Vicekraljevstvo Peru
| Vicekraljevstvo Peru Virreinato del Perú | |||
|---|---|---|---|
 Zastava
 Grb
| |||
 Lokacija Viceokraljevstva Peru: Prvobitna teritorija 1542.-1718. (svetlozelena) i konačna zakonska 1718.-1824. (tamnozelena) | |||
| Geografija | |||
| Kontinent | Južna Amerika | ||
| Prestonica | Lima Kusko(1821–24) | ||
| Društvo | |||
| Službeni jezik | Španski | ||
| Religija | Katolička crkva | ||
| Politika | |||
| Oblik države | Monarhija | ||
| — Kralj Vicekralj |
Kralj Karlos I od Španije (1542-66) | ||
| Vicekralj Blasko Nunjez Vela (1544-46) | |||
| Kralj Ferdinando VII Burbonski (1813-24) | |||
| Vicekralj Hose de la Serna (1821-24) | |||
| Istorija | |||
| Istorijsko doba | Istorijska epoha | ||
| — Osnivanje | 1542. | ||
| — Ukidanje | 1824. | ||
| Događaji | |||
| — Osnovano | 1542. | ||
| — Vilkambamba | 1572. | ||
| — Vicekraljevstvo Nova Granada | 1717. | ||
| — Vicekraljevstvo Rio de la Plata | 1776. | ||
| — Rat za nezavisnost Perua | 28. jula 1821. | ||
| — Bitka kod Ajakuča | 9. decembar, 1824. | ||
| Geografske i druge karakteristike | |||
| Površina | |||
| — ukupno | (u kilometrima kvadratnim, bez jedinice) km² | ||
| Valuta | Pezo Španski real | ||
| Zemlje prethodnice i naslednice Cross of Burgundy (Flag of the Viceroyalty of Peru) | |||
| Prethodnice: | Naslednice: | ||
.svg){kind=small}
| |||
|
|
| ||
|
|
.svg){kind=small}
| ||
|
|
| ||
|
|
| ||
Vicekraljevstvo Peru (šp. Virreinato del Perúis) je bila španski kolonijalni administrativni distrikt, osnovan 1542. godine, koji je izvorno sadržao većinu južnoameričke Španske imperije, vođeno iz glavnog grada Lime. Vicekraljevstvo Peru je bilo jedno od dva Španska Vicekraljevstva u Amerikama od 16. do 18. veka.
Međutim, Španija nije mogla da ospori Portugalsku ekspanziju u Brazilu preko meridijana. Sporazum iz Tordesiljasa je postao beznačajan između 1580. i 1640. godine dok je Španija kontrolisala Portugaliju. Stvaranje vicekraljestva Nova Granada i Rio de la Plata (nauštrb teriotrije Perua) je smanjilo uticaj Lime i prebacilo unosno Andsko trgovanje u Buenos Ajres, dok se pad rudarske i tekstilne proizvodnje ubrzavao do progresivnog opadanja Vicekraljevstva Perua. Na kraju, vicekraljevstvo se raspušta, kao i većina Španske imperije, kada se suočava sa nacionalnim pokretima nezavisnosti na početku 19. veka. Ovi pokreti vode do formiranja današnjih država Peru, Čile, Kolumbija, Panama, Ekvador, Bolivija, Paragvaj, Urugvaj, Argentina, Gvajana i Trinidad i Tobago na teritoriji koja je u jednom trenutku činila Vicekraljevsto Peru.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Istraživanje i naseljavanje (1542—1643)[uredi | uredi izvor]
Nakon Španskog osvajanja Perua (1532-37), prvi Audijencija je ustanovljena od strane Lope Garsija de Kastra (1516 — 8. januar, 1576), Španskog kolonijalnog administratora koji je služio kao član Veća Indija i Audijencija Paname i Lime. Od 2. septembra 1564. do 26. septembra 1569. godine on je bio privremeni vicekrlja Perua. 1542. godine, Španija stvara Vicekraljevstvo Nove Kastilje koje se ubrzo preimenuje u Vicekraljevstvo Perua. 1544. godine, sveti rimski car Karlos I od Španije imenuje Blaska Nunjeza Velu kao prvog vicekralja Perua, ali vicekraljevstvo nije organizovano sve do dolaska Fransiska Alvareza de Toleda. Toledo čini opsežnu inspekciju kolonije.
