Građevinski fakultet Univerziteta u Beogradu
 | |
| Moto | lat. Studere, docere, aedificare |
|---|---|
| Moto (na srpskom) | Učiti, podučavati, graditi |
| Tip | državni |
| Osnivanje | 19. jun 1846. |
| Afilijacija | Univerzitet u Beogradu |
| Dekan | prof. dr Vladan Kuzmanović |
| Broj odseka | 5 |
| Lokacija | Beograd, Srbija |
| Veb-sajt | http://www.grf.bg.ac.rs |
 | |
Građevinski fakultet Univerziteta u Beogradu je najstarija i najviša obrazovna i naučna institucija u oblasti građevinarstva i geodezije u Srbiji. Fakultet ima dugu i bogatu tradiciju: počeci nastave iz oblasti građevinarstva na ovim prostorima vezuju se za 1846. godinu kad je Knjaz Srpski Aleksandar Karađorđević svojim ukazom osnovao Indžinirsku školu u Beogradu. Stoga se ova godina nalazi i na grbu fakulteta uz latinske reči studere, docere, aedificare koje simbolizuju delatnost fakulteta u oblasti nastave, nauke i struke.
Istorijat fakulteta[uredi | uredi izvor]
Godine 1846, Knjaz Srpski, Aleksandar Karađorđević potpisuje ukaz o ustanovljavanju Indžinirske škole u Beogradu.
Godine 1863, Osnovana Velika škola sa tri fakulteta, od kojih je jedan bio Tehnički fakultet, na kojem prvi put postoji Katedra za “Nauku o građevini na suvu i na vodi”.
Godine 1897, Na Tehničkom fakultetu Velike škole formiraju se tri odseka: Građevinsko-inženjerski, Arhitektonski i Mašinsko-tehnički.
Godine 1905, Velika škola prerasta u Univerzitet. Istaknuti naučnik i nastavnik toga vremena, Sima Lozanić, na svečanom otvaranju izgovorio je sledeće reči: "Naše nekdašnje verovanje da će se Srbstvo ujediniti ne bukvarom, već oružjem, bilo je kobno za po našu narodnu misao. Ja verujem obrnuto da će prosveta biti glavni činilac u rešenju tog bitnog našeg pitanja, i da bi ono bilo već rešeno da smo prosvetu bolje negovali. Verujem stoga što je prosveta sila koja postiže sve smerove. Da nam je prosveta bila naprednija, sve bi u životu našeg naroda bilo savršenije pa i uspešnije."
Godine 1935, Građevinski odsek Tehničkog fakulteta dobija 4 grupe: Statičko-konstruktivnu, Saobraćajno-inženjersku, Hidrotehničku i Geodetsku. Ove grupe kasnije prerastaju u odseke koji i danas postoje.
Godine 1995, Osnovan peti odsek: Odsek za planiranje i građenje naselja.
Godine 2003, Odsek za planiranje i građenje naselja je preimenovan u Odsek za menadžment, tehnologiju i informatiku u građevinarstvu
Godine 2014, Odsek za menadžment dobija novi naziv: Odsek za upravljanje projektima u građevinarstvu
Za vreme oba svetska rata Univerzitet nije radio, zgrade i oprema su bile teško oštećene, arhive uništene, a mnogi profesori, đaci i građevinski inženjeri – bivši đaci naše škole, položili su živote za slobodu svoje zemlje na raznim ratištima.
Između dva rata na Fakultetu je diplomiralo 1082 građevinska i geodetska inženjera. Nakon Drugog svetskog rata Škola je iznedrila preko 8000 inženjera, oko 400 magistara i blizu 200 doktora tehničkih nauka iz građevinarstva i geodezije, koji su svojim stvaralačkim naporom ostavili neizbrisiv trag u domaćem i svetskom građevinarstvu
Studije[uredi | uredi izvor]
Posle dugogodišnje tradicije studija građevinarstva i geodezije u trajanju od pet godina, od 2005. godine studije na Građevinskom fakultetu Univerziteta u Beogradu postale su dvostepene i sastoje se od osnovnih i diplomskih akademskih studija. Prva generacija studenata osnovnih studija Građevinarstva i Geodezije upisana je 2005. godine, prva generacija studenata diplomskih studija Geodezije započela je studije u školskoj 2008/2009, dok će se prva generacija studenata diplomskih studija Građevinarstva upisati školske 2009/2010. godine. Takođe, nekadašnje poslediplomske studije zamenjene su doktorskim studijama.
