Veletin

Veletin je tvrđava koja se nalazi na istoimenoj uzvišici iznad Janjeva kod sela Šaškovca, nedaleko od manastira Gračanica.

Podignuta je još u vizantijsko doba, iako ima indicija da je na tom mestu postojalo utvrđenje još u antici, ali da je život u njemu bio najintenzivniji u vreme vizantijske vladavine u ovim krajevima. Grad je postojao i tokom srednjeg veka, kada je bio centar bogate rudarske oblasti oko njega o čemu svedoče brojni ostaci keramike, opeka, napuštenih rudarskih jama i zidova u okolini. Na osnovu danas vidljivih ostataka, može se pretpostaviti da je grad imao utvrđeni Gornji Grad na samom vrhu brda polukružne osnove dimenzija 24m x 22m i podgrađe koje se u koncentričnim krugovima spuštalo niz brdo. Danas su mahom opstali samo temelji bedema i nekoliko građevina na prostoru nekadašnje tvrđave, kao i bedemi na pojedinim mestima do visine od 3 metra.

Manja arheološka istraživanja obavljena su 1987. godine. Uočeni su ostaci 4-3 veka p.n.e., kao i ostaci iz 10.-11. veka kada je tvrđava bila upotrbljavana od ranih doba eksploatacije ruda i topljenja metala i u kontinuitetu je bila ponovo upotrebljavana i rekonstruisana tokom vremenskih perioda praistorije, rimske, kasne antike i srednjovekovnog perioda.

Literatura

• Zdravković, Ivan (1975). Srednjovekovni gradovi i dvorci na Kosovu. Beograd. 

Spoljašnje veze

• Spomenici kulture SANU
• DTK Arhivirano na sajtu Wayback Machine (8. oktobar 2020)