Veljko Mićunović

Za drugu upotrebu, pogledajte stranicu Veljko Mićunović (režiser).

veljko mićunović
Veljko Mićunović
Lični podaci
Datum rođenja	(1916-01-16)16. januar 1916.
Mesto rođenja	Velestovo, kod Cetinja, Kraljevina Crna Gora
Datum smrti	2. avgust 1982.(1982-08-02) (66 god.)
Mesto smrti	Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija
Profesija	diplomata
Porodica
Supružnik	Budislava Mićunović
Delovanje
Član KPJ od	1934.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska armija 1941 — 1945.
Čin	general-potpukovnik u rezervi
Ambasador FNRJ u SSSR
Period	1956 — 1958.
Prethodnik	Dobrivoje Vidić
Naslednik	Lazar Mojsov
Ambasador SFRJ u SAD
Period	1962 — 1967.
Prethodnik	Marko Nikezić
Naslednik	Bogdan Crnobrnja
Ambasador SFRJ u SSSR
Period	1969 — 1971.
Prethodnik	Dobrivoje Vidić
Naslednik	Milorad Pešić
Heroj
Narodni heroj od	27. novembra 1953.
Odlikovanja

Veljko Mićunović (Velestovo, kod Cetinja, 16. januar 1916 — Beograd, 2. avgust 1982) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, diplomata, društveno-politički radnik SFRJ i SR Crne Gore i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Veljko je rođen 16. januara 1916. godine u selu Velestovu, kod Cetinja, kao treće od četvoro dece u porodici Jovana Mićunovića i Marice Mićunović, rođene Vukotić. Njegovo detinjstvo i školovanje pratila je materijalna oskudica, jer je rano ostao bez roditelja. Gimnaziju je završio na Cetinju, gde se 1932. godine uključio u omladinski revolucionarni pokret. Godine 1934. je postao član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) i sekretar partijske ćelije Cetinjske gimnazije.

Kao student Pravnog fakulteta Univerziteta u Beogradu, 1935. godine bio je učesnik studentskih demonstracija i član Odbora ujedinjene studentske omladine, koji je rukovodio revolucionarnim studentskim pokretom na Beogradskom univerzitetu. U periodu od 1940. do 1941. godine po nalogu KPJ je bio upućen na politički rad u Pomoravlje, gde je radio na obnavljanju i učvršćivanju partijskih organizacija u Jagodini, Ćupriji, Paraćinu, Senjskim rudnicima, Aleksincu i drugim mestima.

Narodnooslobodilačka borba

U danima Trinaestojulskog ustanka, 1941. godine Veljko je u bio Crnoj Gori, gde je radio na organizovanju narodnog otpora italijanskom okupatoru. Vršio je dužnost političkog komesara Lovćenskog partizanskog odreda, od njegovog osnivanja do povlačenja za Bosnu, kada je, odlukom Centralnog komiteta KPJ, vraćen u Crnu Goru na ilegalni politički rad. I pod izuzetno teškim uslovima, kada je okupator zaveo strahovit teror, Veljko je uspešno objedinjavao delovanje ilegalnih grupa i partijskih organizacija na poverenom terenu. Aprila 1942. godine izabran je za člana Pokrajinskog komiteta KPJ za Crnu Goru i Boku.

Jedna od značajnijih uspelih akcija ilegalaca jeste učestvovanje iz pozadine s partizanskim jedinicama koje su se vraćale iz Bosne u poznatoj bici na Javorku 1. i 2. maja 1943. godine, kada je neprijatelj pretrpeo velike gubitke. Ubrzo je Veljko postao rukovodilac Političkog odeljenja (Politodjela) Druge proleterske udarne brigade, s kojom je učestvovao u bici na Sutjesci juna 1943. godine, nakon čega, do kraja te godine, ratuje u istočnoj Bosni, Sandžaku, Srbiji i Crnoj Gori. Početkom 1944. godine postavljen je za načelnika Odeljenja za zaštitu naroda (OZN) za Crnu Goru.

