Žak Fresko

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Žak Fresko
Žak Fresko 2006
Lični podaci
Datum rođenja(1916-03-13)13. mart 1916.
Mesto rođenjaBensonherst, SAD
Datum smrti18. maj 2017.(2017-05-18) (101 god.)
Mesto smrtiSibring, SAD
Umetnički rad
Uticaji odŽak Liob,[1] Alfred Korzibski,[1] Torsten Veblen,[1] Stjuart Čejs,[1] Edvard Belami,[1] Herbert Džordž Vels,[1] Hauard Skot,[1] Norbert Viner,[2] Artur Radebaug[3]
Najvažnija dela
Pogled u budućnost (Looking Forward 1969), Najbolje što novac ne može da kupi (The Best That Money Can't Buy 2002)

Žak Fresko (franc. Jacque Fresco; Bensonherst, 13. mart 1916 — 18. maj 2017) bio je arhitekta, izumitelj i futurista. Njegova interesovanja obuhvatala su mnoge naučne discipline od kojih su nekoliko u filozofiji, nauci i inžinjeringu.[4] Fresko je pisao i obrazovao ljude o svojim pogledima na razne naučne teme, od kojih su najkarakterističnije: dizajniranje samoodrživih gradova, ušteda i proizvodnja energije, raspodela prirodnih resursa, kibernetska tehnologija, napredna automatizacija i uloga nauke u društvu, sa akcentom na dobrobiti koje se njima mogu ostvariti. On je sa saradnicom Roksen Medouz (engl. Roxanne Meadows) osnivač i direktor organizacije Venus projekat (engl. The Venus Project), locirane u Venusu, na Floridi.[5] Pored predavanja, njegovoj popularizaciji su najviše doprineli dokumentarni filmovi kao što su Projektovanje budućnosti (engl. Future by Design),[6] Cajtgajst: Prilog,[7] Cajtgajst: Korak napred,[8][9] Raj ili zaborav[10] itd. Ovi filmovi pomogli su da se Frekoove ideje prošire svetom, posle čega je usledila masovna „najezda” aktivista[11] željnih da realizuju ideje Žaka Freskoa i Venus projekta.

Detinjstvo i mladost[uredi | uredi izvor]

Detinjstvo[uredi | uredi izvor]

Rođen 13. marta 1916.[12] Žak Fresko je odrastao u malom naselju Bensonhurst u Njujorškoj opštini Bruklin. Svoje prve nacrte o budućnosti Fresko je načinio sa 8 godina.[13][14] Njegova interesovanja su se razlikovala od interesovanja druge dece i nisu se poklapala sa temama i gradivom kojim su ga učili u školi[15][16] Kada je odbio da položi položi Zakletvu zastavi poslat je kod direktora škole na razgovor. Tada je objasnio direktoru da smatra da Amerika duguje sve što poseduje drugim kulturama i državama i da zbog toga želi da položi zakletvu Zemlji i svim ljudima na njoj. Direktor se tada zainteresovao za Freskoa i obezbedio mu pristup knjigama, jer je smatrao da njegove mogućnosti prevazilaze gradivo kojim ga uče u školi. Kada je direktoru pokazao svoje nacrte direktor je izrazio želju da Freskoa predstavi Bakminsteru Fuleru, s kojim je razgovarao o promeni društva. Međutim, Fuler, koji je u to vreme bio relativno nepoznat javnosti, smatrao je uzaludnim bilo kakve napore u pogledu menjanja društva, što se ogleda u rečima koje je uputio Freskou: „Dovoljno je teško samo se probiti s novim automobilom, a ti pokušavaš da promeniš društvo”. Kasnije je Fresko posetio i Ajnštajna. Sa njim je najviše razgovarao o filozofskim temama (religija, harmonija u prirodi, istina itd.). Tokom deset godina neprekidnog rada i učenja[17] Fresko je veliki deo svoga vremena provodio čitajući u biblioteci.[14] U detinjstvu je pokazivao i talenat za glumu, zahvaljujući čemu je osvojio prvu nagradu na „Istaknutom dramskom takmičenju”.[16] Radio je na unapređivanju svojih veština slikanja i skiciranja,[16] a dobar deo svog slobodnog vremena provodio je pričajući sa svojim kolegama i naučnicima o nauci i budućnosti.[15][16] Fresko je govorio da je još u vremenu Velike depresije, u kojoj je većina ljudi bila gladna i siromašna, razvio zabrinutost prema ulozi društva i budućnosti čovečanstva.[18][19] U izlozima je video robu i fabrike su još uvek bile tu, resursi su ostali nepromenjeni, ali banke su propale i ljudi su gladovali bez posla i krova nad glavom. To je bila činjenica koja mu nije bila jasna. Primetio je, kako je kasnije govorio, da su pravila ekonomske igre pogrešna. U tom opštem haosu oformile su se grupe koje su predstavljale svoje viđenje budućnosti nakon krize. Želeo da čuje mišljenja svih grupa pa je odlazio na razne skupove. Tako je otišao na sastanak Lige mladih komunista. Na sastanku je postavio razna pitanja predsedniku na koja on nije mogao da da odgovore. Posle pitanja „Kako ćete sprečiti korupciju u Komunizu?” predsednik je odlučio da izbaci Freskoa napolje.[13][20] Nakon toga Fresko je svoju pažnju usmerio na Tehnokratiju.[14][15] Čuo je da se oni interesuju za primenjivanje naučnih metoda u društvu, ali je i odatle otišao razočaran. Razočaralo ga je to što nisu imali nacrte za svoje ideje, a smetalo mu je i to što u ogranizaciji nije bilo crnaca. Posećivao je i druge skupove, ali nigde nije našao rešenja za kojim je tragao.

Od raznih mesta na koja je putovao u detinjstvu, naročito mu se dopalo na Floridi. Tada se u njemu i probudila ljubav prema tropskim predelima.[15] Sredinom tridesetih godina dvadesetog veka, Fresko je otputovao na zapad u Los Anđeles, gde je započeo svoju karijeru dizajnera u mogim oblastima.

Karijera[uredi | uredi izvor]

Rotokraft, Avio-kompanija Daglas, Južna mora[uredi | uredi izvor]

Jedan od Freskoovih letećih tanjira

U Kaliforniji Fresko se zaposlio u avio-kompaniji Daglas (engl. Douglas Aircraft Company) nakon što im je predstavio mnoge od svojih ideja za alternativne avio dizajne.[21][13] Dugo je bio zainteresovan za dizajniranje letećih tanjira, pa je pokušao da za to zainteresuje avio-industriju u vreme kada se tek počinjalo sa eksperimentalnom konstrukcijom aviona.[22][23] Konačno Fresko je demonstrirao takve dizajne 1938. godine[24] Posle prekida rada u Daglasu krajem 1939,[25] zbog nesuglasica o bezbednosnom projektovanju,[26][13] Fresko odlazi na Havaje, tačnije na Ostrva južnog mora. Tvrdio je da je njegova poseta tim ostrvima izuzetno pomogla oblikovanju njegovih shvatanja o kulturnoj relativnosti i prilagođenosti čovekovih vrednosti na drugačiju okolinu.[26][27][28] Nakon povratka u Kaliforniju, Fresko je stanovao na raznim lokacijama na Hermos plaži i u Los Anđelesu.[15]

Vojno vazduhoplovsto, Wright Field[uredi | uredi izvor]

Fresko je regrutovan 1942. godine.[29][15] Ubrzo nakon odlaska u vojsku, Freskou su dodeljene obaveze tehničkog dizajna za Vojno vazduhoplovstvo[26] u Wright Field dizajn laboratorijama u Dejtonu, Ohajo.[30][26][23][15] Tamo je stvarao čak i po 40 novih dizajna dnevno.[26] Među mnogim dizajnima je i radijalno promenljivo nagibno krilo, koje je poboljšavalo kontrolu leta dozvoljavajući pilotu da podesi debljinu krila tokom poletanja i leta.[31] Vojno vazduhoplovstvo ga je potom patentiralo.[32][33][32][15] On je imao mnogo naprednih ideja za aviaciju i zbog toga je u Avio-industriji dobio reputaciju čoveka koji je 20 godina ispred svog vremena (engl. "a man twenty years ahead of his time")[23][34]

„Trend kuća”[uredi | uredi izvor]

Trend Home (1947)

Sredinom četrdesetih godina dvadesetog veka, Fresko počinje da radi sa Erlom Muncom i Majčelom Šorom (engl. Earl Muntz and Michael Shore) koji su ga zaposlili za dizajniranje moderne i jeftine kuće.[15] Rezultat njegovog rada je jedna od prvih građevina izgrađena samo od stakla i aluminijuma, znana kao Trend kuća. Na 280 m², postojalo je 12 varijanti ovih objekata.[35] Ova građevina mogla je biti podignuta od strane 10 ljudi za samo 8 sati.[36] Dizajnirana je od lakih, čvrstih i dugotrajnih materijala da bi se smanjila cena proizvodnje i da bi se povećala njena ekonomičnost.[37] Dobijena cena je bila približno 5.200 dolara.[36] Dizajn je prvi put predstavljn u Hotelu Ambasador u Los Anđelesu 1947. godine.[38] Struktura je prvi put izložena leta 1948. godine na sceni 8 filma Bulevar Sumraka[39] Warner Brothers-a. Ova struktura je privlačila preko 20.000 posetioca,[21] a prihod je doniran Društvu za prevenciju raka. Donacija je utrošena na građenje dela nove bolnice.[40] Sledećih nekoliko godina Trend kuća je počela da se masovno proizvodi[41] i bila je razmatrana od strane Američke vlade kao moguće rešenje za vojnike koji su se vraćali iz Drugog svetskog rata.[15]

3D tehnologija[uredi | uredi izvor]

Već 1949. godine Fresko dobija novi posao. Džek Mos i Irving Jerdžin (engl. Jack Moss and Irving Yergin) angažuju Freskoa za razvoj tehnologije za gledanje trodimenzionalnih animacija bez korišćenja specijalnih naočara.[42] Tehnologija koju je razvio bila je primenljiva i za kućne televizore[42] i za pozorišta. Zahtevala je niska novčana ulaganja i relativno male promene u odnosu na postojeću tehnologiju. Ona je takođe imala primenu i u medicini kod pregleda ćelija i operacija iks-zracima.[42] Demonstrirana je leta 1949. godine u Kaliforniji.[43]

Naučno-istraživačke laboratorije[uredi | uredi izvor]

Tokom kasnih 40-ih i ranih 50-ih godina dvadesetog veka Fresko je bio direktor naučno-istraživačkih laboratorija[30] na dve lokacije. Prva se nalazila blizu Elužn parka (engl. Elysian Park) u Los Anđelesu i bila je pod upravom Freskoovih saradnika Eli Katrana i Henrija Giaretoa. Kasnije je preseljena u Los Feliz, blizu Holivuda,[44] gde je je Fresko živeo, držao predavanja i izučavao tehnički dizajn,[13] a u međuvremenu istraživao.[45] i radio na izumima kao nezavisni pronalazač i naučni savetnik.[26] Fresko tvrdi da je kao nezavisne izume mnoge patente prodao svojim klijentima, čime je njegovo ime isključeno od mnogih izuma.[46] Tokom tih godina Freskoov rad su usporavale finansijske teškoće, što ga je primoralo da vrati svu laboratorijsku opremu[47][48]

