Dragan Kovačević (partizan)
| dragan kovačević | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1928. |
| Mesto rođenja | Nudo, kod Nikšića,  Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 13. jun 1943. (14/15 god.) |
| Mesto smrti | Vrbnica, kod Foče,  ND Hrvatska |
| Profesija | učenik |
| Delovanje | |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Služba | NOV i PO Jugoslavije |
Dragan Kovačević (Nudo, kod Nikšića, 1928 — Vrbnica, kod Foče, 13. jun 1943), učesnik Narodnooslobodilačke borbe.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1928. godine u selu Nudolu, blizu Grahova, kod Nikšića. Potiče iz revolucionarne porodice Nikole i Ljubice Kovačević.
Čitava njegova porodica pripadala je u predratnom periodu revolucionarnom radničkom pokretu, a 1941. godine posle okupacije Jugoslavije su se uključili u Narodnooslobodilački pokret (NOP). Iako je imao svega 13 godina zajedno sa ostalim članovima porodice stupio je u partizane.
Tokom čitavog rata bio je uz svog strica — legendarnog partizanskog komandanta i narodnog heroja Savu Kovačevića. Prateći ratni put svog strica, borio se u Nikšićkom partizanskom odredu, Petoj proleterskoj crnogorskoj udarnoj brigadi i na kraju u Trećoj udarnoj diviziji. Bio je član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ).
Bio je jedan od kurira Save Kovačevića, a posle njegovog postavljanja za komandanta Treće udarne divizije, juna 1943. godine nalazio se u Štabu divizije. Tokom bitke na Sutjesci, ova divizija je imala veoma težak zadatak — da štiti Centralnu bolnicu i izvrši proboj iz okruženja. Dana 13. juna, posle neuspelog pokušaja proboja, divizija se nalazila u veoma teškom položaju. Sava je tada odlučio da se novim jurišem izvrši proboj — s Pratećom četom i grupom kurira izbio je u prvi streljački stroj, zapovedio juriš, i pucajući iz puškomitraljeza, pošao napred. U žestokom sukobu sa znatno brojnijim neprijateljem Sava je poginuo, a zajedno sa njim stradao je i njegov bratić Dragan.
Posle rata, Dragan je sahranjen u zajedničkoj grobnici boraca palih tokom bitke na Sutjesci u Dolini heroja na Tjentištu. Njegova bista nalazi se zajedno sa još sedam bisti boraca-pionira u Memorijalnom kompleksu „Boško Buha“ u selu Jabuka, kod Prijepolja. Od 1970. godine jedna osnovna škola u Beogradu — namenjena slabovidoj deci, nosi njeovo ime. U dvorištu osnovne škole „Radoje Domanović“, u bloku 28 na Novom Beogradu nalazi se njegova spomen-bista.
Porodica Kovačević[uredi | uredi izvor]
Porodicu Blagoja Kovačevića iz sela Nudola, kod Grahova su u Nikšiću i okolini znali pod nadimkom „Mizare“. Njegova trojica sinova — Nikola, Janko i Sava pripadali su revolucionarnom radničkom pokretu i bili članovi Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). U toku Drugog svetskog rata čitava porodica je učestvovala u Narodnooslobodilačkoj borbi.
- Blagoje Kovačević (1870—1943). Učesnik NOB od 1941. godine. Nalazio se u Štabu Treće udarne divizije, kada je 12. juna 1943. godine prilikom pokušaja proboja obruča na Sutjesci, kod Dragoš sedla poginuo. Deda Dragana Kovačevića.
- Nikola Kovačević (1890 — 1964). Član KPJ od 1920. godine. Bio je član CK KPJ, od 1928. se nalazio u SSSR-u, a od 1934. godine u SAD. Tokom Drugog svetskog rata se nalazio u SAD i Kanadi, gde je među jugoslovenskim iseljenicima vršio propagandu za NOP. Posle oslobođenja vršio je razne društveno-političke dužnosti u NR Crnoj Gori i FNRJ. Otac Dragana Kovačevića.
- Janko Kovačević (1900—1943). Radnik, predratni član KPJ i učesnik NOB od 1941. godine. Nalazio se na dužnosti komandira voda u bojnoj komori Pete proleterske crnogorske brigade. Poginuo je 13. juna 1943. godine prilikom pokušaja proboja obruča na Sutjesci, iznad Tjentišta. Stric Dragana Kovačevića.
- Sava Kovačević (1905—1943). Radnik, predratni član KPJ i učesnik NOB od 1941. godine. Jedan od organizatora ustanka u Crnoj Gori, a u toku rata nalazio se na dužnostima — komandanta Nikšićkog partizanskog odreda, Pete proleterske crnogorske brigade i Treće udarne divizije, kao i člana Glavnog štaba NOP odreda Crne Gore i Vrhovnog štaba NOV i POJ. Poginuo je 13. juna 1943. godine prilikom pokušaja proboja obruča na Sutjesci, iznad Tjentišta. Narodni heroj. Stric Dragana Kovačevića.
- Ljubica Špadijer-Kovačević, predratni član KPJ i učesnik NOB od 1941. godine. Tokom rata nalazila se u Intendanturi Pete proleterske crnogorske brigade. Majka Dragana Kovačevića.
- Mitar Kovačević (1916—1979). Član KPJ i učesnik NOB od 1941. godine. Tokom rata se nalazio na raznim dužnostima u Petoj proleterskoj crnogorskoj brigadi i Petoj krajiškoj diviziji. Za vreme bitke na Sutjesci bio je ranjen u borbama na Vučevu. Pred kraj rata prešao je na rad u OZNU. Odlikovan je Ordenom narodnog heroja. Brat Dragana Kovačevića.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Aleksandar Tadić Majke heroja pričaju. „Iskra“ Vinkovci, 1985. godina.
- Viktor Kučan Borci Sutjeske. Zavod za udžbenike i nastavna sredstva Beograd, 1996. godina.
Biografije pionira i omladinaca palih u Narodnooslobodilačkom ratu, čije se biste nalaze u memorijalnom kompleksu | ||
 | ||
