Dom Udruženja novinara Srbije

Dom Udruženja novinara Srbije
Dom Udruženja novinara Srbije
	Dom Udruženja novinara Srbije
Opšte informacije
Mesto	Beograd
Opština	Vračar
Država	Srbija
Vreme nastanka	1934.
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture
	beogradskonasledje.rs

Dom Udruženja novinara Srbije se nalazi u Beogradu, na teritoriji gradske opštine Vračar. Podignut je 1934. godine i predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.^[1]

Arhitektura novinarskog doma[uredi | uredi izvor]

Dom Udruženja novinara Srbije podignut je 1934. godine na Vračaru u Beogradu, u Resavskoj ulici br. 28^[2] (u to vreme Frankopanovoj^[3]), prema projektu hrvatskog arhitekte Ernesta Vajsmana (1904-1985)^[4]. Svečano je otvoren 7. aprila 1935. godine. Jedan je od najznačajnijih modernih objekata u Beogradu realizovan u duhu moderne arhitekture, izgrađen od armiranog betona, opeke, gvožđa i stakla^[5]. Koncipiran je kao izuzetno moderna poslovno-stambena građevina kubične forme interpolirana u niz susednih objekata.^[6]

U prostornoj organizaciji primenjeni su pojedini elementi Korbizjeovog slobodnog plana, s tekućim, fleksibilno i funkcionalno izmenljivim prostorom u čijem prizemlju se nalazila prostrana klupska sala. Zastakljeno kružno stepenište, u duhu konstruktivističko-funkcionalističke doktrine, uvučeno u vertikalni betonski ram s pravougaonim lođama, predstavljalo je veoma inovativan motiv u tadašnjoj beogradskoj arhitekturi. Fasada novinarskog doma je glatka, bez ornamenata i podele zona, zasnovana na osi simetrije i isticanju glavnog motiva. Plošno pročelje naglašeno je slobodnim stubovima u prizemlju, horizontalama spratova i akcentovano završnom povučenom etažom. U naučnoj i publicističkoj istoriografiji srpske arhitekture od njegovog podizanja do danas ističe se kao najdosledniji primer beogradske rane funkcionalističke arhitekture i kao najčistiji spomenik moderne arhitekture iz prve polovine četvrte decenije prošlog veka, zbog čega je 1997. godine utvrđena za spomenik kulture.^[7]Novinarski dom predstavlja jedan od najznačajnijih objekata u Beogradu koncipiranih u modernom duhu. Osim arhitektonskih vrednosti značajan je i kao mesto okupljanja novinara, publicista, pisaca i najistaknutijih ličnosti iz kulturnog života Srbije.

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Izvori[uredi | uredi izvor]

^ Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda
^ „Dom Udruženja novinara Srbije”. Pristupljeno 22. 3. 2017.
^ "Politika", 5. april 1935
^ N. Šegvić, Haarlemski egzodus Ernesta Weissmanna, Čovjek i prostor, 1–2, Zagreb, 1991, 16–19; D. Đurić-Zamolo, Vajsman Ernest, u: Jevreji – graditelji Beograda do 1941. godine, Zbornik Jevrejskog istorijskog muzeja 6, Beograd, 1992, 240–241; S. G. Bogunović, Vajsman Ernest, u: Arhitektonska enciklopedija Beograda XIX i XX veka, t. II, 1122–1123; O. Kobsa, Ernest Weissmann i moderna arhitektura u Hrvatskoj, Ha-Kol, 114, Zagreb, 2010, 26–27; A. Štulhofer, A. Uchtil, Arhitekt Ernest Weissman, Zagreb, 2007; T. Bjažić Klarin, Ernest Weissmann, arhitektonsko djelo 1926–1939 (rukopis doktorske disertacije, Zagreb, 2011, str. 724).
^ „Novinarski dom” (PDF). Pristupljeno 22. 3. 2017.
^ Vanja Panić, Načela moderne u arhitekturi javnih objekata u Beogradu, period 1918-1941, rukopis doktorske distertacije odbranjene na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu 2013. godine, 162-171.
^ Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, dosije spomenika kulture Dom udruženja novinara Srbije.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[1] Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda

[2] „Dom Udruženja novinara Srbije”. Pristupljeno 22. 3. 2017.