Naučna fantastika, projekat Mesečeva baza, Golim okom[uredi | uredi izvor]

Tokom poslednjih godina u Los Anđelesu, Žak je radio kao dizajner modela za naučnofantastične filmove,[30][15] kao što je televizijski šou „Krug oko meseca” (engl. Ring Around the Moon) po kome je kasnije snimljen film „Projekat Mesečeva baza” (engl. Project Moonbase).[49] Fresko je bio zapažen zbog svojih visokokvalitetnih modela i efekata uprkos niskom budžetu filmova B produkcije.[50][51] Njegovi talenti su preporučeni Rodžeru Kormanu za film „Zver s milion očiju” (engl. The Beast with a Million Eyes). Zbog tog filma je Pol Blejsdel postao poznat po specijalnim efektima, međutim Korman nije mogao da angažuje Freskoa zbog budžeta od 23.000 dolara.[52][53] Fresko je takođe radio i kao tehnički savetnik u filmskoj industriji, pre svega za dokumentarac Lua Stoumena „Golim okom”,[54] koji je 1956. nominovan za oskara. Freskova reputacija ranih pedesetih u Los Anđelesu konačno mu je omogućila pojavu kao gosta na nacionalnoj televizijskoj emisiji You Asked For It kao čoveka sutrašnjice. Vremenom Freskoova laboratorija dobija važan zadatak, dizajn jednog od najpoznatijih auto-puteva, Golden State Freeway, tako da Fresko 1955. godine napušta Kaliforniju.[13][21]

Srednje doba[uredi | uredi izvor]

Psiholog, vežba terapije[uredi | uredi izvor]

Prateći svoj nagon za tropskim predelima Fresko se 1955. seli u Majami na Floridi, gde je kratko vreme živeo na brodu.[21] Počeo je da vežba privatne sesije terapija.[55][21] U Majamiju[21] Fresko je držao javna predavanja tokom kasnih 50-ih i ranih 60-ih godina.[56][21] dvadesetog veka. Na predavanjima, kao poznat govornik, Fresko je ponekad dobijao zvanje „Doktor”[57] zbog obimnog znanja iz raznih oblasti nauke. Od malog, privatnog Univerziteta "Sierra States" u Kaliforniji dobio je doktorat filozofije;[21] međutim, taj Univerzitet nije bio naveden na listi akreditovanih Univerziteta Američkog ministarstva zdravlja, prosvete i zaštite. Zbog toga su Freskoove terapije postale predmet preispitivanja. Uprkos tome titula doktora je ostala njegov nadimak, tj. on je ostao Doktor Fresko. On ipak priznaje da nedostatak formalne akademske orijentacije često otežava promenu mišljenja ljudi u akademskim krugovima.[21][57]

Projekat Amerikana[uredi | uredi izvor]

Od srednjih 50-ih i kroz 60-e Fresko je razvio ono što on naziva Projekat Amerikana (engl. "Project Americana").[58][21] To je bio desetogodišnji plan za Američku društvenu promenu.[21] U njegovu tadašnju viziju ulazili su kružni gradovi kao i primena stoprocentne automatizacije gradskih sistema, u kojima bi mašine kontrolisale druge mašine. Takva je bila Freskoova vizija razmišljajućeg grada (engl. "thinking city"). Nacionalni plan je takođe uključivao i metode za pomoć zemnjama u ratu, tako što će se kod njih graditi montažne fabrike koje bi proizvodile montažne delove za građevine. Fresko je takođe želeo da stvori mnogo novih kulturnih centara i da promeni nastavni plan i program u školama. Nakon uspešnog pojavljivanja u dve epizode Grada Freda Fišera (engl. "Town with Fred Fischer"),[59] Freskoa 1962. godine podržava CBS u stvaranju novih ideja. Početkom 1960-e godine Kalifornijski advokat, Džerald Baron upoznaje Freskoa sa Hubertom Hamprejem, sa kojim se nastavila prepiska sve do sredine ’60-ih.[28] Namera je bila da se Projekat Amerikana prepiše Hampreju i po njemu sprovodi. Hamprej bi kasnije postao potpredsednik Lindona Džonsona, koji je primenio nove društene programe poznatije pod imenom Veliko društvo (engl. "Great Society").

Automobil od 32 dela[uredi | uredi izvor]

U Majamiju Fresko se angažovao na predstavljanju kružnih gradova i na sakupljanju sredstava za izgradnju jednog.[57] U tom periodu je dizajnirao automobil na 3 točka, koji je imao samo 32 pokretna dela, i koga je nameravao da finansira.[60][28][57][61] Fresko je stvorio mnoštvo svojih izuma kao industrijski dizajner za razne kompanije, kao što su Alcoa[21] i Major Realty Corporation, kao i u sopstvenoj kompanji - Jacque Fresco Enterprises Inc.[62]

Pogled u budućnost[uredi | uredi izvor]

Godine 1969. Ken Kijes (engl. Ken Keyes) u saradnji s Freskoom piše knjigu „Pogled u budućnost” (engl. Looking Forward), u kojoj opisuje Freskove ideje.[63] U prvoj polovini knjige pisac se posvetio opisivanju tadašnjih problema ljudskog razmišljanja i ponašanja, kao i probleme celog društva, sa akcentom na odraz takvog ponašanja u budućnosti. On je za najbolje opisivanje budućnosti uzeo 3 komponente: ljudski sistem vrednosti, način razmišljanja i tehnološki razvoj[64]

Druga polovina knjige posvećena je pogledu na budućnost iz ugla dvoje izmišljenih likova, Skota i Hele. U knjizi oni vode svoje projekte u potpuno kibernetskom društvu, u kome je ljudsko zadovoljstvo na prvom mestu, i u kome su naporni rad i svojina samo reči iz prošlosti.[65] To je jedna od prvih publikacija teorije o mogućoj društvenoj primeni umrežene centralne banke znanja (Corcen), sa ciljem da stvori humanu simbiozu između čoveka i mašine.[66] Knjiga je bila izuzetno spekulativna, zbog toga što su Fresko i Kijes razmatrali širok spektar tehničkih i društvenih mogućnosti, od koji se za neke govorilo da „nisu sa ovoga sveta” (engl. "out of this world.").[67] Društvo opisano u Pogledu u budućnost je opisano kao idealan apel u poređenju sa Platonovom republikom, punom problema i nesuglasica. U knjizi je većina tih problema rešena funkcijom Corcen-a.[68]

Sociokibernetika[uredi | uredi izvor]

Freskoova ideja za Projekat Amerikana nastavila je da se razvija i postala neprofitna organizacija pod imenom Sociokibernetika (engl. Sociocyberneering Inc).[69] Fresko je ovu organizaciju osnovao 1971. god. To je bila naučna organizacija, koja je u svom vrhuncu brojila 250 ljudi,[70] od kojih su kasnije mnogi postali Freskovi učenici. Fresko je često držao predavanja u Majamiju i u svojoj kući u Koral Gejblsu (engl. Coral Gables).[71] Teme njegovih predavanja su između ostalih bile o društvu, društvenim promenama, nauci, tehnologiji, inžinjeringu, arhitekturi, religiji, mudrosti, semantici, antropologiji i obrazovanju. Osim predavanja Fresko je radio s članovima na stvaranju dizajna, filmova i literature koja se odnosila na ciljeve i zadatke organizacije.[70]

Termin Sociokibernetika se može definisati kao „primena najsavremenije forme kompjuterske tehnologije u upravljanju ljudskim poslovima”.[72]". Početni cilj Sociokibernetike Inc. je bio da primeni najsavremenije oblike nauke i tehnologije u rešavanju problema, odnosno pristup redizajniranju društva u humanističkom smislu,[73] sa akcentom na nalaženje praktičnih rešenja koja se bržo mogu primeniti i rešiti probleme sa kojima se društvo suočava[74] Najveći značaj pridavan je nalaženju alternativnih rešenja u oblastima štednje energije i međunarodne saradnje u svim oblastima društva. Jedan od važnih aspekata njihove ideje bio je i objedinjavanje znanja i sistematski prilaz pri gradnji novih gradova.[75] Bilo je takođe mnogo osvrta na izglede kibernetske tehnologije sa prigovorima da budućnost ljudi i gradova ne zavisi od toga kako će grad biti dizajniran. Izučavanjem dotadašnje istorije, psihologije i evolucije utvrđeno je da bi većina ljudi, u jednom takvom savremenom društvu, bilo izuzetno sposobni za rešavanje svih društvenih problema.[76]

Fresko je dizajnirao kružni grad tako da bude prečnika od 1,6 km, sa radijalno razmeštenim koncentričnim krugovima.[77] Svaki prsten bi bio posvećen odeđenoj funkciji kao što je poljoprivreda, rekreacija, stanovanje i mnoge druge. U centru grada, u kupoli je superkompjuter, koji bi bio namenjen da funkcioniše kao centralizovani sistem upravljanja podacima za automatizovane procese u celom gradu.

Tokom 70-ih godina Fresko je radio na proširenju organizacije i na promovisanju svojih ideja. U cilju njihovog ostvarenja Fresko je počeo da drži predavanja na Univerzitetima[78] i da gostuje u radio i televizijskim emisijama, kao što su Šou Larija Kinga (engl. Larry King Show) i Montaža Džoa Abrela (engl. Joe Abrell's Montage). Lari King je nekoliko puta pozivao Freska u svje radio kao i televizijske emisije, u kojima je Fresko razgovarao sa akademicima o predlozima i ciljevima Sociokibernetike.[79][73]

Članovi Sociokibernetike su na vrhuncu svoje brojnosti počeli da ulažu novac u 40 acres (16 ha) zemnje u mestu Napulj na Floridi. Želeli su da sagrade eksperiementalnu zajednicu, u kojoj bi živeli i radili. Međutim, 1978. godine je došlo je do neuspeha jer su se članovi uplašili da će odbor države Kolier otežati primenu njihove ideje. Investiranje je prekinuto, a zemlja je prodata. Rezultat ovoga je delimičan raspad Sociokibernetike.[80] Fresko je prodao svoju kuću[80] i naselio se u ruralnom Venusu. Na poljoprivrednom zemljištu osnovao je istraživački centar Sociokibernetike 1980. godine.[81] Uz pomoć preostalih članova konstruisao je nekoliko građevina na osnovu svog dizajna. Nakon premeštanja Sociokibernetika je postala manje popularana jer je većina članova ostala u Majamiju. Vremenom se aktivnost Sociokibernetike smanjila, a Fresko se posvetio dizajniranju i učenju uz Roksen Medouz (engl. Roxanne Meadows), koja je ostala njegova saradnica.

