Atabaska (reka)
| Atabaska Athabasca River | |
|---|---|
 Atabaska u delu toka kroz nacionalni park Džasper | |
 Basen reke Atabaske (zeleno) | |
| Opšte informacije | |
| Dužina | 1.231 km |
| Basen | 95.300 km2 |
| Pr. protok | 623 m3⁄s |
| Sliv | jezera Atabaska |
| Vodotok | |
| Izvor | glečer Atabaska 52° 10′ 4″ N 117° 25′ 50″ W / 52.16778° S; 117.43056° Z |
| V. izvora | 1.520 m |
| Ušće | u jezero Atabaska 58° 37′ 35″ N 110° 50′ 5″ W / 58.62639° S; 110.83472° Z |
| V. ušća | 205 m |
| Uk. pad | 1.315 m |
| Geografske karakteristike | |
| Država/e |  Kanada Alberta |
| Naselja | Fort Makmarej, Atabaska |
| Pritoke | Pembina, Klirvoter, Fajrbeg (desne) i Mala ropska reka (leva) |
| Reka na Vikimedijinoj ostavi | |
Atabaska (engl. Athabasca River) je reka koja protiče kroz centralne delove kanadske provincije Alberta. Nastaje iz termalnog basena glečera Atabaska (dolinski lednik ajsfjelda Kolumbija) na istočnim obroncima kanadskih Stenovitih planina u granicama nacionalnog parka Džasper. Izvire na nadmorskoj visini od 1.520 metara. Nakon 1.231 km toka spaja se sa rekom Pis u veliku unutrašnju deltu preko koje se uliva u jezero Atabasku. Ovo jezero je Ropskom rekom povezano sa Velikim ropskim jezerom, odnosno rekom Makenzi i Severnim ledenim okeanom. Ukupna površina sliva je 95.300 km². Ukupan pad od izvora do ušća je 1.315 metara ili u proseku 1,06 m/km toka.
Najvažnije pritoke sa desne strane su Pembina, Klirvoter i Fajrbeg dok Mala ropska reka kao leva pritoka odvodnjava Malo ropsko jezero ka Atabaski.
U gornjem delu toka, na 30-ak km od naselja Džasper nalazi se vodopad Atabaska sa padom od 24 metra.
Ime reke potiče od naroda Kri kod kojeg reč Аðapaskāw označava biljno šarenilo duž reke odnosno činjenicu da se duž toka ove reke nepravilno smenjuju različiti vegetacioni tipovi. Već 1778. Atabaska je postala važna trgovačka saobraćajnica za trgovce krznom koji su putovali iz porečja Makenzija ka Velikim jezerima. Zbog toga vlada Kanade je ovu reku svrstala u red kanadskih baštinskih reka.[1]
Na obalama Atabaske ne nalaze se veća gradska naselja a najvažniji centri su Fort Makmari i Atabaska.
U donjem delu toka ove reke nalazi se veliki revir atabaskih uljanih škriljaca iz kojih se preradom dobija nafta, a koji su prema raznim ekološkim studijima glavni zagađivač područja nizvodno od nalazišta. Tako su u vodi registrovane veće koncentracije žive, olova i drugih otrovnih metala.[2]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Atabaska (glečer)
- Atabaska (vodopad)
- Atabaska (jezero)
- Alberta
- Nacionalni park Džasper
- Unutrašnja delta reka Pis i Atabaska
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Canadian Heritage River System. „Athabasca River”. Arhivirano iz originala 08. 10. 2006. g. Pristupljeno 12. 11. 2006.
- ^ „Search”. The Globe and Mail.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Atlas of Canada. "Canadian Rivers" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (20. maj 2006)
- Station 07DA001 (Athabasca River Below McMurray), Archived Hydrometric Data, Water Survey of Canada.
| Reke |  | |
|---|---|---|
| Jezera | ||
| Veštačka jezera | ||
| Glečeri | ||
| Ostalo | ||
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
