Gerhard Gezeman

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Gerhard Gezeman
Lični podaci
Puno imeGerhard Fridrih Franc Gezeman
Datum rođenja(1888-12-16)16. decembar 1888.
Mesto rođenjaLihtenberg, Elzas-Lotaringija
Datum smrti31. mart 1948.(1948-03-31) (59/60 god.)
Mesto smrtiBad Telc,  Zapadna Nemačka
Književni rad
Uticaji odSrpska narodna poezija, Jovan Rajić, Andrija Kačić Miošić, Aleksandar Sandić[1]
Najvažnija delaSačuvaniErlangenski rukopis
SRPSKO-NARODNE VITEŠKE PJESME
NAJLEPŠE PESME O CAREVIMA, KRALjEVIMA I JUNACIMA
USKOCI I SLAVNI JUNACI SRPSKI PO DALMACIJI I PRIMORJU

Gerhard Gezeman (nem. Gerhard Friedrich Franz Gesemann; Lihtenberg, 16. decembar 1888 — Bad Telc, 31. mart 1948) je bio njemački clavista, folklorista, književni kritičar i profesor univerziteta u Pragu.[2]

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 1888. god. u Lihtenbergu u učiteljskoj porodici. Po završetku doktorata germanistike 1913. god. ignorisao je mogućnost da ode za profesora univerziteta u Lajpcig. U avgustu iste godine umjesto toga otišao je u Beograd[2] i primio se za profesora njemačkog jezika u Zrenjaninu, u cilju svojih studija slavistike.

Prvi svjetski rat[uredi | uredi izvor]

Kada je otpočeo rat 1914. godine. Gezeman je umesto povratka u Nemačku odabrao da ostane u Srbiji i bio bolničar u Kragujevcu i Vranju gde je preležao pegavi tifus.[3] Kasnije profesor Gezeman se u pratnji medicinskog osoblja priključuje srpskoj vojsci u povlačenju preko Albanije na Krf. Ha neutralnoj teritoriji u Albaniji, odlučuje se na bjekstvo. Ovu nezgodu u njegovom životu opisao u svojoj knjizi (nem. Die Flucht: Aus einem serbischen Tagebuch 1915 und 1916. München, Albert Langen/Georg Müller 1935) [4] Bijeg koja se pojavila na tržištu knjiga 1935. godine.

Naučni rad[uredi | uredi izvor]

U periodu od 1922. do 1944. g. Gerhard Gezeman je predavao clavistiku na nemačkom univerzitetu u Pragu[2], prvo kao saradnik i 1924. kao redovni profesor.[5] Profesor Gezeman 22 godine posvećuje većinu svojih studija i radova Srpskohrvatskom jeziku fokusirajući se na dijalektologiju prečana. U Sarajevu je 1937. bio na čelu ekspedicije koja je fonografski bilježila narodne pjesme.[6]

Tokom Drugog svetskog rata, veliki dio lične biblioteke profesora Gezemana je uništen, izgubljeni vrijedni rukopisi, što onemogućava istraživanja otvorenix pitanja u vezi iznošenja vrijednix književnix materijala iz Srbije i pronađenih Erlangenskix rukopisa. U Pragu se nalaze sačuvani primjerci prvih slovenskih novina na njemačkom jeziku, "Istok i zapad". Dio očuvane lične arhive nalazi se u Minhenu.

Privatni život[uredi | uredi izvor]

Bio je muž Mage Magazinović.[7]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ [http://www.sss-makarska.hr/spisi/velikani/kacic/izdanja/cirilica.htm,1[mrtva veza]. RAZLIČITE pesni radi zabavlenija i utješenija s slavonskago na srbskije prepisane. V Budine, Pismeni Vseučilišta, 1807, Autor prema zapisu Aleksandra Sandića
  2. ^ a b v Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 211. 
  3. ^ „Nemac koji je delio srpsku sudbinu”. politika.rs. Pristupljeno 27. 1. 2022. 
  4. ^ [ http://trove.nla.gov.au/work/19187237?q=+&versionId=22541972,Са srpskom vojskom kroz Albaniju, 1915-1916 / Gerhard Gezeman]
  5. ^ ((jezik: nemački) Godišnjak za istoriju Evrope
  6. ^ "Politika", 11. okt. 1937
  7. ^ „Nemački slavista i prva srpska novinarka”. politika.rs. Pristupljeno 27. 1. 2022. 

Dodatna literatura[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Герхард_Геземан&oldid=27456927”