Kasniji život[uredi | uredi izvor]

Žak Fresko sa Roksen Medouz

Fresko je ponovo pokrenuo Sociokibernetiku 1994. godine pod novim imenom - Venus projekat [5] (engl. The Venus Project). Do tada je napravio veliki broj modela, koji bi mogli da predstaljaju opšte nacrte o tome kakova bi budućnost koju on predlaže mogla da izgleda i funkcioniše. Oni su korišćeni u obrazovnim filmovima i kao materijal koji je slat univerzitetima i profesorima.[19] Pored obrazovnih materijala, Žak i Roksen su nastavili da podržavaju projekat tokom 90-ih kroz slobodne izume[28] (kao što su izumi za Pratt & Whitney kompaniju),[82] industrijski inžinjering[28] i prikaze klasične arhitekture. U to vreme su neki od Freskoovih dizajna uspešno inspirisali neke od kompanija u razvoju.[83] U jednom trenutku Fresko je tvrdio da je Venus projekat u razmatranju za razvijanje planova za izgradnju prvog eksperimentalnog grada u Turskoj.[84][85] Slično razmatranje javilo se i kod Dubaija. Fresko je objavio svoju najpoznatiju knjigu „Najbolje što novac ne može da kupi” (engl. "The Best That Money Can't Buy") 2002. godine. Četiri godina kasnije, Vilijam Gazetski (engl. William Gazecki) režirao je film „Projektovanje budućnosti” (engl. "Future by Design"), u kome je Fresko poređen sa najvećim predstavnikom renesanse, Leonardom da Vinčijem.[6] U ovom filmu reditelj je prikazao Freskoovu biografiju, kao i njegove ideje o budućnosti. Sledeći film u kome je Žak govorio o svojim idejama bio je dokumentarni film Pitera Džozefa Cajtgajst: Prilog (engl. "Zeitgeist Addendum"). Film je snimljen 2008. godine i u njemu se Žakove ideje predstavljaju kao moguće rešenje za društvenu i ekološku krizu prikazanu u filmu.[7] Manifest ovog filma bio je razvijanje Cajtgajst pokreta (engl. "The Zeitgeist Movement"), koji je za svoj glavni cilj imao širenje ideje Žaka Freskoa[86] i Venus projekta i koji se smatrao aktivističkim ogrankom Venus projekta.[28] Zbog nesuglesica sa Piterom Venus projekat se aprila 2011. godine odvojio od Cajtgajst pokreta. Fresko 2010. godine pokušava da da svoj pečat sintagmi „ekonomija zasnovana na resursima” (engl. "Resource-Based Economy"),[87] ali je odbijen zbog previše opšte definicije tog pojma. Rezultat toga su razne izmenjene verzije Freskoove ideje, koje razne internet organizacije prepisuju sebi.[88]

Tokom 2010 Žak je sa Roksen putovao širom sveta, usled rastujućeg interesovanja za Venus projekat.[28][89] Novembra 2011. godine Fresko se obratio protestantima iz pokreta Okupirajmo Volstrit (engl. "Occupy Wall Street") u Majamiju.[90] Pokret Realista (engl. Raelian Movement) je 2008. godine Freskou dodelio nagradu Počasnog vodiča (engl. Honorary Guide) za posvećivanje „Celog njegovog života poboljšanju čovečanstva u celini”.[91] Potom je 2010-e godine objavljeno da je Fresko izabran da primi Nagradu za životno delo Eksamplar zirou inicijative (engl. Exemplar-Zero Initiative) u leto 2011. godine.[92]

Fresko je sa Roksen u septembru 2012. godine posetio Banju Luku.[93] Tamo je 2. septembra održao predavanje. Iz Bosne je otišao u Rusiju u Sankt Peterburg gde je takođe predstavio ideje Venus projekta.

Trenutno Fresko drži predavanja u istraživačkom centru Venus projekta,[94][95] u Venusu, na Floridi, gde redovno, svake nedelje, dolaze posetioci koji žele da se detaljnije informišu o ciljevima i predlozima Venus projekta.[96]

Sedamnaestog jula 2016. god na Novus samitu Ujedinjenih nacija Fresko dobija nagradu za gradski dizajn i doprinos zajednici.[97][98]

Projekat Vinus[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Projekat Vinus

Projekat Vinus je organizacija koja čini vrhunac Freskoovog životnog rada. To je organizacija koja predstavlja svoju viziju budućnosti u kojoj ne bi bilo korupcije, rata, kriminala, siromaštva i otpada. Projekat je osnovan 1975. a sadašnji naziv je dobio 1994. godine. Lociran je u centralnoj Floridi blizu zapadnog jezera Okičobi, oko 80 kilometara severoistočno od Fort Majersa. Na placu površine 21,5 acres (8,7 ha) nalazi se 10 zgrada po Freskoovom dizajnu, koje prikazuju deo arhitektonskih dostignuća koje Projekat Vinus predlaže. To je delom istraživački centar za predstavnike projekta, Freskoa i Roksen, a delom i obrazovni centar za pristalice projekta.[99] U centru se proizvode snimci i literatura u kojoj se opisuje i objašnjava vizija budućnosti i koraci do njenog ostvarenja. Bitan korak u ostvarenju Freskoovih ideja je snimanje filma koji bi prikazivao budući svet koji projekat promoviše. Naredni korak je izgradnja prvog eksperimentalnog kružnog grada, sa ciljem da testira Freskoove hipoteze. Krajnji cilj Venus projekta je da unapredi društvo, krećući se prema globalnom, održivom tehnološkom dizajnu. Najvažniji aspekt ovog cilja je uspostavljanje ekonomije zasnovane na resursima.[100] U mnogim tekstovima vezanim za Projekat Vinus često se sreću reči TVP i RBE, koje predstavljaju skraćenice engleskih reči The Venus Project i Resource-Based Economy.

Lični život i porodica[uredi | uredi izvor]

Freskoovi roditelji su bili imigranti iz Evrope, Isak i Lena Fresko.[12] Freskoov otac je rođen 1880.[101] godine i oko 1905. emigrirao je iz Istanbula u Njujork (engl. New York City), gde je radio kao poljoprivrednik.[12] Umro je 1963.[101] godine. Freskoova majka rođena je 1887. godine[102] u Jerusalimu i takođe je imigrirala u Njujork oko 1904. godine.[12] Umrla je 1988. godine.[102] Fresko je imao brata Dejvida i sestru Fredu.[12] Brat mu je rođen 1909.[103] godine i bio je crtač,[104] zatim vojnik u Drugom svetskom ratu,[104] a potom pozorišni glumac i glumac u Holivudu.[15] Nakon prekida rada u Holivudu, njegova karijera doživljava preporod 60-ih godina kada počinje da se pojavljuje u mnogim filmovima i televizijskim emisijama.[105] Umro je 1997. godine.[103]

Fresko se dva puta ženio, dok je živeo u Los Anđelesu, a period drugog braka je prvih nekoliko godina proveo u Majamiju.[30] Razveo se od druge žene 1957. godine i više se nije ženio.[106] Druga žena, Patriša rodila je sina, Ričarda 1953. godine, i ćerku, Bambi 1956. godine. Ričard je bio vojnik[107] i umro je 1976.[108] Bambi je umrla od raka 2010. godine.[109]

Od 1975. godine Fresko sa svojom saradnicom Roksen Medouz živi u istraživačkom centru Venus projekta.

Vizija[uredi | uredi izvor]

Koncepti koji preovlađuju u Freskoovim idejama uključuju: sociokibernetiku (primenu nauke i tehnologije, naročito kibernetske, za ljudske potrebe);[72] biosocijalni pritisak (prouzrokovan interakcijom između samoodrživosti i raspoloživih resursa); funkcionalnu etiku (pogled u kome su moralni prestupi nemogući bez pomoći tehnoloških infrastruktura);[110] razvojno društvo (društvo konstantno vezano međusobno prirodnim zakonima, umesto veštačkim ograničenjima od strane ljudi); „sled događaja” (engl. the march of events) - Proces u kome društvene, tehnološke i ekonomske sile pokreću neophodan tok promena kao skup svih uticaja prirodnih zakona, na primer, evolucionarni zakoni prirodne selekcije ili zakon ponude i potražnje;[111][112] Intelektronika (engl. intellectronics) - Freskoov termin korišćen pre nego što su pronađeni principi Veštačke inteligencije; samopodizne građevine (engl. self-erecting structures) - Zgrade ili objekti koji grade sami sebe;[113][111] gradovi koji misle;[114] i ekonomija zasnovana na resursima.

Ekonomija zasnovana na resursima[uredi | uredi izvor]

Najvažnije mesto u Freskoovim vizijama zauzima koncept „ekonomije zasnovane na resursima”. To je metod upravljanja resursa u kome se mehanizam cene ne javlja kao posrednik između ponude i potražnje. Ni ljudski rad više ne doprinosi ekstraktivno-proizvodno-distribucionom procesu, niti se koristi u uslužnim delatnostima. Umesto mehanizma cene, ekonomija zasnovana na resursima koristi kibernetsku tehnologiju, koja zamenjuje ljudski rad u svim oblastima privrednih i vanrivrednih delatnosti. Fresko tvrdi da je teoretski, moguće zameniti ljudski rad u bilo kojoj delatnosti automatizovanim sistemima. Ukoliko se ovaj sistem postigne i organizuje u infrastrukturi povezanoj kibernetskim sistemima, resursi bi se mogli pratiti u procesu ekstrakcije, proizvodnje i distribucije, sve dok se ti procesi odvijaju u zatvorenom sistemu, kakav je Zemlja. On smatra da bi ovaj napredak tehnologije, ukoliko bude vođen nezavisno od profita, rezultovati većom dostupnošću resursa većem broju ljudi, stvarajući obilje proizvoda i materijala. Tvrdi da su proizvodne mogućnosti moderne tehnologije na toliko razvijenom nivou da se roba može proizvoditi u tolikim količinama da cenovni mehanizam više ne bi bio neophodan za vrednovanje resursa. Smatra da će ljudi vremenom nastaviti sa tehnološkim razvojem, i da će uz pravilnu upotrebu kibernetike preći granicu onoga što danas nazivamo izobiljem. Tako bi se mogla eleminisati potreba za novcem. Fresko misli da je postizanje obilja utoliko izvodljivije, obzirom na sadašnje i buduće mogućnosti nanotehnologije. Međutim, ostvarenje ekonomije zasnovane na resursima zavisi od globalnog nadzora planetarnih resursa, da bi se mogla uspostaviti hijerarhija resursnih mogućnosti i da bi se na osnovu tih podataka čovečanstvo razvijalo. U suštini, kompletan razvoj čovečanstva bi zavisio od raspoloživih resursa. Fresko smatra da već imamo dovoljno energije i resursa, i da bi oni mogli da zadovolje praktično sve potrebe ljudi. On misli da će, ukoliko bi se resursi preveli u sredstva kojim bi ljudske potrebe bile zadovoljene, društvo proći kroz paradigmatsku promenu u svim oblastima. Novonastalo obilje i ispunjenje ljudskih potreba bi, po njemu, smanjilo tendenciju prema korupciji, kriminalu, pohlepi i ratu. To bi ubrzo dovelo do nestanka zatvora, policije, zakona i politike. U takvom sistemu, težnja ka dobrom životu individue više neće povređivati druge ljude, okolinu ili njih same, jer neizvesnost opstanka, stvorena siromaštvom više ne bi uticala na ljude, a profit više ne bi predstavljao motiv. Sistem vrednosti ljudi bi se promenio i bilo bi im zadovoljstvo da čuvaju i unapređuju sistem koji se zaista stara o njima.

