Bitka za Alep (2012—2016)

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Bitka za Alep
Deo Građanskog rata u Siriji

Stanje na kraju bitke
Vreme19. jul 2012 — 22. decembar 2016.
(4 godine,5 meseci i 3 dana)[1]
Mesto
grad Alep, Sirija, Bliski istok
Ishod

pobeda sirijske vojske[2][3]

  • pobunjenici isterani iz grada Alepa
  • deo grada ostaje pod kontrolom Kurda
Sukobljene strane
Sirija Vojska Sirije
Iran Iran (od 2013)
Rusija Rusija (od 2015)

Slobodna sirijska armija
Front Al Nusra
diplomatska podrška:

Sjedinjene Američke Države SAD
 Ujedinjeno Kraljevstvo
Saudijska Arabija Saudijska Arabija
Katar Katar
Turska Turska
Francuska Francuska
Izrael Izrael
Jordan Jordan
Maroko Maroko		 Sirijske demokratske snage
Komandanti i vođe
Sirija Bašar al Asad
Sirija Ali Abdulah Ajub[4]
Sirija Suheil el Hasan[5]
Iran Kasem Sulejmani[6]
Rusija Viktor Bondarev		 Abdul Džabar al Okaidi
Taufik Šiabudin		 Zoran Birhat
Jačina
20.000[7] 15.000[8] nepoznato
Žrtve i gubici
31.211 mrtvih[9]

Bitka za Alep (arap. معركة حلب) bila je najkrvavija i najdugotrajnija bitka Sirijskog građanskog rata, a završila se pobedom Sirijske armije. Tokom bitke poginulo je 31.211 ljudi, uključujući i civile.[9]

Uvod[uredi | uredi izvor]

Pre rata, Alep je bio najveći grad Sirije, sa 2,3 miliona stanovnika. Alep je takođe bio veliki trgovački, saobraćajni, industrijski i ekonomski centar zemlje. Sa vojne tačke, kontrola nad Alepom je bila od strateškog značaja za sve strane, u toj meri da su sve strane pružale svoj maksimum kako bi preuzele kontrolu nad njim. Protesti opozicije protiv sekularnog predsednika Asada su počeli tokom 2011. i zahvatili celu zemlju.

Slobodna sirijska armija je 19. jula 2012. upala u delove grada Alepa i otpočela bitku za Alep.[10] Istovremeno održavani su protesti protiv režima Bašara al Asada. Vojska Sirije je sutradan, 20. jula, započela granatiranje grada i položaja ustanika. Borbe između ustanika i regularne armije su trajale, promenljivog intenziteta, do otpočinjanja kontraofanzive Sirijske vojske, 28. jula 2012. Nekoliko dana ranije, 24. jula, Sirijsko vazduhoplovstvo je po prvi put od izbijanja sukoba izvelo vazdušne udare po pobunjenicima, koristeći školske avione L-39 albatros.[11] Intenzitet borbi naročito je pojačan u toku prethodnog, 23. jula.[11] Istovremeno sa pojačavanjem intenziteta borbi u zatvoru u Alepu, zbog loših uslova, izbila je pobuna koja je ugušena 24. jula sa oko 15 poginulih zatvorenika.[11] Sutradan, 25. jula, Sirijska armija izvela je pregrupisavanje i pojačanje trupama dislociranih sa granice sa Turskom, uporedo sa intenziviranjem borbi u kvartu El Džamalija.[12] 27. jula Vojska Sirije je otpočela grupisanje artiljerije i tenkova oko Alepa i pripreme za kontraofanzivu. Istovremeno civili su napuštali grad a pobunjenici ojačavali i prikupljali municiju i opremu.[13] Sutradan, 28. jula, Sirijska vojska je otpočela kontraofanzivu u cilju zauzimanja Alepa i uništavanja pobunjeničkih snaga u gradu.

