Bitka na Kulikovom polju
| Bitka na Kulikovom polju | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Dmitrij Donski, Адолф Ивон, 19. vek, ulje na platnu | |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
 Velika moskovska kneževina sa saveznicima |
 Zlatna horda | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
|
|
| ||||||
| Jačina | |||||||
|
|
| ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
|
|
| ||||||
Bitka na Kulikovom polju je jedna od najznačajnijih bitka u ruskoj istoriji, koja se zbila 8. septembra 1380. protiv mongolske Zlatne horde.
Poprište bitke je bilo Kulikovo polje (danas Tulska oblast u Rusiji), pored reke Don, gde je nakon pobede ruski knez Dmitrij Ivanovič dobio nadimak „Donski”.
Pozadina bitke[uredi | uredi izvor]
Nakon osvajanja Moskve, u 13. veku pod kanom Batujem, Velika moskovska kneževina je bila podanik Zlatne horde kojoj je plaćala danak, ali su ruski kneževi već jedno vreme težili ka osamostaljenju od Tatara. Godine 1370. na čelo Zlatne horde dolazi Mamaj, koji je za utvrđivanje svojeg položaja između rivala 1378. na Moskvu poslao svog zapovednika Murzu Begiča, da prisili moskovskog kneza Dimitrija Ivanoviča na poslušnost ali je tatarska vojska poražena u bici na reci Voži gde je pao i sam tatarski vojskovođa Murzu Begič.
Dve godine kasnije na Moskvu je krenuo i sam Mamaj. Pre upada na ruske teritorije sklopio je savezništvo sa velikim litvanskim knezom i poljskim kraljem Vladislavom II Jagelom i ruskim rjazanjskim knezom Olegom, inače velikim protivnikom kneza Dimitrija. Videvši nadolazeću invaziju knez Dmitrij je podigao vojsku i saveznike od grada Kolomna. Blagoslov pred bitku je dao je sveti Sergij Radonješki u Trojice-Sergijevoj lavri u Sergijevom Posadu. Znajući da dolaze litvanska i rjazanjska vojska odlučio je odmah da napadne Tatare, pre nego što se ujedine. Tako su se 8. septembra 1380. na Donu susrele ruske i tatarske čete.
Bitka[uredi | uredi izvor]
Ujutro 8. septembra Kulikovo polje prekrivala je magla. Vidljivost se poboljšala u 11 sati ujutro kada su armije pošle jedna na drugu.
Bitka je započela duelom dvaju najboljih vojnika, ruskog šampiona Aleksandra Peresveta, kaluđera iz Sergijeve lavre kojeg je poslao sam sveti Sergej Radonješki, i Temir-murza, na strani Tatara. Oba vojnika su poginula već u prvom naletu, samo što je ruski konjanik umro u sedlu. U nastavku bitke Dmitrij Donski je zamenio svoj oklop sa bojarom Mihailom Brenokom, tako da se predstavljao kao običan vitez. Tatari su Mihaila Brenoka u najezdi ubili, misleći da je reč o Dimitriju Donskom, koji je boj završio ranjen tako da se zbog umora i dehidracije nakon istog onesvestio. Posle tročasovne borbe i nakon velikih žrtava Rusi su pobedili bitku bočnim napadom konjanice kneza Vladimira Hrabrog, princa Serpukova i Dimitrijevog bratića. Taj napad je predvodio Dmitrij Bobrok, princ Volinije.
Posledice[uredi | uredi izvor]
Tatarski vođa Mamaj je pobegao prema Krimu, gde su ga ubili zavernici. Mamaja je nasledio kan Toktamiš, koji je opsedao Moskvu dve godine nakon bitke na Kulikovom polju – 1382.
Kulikovska bitka je bila prekretnica u ruskoj istoriji, jer su se nakon dugo vremena ujedinila skoro sva ruska knjaževstva (23 ruske kneževine su učestvovale u ovoj bici) i to pod znamenjima pravoslavnog hrišćanstva, blagosloveni od strane prepodobnog Sergija Radonješkog.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Razin E. A. Istoriя voennogo iskusstva VI — XVI vv. S.-Pb.: OOO «Izdatelьstvo Poligon», 1999. — Tiraž 7000 эkz. ISBN 978-5-89173-040-3. (VI — XVI vv.). ISBN 978-5-89173-038-0.. (Voenno-istoričeskaя biblioteka)[1]
- ^ Karnacevič V. L. 100 znamenitыh sraženiй. — Harьkov. 2004. str. 139.
- ^ Mernikov A. G., Spektor A. A. Vsemirnaя istoriя voйn. — Minsk., 2005.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Jelačić, Aleksej (1929). Istorija Rusije. Beograd: Srpska književna zadruga.
- Miljukov, Pavel (1939). Istorija Rusije. Beograd: Narodna kultura.
