Dušan Stefanović

Za drugu upotrebu, pogledajte stranicu Dušan Stefanović (glumac).

Dušan Stefanović
Dušan Stefanović kao kancelar Kraljevskih ordena
Lični podaci
Datum rođenja	(1870-11-16)16. novembar 1870.
Mesto rođenja	Beograd, Kneževina Srbija
Datum smrti	12. avgust 1951.(1951-08-12) (80 god.)
Mesto smrti	Beograd, FNR Jugoslavija
Vojna karijera
Služba	1890 — 1929.
Vojska	Kraljevina Srbija Kraljevina Jugoslavija
Čin	Divizijski general
Učešće u ratovima	Prvi balkanski rat Drugi balkanski rat Prvi svetski rat
Odlikovanja	Orden Svetog Save Orden belog orla Orden Karađorđeve zvezde Orden Takovskog krsta

Dušan Stefanović (Beograd, 16. novembar 1870 — Beograd, 12. avgust 1951) bio je srpski general i ministar vojni Kraljevine Srbije na početku Prvog svetskog rata. Po okončanju rata u Kraljevini Jugoslaviji nastavio službu u činu divizijskog generala kao šef vojnih misija u Francuskoj i Grčkoj. Od 1924. bio je kancelar kraljevskih ordena a od 1927. i predsednik Jugoslovenskog olimpijskog komiteta. Obe funkcije prestao je vrši 1931. godine. Dugogodišnji potpredsednik Dunavskog kola jahača „Knez Mihajlo“.

Biografija

Rođen je 16. novembra 1870. godine u Beogradu, od oca Pavla, konjičkog majora i majke Mileve. Osnovnu školu i šest razreda gimnazije završio je u Beogradu. U vojsku je stupio kao pitomac 20. klase Vojne akademije, 1. septembra 1887. godine. Tokom školovanja prošao je sve vojničke činove od kaplara u koji je unapređen 15. marta 1888, preko podnarednika koji je postao 1. oktobra 1888. do narednika u koji je unapređen 15. septembra 1889. godine. Školovanje je završio 15. septembra 1890. godine, kao sedmi u rangu, kada je proizveden u čin artiljerijskog potporučnika. Oktobra 1892. izabran je konkursom za slušaoca 4. klase, Višeg kursa Vojne akademije a školovanje je završio juna 1894. godine. Oženio se 1902. godine Marom, kćerkom Koste Popovića, generalštabnog pukovnika. Dece nije imao. Radi izučavanja jezika i praktične obuke u trupi, 1. maja 1907. godine, odobreno mu je odsustvo za boravak u Francuskoj, gde je bio u pešadijskim jedinicama u Parizu i Tuluzu, do oktobra 1908. godine.

Aktivna služba

Po završenoj Vojnoj akademiji, određen je za vodnika u bateriji 1. diziviziona Moravskog artiljerijskog puka. Na toj dužnosti je ostao do 1. oktobra 1892. godine. Po okončanju usavršavanja vraćen je 1894. godine, u Moravski artiljerijski puk za vodnika 2. diviziona. Vodnik i nastavnik u artiljeriskoj Podoficirskoj školi je od 2. oktobra 1894. godine. Za vršioca dužnosti komandira baterije u 2. divizionu Timočkog artiljerijskog puka određen je 8. oktobra 1896, a već 30. oktobra, po potrebi službe, kao pripravnik za generalštabnu struku, premešten je u Glavni generalštab. Po završenoj pripremi za generalštabnu struku, 15. oktobra 1898. godine, postavljen je za pomoćnika načelnika Štaba komande Šumadijske divizijske oblasti. Za ordnonans oficira kralja Milana Obrenovića, tada komandanta Aktivne vojske, postavljen je 22. februara 1900. godine. Na toj dužnosti je do 1. avgusta iste godine a od 16. jula, je pomoćnik načelnika Štaba komande Dunavske divizijske oblasti.

U pešadijskim jedinicama je komandant bataljona: od 5. marta 1901. u 17. pešadijskom puku, od 31. jula u 2. pešadijskom puku a od 3. februara 1902. godine i u 6. pešadijskom puku. Aprila 1902. godine premešten je za vršioca dužnosti načelnika Štaba komande Konjičke divizije, do 11. oktobra iste godine kada je premešten u Komandu aktivne vojske. U komandi je bio na dužnosti šefa Izveštajnog odseka generalštabnog odeljenja do 10. aprila 1904, kada je premešten za vršioca dužnosti šefa Izeveštajnog odseka Operacijskog odeljenja Generalštaba. Krajem marta 1905. ponovo se, na jedno vreme, vraća u trupu. Prvo je 31. marta postavljen za vršioca dužnosti komandanta 12. pešadijskog puka, a zatim 18. maja 1906. za vršioca dužnosti komandanta 11. pešadijskog puka. Na toj dužnosti je do 30. septembra 1906. godine. Zatim je, do 29. marta 1907, šef Unutrašnjeg odseka Operacijskog odeljenja Glavnog generalštaba, kada je razrešen dužnosti i stavljen na raspolaganje ministru vojnom. Po povratku sa usavršavanja u Francuskoj, postavljen je prvo za komandanta 1. pešadijskog puka, 8. oktobra 1908. Septembra 1911. preveden je iz generalštabne u pešadijsku struku sa istim činom a 2. aprila 1912. postavljen je za komandanta 8. pešadijskog puka.