2013.[uredi | uredi izvor]

U decembru 2012. Nusra front je zapretio da će rušiti sve putničke avione jer Sirijska vojska navodno koristi komercijalne letove za transport trupa i naoružanja.[14]

Nakon više napada na međunarodni aerodrom Alepa, borbe su zaustavljene 1. januara 2013.[15] Narednog meseca teroristi su zauzeli Veliku džamija u Damasku.[16]

Dana 9. juna Sirijska vojska je pokrenula pod imenom „Severna oluja” kojom su planirali da povrate kontrolu nad gradom.[17] Između 7. i 14. juna Sirijska armija i Hezbolah su ostvarile veliki napredak i potisnuli teroriste iz mnogih delova grada ali je ofanziva završena nakon što su teroristi zaustavili jednu oklopnu kolonu.

Dana 8. novembra Sirijska armija je pokrenula napad na pobunjeničku bazu 80 praćenu žestokim artiljerijskim udarima.[18] Al Džazira je javljala da ukoliko uspeju, Sirijske snage će odseći teroristima put između Alepa i grada Al Bab.[19] Nekoliko dana kasnije Rojters je izvestio da su se pobunjenici pregrupisali.[20] Tokom borbi za bazu 80 je ubijeno 15 terorista.[21]

Narednog meseca, Sirijska armija je delimično opkolila grad u operaciji „Canopus Star Operation”.[22] Terorista Abu Firas Al Halabi tvrdi da je Sirijska armija tada koristila bojler bombe i navodno ubila 1.000 ljudi.[23]

2014.[uredi | uredi izvor]

Sirijska armija je krajem 2013. uspela da uništi pobunjeničku opsadu grada i da konačno preuzme inicijativu. Tokom maja 2014. Sirijska armija je zauzela industrijsko naselje Šeik Nadžar i da prekinu pobunjeničku opsadu centralnog zatvora Alepa u kome su bili opkoljeni Sirijski vojnici koji su se borili protiv terorista već dve godine.[24]

Tokom novembra 2014. Ujedinjene nacije su predložile evakuaciju pobunjenika, a da Sirijska armija zauzvrat dozvoli svim teroristima izlazak i da im pomogne u transportu ukoliko polože oružje. Predsednik Bašar al Asad je bio voljan da prihvati[25] ali su teroristi odbili.[26]

2015.[uredi | uredi izvor]

Stanje tokom bitke
Stanje tokom bitke

Početkom januara, teroristi su zauzeli Macbal i kamenolome al Misat primoravajući Sirijsku vojsku da se povuče prema severu.[27] Pobunjenici su takođe zauzeli Manašer al Bredž, pokušavajući da zauzmu al Bredž brdo, ukoliko bi ga zauzeli, teroristi bi uspeli da preseku put Sirijskoj armiji između centralnog zatvora i Handarat naselja i Malah farmi. Krajem januara, teroristi su preuzeli deo brda al Bredž.[28][29]

Sredinom februara 2015. Sirijska armija i njeni saveznici su pokrenuli veliku ofanzivu na severu Alepa s ciljem da preseku poslednju rutu snabdevanja terorista i kako bi uništili opsadu šiitskih gradova Zahra i Nubl na severozapadu.[30] Vojska je brzo zauzela nekoliko sela[31] ali loši vremenski uslovi su zaustavili napredovanje Sirijskih snaga.[32] Nekoliko dana kasnije, teroristi napadaju i preuzimaju dva od četiri izgubljena sela.[33]

Dana 9. marta teroristi napadaju Handarat i prema njihovim tvrdnjama preuzimaju 75% dok Sirijska armija ostaje u severnim delovima Handarata. Sirijska armija je tvrdila kako još uvek kontroliše 80% Handarata. Nakon 10 dana borbi,[34] Sirijska armija je potpuno proterala teroriste iz Handarata[35] i preuzela kontrolu.[36]

U pripremanju nove ofanzive, teroristi su 15. juna žestoko granatirali delove grada pod sirijskom kontrolom i tom prilikom ubijaju 43 civila, a 190 ranjavaju.[37] 17. juna teroristi zauzimaju zapadno naselje Rašidin.[38] 19. i 20. juna teroristi ubijaju još 19 civila u granatiranju.[39]

Početkom jula, dve terorističke grupe pokreću ofanzivu protiv Sirijske vojske i zauzimaju naučni centar ali neuspevaju da zauzmu Džamijat al Zahra. Sirijska vojska neuspešno pokušava da povrati naučni centar.[40][41]

Krajem septembra Rusija započinje vojnu intervenciju u Siriji na strani legalnih vlasti te zemlje.

