Aragonski krstaški rat
 |
| Aragonski krstaški rat | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Sukobljene strane | |||||
|
Kraljevstvo Francuska Majorka Navara Republika Đenova |
Kruna Aragona Rusijon | ||||
Aragonski krstaški rat (1284—1285) proglasio je papa Martin IV protiv kralja Aragona Pedra III Aragonskog.
Uvod[uredi | uredi izvor]
Papa je podržavao Anžujce kao gospodare Sicilije. Nakon svrgavanja Anžujaca u pobuni zvanoj Sicilijanska večernja usledio je rat Sicilijanaca i Pedra III Aragonskog protiv Anžujaca. Kada je Pedro III Aragonski postao kralj Sicilije papa ga svrgava kao kralja i proglašava krstaški rat protiv njega. Tvrdnjom da je Sicilija papin feud papa nalazi opravdanje za tako neobičajen postupak.
Papa Martin IV je predao Aragon Karlu III Valoa, sinu francuskog kralja Filipa III Hrabrog.
Građanski rat i ogromna francuska vojska[uredi | uredi izvor]
Konflikt prerasta u jedan oblik građanskog rata. Brat Pedra III Aragonskog pridružuje se Francuzima. Pedrov brat je vladao Majorkom i Rusijonom. Vladajući grofovijom Rusijon predstavljao je tampon zonu između Francuza i Aragona.
Ogromna francuska vojska ulazi 1284. u Rusijon pod vodstvom Karla III Valoa, kralja Filipa III Hrabrog i Filipa IV Lepog. Francuska vojska se sastojala od 16.000 konjanika, 17. 000 strelaca i 100.000 pešaka. Međutim lokalno stanovništvo je bilo protiv Francuza, zadavši im dosta muke da ih savladaju. Grad Eln je žestoko branjen, ali velika francuska vojska uspeva da zauzme grad. Pri tome su spalili i katedralu, iako su papini legati bili prisutni tim borbama.
Krunisanje kardinalskim šeširom[uredi | uredi izvor]
Filip III Hrabri je imao velikih muka da zauzme Đironu. Tu je krunisan Karlo III Valoa, ali ne sa pravom krunom. Kardinal je 28. aprila 1285. krunisao Karla III Valoa stavivši svoju kardinalsku kapu na kraljevu glavu, pa je kralj dobio nadimak kralj sa kapom.
Poraz Francuza[uredi | uredi izvor]
Povratkom slavnog katalonskog admirala Ruđera de Ljurije nastaje preokret. Francuska flota je uništena 4. septembra 1285. blizu Barselone. Ubrzo je francusku vojsku pogodila epidemija dizenterije. I kralj je bio pogođen dizenterijom, a prestolonaslednik Filip IV Lepi započeo je pregovore o slobodnom prolasku kraljevske obitelji preko Pirineja.
Dok je kraljevskoj obitelji bio dozvoljen slobodan prolaz, francuska vojska je bila prinuđena da sama traži prolaz preko Pirineja. Francuska vojska je desetkovana u pokušaju prelaska Pirineja i povratka u Francusku. Kralj Francuske Filip III Hrabri umire 1285. u Perpinjanu. Pedro III Aragonski ga nije dugo nadživio.
Posledice i sporazumi[uredi | uredi izvor]
Istoričar Čajtor opisuje aragonski krstaški rat kao možda najnepravedniji, najmanje nužan i najkatastrofalniji pohod dinastije Kapet. Majorka je bila razorena i prestala je postaojati kao nezavistan entitet. Pedrov sin Alfonso III Aragonski je Aragonu anektirao 1286. Majorku, Ibizu i Minorku.
Sporazumom iz Taraskona 1291. službeno se završava krstaški rat. Po ugovoru papa priznaje da Aragon pripada Alfonsu III od Aragona, a Sicilija njegovu bratu. Alfonsu je vratio Majorku i obavezao se da će aragonski vitezovi otići sa Sicilije. Papa je skinuo ekskomunikaciju sa Alfonsa.
Pošto je Alfonso umro odmah posle potpisivanja tog sporazuma, Alfonsov brat Đaume I od Sicilije ujedinjuje dva kraljevstva: Aragon i Siciliju. Đaume I od Sicilije je potpisao 1295. ugovor u Ananjiju sa papom, po kome Siciliju predaje papama. Papa predaje Siciliju Karlu II Napuljskom. Sicilijanci i Pedrov sin ne prihvataju taj sporazum, pa ponovo izbijaju sukobi aragonske Sicilije i anžujskog Napuljskog kraljevstva.