Fransisko de Toledo, "jedan od velikih administratora svih vremena",[1] uspostavlja inkviziciju i donosi zakone koji važe i za Špance i za Indijance, okončavši moć ekonmende i smanjivši stari sistem mita, odnosno prinudni rad starosedelaca. Poboljšao je sigurnost u vicekraljevstvu sa utvrđenjima, mostovima i flotom protiv pirata. Fransisko de Toledo je takođe okončao starosedelačku državu Neo-Inka u Vilkabambi, ubivši Tupak Amarua, i promovišući ekonomski rarzvoj iz komercijalnog monoopola i izvlačenja minerala, uglavnom, rudnika srebra u Potosiju.
Amazonski sliv i pojedini spojeni regioni su smatrani Španskom teritorijom od sporazuma iz Tordesiljasa i istraživanja koja je radio Fransisko de Oreljana, ali sporazum je postao beznačajan između 1580. i 1640. godine dok je Španija kontrolisala Portugal. Međutim, Luis Heronimo de Kabrera, Četvrti Grof Činčona je poslao treću eskepdiciju da istraži reku Amazon pod Kristobal de Akunom.
Mnoga ostrva na Pacifiku su posetili španski brodovi u 16. veku, ali se nisu trudili da ih kolonizuju ili da trguju sa njima. Ovo uključuje Novu Gvineju (od strane Injigo Ortiz de Reteza 1545. godine), i Solomonova ostrva (1568. godine) i ostrva Markiz (1595. godine) od strane Alvara de Mendanje ne Neire.
Prve Jezuitske redukcije da se promeni vera starosedalaca u Hrišćansku je osnovana 1609. godine, ali neka područja behu okupirana Brazilcima pošto su Bandeirantei proširivali svoju aktivnost kroz veliki deo sliva i spojenog sa Mato Grosom u 17. i 16. veku. Ove grupe su imale prednost udaljenog geografskog položaja i pristupa reci od usta Amazona (što beše teritorija Portugalije). U međuvremenu Španci su bili blokirani sopstvenim zakonima koji je zabranjivao pretvaranje starosedalaca u robove, ostavljajući ih bez komercijalnog interesa duboko unutar sliva.[2]
Jedan čuven napad na Špance 1628. godine je rezultovao porobljavanjem 60.000 starosedelaca.[3] Zapravo, kako je vreme prolazilo oni su korišteni kao samofinansirajuća okupaciona snaga vlasti Portugalije za ono što je bio sukob niskog inteziteta teritorijalnog osvajanja.
Godine 1617, Fransisko de Borja i Aragon je podelio vladu Rio de la Plate na dva dela, Buenos Ajres i Paragvaj, obe pod protektoratom vicekraljevstva. Dijego Fernandez de Kordoba, Markiz od Gvadalakazara je reformisao fiskalni sistem i zaustavio rivalstvo unutar porodice koja je krvavila kraljevstvom.
Drugi vicekraljevi, kao što su Fernando Tores, Broja i Aragon, Fernandez de Kabrera ili Fernandez Kordoba su takođe proširili mornaricu i utvrdili pristaništa za borbu protiv gusara, kao onih što ih je vodio Englez Tomas Kavendiš. Fernandez de Kabrera je ugušio pobunu Uru i Mapuče Indijanaca.
Poslednji španski Habzburzi (1643—1713)[uredi | uredi izvor]
Vicekraljevi su morali štititi obalu Pacifika od Francuskih švercera i Engleskih i Holandskih gusara. Proširili su svoje pomorske snage, utvrdili luke Valdvidije, Valparaisa, Arike i Kaljaoa i sagradili su gradske zidine u Limi (1686) i Truhilju (1685—87). Bez obzira na to, poznati engleski korsar Henri Morgan je preuzeo Čagres i zarobio i opljačkao grad Panamu početkom 1670. godine. Pored toga, snage Perua su odbile napade Edvarda Dejvida (1684 i 1686), Čarlsa Vejdžera i Tomasa Kolba (1708) i Voldesa (1709—11). Sporazum u Utrehtu dozvoljava Britancima da pošalju brodove i robu u Portobelo.
Tokom ovog perioda, pobune su bile česte. Oko 1656. godine, Pedro Bohorkez je sebe krunisao Inkom (carem) Kalčaki Indijanaca, podstakavši stanovništvo starosedalaca na pobunu. Od 1665. do 1668. godine, bogati vlasnici rudnika Hose i Gašpar Salsedo se pobuniše protiv kolonijalne vlade. Sveštenstvo se protivilo nominaciji biskupa i drugih crvkenih velikodostojnika iz Španije. Vicekralj Dijego Ladron de Gevara je morao preduzeti mere protiv ustanka robova na imanju Huačipa de Lima. Bilo je užasnih zemljotresa (1655, 1687) kao i epidemija.