Sredinom oktobra takozvana Islamska Država zauzima četiri pobunjenička sela na severu provincije Alepo dok Sirijska vojska zauzima još jedan zatvor i fabriku cementa.[42] Sirijska vojska i Hezbolah pokreću novu ofanzivu i do kraja meseca zauzimaju 408 km²[43] i u tom trenutku kontrolišu 3/4 južnog Alepa.

Do kraja 2015. u delu grada pod kontrolom pobunjenika je ostalo samo 80 doktora, tj. jedan na 8.000 ljudi dok je jedna pekara hranila 120.000 ljudi.[44]

2016.[uredi | uredi izvor]

Sirijska ofanziva i kontraofanziva pobunjenika
Sirijska ofanziva i kontraofanziva pobunjenika

Tokom 2016. je utvrđeno da se u delu grada pod kontrolom pobunjenika nalazi oko 300.000 civila[45] dok je u delu grada pod kontrolom Sirijske armije ostalo oko 1.500.000 ljudi.[46]

Početkom 2016. Sirijska armija je zajedno sa svojim saveznicima prekinula pobunjeničku opsadu dva šiitska sela, Nubl i al Zahra. Time je vojska uspela da odseče pobunjenicima linije snabdevanja iz susedne turske.[47] 4. februara Sirijska vojska je oslobodila gradiće Majer i Kafr Naja,[48] sledećeg dana, vojska je oslobodila selo Ratian na severozapadu Alepa.[49]

Dana 25. juna Sirijska vojska sa svojim saveznicima započinje dugo iščekivanu ofanzivu kojom je trebalo da zauzmu magistralu Kastelo čime bi pobunjeničke linije snabdevanja bile potpuno odsečene, a teroristi potpuno opkoljeni.[50][45] Operaciju su predvodile elitne snage poznate kao Tigrovi pod komandom slavnog generala Suheila al Hasana.

Do kraja jula, Sirijska vojska je uspela da istera teroriste sa Kastelo magistrale i Malah farmi i time opkoli sve terorističke snage u Alepu.[51] Ali nekoliko dana kasnije, terorističke grupe kao što su Slobodna sirijska armija i Front Al Nusra pokreću svoju ofanzivu na jugu Alepa, na prostoru apartmana 1070, a koja je imala za cilj probijanje linija Sirijske vojske i spajanje sa pobunjenicima unutar grada. Napad terorista je počeo artiljerijskim udarima i napadima bombaša samoubica Smatralo se da ova ofanziva može odlučiti sudbine cele bitke za grad Alep, pa čak i sudbinu celog Sirijskog rata.[52]

Posle nedelju dana teških borbi, pobunjenici iznutra i od spolja napreduju u naselju Ramuseh i zauzimaju ga uključujući i al Ramuseh vojnu akademiju. Ovim napredovanjem, pobunjenici uspevaju da sa juga preseku liniju snabdevanja Sirijske vojske i objavljuju kako je opsada njihovih snaga završena ali ipak linija koju su zauzeli je neprekidno bila izložena artiljerijskim udarima Sirijske vojske kao i ruskim vazdušnim napadima čime su obe strane bukvalno bile pod opsadom. Od početka pobunjeničke ofanzive je poginulo najmanje 130 civila, a preko 500 boraca je poginulo, uglavnom terorista.[53] Kako god 4. septembra Sirijska vojska ponovo oslobađa vojne škole čime ponovo opkoljavaju pobunjenike unutar Alepa. Nedelju dana kasnije, Sirijska vojska oslobađa okrug Ramuseh i poništavaju sve uspehe pobunjeničke ofanzive.

