Etbin Kristan
| Etbin Kristan | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 15. april 1867. |
| Mesto rođenja | Ljubljana, Austrougarska |
| Datum smrti | 22. novembar 1953. (86 god.) |
| Mesto smrti | Ljubljana, FNR Jugoslavija |
Etbin Kristan (Ljubljana, 15. april 1867 — Ljubljana, 22. novembar 1953) bio je slovenački političar i književnik.[1] Bio je politički aktivan u Austrougarskoj i Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca.[2] Bio je jedan od prvih slovenačkih socijalista.[1]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1867. godine u Ljubljani. Školovao se u rodnom gradu i Zagrebu. Nakon završetka srednje škole, upisao je vojnu akademiju u Karlovcu, ali je 1887. odustao i preselio se u Beč gde se posvetio radu u novinarstvu.
U Beču je postao aktivan u radničkom pokretu. Godine 1896. bio je jedan od osnivača Jugoslovenske socijaldemokratske stranke[1] i bio njen predsednik sve do 1914. godine. Bio je pripadnik leve frakcije unutar Jugoslovenske socijaldemokratske stranke zalažući se za federalizam i kulturnu autonomiju slovenskih naroda u Austrougarskoj.
Po početku Prvog svetskog rata 1914, odselio se u SAD. Vratio se kući netom pre završetka rata i bio poslanik u prvoj skupštini Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Razočaran političkim razvojem u zemlji, vratio se u SAD 1921. godine. Živeo je u Klivlendu, Ohajo, gde je bio jedan od osnivača i predsednik Slovenačkog republikanskog udruženja Amerike. Tokom Drugog svetskog rata, zajedno sa Lujem Adamičem promovisao je po SAD Narodnooslobodilački pokret Jugoslavije.[3] Bio je predsednik Slovenačkog antifašističkog narodnog saveta (SANS-a) i za vreme Drugog svetskog rata pisao sa simpatijama o oslobodilačkom ratu jugoslovenskih naroda. [1]
Vratio se u Jugoslaviju 1951. godine. Umro je u Ljubljani dve godine kasnije.
Osim učešća u politici, Kristan je delovao i kao prevodilac, novinar, pesnik, novelist, te izdavač mnogih slovenačkih izdanja po Evropi i Americi.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 398.
- ^ Jurak, Mirko (zima 1985). „"The New World" in Etbin Kristan's Plays”. MELUS. The Society for the Study of the Multi-Ethnic Literature of the United States. 12 (4): 53—61. JSTOR 466926.
- ^ Hrvatska enciklopedija: Kristan, Etbin, pristupljeno 2. oktobra 2015.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