Tokom administracije Baltazar de la Kueva Enrikeza, zakoni Indije su bili sastavljeni. Dijego de Benavides, osmi grof Santistebana izdaje granu vlade koja se bavi vojnim skladištima i materijalima (šp. Ordenanza de Obrajes) 1664. godine i Pedro Alvarez de Toledo uvodi zapečaćen papir (šp. papiel sellado). 1683. godine Melčor de Navara ponovo upostavlja Lima mint (Zavod za izadu novčanica), koji je ugašen od 1572. godine. Vicekralj Dijego Ladron de Gevara povećava proizvodnju srebra u Potosi rudnicima i stimulište proizvodnju u drugim rudnicima u San Nikolasu, Kahatambu i Huankaveliki. On ograničava proizvodnju aguardientea iz šećernih trski do ovlaštenih fabrika, kojima je davao velike poreze.
Crkve Los Desamparados (1672), La Buena Muerte i manastir Minimos de San Francisko de Paula su završeni i otvoreni. Sagrađene su bolnica "Sveti DUh" (šp. Espiritu Santo) i bolnica San Bartolomej.
Burbonske reforme (1713—1806)[uredi | uredi izvor]
Godine 1717. Vicekraljevstvo Nova Granada je osnovano od severnih teritorija, Audijancije Bogote, Kitoa i Paname. Vicekraljevstvo prvobitno traje samo do 1724. godine ali je ponovno trajno upostavljeno 1740. godine. Sa osnivanjem Vicekraljevstva Rio de la Plata od južnih područja onoga što je sada Argentina, Bolivija, Paragvaj i Urugvaj 1776. godine, audijencije Čarkas i Buenos Ajres su izgubljene. 256 godina star sporazum iz Tordesiljasa je zamenjen sporazumom u Madridu koji daje Portugaliji kontrolu nad zemljama koje je okupirao u južnoj Americi tekućih vekova. Ova Portugalijska okupacija vodi do Guarani rat 1756. godine.
Nekoiko vicekraljeva je imalo naučni, politički i ekonomski uticaj na vicekraljevstvo. Manuel de Amat je organizovao ekspediciju na Tahite. Vicekralj Teodoro de Kroa je takođe decentralizovao vladu kroz osnivanje osam intendanata u području Kraljevske audijencije Lime, i dva u Kapetaniji generala Čilea. Fransisko Gil de Taboada ugrađuje region Puno u Vicekraljevstvo Peru. Hose de Armendariz stimuliše proizvdonju srebra i preduzima korake protiv prevare, korupcije i krijumčarenja. Manuel de Amat upostavlja prvu regulaciju trgovine i organizacije carinskih pravila što dovodi do gradnje carinske kuće u Kaljaou.[4][5]
Zemljotres demolira Limu i Kaljao 1746. godine. Vicekralj Amat osniva razne javne radove u Limi, uključujući prvi ring za borbu bikova. Manulel de Girior takođe unapređuje i medicinsku negu u deset bolnica u Limi i uspostavlja dom za nezbrinutu decu.
Rat između Britanije i Španije ponovo izbija (Rat za Dženkinsovo uvo, 1739-48). Amat gradi tvrđavu Real Felipe u Kaljaou 1744. godine.
Bez obzira, kroz ovaj period, starosedeoci nisu skroz potlačeni. Samo u 18. veku, bilo je 14 velikih pobuna.
Kraj Vicekraljevstva (1806—1824)[uredi | uredi izvor]
Vicekralj Hose Fernando de Abaskal je promoviao obrazovne reforme, reorganizovao vojsku, i ugušio lokalne pobude. Tokom njegove administracije, inkvizicija Lime je privremeno ukinuta kao rezultat reformi koje je sproveo Kortes u Španiji.
Kada su ratovi za nezavisnost izbili 1810. godine, Peru je bio centar Rojalističke reakcije. Abaskal je ponovo uveo provincije Kordoba, Potosi, La Paz, Čarkas, Čile i Kito u Vicekraljevstvo Peru. Kraljevska vojska je tokom 14 godina porazila patriotske vojske Argentinaca i Čileanaca, pretvarajući Peru u poslednji kraljevski bastion Južne Amerike.
Godine 1812. veliki požar u Gvajakilu uništava pola grada.