Dana 22. septembra Sirijska vojska i njeni saveznici pokreću ofanzivu kojom je trebalo da oslobode istočni Alep. Na kraju Sirijska vojska oslobađa 15-20% teritorije grada koju su držali pobunjenici.

Krajem oktobra, pobunjenici započinju ofanzivu koja se završava njihovim neuspehom, nakon čega Sirijske snage oslobađaju sve teritorije koje su izgubili tokom julske ofanzive.

Sirijska vojska 15. novembra započinje sedamnaestu ofanzivu pod kodnim nazivom „Operacija Zora pobede”. Za relativno kratko vreme Sirijska vojska oslobađa naselja Hanano, Sahur, Džabal Badro, Bustan al Baša, Helok, Šeik Heder, Šeik Fares, Hajdarijah, Ajn al Tal, Ard al Hamra i time preuzimaju 40-45% teritorije koju su pobunjenici kontrolisali pre ofanzive.[54]

Tokom 27. i 28. novembra Kurdske snage pokreću napad na pozicije pobunjenika i nakon što ih zauzimaju, Kurdi znatno uvećavaju svoju teritoriju u gradu.

Do 13. decembra pobunjenici su držali samo 5% svoje ranije teritorije.[55] Iranska novinska agencija „Fars news” je objavil da bitka za Alep može biti gotova već u naredna dva dana. Borbe su prekinute i objavljeno je primirje kako bi se evakuisali teroristi i njihove porodice ali je dogovor propao jer su Iranski i šiitski borci otvorili vatru na grupu evakuisanih terorista. Novi dogovor je postignut 15. decembra ali je propao već sledećeg dana jer je Iran tražio da pobunjenici zauzvrat omoguće evakuaciju civila dve šiitske enklave na Severu Sirije koje su pod opsadom pobunjenika. Novi dogovor o evakuaciji terorista je postignut 18. decembra ali je zaustavljena već 20. decembra jer su pobunjenici pucali na evakuisane šiite. Sledećeg dana je evakuacija nastavljena i do 22. decembra su svi pobunjenici i njihove porodice napustili grad Alep.[56]

Time je bitka za Alep završena 22. decembra 2016. godine pobedom Sirijske vojske.

Reakcije[uredi | uredi izvor]

Sirijski predsednik Bašar el Asad je u video poruci čestitao je svom narodu na oslobađanju grada, nazvavši ga istorijskim momentom nakon kojeg će svet biti drugačiji. Dodao je da "ono što se dešava danas je pisanje istorije koju piše svaki građanin Sirije, to pisanje nije započelo danas, počelo je pre šest godina kada je krenula kriza i rat protiv Sirije". Asad je dodatno kritikovao zapadnjačku medijsku propagandu oko Alepa, kao i njihovu ćutnju oko Palmire koju je zauzetla Islamska Država za vreme alepske bitke. Međunarodne čestitke na pobedi stigle su iz Rusije, Irana, Iraka, Libana, Kine i drugih država. Ruski predsednik Vladimir Putin u telefonskom razgovoru čestitao je Asadu i naveo da je "ovaj uspeh ostvaren zajedničkim naporima svih onih ujedinjenih u borbi protiv međunarodnog terorizma u Siriji". Sličnu čestitku na oslobođenju grada uputio je i iranski predsednik Hasan Ruhani, dodavši da će "Iran ostati do kraja uz Siriju u borbi protiv takfirijskih terorista i njihovih sponzora". Predsednik iranskog parlamenta Ali Laridžani oslobađanje Alepa nazvao je "presudnom bitkom u borbi protiv terorista" odnosno "velikom pobjedom nad terorizmom u Siriji i regiji", a bivši zapovednik Revolucionarne garde Jahja Rahim Safavi "porazom plana podele Sirije".