Studijski program Građevinarstvo[uredi | uredi izvor]
Studijski program osnovnih akademskih studija Građevinarstvo traje četiri godine i vredi 240 ESPB bodova. Prva tri semestra ovog studijskog programa su zajednička, a zatim se studije nastavljaju na sledećim modulima (odsecima):
- Konstrukcije,
- Hidrotehnika i vodno-ekološko inženjerstvo,
- Putevi, železnice i aerodromi,
- Upravljanje projektima u građevinarstvu.
Diplomske akademske (master) studije na ovom studijskom programu traju 1 godinu i vrede 65 ESPB bodova. Pored četiri modula sa osnovnih studija, dodatni modul koji se može upisati Građevinska geotehnika.
Studijski program Geodezija[uredi | uredi izvor]
Studijski program osnovnih akademskih studija Geodezija traje 3 godine i vredi 180 ESPB bodova. Diplomske akademske studije Geodezije traju 2 godine i vrede 120 ESPB bodova, gde se studenti mogu opredeliti za sledeće module:
- modul Geodezija,
- modul Geoinformatika,
- modul Upravljanje nepokretnostima.
Instituti u okviru fakulteta[uredi | uredi izvor]
- Institut za materijale i konstrukcije
U okviru Građevinskog fakulteta, Institut za materijale i konstrukcije (IMK) osnovan je, u sadašnjem organizacionom obliku, 1. januara 1978. godine. U okviru IMK nalaze se sledeći sektori: betonske konstrukcije, metalne i drvene konstrukcije, ispitivanje materijala sa zgradarstvom i ispitivanje konstrukcija. U Institutu su angažovani (stanje novembar 2003. godine) sledeći saradnici: 12 sa doktoratom nauka, 10 asistenata sa magistraturom, 12 stručnih saradnika, inženjera saradnika ili asistenata pripravnika i 12 tehničkih saradnika.
Aktivnosti Instituta vezane su za saradnju sa privredom, rad u nastavi i naučno istraživački rad koji se obavlja i kroz Institutske laboratorije za ispitivanje mehaničkih i fizičkih karakteristika materijala, ispitivanje konstrukcija, ispitivanje reoloških karakteristika betona i hale za ispitivanje modela u velikoj razmeri. U ovim laboratorijama urađeni su eksperimentalni delovi doktorskih radova fakultetskih saradnika.
U okviru saradnje sa privredom, u Institutu je urađen niz idejnih i glavnih projekata konstrukcija, praktično iz svih oblasti građevinarstva, veliki broj studija, konsaltinga i ekspertiza, posebno u oblasti sanacija i ojačanja konstrukcija i tehničkih kontrola projekata.
U sektoru za ispitivanje materijala obavljaju se destruktivna i nedestruktivna ispitivanja materijala u laboratorijskim uslovima i „in situ“, istraživanja i rešavanja praktičnih problema sprezanja različitih materijala primenom masa za lepljenje na bazi sintetičkih smola; drveta i betona, primenom mehaničkih spojnih sredstava ili epoksi smola. U sektoru za ispitivanje konstrukcija vrše se statička i dinamička ispitivanja kompletnih konstrukcija ili njihovih pojedinih elemenata.
- Institut za hidrotehniku i vodno-ekološko inženjerstvo
Institut za hidrotehniku u sadašnjoj organizacionoj formi postoji od 1976. godine, kada se zvao Zavod za hidrotehniku, odnosno od 1978. godine pod nazivom Institut. Institut objedinjuje rad sledećih laboratorija: Hidrauličke laboratorije, Laboratorije sanitarne hidrotehnike, a od 1999. godine i novoosnovane Laboratorije za merenje zapremine tečnosti.