Gradovi budućnosti[uredi | uredi izvor]

Freskoova automatizovana izgradnja

Inteligentno upravljanje Zemaljskih resursa za koje se Fresko zalaže uključuje nove energetsko efikasnije gradove. U dizajnima Fresko je težio što većoj ekonomičnosti i praktičnosti, što se vidi iz njegovih nacrta. Pri dizajnu gradova, Fresko je proračunao da je najisplatljivije i najpraktičnije stvarati gradove kružnog oblika. Zaključio je da je najisplativije graditi gradove kao celinu. Unutrašnjost gradova bi koncentričnim krugovima bila podeljena na pojaseve. Tako bi u centru grada bila centralna kupola, u kojoj bi se nalazio glavni kompjuter, škole, pristupni centri i zdravstveni centri. Ispod centralne kupole nalazili bi se Maglev vozovi, koji bi služili za međugradski transport. Transport unutar grada bi se obavljao jednošinskim železnicama i tzv. transvejerima koji bi vršili transport vertikalno, radijalno i linijski. Ovakav transport sveo bi korišćenje automobila na minimum. U sledećem pojasu su istraživački, naučni, muzički, umetnički i zabavni centri. Nakon njega sledi stambeni pojas u kome su različite varijante kuća. Svaka kuća je od sledeće odvojena jezerima i drvećem, tako da se iz jedne kuće ne može videti druga. Bujna flora u gradu je tu da bi pokazala da je moguć spoj prirode i tehnologije. Nakon toga bi sledio poljoprivredni pojas. Po obodu bi se nalazio rekreacioni pojas, koji sadrži parkove i terene za razne sportove. Ispod grada nalazila bi se mreža kanala za dovod vode, struje i toplotne energije, i odvod smeća i otpada koji se kasnije reciklira. Pri izgradnji grada sve zgrade bi se gradile automatski, od centralne kupole do rekreacionog pojasa. Gradovi bi u zavisnosti od lokacije koristiti energiju vetra, solarnu energiju, energiju talasa i morskih struja i geotermalnu energiju.[115]

Gradovi na moru[uredi | uredi izvor]

Pri dizajniranju gradova budućnosti Fresko je otišao toliko daleko da dizajni obuhvataju i gradove koji se nalaze na površini mora. Svaki od gradova imao bi posebnu funkciju. Neke od funkcija bi bile: uzgajanje morskog života, obnova prirodnih morskih staništa i eksploatacija resursa mora i okeana. Mnogi od tih gradova bili bi univerzitetski gradovi, u kojima bi se izučavale teme poput okeanografije. Neki od gradova bili bi plutajuće bolnice, koje se u slučaju naglog porasta bolesti u nekom regionu lako mogu transportovati. Neki od gradova imali podvodne opservatorije koje bi služile za posmatranje i proučavanje morskog žiota u prirodnim staništima. Ovi gradovi bi koristili energiju vetra, solarnu energiju i energiju talasa i morskih struja. Izgradnja gradova na moru je, kako Fresko tvrdi, moguća već danas.[115]

Razvojna kultura[uredi | uredi izvor]

Fresko je kulturu budućnosti u ekonomiji zasnovanoj na resursima nazvao razvojna kultura. Najvažnije karakteristike ovakve kulture bile bi: promene u vaspitanju i postupanju sa decom koje bi dovele do novog sistema vrednosti; život u skladu sa zakonima prirode, a ne sa zakonima koje je stvorio čovek; odlučivanje u skladu sa potvrđenim znanjima, istraživanjima i raspoloživim resursima; jezik preciznijeg značenja koji bi olakšao komunikaciju; konstantan razvoj i unapređivanje celog društva, u kome neće biti ničeg fiksiranog i nepromenljivog.

Vaspitanje i obrazovanje[uredi | uredi izvor]

Fresko smatra da ljudsko ponašanje i sisem vrednosti potpuno zavise od okoline u kojoj je rođen i od spoljnih faktora koji na njega utiču. On često naglašava da čovek ne može ni da razmišlja o nečemu čemu nije bio izložen i da pojmovi normalan, dobar, loš, ispravno i pogrešno imaju različita značenja za ljude koji su izlagani različitim spoljnim faktorima. Zbog takvog shvatanja, Fresko kaže da ne postoje dobri ili loši ljudi i da su svi idealno prilagođeni okolini koja ih okružuje. Veruje da je i kreativnost produkt okoline i da u društvu koje podstiče kreativnost svako može biti kreativan, ali da današnje društvo ima suprotne ciljeve. Detinjstvo je važan period stvaranja ličnosti, zbog toga će roditelji, u budućnosti za kakvu se Žak zalaže, biti informisani o faktorima koji utiču na ljudsko ponašanje, sistem vrednosti i motivaciju. Po Freskou, deca su radoznala i uče vrlo brzo i lako, ali roditelji vremenom ubijaju znatiželju u njima, tako što ne daju odgovore na pitanja koja deca postavljaju i ne podstiču radoznaost. Fresko smatra da će društvo budućnosti motivisati decu da uče, dele ideje, unapređuju se i doprinose svetu. Deca u školama neće dobijati ocene, zato što ocena stvara ljubomoru i u velikoj meri sprečava decu u deljenju ideja. Mnoge aktivnosti zahtevaće timski rad, što će učiti decu da sarađuju, a ne da se nadmeću. Nastava će biti praktična tako da deca mogu da vide primenu onoga što uče, a odvijaće se u okolini koja odgovara temi. Tako će npr. oni zainteresovani za okeanografiju verovatno živeti u univerzitetskim gradovima na moru, koji imaju podvodne tunele za posmatranje tako da se morski život posmatra u prirodnom stanju. Fresko veruje da će u društvu takvog sistema vrednosti osnovni cilj svakog pojedinca biti doprinos svetu. Deca će takođe biti vaspitavana tako da nasilno rešavanje problema smatraju neprihvatljivim. Poremećaji ličnosti koji prouzrokuju nasilno ponašanje biće uočeni još u detinjstvu, tako da će se takvoj deci pružiti pomoć na vreme. Fresko smatra da zatvor ne može da promeni osobu u pozitivnom smislu, zbog toga će osobe koje ipak počine neki zločin biti lečene. [115]

Odluke u razvojnoj kulturi[uredi | uredi izvor]

Jedno od najčešćih pitanja koja se postavljaju Freskou je „Ko će donositi odluke u budućnosti?” Fresko na to pitanje uvek odgovara odgovorom „Niko neće donositi odluke, do odluka će se dolaziti.” To bi značilo da se odluke ne bi zasnivale na ličnim stavovima, već na naučnim činjenicama. Tako bi se npr. pri odlučivanju o izgradnji brane u obzir uzimati svi faktori (brzina protoka reke, raspoloživi resursi, kretanje ribe, pozitivni i negativni uticaji na životnu sredinu itd). Na osnovu istraživanja tih faktora došlo bi se do odluke o tome od kog materijala je najbolje napraviti branu, koje visine, koliko će dugo biti tu (zbog mogućih negativnih uticaja ne ekosisteme) isl. Negativni i pozitivni efekti najpažljivije će biti izučavani pri promenama u medicini i ishrani, a istraživanja će biti vršena u laboratorijama. Ukoliko su više ideja podjednako efikasne, primeniće se sve. Iako se ovakve metode analize koriste i danas, Fresko smatra da je danas profit uvek ispred dobrobiti čoveka. [115]

Do mnogih odluka dolaziće kompjuteri. Oni će npr. pratiti potražnju i u skladu sa njom će kontrolisati proizvodnju i distribuciju određenog proizvoda. Mašine će takođe vršiti analizu vazduha i automatski ga prečišćavati u slučaju zagađenja. Fresko stalno naglašava da mašine neće nadgledati niti kontrolisati ljude. On smatra da se današnje odluke zasnivaju na mišljenju političara koji su, kako kaže, u osnovi glupi ljudi koji ne znaju ništa o svetu koji ih okružuje.

Jezik istovetnog značenja[uredi | uredi izvor]

Fresko veruje da danas prepreku u razumevanju i razgovoru predstavlja i današnji jezik. Svaka reč koju čujemo naš mozak registruje i mi je tumačimo na osnovu pređašnjih iskustava. To znači da dve osobe koje su živele u različitim uslovima mogu da različito tumače istu reč. Zbog toga osobe različitih sistema vrednosti imaju problema u komunikaciji i razumevanju.

Kao drugi problem današnjeg jezika Fresko navodi automatizovane izraze koji nemaju osnove u stvarnom svetu. Zbog toga smatra da je jezik kojim se danas govori izuzetno siromašan informacijama.

Fresko veruje da će ljudi u budućnosti razviti jezik koji će ostavljati manje prostora za slobodna tumačenja i u kome će svaka reč imati osnove u fizičkom svetu. Takav jezik bi, kako on kaže, olakšao razgovor i deljenje ideja.[115]

Uticaji na Freskoovu viziju[uredi | uredi izvor]

Fresko navodi nekoliko teoretičara i autora koji su doprineli njegovoj viziji. Neki od njih su: Žak Liob (engl. Jacques Loeb), koji je ustanovio Mehaničko poimanje života; Edvard Belami (engl. Edward Bellamy), koji je napisao za Freskoa izuzetno uticajnu knjigu „Pogled unazad” (engl. Looking Backward); Torsten Veblen, koji je uticao na pokret Tehnokratiju; Alfred Korzibski (engl. Alfred Korzybski), koji je započeo Opštu semantiku; Herbert Džordž Vels i mnogi drugi.[1] Fresko je često govorio „Bio sam u mogućnosti da postignem ono što sam postigao samo zato što sam stajao na ramenima divova”.

Freskoova vizija nastala je kao proizvod znanja iz mnogih oblasti. Mnogi koncepti nisu bili kategorizovani i klasifikovani od strane akademika. Ipak, većina njegovih ideja poredi se sa idejama naučnika iz 19. veka. Dela kao što su „Raj sa bogatstvom svih ljudi bez posla uz pomoć prirode i nauke”, „Migracija u tropske zemlje za sve klase ljudi svih nacija” i „Novi svet ili Mehanički sistem”, napisao je Džon Adolfus početkom 19. veka, i on se smatra prethodnikom Freskoove ideje.[116] Takođe se Ebenzier Hauard, sa knjigom „Vrtni gradovi sutrašnjice” i pokret Vrtni grad početkom 19. veka smatraju drugim uzrokom Freskoove ideje.[117] Freskoova vizija isključuje mehanizme moderne ekonomije, a njegovo shvatanje ekonomije se poredi sa konceptom „Predatorske faze ljudskog razvoja” Torsten Veblena.[118] Ostali aspekti Freskoove vizije objašnjeni su "tabula rasa” pristupom.[117] Sistem vrednosti i prirodne sile se često naglašavaju u Freskoovoj viziji. Džek Katran (engl. Jack Catran) u kratkim crtama opisuje značaj tih faktora:

Po Fresku, današnji naučnici su umešani u sukob dva sistema vrednosti: 1. ustanovljen svet naučnog metoda; 2. nenaučna kultura (i jezik) koja ga okružuje na sve strane, ali u čijem se telu nalazi embrion budućnosti. Teško je, kaže Fresko, da laik prihvati nauku zbog ograničenja koja su mu postavljena od strane okoline. Ove sile, svojstvene sadašnjoj kulturi, konstantno deluju na njega, sile koje su po samoj prirodi sveobuhvatne i nesvakidašnje, i koje uvek teže ka višoj tehničkoj i društvenoj sredini.[112]

Primetan je Freskoov organski dizajn gradova i evolucija njihovog razvoja (radije nego revolucija) koju on očekuje.[114] Odnos između funkcije gradskih ustanova i ljudi se može porediti sa odnosom organa u telu.[119] Takvi gradovi bi nastajali kao odgovor na ideju Valtera B. Kanona (engl. Walter B. Cannon) o dostizanju homeostaze društva.[114]

Reakcije javnosti[uredi | uredi izvor]

Celog života Fresko je označavan kao „sanjar”,[11][57][120] „ekscentrik”,[120] „utopista”,[19][121] „idealista”,[80] „ludak”,[21] „šarlatan”[13] ali istovremeno genije, prorok i vizionar.[86][122][123] Neki smatraju da je njegova vizija nepraktična, idealizovana[85] i da se graniči sa naučnom fantastikom.[124][125] Ponekad se za knjige 1984 i Vrli novi svet priča da su povezane sa njegovom vizijom. Ovakvi stavovi se nastavljaju i danas na raznim internet lokacijama. Neki ga čak označavaju kao kultnog vođu Cajtgajst pokreta zbog statusa u filovima.[124][126] Optužuje se i za saradnju sa zaverenicima Novog svetskog poretka.[127] Fresko odbacuje sve takve optužbe.

