Gabrijel Marsel

Gabrijel Marsel
Gabrijel Marsel 1969.
Lični podaci
Puno ime	Gabrijel Onore Marsel
Datum rođenja	(1889-12-07)7. decembar 1889.
Mesto rođenja	Pariz, Francuska
Datum smrti	8. oktobar 1973.(1973-10-08) (83 god.)
Mesto smrti	Pariz, Francuska
Obrazovanje	agrégation de philosophie
Filozofski rad
Epoha	Filozofija XX veka
Regija	Zapadna filozofija
Škola filozofije	Egzistencijalizam i Kontinentalna filozofija
Interesovanja	Ontologija, Subjektivnost, i Etika
Uticaji od	Anri Bergson, Martin Buber, Karl Jaspers, Seren Kirkegor, Fransoa Morijak i Josija Rojs
Uticao na	Pjer Butang, Emanuel Levinas, Voker Persi, Žan Val
Potpis

Gabrijel Onore Marsel (7. decembar 1889—8. oktobar 1973.) je bio francuski filozof, dramski pisac, muzički kritičar i vodeći hrišćanski egzistencijalist. Autor preko desetak knjiga i najmanje trideset predstava. Često se smatra prvim francuskim egzistencijalistom.

Marsel kao egzistencijalist

Egzistencijalizam se sredinom XX veka našao u središtu rasprava sa marksizmom, psihoanalizom, strukturalizmom oko mogućnosti istraživanja čoveka kao i mogućnosti filozofije; istovremeno, nastojao je da izgradi jedan poseban tip racionalnosti koji bi se mogao suprotstaviti scijentizmu i različitim oblicima determinističkog redukcionizma i da pri tom sačuva specifični način posmatranja ljudskog opstanka. Sa jenjavanjem uticaja egzistencijalizma nisu nestala i njegova metodološka dostignuća, njegove teme; pri tom, treba razlikovati egzistencijalizam kao filozofski pravac i egzistencijalističku problematiku koja ostaje trajno aktuelna budući da je najtešnje povezana s čovekovim nepo-srednim opstankom u svetu i njegovom večnom potragom za smislom.

Gabriel Marsel utemeljivač je katoličkog egzistencijalizma; među njegovim važnijim spisima su: Metafizički dnevnik (1925), Biti i imati (1935), Čovek – skitnica (1945), Ljudi protiv ljudskog (1951), Tajna bivstvovanja I-II (1951), Esej o konkretnoj filozofiji (1967).

Sva Marselova dela sastavljena su od kratkih fragmenata, dnevničkih beležaka. To nije samo stilistička osobenost njegove forme izražavanja, već posledica fundamentalnih principa njegove filozofije. On je pre svega pod uticajem hrišćanske forme ispovesti, a cilj ispovesti je u tome da se mislima da intimni život, njihova istinska egzistencija, koja je danas od one koja je bila juče ili od one koja će biti stutra. Filozofija postojanja koja otkriva autentičnu suštinu egzistenciju čoveka ne treba da izlaže mrtvim jezikom apstrakcija već tako da bi zvučao usamljen glas čoveka koji se čuje sada i ovde. Kao ubeđeni katolik Marsel je odbacivao tomizam kao racionalističko učenje koje pokušava da izmiri veru i pozitivnu nauku. Postojanje Boga treba izvoditi iz postojanja čoveka, iz tajne koja se nalazi u ljudskoj svesti. Ako se istina ne slaže sa ortodoksnom verom, utoliko gore po ortodoksiju.

Marsel je izgradio sopstveni originalni sistem filozofskih kategorija, uporedo s filozofskim kategorijama (bivstvovanje, transcendentno, ontološko) stavlja i hrišćanske pojmove (ljubav, ote-lotvorenje, vernost, mučeništvo, sloboda, potčinjenost, nada, očajanje, dokaz, tajna, želja i dr). Iako se sve njegove kategorije obično javljaju u parovima, već ovim nepotpunim njihovim nabrajanjima vidno je da tu nalazimo čitav niz tipično "egzistencijalnih" pojmova.