- Institut za numeričku analizu i projektovanje konstrukcija
- Institut za saobraćajnice i geotehniku
- Institut za upravljanje projektima u građevinarstvu
- Institut za geodeziju
- Institut za matematiku, fiziku, nacrtnu geometriju i društvene nauke
Osoblje[uredi | uredi izvor]
- Dekan: prof. dr Vladan Kuzmanović, dipl. građ. inž.
Katedre[uredi | uredi izvor]
Katedra za materijale i konstrukcije[uredi | uredi izvor]
Šef katedre: Prof. dr Snežana Marinković, dipl. građ. inž. Katedra za materijale i konstrukcije obuhvata sledeće grupe predmeta koji se izučavaju na osnovnim studijama:
- betonske konstrukcije,
- metalne konstrukcije,
- drvene konstrukcije,
- zidane konstrukcije,
- tehnologija betona,
- ispitivanje konstrukcija,
- građevinski materijali,
- zgradarstvo.
Naučne discipline iz oblasti materijala i konstrukcija javljaju se od vremena kada je formiran Tehnički fakultet Velike škole u Beogradu, a predmeti iz ovih disciplina su predavani pod nazivima i sa sadržajima koji su tokom vremena odgovarali razvoju nauke i potrebama prakse. Katedra pod sadašnjim nazivom je osnovana 1956. godine, i njenim radom su rukovodili ugledni nastavnici. Članovi katedre su pored rada u nastavi učestvovali i učestvuju u realizaciji velikog broja naučno-istraživačkih projekata, studija, kao i stručnih poslova u našoj zemlji i inostranstvu.
Katedra za tehničku mehaniku i teoriju konstrukcija[uredi | uredi izvor]
Šef katedre: prof. dr Rastislav Mandić, dipl. građ. inž.
Od osnivanja Inženjerske škole u Beogradu 1846. godine, Mehanika je bila i ostala jedan od osnovnih predmeta građevinske tehnike. Ipak, prva, posmatrano u današnjem smislu, Katedra Mehanike na Građevinskom odseku Tehničkog fakulteta u Beogradu je de facto stvorena tek 1910. godine zalaganjem profesora Arnovljevića, a nešto kasnije i profesora Zađine i profesora Hlitčijeva. Predmeti koji su tada „pripadali“ Katedri su bili Tehnička mehanika, Otpornost materijala i Statika građevinskih konstrukcija, dakle, u suštini, isto kao što je to i sada.
Katedra za Tehničku mehaniku i teoriju konstrukcija je odgovorna za održavanje i razvoj nastave iz fundamentalnih predmeta osnovnih studija na Građevinskom fakultetu u Beogradu (Tehničke mehanike, Otpornosti materijala, Statike konstrukcija, Teorije površinskih nosača, Stabilnosti i dinamike konstrukcija), kao i brojnih predmeta iz oblasti primenjene mehanike odnosno teorije konstrukcija na višim nivoima (Mehanika kontinuuma, Viša dinamika i varijacioni račun, Mehanika loma, Mehanika oštećenja, Nelinearna teorija elastičnosti, Stabilnost konstrukcija, Dinamika konstrukcija, Teorija plastičnosti, Teorija tankozidnih nosača, Teorija ljuski, Teorija spregnutih konstrukcija, Teorija kompozitnih ploča, Metoda konačnih elemenata, itd).
Neki najeminentniji naučnici i nosioci suštinskog razvoja iz raznih oblasti Primenjene mehanike u Jugoslaviji, a i šire, bili su upravo članovi Katedre za Tehničku mehaniku i teoriju konstrukcija Građevinskog fakulteta u Beogradu. Pri tome treba da se istakne da je razvoj nauke iz oblasti Primenjene mehanike bio uvek usko i neposredno povezan i sa razvojem građevinske prakse, odnosno da su eminentni profesori, članovi Katedre, u isto vreme bili i vodeći projektanti brojnih i značajnih građevinskih konstrukcija. Trenutno, Katedra ima u svom sastavu 18 nastavnika i saradnika, od čega je 7 redovnih profesora, 5 vanrednih profesora, kao i 6 asistenata i asistenata pripravnika.
Katedra za građevinsku geotehniku[uredi | uredi izvor]
Šef katedre: prof. dr Mirjana Ž. Vukićević, dipl. građ. inž.