Oblik vladavine, ljudska priroda, nauka, greška u proračunima[uredi | uredi izvor]

Freskoova hipoteza ekonomije zasnovane na resursima se ponekad izjednačava sa marksizmom,[128] socijalizmom, komunizmom ili fašizmom.[95][124] Fresko je reagovao na ova poređenja izjavljivajući: „Ciljevi Venus projekta nemaju paralelu u istoriji, niti sa komunizmom, socijalizmom, fašizmom niti sa bilo kojim drugim političkim ideologijama. Ovo je istina zbog toga što je kibernetika novijeg datuma. Uz ovaj sistemom, finansijski uticaj više neće postojati.”[117]

Jedan pisac navodi: „Takođe je istina da je njegov sistem vladavine, u kojem je autoritet dat ekspertima u svakoj oblasti, u ovom slučaju specijalno programiranim kompjuterima, taj o kome pišu mnogi pisci, uključujući i dobitnika Nobelove nagrade Fridriha Hajeka, kao o katastrofi.”[80]

Drugi pisac nakon gledanja i razmatranja jednog od Freskoovih filmova piše:

Što sam više slušao o Freskoovim specifičnostima i rasplanutim ne-specifičnostima, sve mi se više činilo da se suočavam sa bogolikom ohološću, u pratnji naivne borbe, standarnog naučno-fantastičnog sanjara, licem u lice protiv ljudske prirode. Dok sam zapisivao poslednje reči u svjim beleškama Fresko je rekao gledaocima (to mi je izazvalo groznicu, zato što je izgledalo kao da se obraća direktno mojim beleškama) da ljudska priroda nije sinonim za ljudsko ponašanje; ovo drugo se može promeniti. Iako su Freskoovi futuristički scenariji, po mom skromnom mišljenju puni problema, ne dolazi svaki dan neko dovoljno ambiciozan da ponudi nacrt za rekonstruisanje sveta.[116][128]

Ostali kritici su podrazumevali naučni pristup Freskoovim idejama, zbog izražajnog akcenta na samu nauku, sa ciljem da se prevaziđu prepreke čovečanstva.

„Njegova vizija je izuzetno praktična, i iako ovo predstavlja element inovacije i dobrodošlice, u odnosu na prethodne utopijske projekte, koncentrisanost na samu nauku svrstava ga kao sveobuhvatnog čoveka. Problemi koji nas danas muče zahtevaju celovit pristup različitih disciplina, umetnosti, nauke i filozofije radeći na režimu ’konvergencije’. Nažalost, Freskoova vizija izgleda da konsoliduje davno ustanovljeni stav da su ’dve kulture’ (umetnost i nauka) protivrečne.”

Nadgledanje resursa se takođe navodi kao problem ekonomije zasnovane na resursima.[129] Tvrđeno je da je u ekonomiji zasnovanoj na resursima nemoguće izračunati dostupnost resursa, jer se ne koristi cenovni mehanizam. Fresko je reagovao izjavljom: „Možemo podići nivo proizvodnje toliko visoko, tako da bi bilo suvišno stavljati cenu stvarima.”[130]

Pitanje utopije[uredi | uredi izvor]

Istražujući da li je Freskoova vizija utopija Viktor Vakštajn (engl. Viktor Vakhshtayn) tvrdi da je Fresko sprovodio perspektivu koja zaobilazi perspektive utopista 20. veka. On je celu Freskoovu viziju opisao sledećim rečima: „Govori nam o dubokoj prošlosti budućnosti.” Takođe je rekao: „Zapravo cela istorija 20. veka je istorija smrti utopije. To je ono što je Žaku Freskou dalo takvu moć. On je skočio iz 19. u 21. vek preskačući pri tome 20. vek. Samo jedan korak deli Žila Verna i Žaka Freskoa, korak koji je veoma moćan. To me iznova i iznova zadivljuje.”[131]

Kao odgovor na poređenje svoje ideje sa utopijom Fresko je izjavio „Ne verijemo u pogrešnu zamisao utopijskog društva. Tako nešto ne postoji. Društva su uvek u stanju tranzicije. Mi predlažemo alternativni pravac, koji se obraća uzrocima mnogih naših problema. Krajnje granice ljudskog i tehnološkog razvoja ne postoje.”[117]

Sa širim shvatanjem utopizma od Freskoa, Vakštajn nakon svoje početne procene navodi da izgleda da Fresko ima 4 ili 5 karakteristika utopista 20. veka. To su verovanje u racionalnost nauke, verovanje u tehnološke procese, da tehnologija treba da poboljša živote ljudi i da se gradovi nadgledaju iz centra.[131] Jedina karakteristika koja je preostala da bi se zatvorilo pitanje utopizma bila je „Krajnja granica”, i to je upravo element koji Fresko toliko naglašava. Vakštajn zatvara ovo pitanje izjavom: „Kada kažemo utopija, ne mislimo da se ne može primeniti. Toliko utopija je primenjeno u dvadesetom veku. I one su diskreditovane zbog puštanja u život.” Vakštajn dalje optužuje Freskoa za neodgovaranje na „Episemološko” pitanje, odnosno kako će neko znati da će se sled događaja odigrati kako on očekuje.[131]

Fresko se obratio ovim izjavama donošenjem apela:

„Imamo tehnologiju za izgradnju globalnog raja na Zemlji, i u isto vreme imamo moć da završimo život kakav znamo. Ja sam futurista. Ne mogu predvideti tačnu budućnost, već samo ono što možemo dostići ukoliko koristimo Zemlju i njene resurse inteligentno. Ukoliko civilizacija nastavi sadašnjim putem, jednostavno će poavljati iste greške iz početka”.[1]

Usmeravajući pažnju na optužbe utopizma, pisac sa Kopnhagenskog Instituta za buduća istraživanja (engl. Copenhagen Institute for Futures Studies), kaže: „Za većinu ljudi obećanje projekta zvuči kao nedostižna utopija, ali ako je preispitate malo bliže, videćete iznenađujuće veliki broj naučno potvrđenih argumenata koji otvaraju čitav novi svet mogućnosti.”[132] A drugi pisac istog instituta ističe:

Možda je moderno tumačenje reči „utopija” krivo za sitaciju u kojoj, renesansni čovek i futurista Žak Fresko kaže da ne želi da naziva svoje životno delo, Venus projekat, utopijom. Međutim, vizionarska ideja budućeg društva ima mnogo zajedničkih karakteristika sa utopijom. Reč utopija ima dvostruko značenje, grčkog je porekla i može značiti dobro mesto i mesto koga nema, nepostojeće mesto. Dobro mesto je upravo to čemu je Fresko posvetio svoj život i za šta se bori.[133]

Drugi pisac sugeriše: Venus projekat nije statička utopija, već dinamička: ona zahteva doprinosni proces vođen od strane promenljivog mišljenja da će ljudska inteligencija i tehnologija omogućiti bolji život.[116]

Žak kao inspiracija i uticaj na druge[uredi | uredi izvor]

Hans Ulrih Obrist zapisao je „Freskova budućnost može naravno, izgledati zastarelo i njegove beleške su bile predmet kritike zbog svojih fantasničnih nijansi i sličnosti, ali njegovi doprinosi su urezani u narodnoj psihi i njegovi eko-prijateljski koncepti nastavljaju da utiču na današnju generaciju naprednih arhitekata, urbanista i dizajnera”.[134] Na pitanje novinara, zašto ima toliko teškoća u realizovanju svojih ideja, Fresko je odgovorio „Zato što ne mogu da doprem do nikoga. Nemam akreditive”.[85] Bez obzira na to pozitivni stavovi prema Freskou učinili su ga poznatim kao „genija, proroka i vizionara”. Velike pohvale pojavljuju se među mnogim futuristima, naročito u Društu sveta budućnosti (engl. World Future Society), koje ga je smatralo vizionarnim inžinjerom pri razmatranju njegovog rada u „Futuristi”,[135][136] komentarišući: „Da li je budućnost koju on predviđa, samo zamišljena ili je čak i moguća, stvar je rasprave, ali on je uspeo u podizanju nivoa razmišljanja na višem nivou od onog na kog smo mi navikli.”[136] Freskov rad poređen je s radom Paola Soleria (engl. Paolo Soleri)[122] i naročito s radom Bakminstera Fulera.[137] koji je sve svoje vizije nastojao da realizuje uprkos izuzetno malim šansama za uspeh[116][138] Fresko je takođe poređen sa Tomasom Edisonom,[21] i Leonardom da Vinčijem[117][117] kao i sa Nikolom Teslom.[84] Obim elaborata Freskovih dizajna zainteresovao je, u početku Foresta Akermena (engl. Forest Ackerman),[15] kasnije, Duga Drekslera (engl. Doug Drexler)[139] i Artura Klarka (engl. Arthur C. Clarke), koji je u kasnijem životu, pokušao da pomogne Freskou u izlaganju Venus projekta.[140] Sinergijski teoretičar Norman Artur Koulter (engl. Norman Arthur Coulter) cenio je Freskoovu viziju, zbog njegove želje da je ostvari, kako on kaže: „ne za profit, već da bi se zadovoljile potrebe ljudskih bića”.[140] Autor Harold Kober (engl. Harold Cober) komentariše: „Jednom kada vidiš čovekove ideje i zgrade, ne možeš da ih se odrekneš.”[80] Brus Ejsner (engl. Bruce Eisner) spominje da Venus projekat deli slične ciljeve sa njegovim Projektom Ostrvo svetilište (engl. Island Sanctuary Project).[141] Komentarišući, kako on vidi Freskoa inspirativnog i sa harizmatičnim metodama predavanja, Pol Hevit (engl. Paul G. Hewitt), navodi Freskoa kao jedan od tri glavna izvora inspiracije, koja su ga okrenula prema karijeri naučnika.[71][142]

