Vojvodstvo Austrija
| Vojvodstvo Austrija Herzogtum Österreich | |||
|---|---|---|---|
 Grb
| |||
 Teritorija Austrijskog vojvodstva označena je narandžastom bojom | |||
| Geografija | |||
| Kontinent | Evropa | ||
| Prestonica | Beč | ||
| Društvo | |||
| Službeni jezik | austrijsko-bavarsko-nemački jezik | ||
| Religija | katolicizam | ||
| Istorija | |||
| Postojanje | |||
| — Osnivanje | 1156 | ||
| — Ukidanje | 1453 | ||
Vojvodstvo Austrija (nem. Herzogtum Österreich) je bila država Svetog rimskog carstva koja je postojala u periodu od 1156. do 1453. godine. Nastala je izdvajanjem iz Vojvodstva Bavarska.
Nastanak[uredi | uredi izvor]
Do 1246. godine Austrija je bila feudalni posed porodice Babenberg. Vojvoda Leopold Bavarski (1136-1141) je bio lojalan dinastiji Hoenštaufen u njenoj borbi protiv Velfa. Kada je Konrad III svrgnuo Henrija X Bavarskog, Vojvodstvo Bavarska dao je svome polubratu, markgrofu Leopoldu. Henri II Austrijski je nasledio Bavarsku 1141. godine. Godine 1156. car Fridrih Barbarosa je sklopio sporazum sa Velfima te se Henri 1156. godine morao odreći Bavarskog vojvodstva u korist Hajnriha Lava. Kao nadoknadu je Austrija uzdignuta na rand Vojvodstva i 17. septembra su joj potvrđene mnoge privilegije.
| Istorija Austrije |
|---|
 |
Uspon[uredi | uredi izvor]
Rezidencija novog austrijskog vojvode nalazila se u Beču, u Hofburgu. Zbog svog povoljnog geografskog položaja na Dunavu, austrijske zemlje su brzo napredovale. Bile su važan trgovački put iz Kremsa i Mauterna prema Vizantijskom carstvu. Austrijsko vojvodstvo ubrzo postaje jedna od najnaprednijih svetorimskih država, a svoj vrhunac dostiže u vreme vladavina Leopolda V (1177-1194) i Leopolda VI (1194-1230). Godine 1186. Leopold je potpisao sporazum sa Otokarom IV Štajerskim i, nakon Otokarove smrti (1192), nasledio je zemlje Štajerske na jugu. Teritorija Austrije proširena je i starim bavarskim zemljama zapadno od reke Ens, duž reke Traun do Linca, glavnog grada buduće Gornje Austrije.
Vojvoda Leopold V je učestvovao u Trećem krstaškom ratu. Prilikom opsade Akre (1191), ušao je u žestok sukob sa engleskim kraljem Ričardom Lavljim Srcem, navodno zbog podizanja austrijske zastave. Engleski kralj je skinuo austrijsku i postavio englesku zastavu. Leopold će mu se kasnije osvetiti. Pred Božić 1192. između Beča i moravske granice vojvoda Leopold V Austrijski zarobljava Ričarda i optužuje ga za smrt Konrada Monferatskog. Leopold ga je predao nemačkom caru Henriku VI koji je tražio za Ričarda veliki otkup. Leopold VI se 1198. godine oženio vizantijskom princezom Teodorom Angelinom, a kasnije je svoju ćerku Margaretu Austrijsku udao za Henrija VII, sina Fridriha II.
Međutim, Leopoldov naslednik, Fridrih II Austrijski, ulazi u žestok sukob sa austrijskim plemstvom, Andrijom II i Fridrihom II. U borbama sa Belom IV, ugarskim kraljem, oko granica, ubijen je 1246. godine u bici na Lajti.
Vladavina Otakara Pšemisla[uredi | uredi izvor]
Smrt Fridrihova dovela je do izumiranja muške linije porodice Babenberg. U narednih nekoliko decenija vojvodstvo je bilo bez vladara. U skladu sa feudalnim zakonima, vlast nad Austrijom pripala je austrijskom sizerenu, caru Svetog rimskog carstva. Međutim, samo osam godina nakon izumiranja Babenberga, izumrla je i svetorimska dinastija Hoenštaufen. Stoga niko nije bio u mogućnosti da nasledi vojvodstvo. Godine 1251. na austrijski presto dolazi Otakar II Pšemisl, sin češkog kralja Vaclava. Papa Inoćentije III potvrdio mu je pravo na presto zbog njegovih porodičnih veza sa Babenberzima. Do 1269. godine Otakar je kontrolisao Korušku, Kranjsku i Vindic. Njegovo carstvo prostiralo se od Sudeta do jadranske obale. Kada mu nije uspelo da se izbori za svetorimsku krunu, Otakar je osporio izbor Rudolfa I Habzburškog. Otakar je ubijen u bici na Moravskom polju 1278. godine.
Vladavina Habzburga[uredi | uredi izvor]
U narednih 640 godina Austrijom će vladati dinastija Habzburg. Koruška i Kranjska bile su pod vlašću Habzburga do 1335, a Tirol do 1365. godine. Nakon kratke vladavine Rudolfa IV, njegova braća (Albert III i Leopold III) podelila su vojvodstvo između sebe (1379). Albert je zadržao Austriju, a Leopold preostale teritorije. Godine 1402. došlo je do novog rascepa. Vojvoda Ernest Austrijski zavladao je Donjom Austrijom, a Fridrih III Gornjom. Ernestof sin Fridrih III ujedinio je državu nakon Albertove smrti.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Kann, Robert A. (1980). A History of the Habsburg Empire, 1526-1918 (2nd izd.).