Negativne i osuđujuće reakcije na ishod bitke pristigle su primarno iz SAD, Francuske, UK, Nemačke, Turske, Saudijske Arabije i Katara. Američki predsednik Barak Obama prozvao je Damask, Moskvu i Teheran zbog "pokolja civila", dok je američka ambasadorica pri UN, Samanta Pauer, inače poznata po ispadima je ove tri zemlje nazvala "besramnim", uporedivši bitku za Alep sa Halabdžom, Ruandom pa čak i sa Srebrenicom. Slične prozivke za navodni "masakr" uputili su i američki državni sekretar Džon Keri, francuski predsednik Fransoa Oland, nemačka kancelarka Angela Merkel, britanska premijerka Tereza Mej, italijanski premijer Mateo Renci i kanadski premijer Džastin Trido. U znaku solidarnosti sa teroristima ugašena su svetla Ajfelove kule, dok su po metropolama EU, zalivskih monarhija i Turske održani skupovi. Protestne šetnje i govori u podršci pobunjenicima održani su i u Zenici i Sarajevu.

Svršetak bitke generalno je doveo do pojačanih tenzija između dva suprostavljena politička bloka, teških međusobnih optužbi i medijske propagande. Zapadnjački masovni mediji, uključujući dobar deo balkanskih, insistirali su da je Alep "zauzet" ili "pao", demonizirajući pritom sirijsko-iransko-rusku koaliciju odnosno relativizirajući terorističku narav pobunjenika. Stanje na terenu naposletku se pokazalo dijametralno suprotnim od zapadnjačkih optužbi – od ukupno 1.250.000 građana Alepa, koliko ih se zateklo u gradu pri završnim vojnim operacijama, svega 35.000 (manje od 3%) prihvatilo je evakuaciju u pokrajinu Idlib koja se nalazila pod kontrolom terorista.[traži se izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Syrian army announces victory in Aleppo in boost for Assad”. Huffington Post. Reuters. 2. 1. 2017. 
  2. ^ „After more than 1600 days and the death of about 21500 civilians… Bashar al-Assad's regime forces regain control of Aleppo city with the support of its loyal parties”. Syrian Observatory for Human Rights. 21. 12. 2016. Pristupljeno 22. 12. 2016. 
  3. ^ „Endgame in Aleppo, the most decisive battle yet in Syria's war”. Washington Post. 
  4. ^ „Fresh clashes rock Damascus”. Nine O clock. Arhivirano iz originala 1. 10. 2015. g. Pristupljeno 30. 9. 2015. 
  5. ^ Dark, Edward. „Barrel bombings cause mass evacuation in east Aleppo”. Al-Monitor. Arhivirano iz originala 24. 10. 2014. g. Pristupljeno 24. 10. 2014. 
  6. ^ Fadel, Leith (19. 10. 2015). „Two Brigades of Kata'eb Hezbollah Arrive in Aleppo Amid the Presence of General Suleimani”. Al-Masdar News. Arhivirano iz originala 1. 1. 2020. g. Pristupljeno 20. 10. 2015. 
  7. ^ Galpin, Richard (5. 8. 2012). „Syria conflict: Troops 'mass for Aleppo assault'”. BBC. Pristupljeno 2. 11. 2012. 
  8. ^ Ignatius, David (30. 11. 2012). „Al-Qaeda affiliate playing larger role in Syria rebellion”. Washington Post. Pristupljeno 1. 12. 2012. 
  9. ^ a b „Violations Documention Center in Syria: Aleppo (19-07-2012–22-12-2016)”. Violations Documenting Center. Arhivirano iz originala 5. 12. 2018. g. Pristupljeno 11. 1. 2017. 
  10. ^ „Fierce fighting in Syria's Aleppo:activists”. The Daily Star. 20. 7. 2012. Arhivirano iz originala 29. 09. 2018. g. Pristupljeno 29. 7. 2012. 