Psiholog i naučnik, Džek Katran (engl. Jack Catran), je zapisao:

Razmatranje neverovatno realnog pogleda budućnosti Žaka Freskoa... Postoji mnogo futurista, „genija” i samozvanih proroka među nama, koji se nakon detaljnog pregleda ispostave razočaravajuće komercijalnim. Najciše procena o budućnosti stvoreno je fiksiranim i uskim tačkama gledišta. Svi smo mi proizvodi današnje prosečno-uzgajane kulture, ali ukoliko se iko može nazvati genijem u našem društvu monetarnog sistema, onda je to Žak Fresko, koji bi trebalo da bude izdvojen kao najšira, najsvesnija individua našeg vremena.[143]

Sociolog i futurista, Artur Šostak (engl. Arthur B. Shostak), na Draksel Univerzitetu (engl. Drexel University) je često upotrebljavao Freskoove ideje u svojim predavanjima i spisima, izjavljivajući:[144]

„Njegov doprinos budućnosti je jedinstven. Kada on piše ili govori, ostali futuristi se umiruju, razmišljaju i na kraju zahvaljuju - jer njegov rad je zvuk koji u sebi nosi poziv za detaljnim ispitivanjem pretpostavki pod kojima radimo. Dok se samo mali deo njegovih vizija može ostvariti u našim životima, naši unuci ipak mogu da se dive mnogim stvarima koje je Žak prvi predložio.”[19]

Filmovi o Freskou i njegovim idejama[uredi | uredi izvor]

Nakon predstavljanja Žakovih ideja u dokumentarnim filmovima Cajtgajst: Prilog i Projektovanje budućnosti Freskoova popularnost je porasla, što se ogleda i u većem broju filmova koji se bave njegovom vizijom budućnosti.

Dana 15. januara 2011 u bioskopima se pojavio novi film Pitera Džozefa, Cajtgajst: Korak napred, koji je pridao još veći značaj Freskou i njegovim idejama. U filmu su detaljnije objašnjena moguća rešenja za današnje probleme.[9]

Fresko je jedna od centralnih ličnosti i u trinaestočasovnom dokumentarnom filmu Moja stvarnost (engl. "The Reality of me"), u kome se do detalja opisuje sadašnje stanje u svetu. Radi preglednosti film je podeljen na više manjih delova u kojima se analizira obrazovanje, uticaj okoline na čoveka, jezik, monetarni sistem itd. Fresko je jedna od centralnih ličnosti u većini ovih delova, ali se ipak najviše ističe u delu o budućnosti i ekonomiji zasnovanoj na resursima.[145]

O svetu kakav bi želeo da vidi Žak je takođe govorio u dokumentarnom filmu Raj ili zaborav. Scenario ovog filma napisao je Fresko, a producent je njegova dugogodišnja saradnica Roksen Medouz. Film je 30. marta 2012. bio dostupan na internetu.[146][147]

Ubrzo posle toga još 2 filma su prikazala Žakovu viziju kao rešenje. Prvi film, Owned & Operated, je 15. aprila 2012. bio dostupan na internetu,[148] a 29. juna iste godine premijerno je prikazan drugi film, „Budućnost moja ljubav” (engl. "Future my Love") u režiji Maje Borg[149][150] Fresko se, takođe, pojavio u filmu Frekvencija genija (engl. "Frequency of Genius") koji je premijerno prikazan 2010. godine. [151]

Freskoova saradnica, Roksen Medouz, sa Džoelom Holtom tokom 2014. godine radi na četvorodelnom dokumentarnom filmu "Izbor je naš" (engl. "The Choice Is Ours"), koji ukazuje na globalne probleme i promoviše Freskoove ideje. Prva dva dela dokumentarnog filma bila su dostupna na internetu 2. marta 2015. godine, a druga dva 23. januara 2016.[152]

Citati[uredi | uredi izvor]

  • Sami smo stvorili većinu problema sa kojma se danas suočavamo.[153]
  • Budućnost sveta je naša odgovornost i zavisi od odluka koje danas donosimo. Sami smo svoj spas ili svoja propast.[153]
  • Svaka akcija ili odluka koju donesemo, ili ne, utiče na budućnost. Po prvi put imamo mogućnost, tehnologiju i znanje da kontrolišemo te uticaje.[153]
  • Naš osnovni problem je nedostatak razumevanja o tome šta znači biti čovek i o tome da nismo odvojeni od prirode.[153]
  • Za sto godina istoričari će možda videti našu civilizaciju kao prelaz od mračnog doba neznanja, sujeverja i društvene neefikasnosti, na isti način na koji mi vidimo svet prošlih nekoliko vekova. [153]
  • Ili ćemo naučiti da živimo u potpunoj saradnji ili ćemo prouzrokovati sopstveno izumiranje.[153]
  • Šta bi se dogodilo kada bismo stupili u kontakt sa vanzemaljskom civilizacijom kada imamo toliko problema u uspostavljanju kontakta između ljudi.[153]
  • Dosta govorimo o globalnom razvoju i globalnoj saradnji. Ali „globalno” u svim slučajevima reflektuje interese jedne nacije, a ne svih ljudi.[153]
  • Ma koliko nam to bilo teško da prihvatimo, jedini smisao koji život ima je onaj koji mu mi ljudi damo.[153]
  • Ako ne znamo gde se nalazimo, kako ćemo znati gde smo se zaputili?[153]
  • Nijedan odgovor ne odgovara svim vremenima, svim ljudima i svim problemima.[153]
  • Rat predstavlja najveći neuspeh nacija u prevazilaženju međusobnih razlika. Čak i kada nacije žele mir, najčešće im nedostaje znanje da bi došle do mirnih rešenja.[153]
  • Moramo prestati s neprestanom borbom za ljudska prava i pravdu u nepravednom sistemu, i početi da gradimo društvo u kome su ljudska prava sastavni deo dizajna.[153]
  • Jedino što nam nedostaje, da bismo rešili probleme, je kreativno razmišljanje i inteligencija u nama i našim izabranim vođama. Najvredniji neiskorišćen resurs danas je ljudska genijalnost.[153]
  • Imamo li kapaciteta, volje i inteligencije da promislimo i primenimo promene za dobrobit svih ili ćemo čekati da neki katastrofalni događaj odredi tok budućnosti?[153]
  • Nije inteligencija ta od koje se moramo plašiti, već neznanje.[153]
  • Većina danas prihvatljivog ponašanja bi bila društveno uvredljiva u zdravijem ili logičnijem društvenom uređenju.[153]
  • U drušvu usmerenom ka oskudici velikodušnost je retkost.[153]
  • Teško je smisliti rešenja koja bi služila svima u monetarnom sistemu.[153]
  • Vreme ja da priznamo da iako postoji tlo višeg morala, niko od nas trenutno ne stoji na njemu.[153]
  • Što su naša deca inteligentnija, to će naši životi biti bolji i naša kultura bogatija.[153]
  • Moramo se upitati u kakvom svetu želimo da živimo?[153]
  • Možemo da na Zemlji stvorimo raj ili zaborav, i uništimo se. Samo budućnost će pokazati, odnosno ono što vi učinite za budućnost.[154]
  • Ne postoje problemi crnaca, Poljaka, Jevreja, Grka, ili žena, postoje samo problemi ljudi![155]
  • Mi smo idealan odraz kulture u kojoj živimo.[156]

Dela[uredi | uredi izvor]

Knjige[uredi | uredi izvor]

