Dinastija Dulo

Dinastija Dulo je prva bugarska vladarska dinastija o kojoj postoje istorijski podaci. Vladala je delom utigurskih Prabugara, koji su u to vreme naseljavali prostor centralnog Urala, ili severnu obalu Kaspijskog jezera, u periodu od oko 550 — 560. godine do ubistva poslednjeg kana iz ove dinastije, Sevara, 738. godine, od strane vizantijske vojske.

Vizantijki car Konstantin Porfirogenit u svom delu „O upravljanju carstvom“ beleži da se njegov predak, car Iraklije, u svom obilasku severnih vizantijskih tema sastao sa utigurskim kanom Kubratom, čije je pleme uporno odbijalo da se pokori vizantijskoj vlasti. Po Porfirogenitu, taj susret se desio negde na severu Kavkaza. Vizantijski car takođe beleži i da se kanov otac zvao Organa, deda Sandilca, pradeda Dul. Po ovom pretku je dinastija najverovatnije i dobila ime.

Do polovine VII veka dinastija Dulo je uspela da proširi svoju vlast na velikom prostoru između Panonske nizije na zapadu i reke Dnjepar na istoku, ali je nekoliko decenija kasnije bila primorana da napusti mnoge novoosvojene posede, zbog masovne invazije Hazara, koje su, verovatno, i bile uzrok prabugarske seobe na Balkansko poluostrvo, pod kanom Asparuhom. Po svom dolasku na Balkan, Prabugari su se stopili sa slovenskim stanovništvom, postepeno se navikavši na sedelački život, jer su do tada uglavnom živeli kao nomadi-konjanici.

Kan Tervel (700—718.) poveo je dalju seobu Prabugara na jug današnje Republike Bugarske, prodrevši duboko u vizantijsku teritoriju. Kan Kormesij (718—733.) je bio poslednji moćni kan iz dinastije Dulo. Njegova država se prostirala od reke Dnjepar do Soluna. Posle njegove smrti, nasledio ga je kan Sevar (733—738.) koji je u početku vladao kao vazal Vizantije, ali se kasnije osamostalio i bio ubijen već tri godine kasnije. Ovo je bio poslednji bugarski kan iz dinastije Dulo, koju je na prestolu nasledila dinastija Vokila, koja je uglavnom bila lojalna Vizantiji do kraja svoje vladavine.