  11. ^ a b v [1], RTS: Avioni nadleću Alepo.
  12. ^ [2], RTS: Bitka za Alepo.
  13. ^ [3], RTS: Juriš na Alep.
  14. ^ „Syria 'secures chemical weapons stockpile'”. Aljazeera.com. Pristupljeno 29. 8. 2013. 
  15. ^ „Syria: Fighting In Aleppo Continues Between Assad Forces And Rebels Near Supply Road, Historic Mosque”. Huffington Post. Pristupljeno 25. 7. 2015. 
  16. ^ „Umayyad Mosque In Aleppo Seized By Syria Rebels (VIDEO)”. Huffington Post. 28. 2. 2013. Pristupljeno 25. 7. 2015. 
  17. ^ Spencer, Richard (9. 6. 2013). „Syria: Assad forces massing for major assault on Aleppo”Neophodna novčana pretplata. Telegraph. Arhivirano iz originala 12. 1. 2022. g. Pristupljeno 25. 7. 2015. 
  18. ^ „Syria troops launch major offensive in Aleppo”. Al Jazeera. Pristupljeno 23. 9. 2015. 
  19. ^ „Backed by tanks and artillery”. Al Jazeera. Pristupljeno 26. 7. 2015. 
  20. ^ „Syrian army closes in on Aleppo after dawn attack”. Reuters. 8. 11. 2013. Arhivirano iz originala 3. 2. 2014. g. Pristupljeno 26. 7. 2015. 
  21. ^ „Syria army retakes parts of base by Aleppo airport: NGO”. Business Standard India. Business Standard. 8. 11. 2013. Pristupljeno 26. 7. 2015. 
  22. ^ „Syrian army to impose blockade in Aleppo”. Al Monitor. Arhivirano iz originala 13. 7. 2015. g. Pristupljeno 26. 7. 2015. 
  23. ^ „Syria: Intense Aleppo offensive prompts mass exodus”. Aawsat. Arhivirano iz originala 28. 1. 2015. g. Pristupljeno 26. 7. 2015. 
  24. ^ „Syria army breaks rebel siege of Aleppo central prison: NGO”. Pristupljeno 23. 9. 2015. 
  25. ^ „Aleppo ceasefire 'worth studying,' says Assad - Toronto Star”. The Toronto Star. 10. 11. 2014. 
  26. ^ „Syrian rebels reject UN's Aleppo truce plan”. Al Jazeera. Pristupljeno 30. 7. 2015. 
  27. ^ Master. „20 soldiers in regime forces killed during clashes in al-Brej area”. Syrian Observatory For Human Rights. Arhivirano iz originala 2. 2. 2015. g. Pristupljeno 16. 2. 2015. 
  28. ^ sohranas. „6 citizens killed in al- Bab, and members on both the Islamic battalions and regime forces die in Aleppo clashes”. Syrian Observatory For Human Rights. Arhivirano iz originala 28. 1. 2015. g. Pristupljeno 16. 2. 2015. 
  29. ^ Master. „Violent clashes around Aleppo and its countryside”. Syrian Observatory For Human Rights. Arhivirano iz originala 28. 1. 2015. g. Pristupljeno 16. 2. 2015. 
  30. ^ „Syria regime forces launch new Aleppo offensive”. AFP. 17. 2. 2015. Pristupljeno 18. 3. 2015. 
  31. ^ „Fierce Fighting Near Aleppo as UN Envoy Pushes Truce in City”. Associated Press. Pristupljeno 18. 2. 2015. 
  32. ^ „Rebel counter-attack, storms halt Aleppo offensive”. The Daily Star. AFP. 19. 2. 2015. Pristupljeno 19. 2. 2015. 
  33. ^ „Syrian Rebels Regain Territory Near Aleppo”. The New York Times. 19. 2. 2015. Pristupljeno 19. 2. 2015. 
  34. ^ „Regime forces take control on Hendarat village”. Syrian Observatory For Human Rights. Arhivirano iz originala 20. 3. 2015. g. Pristupljeno 18. 3. 2015. 
  35. ^ „Syrian troops fully recapture strategic town”. GlobalPost. Arhivirano iz originala 18. 3. 2015. g. Pristupljeno 18. 3. 2015. 