Posleratni period

Posle oslobođenja Jugoslavije, Veljko je obavljao mnoge odgovorne državne i partijske funkcije. Bio je:

• ministar unutrašnjih poslova u Vladi Narodne Republike Crne Gore,
• načelnik Odeljenja za zaštitu naroda za Grad Beograd,
• pomoćnik ministra unutrašnjih poslova FNRJ Aleksandra Rankovića,
• direktor Generalne direkcije metalurgije i član Vlade FNRJ.

Dva puta je bio član državne delegacije na zasedanjima Organizacije ujedinjenih nacija (OUN) — 1949. i 1951. godine, a februara 1952. godine prešao je u diplomatsku službu, gde je obavljao funkcije:

• pomoćnika ministra inostranih poslova FNRJ Edvarda Kardelja, od 1952. do 1956.
• ambasadora FNRJ u Sovjetskom Savezu, od 1956. do 1958.
• zamenika Saveznog sekretara za inostrane poslove FNRJ Koče Popovića, od 1958. do 1962.
• ambasadora SFRJ u Sjedinjenim Američkim Državama, od 1962. do 1967.
• predsednika Odbora za spoljnu politiku Savezne skupštine SFRJ, od 1967. do 1969.
• ambasadora SFRJ u Sovjetskom Savezu, od 1969. do 1971.

Nakon smrti Josifa Staljina, marta 1953. godine, ispred jugoslovenskog rukovodstva je otišao kod otpravnika poslova Sovjetskog Saveza u Beogradu da izrazi saučešće. Kao jugoslovenski ambasador u Sovjetskom Savezu, u dva maha i to u vreme kada su odnosi između ove dve zemlje bili vrlo nepovoljni, Veljko Mićunović je, kao čovek sa izuzetnom diplomatskom veštinom, uspeo da u takvim okolnostima energično zastupa interese svoje zemlje, a ipak stekne lične simpatije i prijateljstvo tadašnjih lidera Sovjetskog Saveza — Nikite Hruščova i Leonida Brežnjeva.

Godine 1971. je izabran za člana prvog Predsedništva SFRJ, u čijem je sastavu bio do maja 1974. godine. Bio je poslanik Ustavotvorne skupštine DF Jugoslavije 1945. godine, a potom je biran za poslanika Savezne skupštine SFRJ u četiri njena saziva. Za člana Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije biran je na tri partijska kongresa — Šestom, Sedmom i Osmom, a na Devetom kongresu je izabran za člana Stalnog dela Konferencije SKJ. Bio je član Saveta federacije i imao je čin rezervnog general-potpukovnika JNA.

Poslednjih godina života, Veljko Mićunović je, uprkos teškoj bolesti — paralizi, koja mu je oduzela desnu ruku nakon teškog moždanog udara pretrpljenog 1974. godine, pripremio i objavio dve knjige: „Moskovske godine 1956/58.“ i „Moskovske godine 1969/71.“, koje su bile vrlo zapažene i prevedene na više stranih jezika. Njegov brat Vukašin takođe je bio učesnik Narodnooslobodilačkog rata, a kasnije aktivni društveno-politički radnik.

Bio je u braku sa Budislavom—Miškom Mićunović, rođenom Dapčević (1926—2000), sa kojom je imao sina i ćerku.

Umro je 2. avgusta 1982. godine u Beogradu. Sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i velikog broja stranih i jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden narodnog oslobođenja, Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom, Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem i Orden za hrabrost. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953. godine.

Galerija

• 
  Veljko Mićunović, u sredini, sa Nikolom Gaževićem i Boškom Đuričkovićem, sleva na desno, marta 1944.
• 
  Mićunović, četvrti sleva, i rukovodstvo Udbe sa Titom, u Beogradu 1951.
• 
  Mićunović, ambasador Jugoslavije u SAD, sa Džonom Kenedijem, u Vašingtonu 1962.
• 
  Mićunović, drugi od predsednika Tita sleva, na prvoj sednici Predsedništva SFRJ, 1971.

Literatura

• Enciklopedija Jugoslavije (knjiga četvrta). „Jugoslovenski leksikografski zavod“, Zagreb, 1960. godina.
• Vojna enciklopedija (knjiga peta), Beograd, 1973. godina.
• Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975. 
• Veljko Mićunović Moskovske godine 1969/71. „Jugoslovenska revija“, Beograd, 1984. godina.
• Milomir Marić Deca komunizma (knjiga druga). „Laguna“, Beograd, 2014. godina.