske) aparate za gašenje požara, osim u izuzecima.
Ujedinjeno Kraljevstvo[uredi | uredi izvor]
Po standardu BS EN 3 aparati za gašenje požara u Ujedinjenom Kraljevstvu kao i širom Evrope su crvena, sa trakom ili krugom druge boje koja pokriva 5-10% površine aparata. Prije 1997. godine, cijelo tijelo aparata bilo je jedne boje koja označava vrstu aparata (agenta za gašenje požara).
U Ujedinjenom Kraljevstvu postoji 6 klasa požara:
- A klasa su čvrste supstance kao papir i drvo.
- B klasa su zapaljive tečnosti: ulje, gorivo, masti...
- C klasa su zapaljivi gasovi.
- D klasa su zapaljivi metali.
- E klasa su električni aparati.
- F klasa su ulje za kuhanje i mast za kuhanje.
| Type | Stari kod (boja) | BS EN 3 kod boje | Pogodni za upotrebu na obuci (zagrada označava ponekad upotrebljive) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Voda | Signalna crvena | Signalna crvena | A | ||||||
| Pjena | Krem | Crvena sa krem panelom iznad instrukcija | A | B | |||||
| Suvi puder (prah) | Francuska plava | Crvena sa plavim panelom iznad instrukcija | (A) | B | C | E | |||
| Ugljen-dioksid CO2 | Crna | Crvena sa crnim panelom iznad instrukcija | B | E | |||||
| Mokre hem. supstance | Još nije u upotrebi | Crvena sa kanari žutim panelom iznad instrukcija | A | (B) | F | ||||
| Prah klase D | Francuska plava | Crvena sa plavim panelom iznad instrukcija | D | ||||||
| Halon 1211/BCF | Smaragdno zelena | Nije više u upotrebi | A | B | E | ||||
U UK upotreba halon gasa je zabranjena osim u vojne svrhe.
Sjedinjene Američke Države[uredi | uredi izvor]
Nema oficijelnog standarda za boje aparata u SAD, iako su tipično crveni, osim aparata klase D, koji su obično žuti, i vode, koji su obično srebrne boje, ili bijeli ako je vodena para. Aparati su označeni piktogramima koji označavaju tip požara. U prošlosti, bili su označeni geometrijskim simbolima, što ima i danas kod nekih.
| Klasa požara | Geometrijski simbol | Piktogram | Klasa požara | |
|---|---|---|---|---|
| A | Zeleni trougao | Kontejneri i hrpe drva | Čvrste supstance | |
| B | Crveni kvadrat | Rezervoar za gorivo i lokva koja gori | Zapaljive tečnosti i gasovi | |
| C | Plavi krug | Električni utikač i utičnica koja gori | Električna oprema pod naponom | |
| D | Žuti desetougao (zvijezda) | Oprema koja gori | Zapaljivi metali | |
| K | Crni šestougao | Gorući tiganj | Ulja za kuhanje i masti za kuhanje |
Reference[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Automatic Sprinkler Protection - Goram Dana, S.B.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Underwriters Laboratories tips
- The Cold Fire Fire Extinguisher Information Site
- MSDS Sheets for ABC Dry Chemical
- MSDS Sheets for Carbon Dioxide
- MSDS Sheets for Wet Chemical
- MSDS Sheets for AFFF 2% Foam Concentrate
- MSDS Sheets for Purple-K Powder
- MSDS Sheets for Class D Powder
- OSHA requirements
- Online museum about antique fire extinguishers and their history Arhivirano na sajtu Wayback Machine (7. april 2015)
- Fire Extinguisher Information Site Arhivirano na sajtu Wayback Machine (31. август 2009)
- National Fire Help
- Aparat Za Gašenje Požara Архивирано на сајту Wayback Machine (3. decembar 2013)
- Fire and Safety Equipment Inspections Arhivirano na sajtu Wayback Machine (17. jul 2011)
- How to use a fire extinguisher Arhivirano na sajtu Wayback Machine (30. mart 2009)
- Aviation requirements for fire extinguishers
- Fire extinguisher inspection and maintenance requirements Arhivirano na sajtu Wayback Machine (30. mart 2009)
- Fire extinguisher training video
- Fire extinguisher training Web site Arhivirano na sajtu Wayback Machine (31. avgust 2009)
- Advise and guidance on extinguisher locations/types and legislation
- South African Marine Requirements for fire extinguishers or inhibitors
