Artur Fleps

Artur Fleps
Artur Fleps komandant 7. SS divizije Princ Eugen
Lični podaci
Puno ime	Artur Martin Fleps
Datum rođenja	(1881-11-29)29. novembar 1881.
Mesto rođenja	Birthelm, Austrougarska
Datum smrti	21. septembar 1944.(1944-09-21) (62 god.)
Mesto smrti	Arad, Kraljevina Rumunija

Artur Martin Fleps (nem. Artur Martin Phleps; Birthelm, 29. novembar 1881 — Arad, 21. septembar 1944) je bio SS-Obergruppenführer i general Vafen-SS-a. Kada je formirana 7. SS dobrovoljačka brdska divizija „Princ Eugen“, Fleps je postao njen prvi komandant.

Rani period

Artur Fleps je rođen 29. novembra 1881. godine u Birthelmu (sada: Biertan), Transilvanija (nem. Siebenbürgen) u blizini grada Sibinj, Rumunija (Sibinj se za vreme Austrougarske monarhije zvao Hermanštat). Njegov otac (rumunski etnički Nemac) je bio sreski i opštinski lekar u Birthelmu. Pretpostavlja se da su njegovi preci došli u Transilvaniju iz Šleske. Transilvanija je bila austrougarska provincija gde su rođene mnoge znamenite vojne ličnosti, kao general Mihael Baron fon Melas i general-pukovnik Artur Frajher Arc fon Štrausenburg.

U svojoj vojničkoj karijeri Fleps je polagao zakletvu za tri različite države - 1900. za Austrougarsku, 1919. za Rumuniju i 1941. za Nemačku. Njegovu uniformu krasili su: austrijski orden Gvozdene krune i orden Franc Josifa, dva ordena Reda zvezde Rumunije, nemački Gvozdeni krst I i II reda, Viteški krst sa hrastovim lišćem kao i razna bugarska odlikovanja.

Fleps pohađa gimnaziju u Hermanštatu i tokom 1896. godine prelazi u pešadijsku kadetsku školu u Presburgu. Nije poznato zašto školu nije nastavio u Hermanštatu, pošto je i tamo postojala pešadijska kadetska škola. Školu završava 1900. godine sa „odličnim uspehom“. Na kraju obuke dobija zvanje Kadettoffiziersstellvertreter. Minimalno vreme za vojnu službu bilo je 12 godina - 3 godine „na liniji fronta“, 7 godina u rezervi i 2. godine u landveru.

Službu započinje u 3. puku tirolskih carskih lovaca koji je raspoređen u Trentu, Italija. Četiri puka carskih lovaca su bili posebni u austrougarskoj armiji. To su bili pešadijski pukovi, samo su imali različite uniforme od ostalih pešadijskih pukova. Za razliku od običnih uniforma one su bile od sivog platna sa tamnozelenim manžetnama.

Tokom 1902. godine Fleps je pozvan u Beč radi „pešadijskog ocenjivanja“ kako bi bio unaperđen za četnog komandira. Sledeće tri godine sa svojom četom nalazi se u Mađarskoj. Od 1905. do 1907. godine završava vojnu školu u Beču koja je bila specijalizovana za obuku generalštabnih oficira. Tamo je izučio: vojno delo, taktiku, strategiju, vojnu geografiju, oružano delo, generalštabnu službu, državno i građansko pravo, kartografiju, jahanje i mnogo drugih stvari koje su direktno vezane za budući rat. Završio je školu sa „vrlodobrim uspehom“ i kroz 6 godina postaje poručnik.

Po završetku vojne škole u Beču raspoređen je u 11. lovačkom bataljonu, a nakon toga premešten je u Budimpeštu kao generalštabni oficir u 32. pešadijskoj diviziji. Za vrame službe naučio je više stranih jezika. Od oficira se zahtevalo da komanduju na nemačkom jeziku ali da zna i glavne jezike koji se govore u monarhiji, tako da je Fleps naučio mađarski, rumunski, italijanski i francuski jezik.

U poslednjoj godini mira on služi kao ađutant feldmaršala Poćoreka, generalnog guvernera Bosne i Hercegovine.

Tokom Prvog svetskog rata služi kao generalštabni oficir na različitim rejonim frontova u Galiciji, Srbiji, Severnim Karpatima, Transilvaniji i Italiji. Do kraja rata dostiže čin potpukovnika. Nakon poraza i raspada Austrougarske, njegovo rodno mesto ostaje u sastav Rumunije i Fleps je primljen u rumunsku armiju.