Balkanski, Prvi svetski rat i Kraljevina Jugoslavija

Tokom Balkanskih ratovima komanduje 8. pešadijskim pukom da bih nakon završetka Drugog balkanskog rata bio određen 15. avgusta 1913. za predsednika komisije za razgraničenje sa Grčkom. Rekonstrukcijom vlade Nikole Pašića, 4. januara 1914. postavljen je za ministra vojnog. na toj dužnosti je ostao do 22. novembra iste godine, kada je stavljen na raspolaganje. Za vojnog izaslanika u Francuskoj postavljen je 1. februara 1915. godine. Juna 1918. postaven je i za šefa Vojne misije Srbije u Francuskoj, što obavlja do juna 1919. godine, kada se vratio u zemlju. Posle rata bio je upravnik dvora do 9. novembra 1919. godine, kada je smenjen i stavljen pod istragu zbog afere sa građevinskim materijalom. Dana 1. januara 1920. godine, postavljen je za pomoćnika komandanta Treće armijske oblasti a od 1. oktobra je bio na istoj dužnosti u Drugoj armijskoj oblasti. U tom periodu bio je vladin delegat i komesar u Komisiji za razgraničenje sa Bugarskom. Za vojnog izaslanika u Grčkoj postavljen je 4. novembra 1921. godine i na toj dužnosti do 17. septembra 1923. a zatim stavljen ponovo na raspolaganje. Od 17. januara 1924. postavljen je za kancelara Kraljevskih ordena. Ponovo je bio predsednik komisije ali ovog puta za obnovu granica sa Grčkom tokom 1928. do 1929. godine. Po okončanju ove dužnosti 11. aprila 1929. godine je penzionisan, a 1931. prestao da vrši funkciju kancelara Kraljevskih ordena.

Tokom Drugog svetskog rata živeo je penzionerskim životom, ne mešajući se u politiku za vreme okupacije Kraljevine Jugoslavije. Nakon oslobođenja u novoformiranoj Jugoslaviji živeo je u Beogradu. Preminuo je 12. avgusta 1951. godine i sahranjen je na Topčiderskom groblju.

Unapređenje u činove

Pitomac Kaplar	Pitomac Podnarednik	Pitomac Narednik	Potporučnik	Poručnik	Kapetan Druge klase
15. mart 1888.	1. oktobar 1888.	15. septembar 1889.	15. septembar 1890.	26. septembar 1893.	22. februar 1897.

Kapetan Prve klase	Major	Potpukovnik	Pukovnik	General	Divizijski general
22. februar 1899.	2. avgust 1902.	15. avgust 1908.	13. januar 1913.	21. oktobar 1918.	21. oktobar 1923.

Odlikovanja

Domaća odlikovanja

Odlikovanja Divizijskog generala Dušana Stefanovića

• Orden Karađorđeve zvezde 3. i 4. reda
• Orden Karađorđeve zvezde sa mačevima 4. reda
• Orden Belog orla 2, 4. i 5. reda
• Orden Belog orla sa mačevima 3. reda
• Orden Takovskog krsta 4. i 5. reda
• Orden Jugoslovenske krune 3. reda
• Orden Svetog Save 1. reda
• Orden Crvenog krsta
• Medalja za vojničke vrline
• Srebrna medalja za hrabrost
• Spomenice balkanskih ratova 1912—1913.
• Spomenica Prvog svetskog rata 1914—1918.
• Spomenica Kralja Petra I

Inostrana odlikovanja

• Orden za vojničke zasluge 3. reda, Bugarska
• Orden Feniksa sa lentom 1. reda, Grčka
• Orden Svetog Spasitelja 3. reda, Grčka
• Orden Legije časti 3. i 4. reda, Francuska
• Orden za vojničke zasluge 2. reda, Španija
• Orden Hristovog groba 1. reda
• Medalja za vojničke vrline, Grčka
• Ratni krst 1914—1918, Francuska

Literatura

• Popović, Ljubodrag; Milićević, Milić (1998). Ministri vojni Kneževine i Kraljevine Srbije: 1862—1918. Beograd: Vojnoizdavački zavod. ISBN 978-86-335-0035-7. 
• Bjelajac, Mile (2004). Generali i admirali Kraljevine Jugoslavije 1918—1941. Institut za noviju istoriju Srbije, Beograd. ISBN 978-86-7005-039-6.