Evropska migrantska kriza
| 0,68% >0,2% - 0,3% >0,1% - 0,2% >0,05% - 0,1% | 0,01% - 0,05% <0,01% Nema podataka |
.jpg)
Evropska migrantska kriza,[1][2][3][4] ili jednostavno izbeglička kriza, je izraz za niz događaja vezanih za masovni dolazak izbeglica i, najčešće ilegalnih, imigranata iz Azije, Afrike i dela jugoistočne Evrope (Kosovo* i Albanija) u zemlje Evropske unije koji se beleži od sredine 2010. godine, a svoju eskalaciju dobija tokom 2015. godine.
Opis[uredi | uredi izvor]
Razlog za masovne migracije vezuje se za visoku stopu nezaposlenosti i siromaštva u tim zemljama, ali odnedavno i kao posledice ratnih zbivanja, pre svega u Siriji gde je građanski rat prouzrokovao masovni egzodus stanovništva, kao i u Libiji gde je rušenje režima Moamera el Gadafija doveo do anarhije koju vešto koriste dobro organizovane mreže krijumčara ljudi. Kriza se do sredine 2015. godine uglavnom održavala na mediteranskim obalama Italije, do kojih su brojni migranti dolazili brodovima i čamcima, u brojnim slučajevima neuspešno, što je dovodilo do masovnih pogibija. U skorašnje vreme je daleko masovniji priliv izbeglica zabeležen na Balkanu, odnosno kao ruta za ulazak u EU preko država članica na periferiji (Grčka i Hrvatska) i bivše jugoslovenske države (Makedonija i Srbija).
| Migranti koji su došli u EU prema nacionalnosti (podaci iz 2014)[5] | |
|---|---|
 Sirija |
79.169 |
 Eritreja |
34.586 |
| Nepoznate sub-saharske države | 26.341 |
 Avganistan |
22,132 |
 Kosovo* |
22.069 |
 Mali |
10.575 |
 Albanija |
9.323 |
 Gambija |
8.730 |
 Nigerija |
8.715 |
 Somalija |
7.676 |
| Ostali | 54.216 |
| Ukupno | 283.532 |
Pravni status migranata[uredi | uredi izvor]
Pravni status migranata zavisi od uzroka migracije svakog migranata.
- azilanti - ako je osoba emigrirala iz svoje države zbog neposredne ratne opasnosti, takvi ljudi se smatraju ratnim izbeglicama i prema međunarodnom pravu svaka država sveta je dužna da im osigura pravo na azil. Član 14. UN-ove Univerzalne deklaracije o ljudskim pravima glasi:
Svako ima pravo da traži utočište u drugim zemljama pred pogromom.
— Član 14. Univerzalna deklaracija o ljudskim pravima - radni emigranti - ako je osoba emigrirala iz svoje zemlje zbog povoljnije ekonomske budućnosti. Radni odnosno ekonomski migranti nemaju pravo na azil, i zbog toga mogu biti deportovani u najbližu prethodnu državu gde im sigurnost nije ugrožena.
Politika[uredi | uredi izvor]
Iako su izbeglice od strane evropskog političkog establišmenta dočekane sa simpatijama, odnosno kao žrtve ratnih strahota kojima Evropska unija mora pružiti sigurno utočište, sa vremenom, odnos prema njima je postao predmet žestokih kritika od strane dela evropske javnosti. Evropsko društvo je zabrinuto zbog dodatnog opterećenja socijalnih službi, pogoršanje sigurnosne situacije, odnosno mogućeg nestanka navodnog hrišćanskog identiteta usled masovnog dolaska migranata muslimanske veroispovesti. U zadnje vreme je odnos prema migrantima postao predmet žestokih sporova među pojedinim evropskim članicama, sa jedne strane Nemačka koja insistira na politici "otvorenih vrata", a sa druge strane Mađarska, Slovačka i Poljska, koje smatraju da će one imati najveće posledice politike za koju se zalaže Nemačka.
Posledice[uredi | uredi izvor]
Kao posledica reakcije pojedinih država na masovan priliv migranata (dizanje ograda, zatvaranje granica), javilo se kratkotrajno narušavanje međudržavnih odnosa između Srbije i Mađarske, Hrvatske i Srbije i Mađarske i Hrvatske. Narušavanje odnosa se ogleda u privremenom onemogućavanju (ili otežanim omogućavanju) prolaska nemigrantima (osobama koje regularno prolaze granicu) preko graničnih prelaza Horgoš (Srbija-Mađarska)[6][7], kao i duž cele granice Srbije i Hrvatske[8], što je prouzrokovalo privremeni tzv. "carinski rat" između Srbije i Hrvatske.[9][10]
Galerija[uredi | uredi izvor]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Europe migrant crisis, BBC News, pristupljeno 16. oktobra 2015.
- ^ Camila Ruz, The battle over the words used to describe migrants, BBC News Magazine, pristupljeno 16. oktobra 2015.
- ^ Europe’s Migration Crisis, ft.com, pristupljeno 16. oktobra 2015.
- ^ Gideon Rachman, Refugees or migrants – what’s in a word?, blogs.ft.com, 3. rujna 2015, pristupljeno 16. oktobra 2015.
- ^ „Annual Risk Analysis 2015” (PDF). Frontex. 27. 4. 2015. str. 59.
- ^ HORGOŠ POTPUNO ZATVOREN! Izbeglice viču: Hvala ti Srbijo, blic.rs, pristupljeno 16. oktobra 2015.
- ^ Mađarska zatvorila prelaz Horgoš na mesec dana Arhivirano na sajtu Wayback Machine (18. septembar 2015), N1, pristupljeno 16. oktobra 2015.
- ^ Hrvatska zatvorila granicu sa Srbijom, stiglo 11.000 izbeglica, rts.rs, pristupljeno 16. oktobra 2015.
- ^ Carinski rat Srbije i Hrvatske Arhivirano na sajtu Wayback Machine (27. oktobar 2015), mondo.rs, pristupljeno 16. oktobra 2015.
- ^ Premijeri Srbije i Hrvatske ponovili stavove, ne nadzire se kraj krize Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. oktobar 2015), N1, pristupljeno 16. oktobra 2015.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Main migratory routes into the EU Arhivirano [Date missing] na sajtu Archive-It, updated by Frontex
- Sea arrivals to Southern Europe, updated by UNHCR
- Missing migrants project, data on arrivals by sea and fatalities by IOM
- BBC News, EU migration: Crisis in graphics, 3 September 2015
- Europe's migration crisis, graphics by Reuters
- Europe's Migration Crisis Arhivirano na sajtu Wayback Machine (23. septembar 2015), backgrounder by the Council on Foreign Relations
- European Migrant Crisis