Lord Kokren, u komandi novoformirane Čileanske ratne mornarice, neuspešno napada Gvajakil i El Kaljao, ali 4. februara pokorova Valdiviju, koji je u to vreme bio nazivan ključem južnih mora i Gibraltarom Pacifika, zbog svojih velikih utvrđenja. Vicekraljevstvo uspeva da odbrani Čileo ostrvoČiloe (ostrvo) do 1825. godine.
Dana 8. septembra 1820. godine, oslobodilačka ekspedicija Perua, organizovana uglavnom od Argentinaca i sa određenim brojem Peruanaca i Čileanaca, dolazi do plaže zaliva Parakas, blizo grada Pisko, Peru. Vojska je bila komandom Hose de San Martina. Nakon bezuspešnih pregovara sa vicekraljem, San Martin zauzima peruanski glavni grad Limu 21. jula 1821. godine. Nezavisnost Perua je proglašena 28. jula 1821. godine. Vicekralj Hose de la Serna, još uvek u komandi značajno velike vojne sile, povlači se u Hauhu, a potom u Kusko.
Dana 26. jula 1822. godine, San Martin i Simon Bolivar se sastaju u Gvajakilu da definišu strategiju za oslobađanje ostatka Perua. Sastanak je bio tajna, i nije poznato šta se tačno desilo. Međutim, nakon toga San Martin se vratio u Argentinu dok je Bolivar spremao napad na preostale kraljevske snage Perua i Gornjeg Perua (Bolivije). U septembru 1823. godine Bolivar dolazi u Limu sa Antoniom Hoseom de Sukreom da planiraju napad.
U februaru 1824. godine kraljevske snage su nakratko preuzele kontrolu nad Limom. Pobuna Olanjete je počela iznenadno i cela kaljevska vojsa Gornjeg Perua (Bolivije) se pobunila, voeđa Pedro Antonio Olanjetom (deo kraljevske vojske) protiv La Serne, vicekralja Perua (liberalca). Ovo je polomilo kraljevsku vojsku i započelo građanski rat u Gornjem Peruu. Pošto se regrupisao sa Truhiljom, Bolivar u junu vodi svoje pobunjeničke snage na jug da se suprostavi Špancima pod komandom Hose de Kanteraka. Ovde dve vojske se nalazi na ravnici Hunina 6. avgusta 1824. godine, i Peruanci su pobedili u bici koja se vodila bez vatrenog oružja. Španske trupe su naknadno evakuisale Limu po drugi put.
Kao rezultat dekreta kongresa Velike Kolumbije, Bolivar je predao komandu nad pobunjeničkim snagama Sukreu 7. oktobra 1824. godine.
Kontrola kraljevske vojske je sada smanjena na Kusko u jugo-centralnoj planinskoj regiji. Vicekralj je otpočeo kontra napad preko Ajakuče. Tamo se odigrala poslednja bitka za nezavisnost Perua.
Dana 9. decembra 1824. godine, bitka na Ajakuči ili bitka la Kinue, se odigrala u pampi de la Kinue, pa kilometara od Ajakuče, blizu grada Kinue. Ova bitka između kraljevskih (Španskih) i nacionalističkih (republikanskih) trupa — zapečatieće sudbinu nezavisnosti Perua i Južne Amerike. Nacionalisti koji su pobedili vođeni su Antoniom Hose de Sukreom, poručnikom Bolivara. Vicekralj Serna je ranjen i zarobljen. Španci su imali 2000 mrtvih i ranjenih i izgubili su 3000 zatvorenika, sa ostatkom vojske koji se raštrkao. Nakon bitke, Serna je potpisao kapitulaciju gde je dogovoreno da Španci napuste Peru. Serna je ubrzo oslobođen i otplovio je za Evropu.
Španija je činila uzaludne pokušaje da povrate stare kolonije, kao što je opsada Kaljaoa (1826), ali nakon smrti kralja Ferdinanda VII, vlada Španije se 1836. godine odrekla teritorijalnog suvereniteta nad celom kontinentalnom Amerikom. 1867. godine Španija potpisuje mirovni sporazum sa Peruom i 1879. priznaje nezavisnost Perua.
