Dragutin Jovanović Lune

Dragutin Jovanović
Jovanović u uniformi potporučnika, sa ordenjem dobijenim za hrabrost u Ratovima za oslobođenje Srbije 1912-1918.
Lični podaci
Datum rođenja	1892.
Mesto rođenja	Aleksinac, Kraljevina Srbija
Datum smrti	2. jul 1932.(1932-07-02) (39/40 god.)
Mesto smrti	Niš, Kraljevina Jugoslavija

Dragutin Jovanović Lune (Aleksinac, 1892 — Niš, 2. jula 1932) je bio srpski četnik, oficir, političar, narodni poslanik i predsednik opštine Vrnjci.

Višestruko odlikovani heroj Balkanskih i Prvog svetskog rata.

Mladalačke godine

Rano detinjstvo je proveo u Aleksincu, gde su se njegovi roditelji doselili iz Prilepa. Uskoro se porodica ponovo seli, i to u Vrnjačku Banju, u kojoj Dragutin završava osnovnu školu.

Od oca uči zidarski zanat i radi na izgradnji pruge Kruševac-Stalać-Užice. Tada od glavnog inženjera dobija nadimak „Lune“, po kome će biti poznat do kraja života.

Balkanski i Prvi svetski rat

Jovanović postaje zainteresovan za četničku akciju, te stupa u odred Vojvode Vuka 22. marta 1911. godine i učestvuje u borbama u Staroj Srbiji. Kao četnik Vojvode Vuka učestvovao je i u Prvom i Drugom balkanskom ratu.

Po izbijanju Prvog svetskog rata, u činu narednika, pristupa Jadarskom četničkom odredu Vojvode Vuka. U oktobru 1914. godine Lune sa svojim vodom na Bezimenoj adi (blizu ade Kurjačice) zarobljava 10 austrougarskih oficira i oko 300 podoficira i redova.

Učestvovao je u gotovo svim značajnijim bitkama koje je Srpska vojska vodila u Prvom svetskom ratu, a u borbi na Gruništu je ranjen u ruku. U novembru 1917. godine dobija zadatak od Vrhovne komande da se ubaci u neprijateljsku pozadinu i dostavlja informacije o kretanju trupa.

Na okupiranim područjima Makedonije i Srbije ostaje sve do kraja avgusta 1918. godine. Za ovaj podvig unapređen je u čin potporučnika.

Ordenje

Vojvoda Lune, slika iz četovanja po Makedoniji, 1911.

Za zasluge u ratovima odlikovan je:

• Karađorđevom zvezdom sa mačevima IV stepena,
• Zlatnim vojničkim ordenom Karađorđeve zvezde sa mačevima (dva puta),
• Zlatnom medaljom Miloš Obilić za hrabrost (dva puta),
• francuskim Ratnim krstom,
• grčkom medaljom za hrabrost,
• Albanskom spomenicom,
• Spomenicama ratova od 1912-1918, te drugim odlikovanjima.

Posleratna karijera i život

Jovanović je penzionisan u činu poručnika 31. marta 1924, godine na službi u komandi Beograda. Pristupa Demokratskoj stranci Ljube Davidovića i postaje predsednik Vrnjačke opštine, a 1927. godine i narodni poslanik.

Kada se desio atentat na Stjepana Radića u Narodnoj skupštini 20. juna 1928. godine, Jovanović se nalazio neposredno uz atentatora Punišu Račića, ali je na suđenju u maju i junu 1929. godine oslobođen optužbi za saučesništvo u ubistvu hrvatskih poslanika.

Posle ovih događaja, napušta politiku i učestvuje jedino u radu četničkog udruženja koje je vodio Kosta Milovanović Pećanac.

Atentat

Dragutin Jovanović Lune ubijen je 2. jula 1932. na Železničkoj stanici u Nišu revolverskim metkom policijskog agenta Stevana Protića, sa kojim se Lune potukao oko pregleda prtljaga. Ovo ubistvo je do današnjeg dana ostalo pod velom sumnje, a pojedini istoričari ukazuju i na neke političke motive.

Literatura o Lunetu

• Dušan Cvetković. Vojvoda Lune: istiniti događaj iz doba okupacije u 10 slika s pevanjem, V. Pešić, Niš, 1933.
• Svetislav Jaćimović. Vojvoda Lune u narodnim pesmama, Štampa Žikišon, Paraćin, 193?
• Vojislav Erac, Vojvoda Lune (poezija), Žikišon, Paraćin, 19??
• Radenko Savić. Vojvoda Lune, Štampa Žikišon, 1940
• Dušan Cvetković. Vojvoda Lune: u pesmama i pripovetkama, Miroslav M. Todorović, Niš, 1940.
• Antonije Đurić. Po zapovesti Srbije (roman), „Litopapir“, Čačak, 1994.
• Ognjan Topalović. Vojvoda Lune, Narodna biblioteka „Dr Dušan Radić“, Vrnjačka Banja. 2002. ISBN 978-86-82843-15-3..
• Nina Simić. „Četnički vojvoda Dragutin Jovanović-Lune“, Rasinski anali, br. 4 (leto/jesen 2006), pp. 171-172. ISSN 1451-4346