Arsenije Plamenac
| Arsenije Plamenac | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum smrti | 15. maj 1784. |
| mitropolit crnogorski | |
| Godine | (1781–1784) |
| Prethodnik | Sava Petrović Njegoš |
| Naslednik | Petar I Petrović Njegoš |
Arsenije Plamenac je bio mitropolit cetinjski i vladika Crne Gore od 1781. do 1784. godine.[1]
Kada su 1766. godine u Crnu Goru stigle vesti o smrti vladike Vasilija Petrovića-Njegoša, pred starog mitropolita Savu Petrovića-Njegoša se postavilo pitanje o izboru saprestolnika (koadjutora) i naslednika. Izbor je pao na njegovog sestrića Arsenija Plamenca, iz crmničkog plemena Boljevića, što je izazvalo negodovanje kod mnogih Petrovića-Njegoša.[2]
Pošto je u to vreme u Crnu Goru pristigao svrgnuti srpski patrijarh Vasilije Jovanović-Brkić, ukazala se povoljna prilika za Arsenijevu hirotoniju, koja je obavljena u leto 1767. godine od strane mitropolita Save i patrijarha Vasilija.[3] U to vreme, Pećka patrijaršija je već bila ukinuta, a nadležnost nad svim srpskim eparhijama pod turskom vlašću preuzela je Carigradska patrijaršija (1766). Upravo po tom osnovu, odluka mitropolita Save i patrijarha Vasilija da samostalno hirotonišu vladiku Arsenija predstavljala je čin nemirenja sa novonastalim stanjem. Odluku o izboru i hirotoniji Arsenija Plamenca podržao je i Šćepan Mali.[4]
Iako su crnogorski glavari bili složni u stavu da je starom mitropolitu Savi neophodan naslednik, ovo pitanje je čak i nakon hirotonije vladike Arsenija ostalo sporno, pošto je znatan deo glavara bio za imenovanje arhimandrita Petra Petrovića Njegoša. Nakon Savine smrti 1781. godine, Arsenije Plamenac je postao mitropolit, što je dovelo do dodatnih podela među glavarima u Crnoj Gori.[5]
Mitropolit Arsenije nije bio naročito popularan među glavarima. Živeo je prilično povučeno i bavio se uglavnom crkvenim poslovima. Posebno je protiv njega bila struja koja se borila za proširenje uticaja Venecije u Crnoj Gori i smanjenje ruskog uticaja. Umro je 15. maja 1784. godine. Nasledio ga je Petar I Petrović Njegoš na tronu Cetinjske mitropolije.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Vuković 1996, str. 35-36.
- ^ Milićević & Rakočević 1986, str. 512.
- ^ Milićević & Rakočević 1986, str. 518.
- ^ Slijepčević 1966, str. 262.
- ^ Stanojević 1975, str. 409.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Vuković, Sava (1996). Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka. Evro, Unireks, Kalenić.
- Durković-Jakšić, Ljubomir (1991). Mitropolija crnogorska nikada nije bila autokefalna. Beograd-Cetinje: Sveti arhijerejski sinod Srpske pravoslavne crkve, Mitropolija crnogorsko-primorska.
- Mikavica, Dejan; Vasin, Goran; Ninković, Nenad (2013). Istorija Srba u Crnoj Gori 1496-1918. Novi Sad: Prometej.
- Mikavica, Dejan; Vasin, Goran; Ninković, Nenad (2017). Srbi u Crnoj Gori 1496-1918. Nikšić: Institut za srpsku kulturu.
- Milićević, Jovan; Rakočević, Novica (1986). „Crna Gora od 1735-1797”. Istorija srpskog naroda. knj. 4, sv. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 498—530.
- Milović, Jevto M. (1956). Zbornik dokumenata iz istorije Crne Gore (1685-1782). Cetinje: Istoriski institut.
- Slijepčević, Đoko M. (1966). Istorija Srpske pravoslavne crkve. knj. 2. Minhen: Iskra.
- Stanojević, Gligor (1975). „Crna Gora u XVIII vijeku”. Istorija Crne Gore. knj. 3, sv. 1. Titograd: Redakcija za istoriju Crne Gore. str. 229—499.
- Pravoslavlje u Crnoj Gori, Mitropolija crnogorsko-primorska, 2006.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