Politika[uredi | uredi izvor]
Grad Lima, kojeg je osnovao Pizaro 18. januara 1535 kao "grad kraljeva" (šp. Ciudad de los Reyes), postaje sedište novog vicekraljevstva. Kao sedište vicekraljevstva, koje je nadgledalo celu Špnasku Južnu Ameriku sem Brazila kojim je dominirala Portugalija, Lima je rasla u moćan grad. Tokom 16., 17. i većinu 18 veka, svo kolonijalno bogatstvo Južne Amerike koje je dobijeno rudnicima srebra je prolazilo kroz Limu na svom putu ka zemljouzu Paname i odatle ka Sevilji, Španiji. Ostatak vicekraljevstva ostaje zavisan o administrativinim pitanjima Lime, šablon koji je i dalje priustan u Peruu. Do početka 18. veka, Lima je postala istaknuti i aristokratski glavni grad, sedište 250 godina starog Kraljevskog i Papskog Univerziteta San Markos i glavnog Španskog uporišta u Amerikama.
Na nižem nivou tokom prvog veka, španski enkomenderosi (šp. encomendores) su zavisili od mesnih komandanata (kuraka) da dobiju pristup radu Indijske populacije, čak i u najudaljenija naselja, i zbog toga, mnogi enkomenderosi su našli zajednički jezik, iako i dalje hijerarhijski, sa kurakama.[6] Do kraja 16. veka kvazi-privatna enkomienda je zamenjena sistemom repartimijento de labor (poznat u Peruu kao Kueča termin, mita), koji su kontrolisali mesni zvaničnici.
Politički vicekraljevstvo je bilo podeljeno u audijencije, od kojih su primarni bili vrhovni tribunali, ali koje su imale i adiministrativne i zakonodavne funkcije. Svaka od njih je bila odgovorna Vicekralju Perua što se ti administrativnih pitanja (ali ne i pravosudnih). Audijencije su integrisale starije, manje podele poznate kao "guvernorati" (u suštini pokrajine) koje je vodio guverner. Pokrajine koje su bile pod slabom pretnjom od napada su grupisane u kapetaniji generala, kao što je to bilo kraljevstvo Čilea (uspostavljeno 1541. a kao Burbonska glavna kapetanija 1789. godine), i koje su bile zajedničke vojne i političke komande sa određenim nivoom autonomije. (Vicekralj je bio general-kapetan pokrajina koje su ostale direktno pod njegovom komandom).
Na mesnom nivou bilo je stotine distrikta, kako u Indijanskom tako i u Španskom području, koje je vodio ili korehidor ili kabildi (gradsko veće), a oba su imala pravosudne i administrativne moći. Krajem 18. veka Burbonska dinastija je počela da raspušta korehidore i uvodi intedante čija široka fiskalna moć seče autoritet vicekralja, guvernera i kabildija.
Audijencije[uredi | uredi izvor]
Sa datumima osnivanja
- Panama (Prva, 1538-1543), (Druga, 1564-1751)*
- Santa Fe de Bogota (1548)*
- Kito (1563)*
- Lima (1543)
- La Plata de los Čarkas (1559)†
- Čile (1563-1573; 1606)
Kasnije audijencije
- Buenos Ajres (1661-1672; 1776)†
- Kusko (1787)
*Kasnije postali deo Vicekraljevstva Nova Granada
†Kasnije postali deo Vicekraljevstva Rio de la Plata
Autonomna glavna kapetanija[uredi | uredi izvor]
- Čile (1789)
Intendanti[uredi | uredi izvor]
Ispisano prema godini osnivanja.[7][8]
1783
1. Lima, 2. Puno
1784
3. Truhiljo, 4. Tarma, 5. Huankavelika, 6. Kusko, 7. Arekipa, (10. Čiloe, ukinut 1789)
1786
8. Santijago, 9. Konsepsion
Privreda[uredi | uredi izvor]
Ekonomija vicekraljevstva Peru se mahom oslanjala na ogromni izvoz srebra.[9] Ogromne količine srebra izvađene iz rudnika vicekraljevstva Peru i Meksika su imale i dubok uticaj na Evropu gde su neki naučnici verovali da je izazvano ono što su oni nazvali "revolucija cena".[10] Rad u rudnicima srebra su obavljali radnici po ugovoru kao i neslobodni radnici po sistemu mita o neslobodnom radu,[11] sistemu koji je nasleđen iz pretkolumbovske ere. Proizvodnja srebra je dostigla vrhunac 1610. godine.
