Dakar reli
 | Ovaj članak ili jedan njegov deo nije ažuriran. Ažurirajte ovaj članak kako bi prikazao nedavne događaje ili najnovije dostupne informacije. Pogledajte stranicu za razgovor za više informacija. |
Dakar reli je čuvena trka koja se održava krajem decembra i početkom januara još od 1979. godine, a osnovna karakteristika joj je to što se njen veći deo vozi van puteva i kroz Saharu. Iako je prevashodno trka profesionalnih vozača, otvorena je i za amatere koji obično čine oko 80% učesnika. Trka planirana za 2008. godinu je otkazana zbog otvorenih terorističkih pretnji, kao i zbog činjenice da je nekoliko Francuza ubijeno na predviđenoj trasi relija kroz Mali, svega nekoliko nedelja pre njegovog početka. Reli je 2009. po prvi put vožen u Južnoj Americi.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Ideja o trci je rođena 1978. godine, nakon što se vozač Tjeri Sabin izgubio u pustinji i zaključio da bi bilo sjajno organizovati reli kroz pustinju. Reli je u početku vožen od Pariza do Dakara, sa trajektnim prevozom preko Sredozemnog mora, međutim usled raznih, pretežno političkih uticaja, putanja, polazište i cilj su se menjali tokom godina, što se odražavalo u čestim prolazima kroz Alžir tokom ranih godina relija zbog kolonijalnih veza Francuske (kao osnivača relija) i Alžira.
Trka je poslednji put krenula iz Pariza 1994. godine, kada se i okončala u francuskoj prestonici, kada je zbog pritužbi Pariskog gradonačelnika cilj izmešten sa Jelisejskih polja u Evrodiznilend odnosno na periferiju. Zbog toga se od 1995. godine menjaju putanje relija, ali se Dakar kao cilj ili jedno od usputnih stanica zadržao skoro sve vreme(sa izuzetkom 2003. godine).
Hjubert Oriol je 1992. godine postao prvi vozač koji je osvojio Dakar reli i na dva i na četiri točka. Kasnije je to pošlo za rukom i Stefanu Peterhanselu, koji poslednjih godina dominira na Dakar reliju.
Kategorije[uredi | uredi izvor]
Na Dakar reliju postoje tri takmičarske kategorije:
- Motocikli
- Automobili (od raznih bagija pa sve do lakših kamiona)
- Teški Kamioni
Naziv i karakteristike Dakara[uredi | uredi izvor]
Dakar (reli) ili Pariz - Dakar (reli) je zadržao svoje staro ime iako se odavno ne kreće iz Pariza, a dešavalo se i da Dakar bude zaobiđen.
Iako u nazivu trke stoji da je u pitanju reli, treba imati u vidu da on nema mnogo dodirnih tačaka sa reli trkama koje se danas organizuju, ali je zadržao to ime jer su ga u početku vozili reli vozači. Za razliku od običnog relija u kom se voze izmenjeni automobili na Dakaru se koriste vozila tako konstruisana da im je osnovna namena kretanje van puteva. Na ovo je uticala i sama koncepcija Dakara, jer se ogroman deo trke odvija po predelima Sahare (dinama, blatu, kamenju, retkoj travi i sličnim podlogama) van svake naznake puta, osim one koju je ostavio vaš prethodnik. Zbog toga jednu od presudnih uloga na trci igraju suvozači odnosno navigatori koji treba da na jednoličnom terenu otprate kretanje vozila na karti i da daju vozaču prava uputstva da bi se otpratila najbolja i najbrža putanja. Naravno potpuno je druga stvar Dakar za motocikliste, koji se moraju sami snalaziti.
Posebno obeležje Dakara čine i dnevne etape čije se dužine kreću od nekoliko kilometara do nekoliko stotina kilometara.
Poslednjih godina na Dakaru su se okušavali i pobednici svetskog reli šampionata (Makre i Sajnc) koji su se sjajno pokazali i bili na čelu Dakara nakon etapa po evropskom tlu odnosno dok se vozilo po putevima, ali su ubrzo po prelasku na afričko tle gubili vođstvo i ispadali iz grupe vodećih vozača.
Nesreće na Dakar reliju[uredi | uredi izvor]
1982. godine ser Mark Tačer (biznismen i sin Margaret Tačer) je sa svojim suvozačem Šarloom Vernijeom i njihovim mehaničarem bio izgubljen šest dana u pustinji. Njih trojica su 09.01. su izgubili konvoj vozila u kom su se kretali nakon što su zastali da oprave pokvaren volan. Oni su 12.01. proglašeni nestalima i pokrenuta je velika potraga za njima. Na kraju je alžirski C-130 Herkul spazio njihov Pežo 504, nekih 50 km od putanje. Srećom niko od njih nije povređen.
1986. godine osnivač i idejni tvorac Dakar relija, Tjeri Sabin, gine u helikopterskoj nesreći.
1988. godine se DAF-ov kamion, koji se kretao brže od automobila, slupao, a u udesu je poginuo jedan od vozača, zbog čega je DAF napustio takmičenje.
2005. godine španski motociklista Hose Manuel Perez umire u bolnici 10.01. od rana zadobijenih u udesu. Već 11.01. italijanski motociklista i dvostruki pobednik Dakara Fabricio Meoni gine na 11. etapi. Jedna petogodišnja senegalska devojčica biva 13.01. pregažena od strane servisnog kamiona, a prijavljeno je da je veći broj lokalnih stanovnika stradao pod točkovima tokom Dakar relija, ali zvanični podaci nikad nisu objavljeni.
Pobednici Dakar relija[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- www.dakar.fr (višejezična stranica)
- www.dakar.com (višejezična stranica)
- dakar.total.com (stranica na francuskom jeziku)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
