Gradonačelnik Beograda
Gradonačelnik Beograda | |
|---|---|
| Beograda | |
 | |
Na funkciji Funkcija upražnjena Privremeni organ grada Beograda:[1] predsednik: Aleksandar Šapić članovi:
od 30. oktobar 2023. | |
| Izveštaj podnosi | Skupština grada Beograda |
| Rezidencija | nema zvanične rezidencije |
| Sedište | Stari dvor |
| Predlagač | Skupština grada Beograda |
| Dužina mandata | Četiri godine |
| Funkcija | Gradonačelnik |
| Prethodnik | Zoran Radojičić (Nestranačka ličnost) |
| Osnovano | 7. maj 1839. |
| Prvi zvaničnik | Ilija Čarapić |
| Nezvanični naziv | Prvi čovek Beograda |
| Zamenik | Vesna Vidović (SNS) |
| Veb-sajt | Zvanični veb-sajt |
Gradonačelnik Beograda predstavlja i zastupa Grad i vrši izvršnu funkciju u Gradu Beogradu. On je, takođe, predsednik Gradskog veća u kojem ima pravo glasa.
Gradonačelnika bira Skupština grada, iz reda odbornika, na vreme od četiri godine, tajnim glasanjem, većinom glasova od ukupnog broja odbornika. Ima pomoćnika i zamenika koji ga zamenjuje u slučaju duže odsutnosti ili drugih razloga sprečenosti da obavlja svoju dužnost.
Kandidata za gradonačelnika predlaže predsednik Skupštine. Kandidat za gradonačelnika predlaže kandidata za zamenika gradonačelnika iz reda odbornika, koga bira Skupština grada na isti način kao gradonačelnika. Gradonačelniku i zameniku gradonačelnika izborom na ove funkcije prestaje mandat odbornika u Skupštini grada. Gradonačelnik i zamenik gradonačelnika su na stalnom radu u Gradu Beogradu.[2]
Nadležnosti[uredi | uredi izvor]
Gradonačelnik Beograda:
- imenuje i razrešava zamenika gradonačelnika uz saglasnost Skupštine grada
- neposredno izvršava i stara se o izvršavanju odluka i drugih akata Skupštine grada
- predlaže odluke i druge akte koje donosi Skupština grada, kao i način rešavanja pitanja o kojima odlučuje Skupština grada
- stara se o izvršavanju poverenih poslova iz okvira prava i dužnosti Republike
- usmerava i usklađuje rad Gradske uprave
- predlaže postavljenje i razrešenje načelnika i zamenika načelnika Gradske uprave
- odlučuje o davanju na korišćenje, odnosno u zakup, kao i o otkazu ugovora o davanju na korišćenje, odnosno u zakup i stavljanju hipoteke na nepokretnosti koje koriste organi Grada i Gradska uprava, uz saglasnost Republičke direkcije za imovinu Republike Srbije
- naredbodavac je za izvršenje budžeta
- donosi pojedinačne akte za koje je ovlašćen zakonom, Statutom ili odlukom Skupštine grada
- obrazuje stručna radna tela za pojedine poslove iz svog delokruga
- vrši i druge poslove utvrđene Statutom i drugim aktima Grada
Gradonačelnici[uredi | uredi izvor]
Funkcija gradonačelnika Beograda uvedena je 2004, a pre toga prvi čovek grada bio je predsednik Skupštine grada (1963—2004), odnosno predsednik Narodnog odbora (1944—1963), a pre Drugog svetskog rata upravnik grada Beograda i predsednik Beogradske opštine. Na prvim i jedinim direktnim izborima za gradonačelnika Beograda, održanim 19. septembra (prvi krug) i 3. oktobra 2004. (drugi krug) pobedu je odneo Nenad Bogdanović, kandidat koalicije oko Demokratske stranke. Dobivši 50,19% glasova, u drugom krugu, pobedio je protivkandidata Aleksandra Vučića, iz Srpske radikalne stranke.
Bogdanović je funkciju o obavljao do smrti 27. septembra 2007, a do novih izbora, dužnost gradonačelnika vršio je predsednik Skupštine grada Zoran Alimpić, dok je zamenica gradonačelnika bila Radmila Hrustanović, a pomoćnica Gorica Mojović. Nakon izbora za Skupštinu grada Beograda, održanih 11. maja 2008, dužnost gradonačelnika privremeno je vršio Branislav Belić, koji je kao najstariji odbornik predsedavao Skupštinom grada. Formiranjem skupštinske većine, koju su činili koalicija Za evropski Beograd, Liberalno demokratska partija i koalicija SPS-PUPS-JS, za novog gradonačelnika je 19. avgusta izabran Dragan Đilas. Na funkciji je ostao i nakon gradskih izbora, održanih 6. maja 2012, kada su skupštinsku većinu ponovo formirali Demokratska stranka i koalicija SPS-PUPS-JS.
Promenom vlasti na republičkom nivou, nastupila je kriza u koalicionim odnosima između Demokratske stranke i Socijalističke partije Srbije, što je uzrokovalo smenom Đilasa sa mesta gradonačelnika 18. novembra 2013, nakon čega je Vlada Republike Srbije uvela Privremeni organ, na čijem čelu je bio Siniša Mali. Posle vanrednih gradskih izbora, 16. marta 2014, na kojima je većinu glasova dobila koalicija oko Srpske naredne stranke, koja je gradsku vlast formirala sa koalicijom SPS-JS, za novog gradonačelnika je 24. aprila izbran Mali. Ova koalicija dobila je većinu i na sledećim gradskim izborima, 4. marta 2018, nakon kojih je 7. juna za gradonačelnika izabran Zoran Radojičić, čiji je mandat karakterisala dominantna uloga zamenika gradonačelnika Gorana Vesića.
Nakon gradskih izbora, održanih 2. aprila 2022, Skupština grada Beograda je glasovima koalicije oko SNS i koalicije SPS-JS, 20. juna za novog gradonačelnika Beograda izabrala Aleksandra Šapića. Ostavku na mesto gradonačelnika Grada Beograda Aleksandar Šapić je podneo 29. septembra 2023. godine.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- „Privremeni organ Grada Beograda”. beograd.rs. Pristupljeno 30. decembar 2023.