Kada je vicekraljevstvo Peru uspostavljeno, zlato i srebro sa Anda je obogatilo osvajače, i Peru je postao glavni izvor Španskog bogatstva i moći u Južnoj Americi. Prvi dukati iskovani za Peru (i za celu Južnu Ameriku) su bili između 1568. i 1570. godine. Vicekralj Manuel de Oms, prvi Markiz Kasteldosrijusa je uspeo da pošalje nazad ogromnu količinu novca (1.600.000 pezosa) kralju da pokrije neke troškove rata za Špansko nasleđe. Ovo je bilo moguće zbog otkrića rudnika u Karaboji. Srebro iz rudnika u Potosiju, Boliviji je cirkulisao celim svetom. Srebra Perua i Novog Sveta je bilo toliko puno da je izazvalo inflaciju u Španiji i oborilo mu cenu. Čak i danas, Peru i Bolivija proizvode većinu srebra na svetu.
Luis Heronimo Fernandez de Kabrera je zabranio direktnu trgovinu između Perua i Nove Španije (Meksika) i prognanstvo Portugalskih Jevreja, glavnih trgovaca u Limi.
Demografija[uredi | uredi izvor]
Popis koje je proveo poslednji Čipukamajok ukazuje da je bilo 12 miliona stanovnika Perua; 45 godina kasnije, pod vicekraljem Toledom, cifre popisa pokazuju na samo 1.100.000 Indijanaca. Iako njihovo smanjivanje nije bio organizovan pokušaj genocida, rezultati su uglavnom bili zbog malih boginja i drugih Evroazijskih bolesti za koje starosedeoci nisu imali razvijen imunitet. Gradovima Inka su data Španska Hrišćanska imena i obnovljeni su kao španski gradovi, svaki postavljen na plazi sa crkvom ili katedralom koja gleda u zvaničnu rezidenciju. Nekoliko gradova Inki, kao što je Kusko, zadržali su domaći kameni rad za temelje njihovih zidova. Drugi mesta Inka, kao što je Huanuko Vieho, su napuštena zbog gradova na nižoj nadmorskoj visni gostoljubivijih Špancima.
Vicekralj Hose de Armendariz ponovo uspostavlja sistem gde plemići Inka koji mogu dokazati svoje poreklo budu priznati kao idalgo Kastilje. Ovo dovodi do ludila na strani starosedelačkog plemstva to legitimišu svoj status.
1790-ih vicekralj Fransisko Gil de Taboada naređuje prvi zvanični popis stanovništva.
Poslednja tura robova crnaca u Peru je došao 1806. godine. U to vreme se za 600 pezosa prodavao odrastao rob.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Mabry, Donald J., Colonial Latin America. Coral Springs, Fla.: Llumina Press, 2002
- ^ The Laws of Burgos (1512) and the New Laws (1542) had been intended to protect the interests of indigenous people. While in spirit they were often abused, as through forced exploitative labour of locals, they did prevent widespread formal enslavement of indigenous people in Spanish territories. Renegade slavers, operating illegally in Spanish territory, did so as agents of the Portuguese slave markets in Brazil.
- ^ An early bandeira in 1628, led by Antônio Raposo Tavares), composed of 2,000 allied Indians, 900 Mamluks (Mestizos) and 69 white Paulistanos, to find precious metals and stones and / or to capture Indians for slavery. This expedition alone was responsible for the destruction of most of the Jesuit missions of Spanish Guairá and the enslavement of over 60.000 indigenous people. In response the missions that followed were militarized.
- ^ [1]
- ^ Gobierno Regional del Callao
- ^ Steve Stern. “The Rise and Fall of Indian-White Alliances: a Regional View of ‘Conquest’ History,” Hispanic American Historical Review, 61:3 (1981), 461-491
- ^ Harding 1947, str. 133–135
- ^ Lombardi, Lombardi & Stoner 1983, str. 50
- ^ Viceryoalty of Peru, Encycloepdia Britannica. Academic edition. 2011.
- ^ Garner, Richard L. (1988). Long-Term Silver Mining Trends in Spanish America: A Comparative Analysis of Peru and Mexico.
- ^ Cook, Noble David (1981). Demographic collapse, Indian Perú 1520-1620. Cambridge University Press. str. 237. ISBN 978-0-521-23995-0.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Garner, Richard L. (1988). Long-Term Silver Mining Trends in Spanish America: A Comparative Analysis of Peru and Mexico.
- Lombardi, Cathryn L.; Lombardi, John V.; Stoner, K. Lynn (1983). Latin American History: A Teaching Atlas. Madison: University of Wisconsin Press. str. 50. ISBN 978-0-299-09714-1.
- Harding, C. H. (1947). The Spanish Empire in America. New York: Oxford University Press. str. 133—135.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
