Ганди (film)

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Gandi
Filmski poster
Izvorni naslovGandhi
RežijaRičard Atenboro
ScenarioDžon Brajli
ProducentRičard Atenboro
Glavne ulogeBen Kingsli
Rohini Hatangadi
Kendis Bergen
Martin Šin
Rošan Set
Džon Gilgud
MuzikaRavi Šankar
Džordž Fenton
Producentska
kuća		Columbia Pictures
Godina1982.
Trajanje191 minuta[1]
ZemljaUjedinjeno Kraljevstvo
Indija
Jezikengleski
hindi
Budžet22 miliona dolara[2]
Zarada127,8 miliona dolara[2]
IMDb veza

Gandi (engl. Gandhi) je epski biografsko-dramski film iz 1982. godine, o životu Mahatme Gandija, koji je bio vođa nenasilnog pokreta za nezavisnost Indije protiv Britanske imperije tokom 20. veka. Režiser i producent filma bio je Ričard Atenboro, a scenario je napisao Džon Brajli, dok naslovnu tumači Ben Kingsli. Radnja filma pokriva Gandijev život od odlučujućeg trenutka 1893. godine, kada je izbačen iz južnoafričkog voza jer je sedeo u kupeu namenjenom samo za belce i završava se njegovim ubistvom i sahranom 1948. Takođe je prikazano kako je Gandi, iako je bio hinduista, prihvatio i druge vere, naročito hrišćanstvo i islam.[3]

Film je u indijskim bioskopima objavljen 30. novembra 1982, a u Britaniji 3. decembra iste godine. Naišao je na pozitivne reakcije kritičara, koji su naročito pohvalili istorijski tačan prikaz Gandija, indijskog pokreta za nezavisnost i štete koju je britanska kolonizacija nanela Indiji, kao i produkcijske vrednosti, kostime i Kingslijevu glumu. Bio je i komercijalno uspešan, zaradivši preko 127 miliona dolara širom sveta, naspram budžeta od 22 miliona dolara.

Gandi je bio nominovan za jedanaest Oskara, a osvojio je osam, uključujuće one za najbolji film, najbolju režiju i najboljeg glumca (Kingsli). Britanski filmski institut ga je smestio na 34. mesto liste najboljih britanskih filmova svih vremena, dok ga je Američki filmski institut proglasio za 29. najinspirativniji film.[4]

Radnja[uredi | uredi izvor]

Dana 30. januara 1948, na putu na večernju molitvu, Mahatma Gandi pozdravlja veliki broj prisutnih i obožavalaca. Jedan od prisutnih, Nathuram Godse, prilazi i puca mu u grudi. Potom je prikazana njegova državna sahrana, procesija kojoj prisustvuju milioni ljudi iz svih slojeva društva, a jedan radio reporter elokventno govori o Gandijevom životu i delima koja su promenila svet.

U junu 1893, 23-godišnji Gandi je izbačen iz južnoafričkog voza jer je sedeo u kupeu prve klase namenjenom samo za belce, uprkos tome što je imao kartu za prvu klasu. Shvativši da su zakoni pristrasni čak i protiv obrazovanih i uspešnih Indijaca, on tada odlučuje da započne nenasilnu protestnu kampanju za prava svih Indijaca u Južnoj Africi, tvrdeći da su oni britanski podanici i da imaju ista prava i privilegije kao belci. Nakon brojnih hapšenja i neželjene međunarodne pažnje, vlada konačno popušta priznavanjem nekih prava Indijancima.

Godine 1915, kao rezultat njegove pobede u Južnoj Africi, Gandi je pozvan nazad u Indiju, gde se sada smatra nacionalnim herojem. Pozivaju ga da krene u borbu za nezavisnost Indije od Britanske imperije. Gandi pristaje i pokreće nenasilnu kampanju nesaradnje bez presedana, koordinirajući milione Indijaca širom zemlje. Javljaju se i brojni problemi, kao što su nasilje nad demonstrantima ili od strane samih demonstranata, Gandijevo povremeno hapšenje i masakr nad Indijcima 1919. u Amricaru.

Ipak, kampanja izaziva veliku pažnju, a Britanija se suočava sa intenzivnim pritiskom javnosti. Godine 1930, Gandi protestuje protiv britanskog poreza na so kroz veoma simboličan marš za so. On takođe putuje u London na konferenciju o potencijalnom britanskom napuštanju Indije; ovaj poduhvat se, međutim, pokazuje besplodnim. Gandi veći deo Drugog svetskog rata provodi u zatvoru zbog protivljenja ratu. Tokom njegovog kućnog pritvora, njegova supruga Kasturba umire. Nakon završetka rata, Indija konačno stiče svoju nezavisnost. Indijci slave ovu pobedu, ali njihove nevolje su daleko od kraja. Zemlja je kasnije podeljena po religijskoj osnovi. Odlučeno je da severozapadna oblast i istočni deo Indije (današnji Bangladeš), oblasti sa muslimanskom većinom, postanu nova država pod nazivom Pakistan. Ovo je urađeno s nadom da će se nasilje smiriti ako se muslimanima dopusti da žive u zasebnoj državi. Gandi se protivi toj ideji i čak je spreman da dozvoli Muhamedu Ali Džini da postane prvi premijer Indije, ali je podela Indije ipak sprovedena. Verske tenzije između hindusa i muslimana prerastaju u nasilje širom zemlje. Zgađen ovim iznenadnim nemirima, Gandi započinje štrajk glađu, odbijajući da jede sve dok nasilje ne prestane. Borbe na kraju prestaju.

Gandi provodi svoje poslednje dane pokušavajući da uspostavi mir između obe nacije. Time je razbesneo mnoge disidente na obe strane, od kojih je jedan (Godse) umešan u zaveru za njegovo ubistvo. Gandi je kremiran, a njegov pepeo je prosut po reci Gang.

Uloge[uredi | uredi izvor]

Glumac Uloga
Ben Kingsli Mahatma Gandi
Kendis Bergen Margaret Burk Vajt
Edvard Foks brigadni general Redžinald Dajer
Džon Gilgud lord Irvin
Trevor Hauard sudija Brumfild
Džon Mils lord Čelmsford
Martin Šin Vins Voker
Ijan Čarlson prečasni Čarls Frir Endruz
Atol Fugard general Jan Samts
Ginter Marija Halmer dr Herman Kalenbah
Rošan Set Džavaharlal Nehru
Rohini Hatangadi Kasturba Gandi

Nagrada Oskar[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Gandhi”. British Board of Film Classification. Arhivirano iz originala 9. 1. 2015. g. Pristupljeno 9. 1. 2015. 
  2. ^ a b „Gandhi (1982) - Box Office Data, DVD and Blu-ray Sales, Movie News, Cast and Crew Information”. The Numbers. Arhivirano iz originala 7. 4. 2015. g. Pristupljeno 27. 1. 2015. 
  3. ^ 1001 film koji moraš pogledati pre nego što umreš. Beograd. 2008. str. 686. 
  4. ^ „Gandi”. Opušteno. Pristupljeno 22. 1. 2020. [mrtva veza]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ганди_(филм)&oldid=27523156”