Gornje Selo (Prizren)
Gornje Selo | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Autonomna pokrajina | Kosovo i Metohija |
| Upravni okrug | Prizrenski |
| Opština | Prizren |
| Stanovništvo | |
| — 2011. | 292[1] |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 10′ 40″ S; 20° 55′ 51″ I / 42.17778° S; 20.93083° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 1.369 m |
.svg)  Gornje Selo Gornje Selo na karti Srbije | |
Gornje Selo (alb. Gornjasellë) je naseljeno mesto u opštini Prizren na Kosovu i Metohiji. Prema popisu stanovništva iz 2011. u naselju je živelo 292 stanovnika.
Položaj i geografija[uredi | uredi izvor]
Naselje se nalazi u južnoj Metohiji, deo je Sredačke župe i relativno je razbijenog tipa. Udaljeno je 18 kilometara istočno od Prizrena. Okruženo je planinskim vencem Šar planine. Južno uz graničnu liniju sa Severnom Makedonijom, izdiže se masiv Gužibaba, jugoistočno je potez Peskovi, a istočno je planinska kosa Devedenica. Severoistočno je planinski prevoj Prevalac, Sa severne strane sela prostire se planinski masiv Ošljak. Kroz selo protiče Prizrenska Bistrica.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Gornje Selo se prvi put pominje u svetoarhanđelskoj povelji srpskog cara Stefana Dušana iz 1348. godine.
U selu se nalazi grobljanska crkva Svetog Đorđa. Delom očuvane freske rad su prizrenskih majstora iz 16. i 17. veka. Sačuvano je i nekoliko dosta oštećenih ikona iz 17. veka. Zanimljiv je timpanon nad južnim vratima. Rađen je u jednom komadu kamena, na kome su u plitkom reljefu uklesani rascvetali krst i dve simetrično postavljene ptice. Ovaj timpanon predstavlja daleki i pozni odsjaj nekada bogato skulptovanih srednjovekovnih portala.
U mestu je 1900. godine proslavljena školska slava Sv. Sava. Paroh pop Nikola Andrejević je u srpskoj školi prerezao slavski kolač sa crkveno-školskim tutorom Stojkom Maksimovićem. Učitelj je izgovorio svetosavsku besedu. U školski fond se sabralo od prisutnih 1011 groša.[2]
Interesanatno za ovo selo, kao i za celu Sredačku župu da je muško stanovništvo od perioda kada je selo potpalo pod Tursku vlast pa do oslobođenja 1912. godine odlazilo na pečalbu u prekookeanske zemlje.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Prema popisu iz 2011. godine, Gornje Selo ima sledeći etnički sastav stanovništva:
| Nacionalnost[1] | 2011.[a] |
| Bošnjaci | 268 (91,78%) |
| Albanci | 12 (4,11%) |
| Srbi | 9 (3,08%) |
| ostali | 3 (1,03%) |
| Ukupno | 292 |
| Demografija[1][3] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1948. | 706 | |
| 1953. | 746 | |
| 1961. | 652 | |
| 1971. | 448 | |
| 1981. | 364 | |
| 1991. | 361 | |
| 2011. | 292 | |
Poreklo stanovništva[uredi | uredi izvor]
Selo je 1947. godine imalo 100 kuća: Srbi pravoslavci (29 kuća) i Muslimani (71 kuća ).[4] Preci svih rodova su stari doseljenici iz okoline Prizrena, sa Kosova, iz Kičeva i okoline Skoplja.
Do 1999. godine srpsko stanovništvo je uglavnom živelo u Gornjoj mahali, dok su na ulazu u selo, u Donjoj mahali većinom živeli muslimani. Sada, u donekle obnovljenim kućama živi samo sedam srpskih porodica, sa po jednim ili dva člana, uglavnom starijih ljudi. Većinski živalj čine Muslimani. U selu se još uvek mogu videti porušene srpske kuće.[5]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Popis iz 2011. na ovom području sproveli su organi jednostrano proglašene i delimično priznate Republike Kosovo. Budući da ga je popriličan broj kosovskih Srba bojkotovao, stvarni udeo Srba veći je od iskazanog u zvaničnim rezultatima popisa.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Etnički sastav stanovništva na Kosovu i Metohiji iz 2011. godine (jezik: engleski)
- ^ "Carigradski glasnik", Carigrad 1900. godine
- ^ Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
- ^ Podaci : „Naselja“ (dr. T. Vukanović: Sredačka Župa
- ^ Pravoslavlje.ru: Usamljene svetinje i usamljeni ljudi čekaju bolje vreme, Olivera Radić, 30. 9. 2012., Pristupljeno 26. 1. 2013.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Gugl satelitska mapa (Maplandia) (jezik: engleski)
- Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain) (jezik: engleski)