[3] "Politika", 5. april 1935

[4] N. Šegvić, Haarlemski egzodus Ernesta Weissmanna, Čovjek i prostor, 1–2, Zagreb, 1991, 16–19; D. Đurić-Zamolo, Vajsman Ernest, u: Jevreji – graditelji Beograda do 1941. godine, Zbornik Jevrejskog istorijskog muzeja 6, Beograd, 1992, 240–241; S. G. Bogunović, Vajsman Ernest, u: Arhitektonska enciklopedija Beograda XIX i XX veka, t. II, 1122–1123; O. Kobsa, Ernest Weissmann i moderna arhitektura u Hrvatskoj, Ha-Kol, 114, Zagreb, 2010, 26–27; A. Štulhofer, A. Uchtil, Arhitekt Ernest Weissman, Zagreb, 2007; T. Bjažić Klarin, Ernest Weissmann, arhitektonsko djelo 1926–1939 (rukopis doktorske disertacije, Zagreb, 2011, str. 724).

[5] „Novinarski dom” (PDF). Pristupljeno 22. 3. 2017.

[6] Vanja Panić, Načela moderne u arhitekturi javnih objekata u Beogradu, period 1918-1941, rukopis doktorske distertacije odbranjene na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu 2013. godine, 162-171.

[7] Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, dosije spomenika kulture Dom udruženja novinara Srbije.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

p r u Grad Beograd
Gradske opštine	Barajevo Voždovac Vračar Grocka Zvezdara Zemun Lazarevac Mladenovac Novi Beograd Obrenovac Palilula Rakovica Savski venac Sopot Stari grad Surčin Čukarica
Znamenja	Trg republike Pobednik Knez Mihailova Kalemegdan Trg Nikole Pašića Kuća cveća Kapije Beograda Slavija Studentski trg Avala Spomenik Neznanom junaku Avalski toranj Topčider Beogradska sinagoga Bajrakli džamija
Arhitektonski simboli	Zgrada NBS Kapetan-Mišino zdanje Hotel Moskva Dom Narodne skupštine Republike Srbije Palata SANU Hotel „Bristol” Palata Ministarstva finansija KJ Igumanovljeva palata Palata Albanija Zgrada BIGZ-a Palata Srbija Beograđanka Geneks kula Štark arena Most na Adi Poslovni centar „Ušće”
Dvorci i tvrđave	Dvorski kompleks Beli dvor Kraljevski dvor Gradski dvorovi Stari dvor Novi dvor Konak kneginje Ljubice Beogradska tvrđava Žrnov Zemunska tvrđava Kula Gardoš
Verski objekti	Hram Svetog Save Saborna crkva Stara crkva Svetog Marka Crkva Svetog Marka Manastir Fenek Manastir Svetog arhangela Gavrila Vaznesenjska crkva Crkva Svetog Aleksandra Nevskog
Manifestacije	Noćni život u Beogradu BEMUS Beogradski džez festival FEST Festival autorskog filma Beogradski festival igre Beogradski sajam knjiga Beogradski festival piva BITEF BELEF BELDOCS Martovski festival Guitar Art Festival Međunarodni salon stripa Radost Evrope Noć muzeja SOFEST Oktobarski salon
Biblioteke	Narodna biblioteka Srbije Biblioteka grada Beograda Biblioteka „Sveti Sava” Zemun Biblioteka „Milutin Bojić”
Pozorišta	Narodno pozorište u Beogradu Opera i teatar Madlenijanum Beogradska filharmonija Beogradsko dramsko pozorište Jugoslovensko dramsko pozorište Pozorište „Boško Buha” Beograd Atelje 212 Pozorište lutaka „Pinokio” DADOV KPGT
Muzeji	Narodni muzej Srbije Muzej afričke umetnosti Muzej primenjene umetnosti Muzej savremene umetnosti Vojni muzej Muzej grada Beograda Muzej pozorišne umetnosti Muzej vazduhoplovstva Muzej Jugoslavije Prirodnjački muzej Muzej Nikole Tesle Muzej Vuka i Dositeja Železnički muzej Srbije PTT muzej Muzej srpske književnosti Muzej knjige i putovanja Etnografski muzej Istorijski muzej Zavičajni muzej Zemuna Zavičajni muzej Žarkova Muzej žrtava genocida Pedagoški muzej Muzej Cepter
Obrazovanje	Srpska akademija nauka i umetnosti Univerzitet u Beogradu Univerzitet umetnosti u Beogradu Univerzitet Megatrend Univerzitet Union Kolarčeva zadužbina Šumatovačka - Centar za likovno obrazovanje
Saobraćaj	Aerodrom Nikola Tesla Beograd Beovoz Gradsko saobraćajno preduzeće Beograd Beogradska autobuska stanica Železničke stanice u Beogradu
Jezera	Ada Safari Veliki Galijaš Duboki Potok Markovačko jezero Jezero Očaga Pariguz Rabrovačko jezero Savsko jezero Jezero Trešnja Rakina bara Jezero Bela reka Topčiderska jezera Jezero Veliko blato