Gornje livade
 | Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Gornje livade | |
|---|---|
 Pogled na naselje Gornje livade | |
| Administrativni podaci | |
| Grad | Novi Sad |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 45° 17′ 55″ S; 19° 48′ 13″ I / 45.2986° S; 19.8036° I |
  Gornje livade Gornje livade na karti Novog Sada | |
Gornje livade (poznate i kao Gornje Sajlovo ili Šumice) su gradska četvrt Novog Sada.
Položaj naselja[uredi | uredi izvor]
Gornje livade se nalaze na severozapadnoj periferiji Novog Sada, između Industrijske zone sever na jugu, Klise na istoku, Rimskih šančeva na severu i atara sela Rumenka na zapadu.
Južnu granicu naselja čini trasa planiranog produžetka ulice Paje Radosavljevića, istočnu granicu čini ulica profesora Grčića, severnu granicu čini auto-put Subotica-Beograd, dok zapadnu granicu čini granica urbanog područja Novog Sada odnosno železnička pruga.
U administrativnom smislu, naselje pripada mesnoj zajednici „Klisa“.
Ime i istorija[uredi | uredi izvor]
Za prostor na kome se nalazi današnje naselje u upotrebi su tri imena: Gornje livade, Gornje Sajlovo i Šumice. Naziv Gornje Sajlovo dolazi od imena srednjovekovnog sela Gornje Sajlovo, koje se nalazilo nešto južnije od današnjeg naselja Gornje livade, na području današnje južne Klise. Prema nazivu ovog sela, ceo ovaj prostor, uključujući i područje današnjeg naselja Gornje livade, nazvan je Gornje Sajlovo.
Gornje Sajlovo (poznato i kao Gornje Isailovo, Isailovo, Sajlovo I ili Sajlovo) je bilo slovensko naselje i pominje se 1237. godine u povelji ugarskog kralja Bele IV (u istoj povelji se pominje i drugo naselje pod imenom Donje Sajlovo, koje se nalazilo na području današnjeg Sajlova). U narodu postoji predanje da je na Klisanskom bregu nekada postojao manastir, za koji se vezuje i nastanak imena Sajlovo / Isailovo, po monahu isihasti ovog manastira, Isaiji. Ovaj monah je bio veoma poštovan u narodu, pa je po njemu prostor dobio ime. Neki istorijski izvori potvrđuju da se u 12. veku istočno od Rumenke nalazio veliki manastir.
Naselje Gornje Sajlovo je prvi put ozbiljnije stradalo u 14. veku od tatarskih hordi, a zatim i u vreme tursko-ugarskih ratova u 16. veku. U doba turske vladavine (16-17. vek), Gornje Sajlovo se pominje kao pustara na kojoj žive ljudi, ali ne u urbanizovanom obliku. Prema turskim podacima iz 1554. godine, Sajlovo je imalo tri kuće koje su plaćale porez, dok je prema podacima iz 1570. godine broj kuća na Sajlovu koje su plaćale porez iznosio sedam. Ovde se mora napomenuti da su tadašnji turski popisi beležili isključivo hrišćansko (srpsko) stanovništvo koje je bilo dužno da plaća porez. Muslimansko stanovništvo, za koje se takođe zna da je živelo na ovim prostorima, bilo je oslobođeno plaćanja poreza, a porez nisu plaćali ni neki Srbi (ukoliko su, recimo, bili u turskoj službi), tako da je broj stanovnika naselja sigurno bio veći.
Moderno naselje Gornje livade počelo je da se izgrađuje bespravno krajem 20. veka. Prema starijim generalnim urbanističkim planovima Novog Sada, ovo područje je bilo predviđeno za prostor specijalne namene i pojas zaštitnog zelenila. Danas važeći generalni urbanistički plan Novog Sada do 2021. godine, uvrstio je deo ovog lokaliteta u područja predviđena za individualno stanovanje.
Javne ustanove[uredi | uredi izvor]
U severnom delu naselja, na granici sa naseljem Klisa, nalazi se okružni zatvor, u okviru kojeg je sagrađena pravoslavna crkva.
2018. godine Srpska radikalna stranka pokrenula je inicijativu da naselje Gornje livade dobije svoju mesnu zajednicu.[1]
Saobraćaj[uredi | uredi izvor]
Severnu granicu naselja Gornje livade čini auto-put Subotica-Beograd. 2016. godine, kroz zapadni deo naselja izgrađena je poslednja deonica Bulevara Evrope, od Rumenačkog puta do auto-puta Subotica - Beograd.[2] Ova deonica novog bulevara povezala je auto-put i naselje Gornje livade sa zapadnim delovima Novog Sada, južno od kanala Dunav-Tisa-Dunav, a ona takođe predstavlja i bolju saobraćajnu vezu sa naseljima na zapadu - Rumenkom, Veternikom, Futogom i još dalje Bačkom Palankom. Južno od Gornjih livada planirana je izgradnja produžetka ulice Paje Radosavljevića.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Jovan Mirosavljević, „Brevijar ulica Novog Sada 1745-2001“, Novi Sad, 2002.
- Zoran Rapajić, „Novi Sad bez tajni“, Beograd, 2002.
- Melhior Erdujhelji, „Istorija Novog Sada“, Veternik, 2002.
- Đorđe Randelj, „Novi Sad - slobodan grad“, Novi Sad, 1997.
- Branko Ćurčin, „Slana bara nekad i sad“, Novi Sad, 2002.
- „Program radova na uređivanju građevinskog zemljišta za 2003. godinu“, Zavod za izgradnju grada, Novi Sad.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „SRS: Gornjim livadama kanalizacija i mesna zajednica”. Pristupljeno 2018. Proverite vrednost paramet(a)ra za datum:
|access-date=(pomoć) - ^ „Novosadski Bulevar Evrope u punom kapacitetu pušten u saobraćaj”. Pristupljeno 23. 01. 2016.