Filmovi[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v g d đ e ž z A Personal Interview With Jacque Fresco Arhivirano na sajtu Wayback Machine (18. januar 2012). The Venus Project. Retrieved: 30 March 2011.
    • I owe a great deal to people from many disciplines who contributed to this vision. People like Jules Verne, Edward Bellamy, Howard Scott, Thorstein Veblen, H. G. Welles, Sir Jagardis Chunder Bose, Alfred Korzybski, Walter B. Cannon, Stuart Chase, Clarence Darrow, Arthur C. Clarke, Mark Twain, Jacques Loeb, Carl Sagan and others too numerous to mention." — Q. 11.
  2. ^ Rolfe 1998, str. 167 harvnb greška: više ciljeva (3×): CITEREFRolfe1998 (help)
  3. ^ Cristol, Hope (July/Aug. 2003), "Yesterday's Art of Tomorrow", . The Futurist. 37 (4): 69.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
    • "Radebaugh's future-acumen offers inspiration to contemporary visionaries like Michels in Houston and Jacque Fresco ..." —, str. 69, col. 1, ¶ 2
  4. ^ Reading List The Venus Project. Retrieved: 07 February 2011.
  5. ^ a b The Venus Project Inc., Florida Department of State Division of Corporations. Retrieved: 07 February 2011.
  6. ^ a b Gazecki, W. (2006). Future by Design. Docflix.
  7. ^ a b Joseph, Peter (2008). "Zeitgeist: Addendum" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (3. jun 2014) Retrieved 2011-03-26.
  8. ^ Zeitgeist: Moving Forward
  9. ^ a b Joseph, P. (2011). "Zeitgeist: Moving Forward" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (30. mart 2014)
  10. ^ „Paradise or Oblivion”. Arhivirano iz originala 23. 01. 2013. g. Pristupljeno 15. 08. 2012. 
  11. ^ a b Angela, Corrias. (Oct. 11, 2009). "They Call Jacque Fresco A Dreamer." Arhivirano na sajtu Wayback Machine (21. mart 2012). Herald de Paris.
    • "Fresco's and Meadows' unapologetic call for revolution is being welcomed worldwide, increasingly after the economic downturn that has hit all countries and made the middle class the new poor." — ¶ 3; "The Venus Project has inspired activists worldwide. In the UK the non-profit organization "The Venus Project Design" has recently launched its website www.thevenusprojectdesign.com with the aim to recruit volunteer architects, engineers, animators and scientists to work on the Venus Project, and movie director Maja Borg is shooting "Future For Sale," documentary on Jacque Fresco and his suggested society." — ¶ Last
  12. ^ a b v g d 1930 Census (Original Document). Brooklyn, New York: U.S. Department of Commerce. 03 April 1930.
  13. ^ a b v g d đ e Rolfe, Lionel (1998). Fat Man on the Left: Four Decades in the Underground. Lionel Rolfe. str. 158—161. ISBN 978-1-879395-01-5. 
    • a "Fresco was not just Catran's mentor — he was also his boyhood chum in the Bensonhurst section of Brooklyn, where the two grew up together at the bottom of the Depression." —, str. 161, ¶ 5
    • b "At one point during the Depression Fresco had been attracted to the theories of Karl Marx. But he finally decided — and was brave enough to declare as much at a public meeting of the Young Communist League, from which he was physically ejected — that Marx was all wrong." —, str. 160, ¶ 1
    • v-g"As a Douglas aircraft employee, he had argued with his chief engineer about an airplane design about a airplane design. Fresco warned that it would crash during its first big test. It did, killing two people.." —, str. 159, ¶ 1
    • dIn the early '50s I went to Fresco's laboratory every Saturday morning ... to take lessons in technical illustration." —, str. 159, ¶ 3
    • đ"Jacque Fresco ... had moved to Miami in the Mid-'50s, after the State of California had destroyed the laboratory to make way for the Golden State Freeway." —, str. 161, ¶ 3
    • e"Fresco had a circle of disciples who considered him next only to Albert Einstein, although the friends and relatives of those disciples often thought Fresco was a fraud and charlatan." —, str. 158, ¶ 2
  14. ^ a b v Catran, Jack (1988). Walden Three. Pygmalion Books. str. 64—68. ISBN 978-0-936162-30-0. .
    • a "Bensonhurst, specifically the corner of 67th Street and 20th Avenue ..." —, str. 64, ¶ 2; "Nearly everybody living in Bensonhurst was a member of a minority; the minorities made up a majority of the neighborhood." —, str. 68, ¶ 4
    • b "The thirst for learning in the crowded public libraries, was to be seen to be believed." —, str. 65, ¶ 3
    • v "For us Technocracy obsoleted Marx overnight ..." —, str. 65, ¶ 5
  15. ^ a b v g d đ e ž z i j k l Rolfe, Lionel (1998). Fat Man on the Left: Four Decades in the Underground. Lionel Rolfe. str. 166—170. ISBN 978-1-879395-01-5. .
    • a"Fresco never got past elementary school. 'It was all bullshit to him,' Catran said." —, str. 166, ¶ 3
    • b"For a period in the '30s, the 'gang' gathered at night on the roof of Fresco's building in Bensonhurst. The conversation was science." —, str. 168, ¶ 1
    • v"After a while Fresco also discovered Technocracy ..." —, str. 168, ¶ 2
    • g"Once as a lad he hopped a freight train to Miami and returned home to Brooklyn raving of the sun and palm trees." —, str. 168, ¶ 2
    • d"Catran moved in and now all the old gang around Fresco was ensconced in Hermosa Beach." —, str. 168, ¶ 4
    • đ"Fresco was standing in an Army induction line outside the Warner studios." —, str. 169, ¶ 4
    • e"Fresco's talents, however, did not go unnoticed by the Army. He was assigned to a special futuristic unit of the Army's Air Force ..." —, str. 169, ¶ 4
    • ž"Fresco didn't adjust to Army life and was eventually discharged ..." —, str. 169, ¶ 4
    • z"Earl 'Madman' Muntz spent $500,000... on something called the Trend Home." —, str. 170, ¶ 1
    • i"The idea was simply that a home of aluminum could be manufactured quickly and cheaply for all the GIs coming home from the war ... A man from the Truman administration did come to look the project over ..." —, str. 170, ¶ 1
    • j"He was the technical adviser on a number of other science-fiction movies." —, str. 170, ¶ 3
    • k"Fresco was not without his influential admirers. Forrest Ackerman, the well known science-fiction impresario ... was always terribly taken with Fresco." —, str. 170, ¶ 2
    • l"Fresco had asked his brother Dave Fresco (who became a character actor in Hollywood), what an atheist was." —, str. 167, ¶ 1
  16. ^ a b v g Catran, Jack (1988). Walden Three. Sherman Oaks, CA: Jade Publications. str. 69—70. ISBN 978-0-936162-30-0. .
    • a"The advantage of a high school education escaped him, a most fortunate quirk of destiny, for it was that very fact that contributed to his genius; I always suspected that the lack of a formal education was what made him an authentic original." —, str. 70, ¶ 1
    • b "The story of Johnny Califano, the son of an Italian gangster and a mother dying of overwork, won him the coveted first prize in an All-City drama competition." —, str. 69, ¶ 3
    • v"his ability to draw and paint, and his unquestioned skill with theatrics, attracted many intellectuals of the day ..." —, str. 69, ¶ 4
    • g"We spent many hours in that small flat, listening to Jacque expound on Darwin, Einstein, the scientific method, the design of high-speed aircraft, the future, behaviorism, and the indignities of suffering through another impoverished northeastern winter." —, str. 70, ¶ 4
  17. ^ Fresco, Jacque (2011). Zeitgeist: Moving Forward (Digital Video). New York: Gentle Machine Productions. 05:55-06:53.
  18. ^ Jacque Fresco (12. 5. 2010). The Great Depression (Digital Video). Venus, Florida: thevenusprojectmedia.
  19. ^ a b v g Ynclan, Nery (July 18, 2002). "Engineer Builds A Foundation For Utopian Dream World". Houston Chronicle (Houston):, str. 3.
    • a "Fresco says his interest in creating a dramatically different social order emerged from the heartaches of the Great Depression." —, str. 3, col. 4, ¶ 5
    • b-v"He uses the expertly crafted models made by Meadows to make movies he sells to high school teachers and university professors intrigued by his ideas. The tapes and books, and the models Meadows creates of commercial real estate projects, provide the couple income to keep their hope of finding a major backer for The Venus Project alive." —, str. 3, col. 5, ¶ 3
    • g"His more immediate goal is to find the funding to make a feature-length film of his techno-utopian lifestyle so his theories can reach a mass audience." —, str. 3, col. 2, ¶ top
  20. ^ Catran, Jack (1989). Walden Three. Pygmalion Books/Jade Publications. str. 79. ISBN 978-0-936162-30-0. .
    • "But this time Fresco stood up, and from the rear of the hall, barked loudly over the startled heads of the crowd, crackling the reverent silence: 'Karl Marx was worng!'" —, str. 79, ¶ 1
  21. ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj Smith, Mac. (Dec. 31, 1961). "A Look Ahead Through Fresco's Window". Florida Living Magazine (Miami). str. 2—3.
    • a "With a batch of futuristic drawings of saucer-like aircraft as his credentials (this was in 1935), he surprisingly landed a job in the design department of Douglas Aircraft." —, str. 2, col. 2, ¶ 3
    • b"he designed and built an all-aluminum-and-glass 'house of tomorrow' that was featured in Architectural Record and attracted 20,000 visitors while displayed at Warner Brothers Studio." —, str. 2, col. 2, ¶ 3
    • v"Los Angeles smog and a new expressway that claimed his lab sent Jacque Fresco to Florida." —, str. 2, col. 2, ¶ 3
    • g"When he first arrived in Miami he lived (and worked) on a boat." —, str. 2, col. 3, ¶ 1
    • d"Here, he set up a sideline as a psychological consultant." —, str. 2, col. 2, ¶ 4
    • đ"When he ran head-on into a barrage of criticism by the American Psychological Association directed at non-accredited psychologists he gave up his psychology business." —, str. 2, col. 2, ¶ 4
    • e"He still conducts periodic public lectures designed to help modern man understand his part in 'today's complex and rapidly changing world.'" —, str. 2, col. 2, ¶ 4
    • ž"His Doctor of Philosophy degree from small, unaccredited Sierra State University (Los Angeles) does nothing to document his scientific work." —, str. 2, col. 2, ¶ 2
    • z "It is a detriment in pure academic circles, he frankly admits." —, str. 2, col. 2, ¶ 2
    • i"He chips off the words 'Project Americana' in thick chalk on the worn blackboard built into the wall." —, str. 2, col. 3, ¶ 1
    • j"'Americana' is to be the culmination of a 10-year plan launched by Jacque some eight years ago. —, str. 3, col. 1, ¶ 1
    • k"He occasionally takes a welcome time out for a paying job as an industrial designer. His last 'big job' was a consultant for Major Realty Company ... Major collaborated on the project with Alcoa." —, str. 3, col. 3, ¶ 2
    • l"Anyone wise to 'crackpots' and keen on conventional procedures for progress would never stray beyond Jacque Fresco's front door ..." —, str. 2, col. 3, ¶ 7
    • lj"you begin to wonder if Jacque Fresco could be a modern day version of another Frenchman of the past, a Jules Verne with a real-life vision of the future ... OR if he is the kind of crackpot Galileo was in his day and Edison in his with a real graps of the working principles of tomorrow." —, str. 2, col. 3, ¶ 7
  22. ^ I. Gelatt, Roland., "In a Saucer from Venus", The Saturday Review. Vol. 33, Sept. (1950), str. 21
    • "This draftsman's conception of a flying saucer shows a helicoptered transparent metal turret with a series of blades flush with the disc's surface." —, str. 21, ¶ caption
    II. McPartland, John. (Aug. 13, 1952). "Strange Objects In Our Skies". Pacific Stars & Stripes (Tokyo):, str. 9.
    • "Jacque Fresco drew this conception of a transparent metal turret with a series of cambered blades on the disc's surface shown at the top of the page." —, str. 9, ¶ caption
  23. ^ a b v Scully, Frank (1950), "The Aerodynamic Correction", Behind the Flying Saucers, New York: Henry Holt & Co. str. 122-123
    • a"In 1938 Jacque Fresco designed a flying saucer but at that time the aircraft companies said the model was too far ahead of anything they could handle and it was shelved ..." —, str. 122, ¶ 3
    • b"the model was too far ahead of anything they could handle and it was shelved while he worked on a more conventional job, which he did at Pearl Harbor, just before the war, and some Buck Rogers contributions which were his lot at Wright Field during the conflict." —, str. 122, ¶ 3
    • v"In the aircraft industry Fresco is known as the man who is forever twenty years ahead of his time." —, str. 123, ¶ 5
  24. ^ Flammonde, Paris (1971), "The Wonders of Our Discontent", The Age of Flying Saucers, New York: Hawthorn Books, str. 31
    • "Leo Bentz's asserted witnessing of a disc-shaped craft designed by George de Bay in 1928 and a demonstration of Jacques Fresco's "flying saucer" a decade later." —, str. 31, ¶ 1