U 1919. godini održan je sastanak svetskih vlada u Mađarskoj koja je probala vojnom silom da povrati deo Transilvanije koji se nekada nalazio u sastavu Mađarskog saveza. Fleps samostalno dejstvuje i preokreće vojnu sreću u korist Rumuna. Zbog samovolje Fleps je poslat na vojni sud koji ga oprevdava i nagrađuje. Po završetku suđenja proizveden je u čin pukovnik i prebačen u rumunski generalštab, takođe je postao i komandant vojne škole u Bukureštu.

Fleps je učestvovao u formiranju planinskih jedinica kao elitnih u rumunskoj armiji. Nakon jedne loše izjave o kralju tokom 1940. godine, Fleps je prinuđen da podnese ostavku.

Dana, 26. juna 1940. godine Rumunija je ustupila severnu Bukovinu i Besarabiju Sovjetskom Savezu. Povratak tih teritorija direktno su uticali da Rumunija stane na stranu Nemaca u borbi protiv Sovjeta u Drugom svetskom ratu.

Drugi svetski rat

Artur Fleps podnosi molbu za prijem u Vermaht, no na njegovu molbu za vojnu službu odgovara Vafen-SS. Sa činim SS-Standartenführer (ekvivalent pukovnik) 30. juna 1941. godine Fleps pristupa 5. SS diviziji „Viking“ ali pod majčinim prezimenom - Štolc. Nakon pogibije njegovog komandanta puka, Fleps preuzima komandu nad pukom a nedugo zatim komandu nad „borbenom grupom Štolc“ gde dobija šansu da pokaže komandantske sposobnosti pri nastupanju ka Dnjepru.

Tokom januara 1942. godine dobija komandu nad upravo formiranom 7. SS dobrovoljačkom brdskom divizijom „Princ Eugen“ u čijem ljudskom sastavu su bili uglavnom Nemci iz Bačke, Banata i Transilvanije. Divizija se borila protiv partizana u Jugoslaviji. Među svojim vojnicima Fleps je bio poznat kao „papa Fleps“. Nadimak „papa“ imala su samo tri generala u nemačkoj vojsci i to isključivo u SS-u - druga dvojica su Paul Hauser i Teodor Ajke.

Nakon kapitulacije Italije Fleps sa svojom divizijom razoružava jedan italijanski korpus. Tokom oktobra 1943. godine preuzima komandu nad V. SS brdskim korpusom u čijem sastavu su bile 7. SS dobrovoljačka divizija „Princ Eugen“ i 13. SS brdska divizija „Handžar“ kao i razne armijske divizije.

Kada je 23. avgusta 1944. godine Rumunija prešla na stranu Sovjetskog Saveza u nemačkoj odbrambenoj liniji na južnom delu Istočnog fronta pojavila se ogromna nebranjena rupa. Fleps je postavljen za opunomoćenog generala Transilvanije i Banata i zajedno sa svojim jedinicama se bori da osigura put za odstupanje.

U septembru 1944. godine Fleps zajedno sa ađutantom i šoferom na putu za Budimpeštu dobija obaveštenje od dvojice mađarskih oficira da se sa vozilom obrnu na jug u pravcu Arada. Na tom putu svi padaju u ruke sovjetskim oklopnim jedinicama. Za vreme ispitivanja Flepsa, Nemci vrše vazdušni udar i Rusi ga na brzinu streljaju. Kasnije su ga sahranili civili.

U glavnom štabu niko nema informacije o Flepsu i zato Himler izdaje naređenje za njegovo hapšenje. Nakon kontranapada Mađara, kojim se stiže i do mesta streljanja, pronalaze Viteški krst generala i sprovode istragu kojom je postala jasna sudbina Flepsa. On je streljan 21. septembra 1944. godine u Simandu kraj Arada i nagrađen je posmrtno hrastovim lišćem za Viteški krst a 13. SS brdski lovački puk 7. SS divizije je kršten njegovim imenom.

Spoljašnje veze

• Die totgeschweigene Dimension (jezik: nemački)
• Volksdeutsche Manipuliermasse in der SS-Division „Prinz Eugen“ (jezik: nemački)