Katedra za puteve, aerodrome i železnice[uredi | uredi izvor]
Šef katedre: prof. dr Goran Mladenović, dipl. građ. inž.
Na Osnovnim akademskim studijama nastavnici ove katedre održavaju nastavu iz sledećih predmeta:
- Planiranje i projektovanje puteva 1
- Planiranje i projektovanje puteva 2
- Planiranje i projektovanje železnica 1
- Planiranje i projektovanje železnica 2
- Kolovozne konstrukcije
- Gornji stroj železnica,
- CAD u saobraćajnicama (izborni predmet)
- Održavanje puteva (izborni predmet)
- Održavanje železničkih pruga (izborni predmet) i
- Upravljanje održavanjem saobraćajnica (izborni predmet).
Na Diplomskim studijama, nastavnici ove katedre održavaju nastavu iz sledećih predmeta:
- Gradske saobraćajnice
- Železničke stanice
- Aerodromi
- Saobraćajnice i životna sredina (izborni predmet)
- Metodologija projektovanja (izborni predmet).
Na doktorskim studijama nastavnici ove katedre održavaju nastavu iz predmeta:
- Odabrana poglavlja gornjeg stroja železnica
- Odabrana poglavlja železnica
- Odabrana poglavlja kolovoznih konstrukcija
- Reološka svojstva bitumena i asfaltnih mešavina.
Pored angažovanja u nastavi, članovi katedre su angažovani na projektima Ministarstva prosvete i nauke, međunarodnim projektima, kao i na direktnim projektima sa privredom. Danas na katedri rade jedan redovni i dva vanredna profesora, dva docenta i pet asistenata.
Katedra za hidrotehniku i vodno-ekološko inženjerstvo[uredi | uredi izvor]
Šef katedre: prof. dr Dušan Prodanović, dipl. građ. inž.
Katedra za upravljanje projektima u građevinarstvu[uredi | uredi izvor]
Šef katedre: prof. dr Nenad Ivanišević, dipl. građ. inž.
Katedra za geodeziju i geoinformatiku[uredi | uredi izvor]
Šef katedre: prof. dr Ivan Aleksić, dipl. geod. inž.
Katedra za geodeziju i geoinformatiku organizuje i izvodi nastavu na studijskom programu Geodezija, na sva tri nivoa studija - osnovnim, master i doktorskim. Katedra raspolaže sa nekoliko laboratorija (metrološka, za premer, za fotogrametriju i za kartografiju) gde se izvode praktične vežbe iz pojedinih predmeta. Na Katedri trenutno radi 28 nastavnika i saradnika. Uz teorijsku nastavu, kao poseban oblik nastave permanentno se organizuje praktična nastava na poligonu Zlatibor, kao i stručna praksa, u geodetskim organizacijama širom Srbije. Godišnje, na studijski program se upisuje 60 budžetskih i 20 samofinansirajućih studenata. Osnovne studije traju 3 godine, nakon čega se stiče stručni naziv - inženjer geodezije. Master studije traju dve godine i sadrže tri modula. Dva su tradicionalno vezana za oblast geodezije, i to: geodezija i geoinformatika, a odnedavno, 2008. godine, uveden je poseban model - upravljanje nepokretnostima. Ovaj modul pripremljen je u okviru Tempus programa u saradnji sa Univerzitetima u Stokholmu, Helsinkiju i Ljubljani. Nakon završetka master studija, radi se master rad i stiče zvanje master inženjer geodezije.
Katedra za matematiku, fiziku, nacrtnu geometriju i društvene nauke[uredi | uredi izvor]
Šef katedre: prof. dr Ljiljana Brajović, dipl. elektr. i rač.
Alumni i profesori[uredi | uredi izvor]
- Akademik Nikola Hajdin, doktor građevinskih nauka, predsednik SANU.
- Prof. dr. Milan Đurić, autor mosta Gazela, kao i mnogih drugih poznatih objekata
- Ljubomir Jeftović, diplomirani inženjer građevine, jedan od odgovornih projektanata novog železničkog mosta u Beogradu
- Nikola Pašić (1845—1926), inženjer, poznatiji kao političar, dugogodišnji predsednik vlade Kraljevine Srbije i Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, osnivač i vođa Radikalne stranke
