Biblioteka „Vuk Karadžić” Prijepolje
| Biblioteka „Vuk Karadžić“ Prijepolje | |
|---|---|
 | |
| Osnivanje | 1948. |
| Lokacija | Prijepolje Srbija |
| Adresa | Sandžačkih brigada 2, 31300 Prijepolje |
| Veb-sajt | www.biblioteka-prijepolje.rs |
Biblioteka „Vuk Karadžić“ je javna biblioteka i najstarija ustanova iz oblasti kulture u Prijepolju namenjena najširoj javnosti. Nalazi se u centru grada, u zgradi Doma kulture. U njenom sastavu je ogranak Mesna biblioteka „Stevan Tomović“ u Brodarevu i Mobilni informacioni i komunikacioni centar Infobus (MIKC Infobus).
Fond biblioteke broji oko 120.000 jedinica građe. Godišnje pruža usluge za oko 4.500 korisnika.
Uspešan rad biblioteke potvrđen je brojnim priznanjima – 1984. godine proglašena je za najbolju biblioteku na području Međurepubličke zajednice; 1990. godine pripala joj je nagrada „Oslobođenje Prijepolja“; 2001. godine Zajednica biblioteka Srbije dodelila joj je najveće priznanje u oblasti bibliotekarstva, nagradu „Milorad Panić Surep“. Nosilac je plakete za veb prezentacije Biblioteke i Infobusa (2008) i nagrade za najbolju veb biblioteku u 2017. godini.
Od 2008. godine punopravni je član sistema COBISS.RS.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Prema do sada poznatim izvorima Biblioteka je, kao institucija koju ustanovljava državni organ, osnovana 1948. godine. Dok se u zvaničnim dokumentima prve decenije njenog postojanja navode različiti nazivi - Narodna knjižnica i čitaonica (1948), Gradska čitaonica Prijepolje (1949), Gradska narodna knjižnica i čitaonica „Vuk Karadžić“ (1953), građani su je uglavnom nazivali jednostavno - Čitaonica.
Po osnivanju Biblioteka uglavnom počiva na volonterskom radu knjižničara iz redova gimnazijalaca, prosvetnih i kulturnih radnika koji primenjuju znanja stečena na bibliotekarskim kursevima. Prvog stalno zaposlenog radnika knjižnica je dobila 1954. godine. U relativno lošim uslovima i sa malim brojem knjiga Biblioteka je radila u nepodesnim i privremenim smeštajima – privatnim kućama i ugostiteljskim objektima. Trajniji smeštaj nalazi u kafani Jevta Raketića na Sarač potoku (danas Šah klub „Priko“), gde radi od 1953. do 1973. godine kad je preseljena u prizemlje stambene zgrade iza starog Bioskopa (danas Opštinska uprava - Odsek za društvenu brigu o deci).
Godine 1961. Opštinsko veće odredilo je Gradsku narodnu knjižnicu i čitaonicu „Vuk Karadžić“ za matičnu biblioteku za područje opštine Prijepolje. Iste godine Biblioteka je dobila prvog stručnog radnika. Šezdesetih i sedamdesetih godina sa promenljivim uspehom radi se na uspostavljanju matičnosti. Nastoji se da se u mesnim i školskim bibliotekama obuči kadar za vođenje stručnih bibliotečkih poslova. Zvanični naziv Matična biblioteka „Vuk Karadžić“ zadržao se sve do 2013. godine kada je on promenjen u Biblioteka „Vuk Karadžić“.
Sa preseljenjem u novoizgrađeni Dom revolucije (sada Dom kulture) 1981. godine i kadrovskim osnaživanjem u naredne dve decenije stekli su se bolji uslovi za afirmaciju biblioteke kao obrazovnog i kulturnog središta. U delatnosti biblioteke izdvajaju se raznovrsni kulturni, obrazovni i informativni programi – predavanja, izložbe, književne večeri, konkursi, takmičenja, naučni i stručni programi. Pokrenuta je i izdavačka delatnost. Prate se u primenjuju savremena dostignuća na polju bibliotečke delatnosti. Sredinom devedesetih Biblioteka među prvima u Srbiji uvodi automatizovano poslovanje i elektronski katolog BIBLIO u svoju praksu.
Od 2000. godine do danas biblioteka se snažnije modernizuje – prostor je funkcionalno dograđen, ulažu se značajnija sredstva za kupovinu knjiga, opremu, uvode se nove informacione tehnologije. Istovremeno, proširuje svoje područje delovanja na prigradska i seoska naselja zahvaljujući savremenom Mobilnom informacionom i komunikacionom centaru Infobus (MIKC Infobus) koji počinje sa radom 2003. godine.[1]
Odeljenja i ogranci Biblioteke[uredi | uredi izvor]
- Pozajmno odeljenje (Pozajmno odeljenje za odrasle korisnike sa čitaonicom za novine i časopise - Opšte odeljenje);
- Odeljenje stručne knjige sa čitaonicom
- Dečije odeljenje (Pozajmno odeljenje za decu do 15 godina sa čitaonicom)
- Zavičajno odeljenje (Odeljenje zavičajnih, posebnih fondova i periodike sa čitaonicom)
- Mesna biblioteka „Stevan Tomović“ u Brodarevu
- Mobilni informacioni i komunikacioni centar Infobus
- Neuropsihijatrijsko odeljenje bolnice Čair[2]
Digitalna biblioteka zavičaja[uredi | uredi izvor]
Digitalna biblioteka zavičaja nastala je sa ciljem da se omogući što šira dostupnost pisanom i na drugi način stvaranom kulturnom nasleđu Prijepolja i okoline. Formirana je 2017. i 2018. godine, a čine je kolekcije knjiga, novina i časopisa, rukopisa, foto-građe. Broji preko 1400 digitalnih objekata.
Naročita pažnja poklonjena je štampi koja je značajan i autentičan izvor informacija o ovom kraju – digitalizovani su brojevi lista Sandžak (1932-1935), Raška (1935-1936), Novi Sandžak (1937-1938), lista Polimlje / Glas Polimlja (1952-).
Kolekcija knjiga sadrži monografske publikacije iz svih oblasti i perioda vezanih za prijepoljski kraj i širi prostor, kao i publikacije autora šireg zavičajnog prostora.
Kao kuriozitet među rukopisnom građom izdvaja se ostavština Vladislava Veselinovića Tmuše, te Veliki narodni Tipar 1895, satirično-humoristički list koji je izlazio u Pljevljima.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Bojović, Vujica (2005). Vek biblioteke u Prijepolju: 1904-2004. Prijepolje: Matična biblioteka „Vuk Karadžić“. ISBN 978-86-903933-2-9.
- ^ Vodič kroz Biblioteku. Matična biblioteka „Vuk Karadžić“. 2008. ISBN 978-86-903933-9-8.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Sajt Biblioteke „Vuk Karadžić“ Prijepolje
- Sajt Digitalne biblioteke „Vuk Karadžić“ Prijepolje Arhivirano na sajtu Wayback Machine (12. jun 2018)
- Sajt Mobilnog informacionog i komunikacionog centra Infobus Arhivirano na sajtu Wayback Machine (12. jun 2018)