  36. ^ „Syrian army takes control of strategic village north of Aleppo”. Reuters. 18. 3. 2015. Pristupljeno 2. 5. 2015. 
  37. ^ „Rebel shelling kills dozens in Syria's Aleppo”. Al Jazeera English. 
  38. ^ „Rebel fighters advance in Syria's Aleppo”. Al Jazeera English. 18. 6. 2015. 
  39. ^ Master. „Shells kill 9 civilians in Aleppo city, clashes continue around the city”. Syrian Observatory For Human Rights. Arhivirano iz originala 21. 6. 2015. g. 
  40. ^ „Syrian rebels advance in government-held Aleppo”. The Guardian. 4. 7. 2015. Pristupljeno 5. 7. 2015. 
  41. ^ Aji, Albert; Bassem Mroue (7. 7. 2015). „Syrian troops repel militants attack on Aleppo neighborhood”. U.S. News & World Report. Associated Press. Arhivirano iz originala 8. 7. 2015. g. Pristupljeno 5. 8. 2015. 
  42. ^ „Jabha Shamiya commander blames 'complete lack of coordination' for Aleppo losses”. Syria Direct. Arhivirano iz originala 7. 2. 2019. g. Pristupljeno 13. 10. 2015. 
  43. ^ Leith Fadel (14. 11. 2015). „Syrian Army and Hezbollah Capture 408 Square Kilometers of Territory in Southern Aleppo”. Al-Masdar News. Arhivirano iz originala 13. 8. 2018. g. Pristupljeno 17. 11. 2015. 
  44. ^ Greška kod citiranja: Nevažeća oznaka <ref>; nema teksta za reference pod imenom Aleppo Elegy.
  45. ^ a b Greška kod citiranja: Nevažeća oznaka <ref>; nema teksta za reference pod imenom bbc.co.uk 2016-07-22.
  46. ^ Kareem Shaheen (8. 8. 2016). „Battles rage across Aleppo as Assad regime fights to quell rebels”. Guardian. 
  47. ^ Laila Bassam (4. 2. 2016). „Syrian army and allies breaks rebel siege of Shi'ite towns: army”. Reuters. 
  48. ^ Chris Tomson (4. 2. 2016). „Syrian Army captures Mayir and Kafr Naya in new northern Aleppo offensive - Map update”. Al-Masdar News. Arhivirano iz originala 13. 8. 2018. g. Pristupljeno 4. 2. 2016. 
  49. ^ Leith Fadel (5. 2. 2016). „Syrian Army, Hezbollah capture the strategic village of Rityan in northern Aleppo”. Al-Masdar News. Arhivirano iz originala 5. 2. 2016. g. Pristupljeno 5. 2. 2016. 
  50. ^ „Syrian Army begins North west Aleppo offensive”. Al Masdar News. 25. 6. 2016. Arhivirano iz originala 7. 11. 2020. g. Pristupljeno 27. 6. 2016. 
  51. ^ „Syrian army says cut off all supply routes into east Aleppo”. Reuters. 27. 7. 2016. Pristupljeno 27. 7. 2016. 
  52. ^ „Battle for Aleppo: A Rebel Breakthrough or Bust”. Arhivirano iz originala 16. 8. 2016. g. Pristupljeno 2. 8. 2016. 
  53. ^ „At least 500 fighters killed in a week in Aleppo battle: monitor”. 6. 8. 2016. Pristupljeno 6. 8. 2016. 
  54. ^ Fadel, Leith (28. 11. 2016). „Complete battlefield update from east Aleppo: map”. Arhivirano iz originala 02. 05. 2019. g. Pristupljeno 15. 01. 2023. 
  55. ^ „'It is past time for you to act' to end carnage in Aleppo, UN chief tells emergency Security Council session”. UN News Center. 13. 12. 2016. Pristupljeno 15. 12. 2016. 
  56. ^ „Aleppo evacuation is complete, Red Cross says”. Reuters. 22. 12. 2016. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Bitka za Alep na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Битка_за_Алеп_(2012—2016)&oldid=26824834”