  25. ^ Passenger List (Original Document). Los Angeles: U.S. Department of Labor Immigration and Naturalization. 13 Oct. 1939.
  26. ^ a b v g d đ Andreeva, Tamrustrated Genius". Olean Times Herald (New York):, str. 13.
    • a In two cases, his predictions came true when planes of which he spoke as unsafe, cracked up costing several lives ... After that he followed the only logical course open — he quit." —, str. 13, col. 3, ¶ 1
    • b"From Hawaii he went to the South Seas to relax." —, str. 13, col. 3, ¶ 2
    • v"Fresco was transferred to the design laboratories at Wright Field." —, str. 13, col. 2, ¶ 4
    • g"He produced as many as 40 designs a day ..." —, str. 13, col. 2, ¶ 8
    • d"He also invented a 'variable camber' wing, patent for which he gave to Uncle Sam." —, str. 13, col. 2, ¶ 8
    • đ"Many of them [medics] as well as many practicing scientists gather in Fresco's home or come to him for practical advice or a solution to some problem ..." —, str. 13, col. 4, ¶ 3
  27. ^ Keyes, Ken (1969). Looking Forward. A. S. Barnes. str. 46. ISBN 978-0-498-06752-5. 
    • "It took Fresco a while to grasp fully the significance of such a system of values based on need and use, instead of ownership." —, str. 46, ¶ 3
  28. ^ a b v g d đ e Gore, Jeff. (Oct. 13, 2011). "The View from Venus" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (9. oktobar 2014). Orlando Weekly (Orlando, FL).
    • a"This experience helped to shape what appears to be Fresco’s core ideological principle: that there is no such thing as ”human nature,” and hence, a resource-based economy – the most logical and equitable system he can imagine – would not be imperiled by innate greed." — ¶ 20
    • b"In 1969 Fresco built a prototype of the car, powered by a Villiers motorcycle engine placed behind the front wheel."
    • v "Letters exchanged between then-U.S. Senator Hubert Humphrey (who would later be elected vice president of the United States along with President Lyndon B. Johnson) and Gerald Barron, a California attorney and one-time U.S. House candidate who thought highly of Fresco. This correspondence occurred around the time the city of Washington, D.C., was planning its mass transit system. When Fresco finally met Humphrey, he recommended that the train be built above ground to save both financial and material resources; the top of the above-ground tunnel, Fresco argued, could be used as a raised pedestrian walkway."
    • g-d"Meadows designed multi-million dollar luxury homes for powerful real estate developers – how she would ”prostitute” herself, she says – and Fresco consulted on aspiring inventors’ designs." — ¶ 23
    • "But it didn’t last – the partnership ended in April of this year..." — ¶ 22
  29. ^ Jacque Fresco World War II Army Enlistment Records, The National Archives. Retrieved: 20 December 2011.
  30. ^ a b v g "A Trip To The Moon". The Miami Herald Sunday Magazine (Miami): str. Section G. April 8, 1956.
    • a"Fresco was a corporal with the Air Force design development division at Wright field for 18 months during World War II." — col. 2, ¶ 7
    • b"For the past seven years he had operated his Scientific Research Laboratories in Los Angeles." — col. 2, ¶ 5
    • v"He also worked as a movie technical adviser during the time." — col. 2, ¶ 6
    • g"Fresco moved to Miami with his wife and 3-year old son about seven months ago "to escape Los Angeles smog." — col. 2, ¶ 5
  31. ^ "Wing Changes Its Camber", Popular Science. Popular Science. 150 (5): 115. maj 1947 https://books.google.com/books?id=KiYDAAAAMBAJ&dq=jacque+fresco+popular+science&pg=PA115.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć), (May 1947).
    • "A hublike hydraulic jack unit, joining a number of flexible spars from points along the wing's edges, increases or decreases space between the wing's surfaces, thus giving the pilot constant control over the wing's performance."
  32. ^ a b U.S. 2410056, Fresco, Jacque, "Variable Camber Wing", issued 11 January 1945
    • b"The invention described herein may be manufactured and used by or for the Government for governmental purposes, without the payment to me of any royalty thereon." —, str. 1, col. 1, ¶ 1
  33. ^ "Hydraulic Jack to Alter Airplane Wing's Camber", Science News Letter. „Hydraulic Jack to Alter Airplane Wing's Camber”. The Science News-Letter. 50 (20): 310. Nov. 16, 1946. JSTOR 3923108.  Proverite vrednost paramet(a)ra za datum: |date= (pomoć)
    • "The old dilemma of the camber of an airplane's wings ... has challenged Jacque Fresco of Hollywood, Calif., for patent 2,410,056."
  34. ^ Andreeva, Tamara, "The Buck Rogers Era of Aviation", Western Flying.: 17 (Nov. 1948).
    • "Los Angeles designer Jacque Fresco who it is claimed is at least twenty years ahead of the current trends in aircraft design, predicts some interesting advances in aerodynamics." —, str. 17, col. 1, ¶ 1
  35. ^ "$5000 Factory Built Home Offered to Solve Housing". Los Angeles Daily News (Los Angeles):, str. 17. March 03, 1947.
    • "The basic design – there are 12 variations – is a four-room unit comprising two bedrooms, a living room, kitchen, dinette, bath, garage, and patio. It measures 930 square feet overall, considerably more than the minimum set by federal housing agencies." —, str. 17, ¶ 7
  36. ^ a b "New Home Built of Aluminum". Los Angeles Examiner (Los Angeles):, str. 7. June 02, 1948.
    • a-b..eight men working 10 hours can erect it – and it will cost only $5200 on a mass-produced basis." —, str. 7, ¶ 3
  37. ^ "Aluminum Is Featured", Light Metal Age. Vol. 5: 25, (Sept. 1947).
    • "Aluminum is used as the chief material because of its light weight, high strength ratio, permanence, and ease of shop fabrication. Its light weight reduces shipping costs and permits fabrication of larger sections in the factory, while extending the radius or profitable marketing." —, str. 25, ¶ 2
  38. ^ "$5000 Factory Built Home Offered to Solve Housing". Los Angeles Daily News (Los Angeles):, str. 17. March 25, 1947.
    • "An "industrially designed" house built on factory assembly lines and selling for less that $5000 was previewed at the Ambassador Hotel today." —, str. 17, ¶ 1
  39. ^ Wallach, Ruth, et al (2011), "Los Angeles: 1937-1947", Los Angeles in World War II, Charleston, South Carolina: Arcadia Publishing, str. 48
    • "...designed by Jacque Fresco and displayed at the Warner Brothers Sunset Studio at 1385 North Van Ness Avenue in Hollywood..." —, str. 48
  40. ^ "Cancer Group Exhibits New Trend Home" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (6. novembar 2012). Los Angeles Times (Los Angeles):, str. 8A. June 2, 1948.
    • "Proceeds from the exhibition of the house, which is known as Trend Home, will be devoted to the building program of the Cancer Prevention Society, 2628 W Eighth St." —, str. 8A, ¶ 2
  41. ^ . „Aluminum Mass Produced House”. Architectural Record. 104 (4): 32. oktobar 1948. 
  42. ^ a b v "Third Dimension Films By Spring Are Forcast", Daily Variety. . 175 (8).  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć), Aug. 03, (1949), str. 16
    • a "New process, invented by Jacques Fresco, who is partnered with Moss and Yergin" —, str. 16, ¶ 2
    • b"Third-dimensional films for both motion pictures and television were reported yesterday to have been developed to such a point that they will be ready for motion picture theatres and video by next spring." —, str. 16, ¶ 1
    • b "Previously declared an impossibility by experts, principle is now in final stages of perfection. New process, Moss declared, will be more revolutionary than sound. Cost of installing third-dimension for motion picture and television projectors will be minute according to Moss. A simple device will be attached to projector, and this will give films the third dimensional projection. There will be no costly overhaul of machines to install new principle of projection. Eastern banking and manufacturing interests are backing project. Process also is slated to play a vital part in medical x-rays and surgery." —, str. 16, ¶ 3
  43. ^ "Claim Quick Method for 3-Dimension Pix", Variety. . 175 (8).  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć), Aug. 03, (1949), str. 5
    • "Device will be demonstrated on the Coast Aug. 27 when its commercial feasibility for films and video will be tested." —, str. 5, ¶ 2
  44. ^ Scientific Research Laboratories, California Secretary of State. Entity #: C0354076. Retrieved: 16 February 2011.
  45. ^ „Plastics With A Charge Have Magical Effects”. Popular Mechanics. Hearst Magazines. 104 (6): 149. decembar 1955. 
    • "It may be that in the future your umbrella will consist of nothing more than a small plastic knob on the end of a stick, if the research being done by Jacque Fresco in his small Los Angeles laboratory is successful." —, str. 149, ¶ 1
  46. ^ Jacque Fresco (2006). Future By Design 0:18:50 (Digital Video). Docflix. Retrieved: 23 March 2011
    • "I did thousands of different things. But this doctor took the patents out in his name." 19:00-19:05
  47. ^ Jacque Fresco (2006). Future By Design 0:19:50 (Digital Video). Docflix. Retrieved: 23 March 2011
    • "I found it easy to invent. But then, inventions cost money. And I didn't have money for patents. So I used to make thousands of different inventions and just file them away because I had no money. I used to spend my savings, whatever I earned on what equipment that I needed. And if I was working on an artificial leg, and I was $200 behind, I would take my last $200 and work on that. And I'd solve that problem but then the rent would be due, and the electric bills, and I couldn't pay them. So the auctioneers would be sent in to auction off everything in my lab. So I had to sit back — I couldn't adjust ..." 19:20-20:05
  48. ^ "Auction". Los Angeles Times (LA):, str. 26. Oct. 23, 1949.
    • "Auction Thursday, Oct. 27th, at 10:30 A.M. on the premises of Scientific Research Laboratories 2835 Riverside Drive, L.A. Scientific & Experimental Eqpt. Machine Shop — Photo & Office"
  49. ^ Project Moonbase, Internet Movie Database., Pristupljeno 9. 3. 2011.
  50. ^ Warren, Bill (1997). Keep Watching the Skies!: American Science Fiction Movies of the Fifties. Jefferson, NC: McFarland Classics. str. 145. ISBN 978-0-7864-0479-7. .
    • "The special effects by Jacques Fresco are surprisingly good for a television production." —, str. 50
  51. ^ "Spaceflight & the Cinema", Acta Astronautica. Vol. 30: 388
    • "The special effects are distinctly low budget though not at all ineffective. There are interesting spacecraft designed and modeled by Jacques Fresco." —, str. 388, col. 2, ¶ 1
  52. ^ Johnson, John (1996). „Special Visual Effects”. Cheap Tricks and Class Acts: Special Effects, Makeup, and Stunts from the Films of the Fantastic Fifties. Jefferson, NC: McFarland & Company. str. 50. ISBN 978-0-7864-0093-5. .
    • "Ackerman also named Jacques Fresco, but Corman was working on a film that would cost less than $25000 to make, and he only had a few hundred to blow on his monster." —, str. 50, ¶ 5
  53. ^ McGee, Mark Thomas (1984). Fast and Furious: The Story of American International Pictures. Sherman Oaks, CA: Mcfarland & Co. str. 21. ISBN 978-0-89950-091-1. .
    • "'Well,' Forry drawled, 'there's a chap named Jacques Fresco that might be more in your price range. Do you want his number?' Not long after Roger was back on the phone to Forry. 'He wanted a thousand dollars!'" —, str. 21, ¶ 3
  54. ^ The Naked Eye, Internet Movie Database., Pristupljeno 9. 3. 2011.
  55. ^ Bonafede, Dom. (May 6, 1956). "License To Be Psychologist Easy To Come By In Florida". Miami Sunday News (Miami):, str. 24A.
    • "'In evaluating the education of applicants for membership in the APA we refuse to accept training taken at a college or university other than those listed in the publication of the U.S.Office of Education.'" —, str. 24A, col. 3, ¶ 1; "'It is not accredited for teacher education nor approved for veterans' training ... and it is not on the list of accredited higher institutions issued by the U.S. Department of Health, Education, and Welfare,' Kearney said." —, str. 24A, col. 4, ¶ 1
  56. ^ "Forum Scheduled". Miami News (Miami):, str. 6A. May 16, 1957.
    • "Miami psychologist Dr. Jacque Fresco will speak at 8 p.m. Saturday before the Spinoza Outdoor Forum ..."--II. "Stupidity Introduced". Miami News (Miami):, str. 5B. July 3, 1958.
    • "Jacque Fresco, a behaviorist, will talk about an 'Introduction to Stupidity" at a noon luncheon next Tuesday of the Miami Beach Lodge of B'nai B'rith at the di Lido Hotel."--III. "This Week In Miami". Miami News (Miami):, str. 6A. January 26, 1958
    • "Spinoza Outdoor Forum, 11th Street between Collins Avenue and Ocean Drive, Miami Beach, 8 p.m., Dr. Abraham Wolfson and Dr. Jacque Fresco, speakers."
  57. ^ a b v g d Roberts, Jack. (Aug. 7, 1978). "A Dreamer With A Plan For The Future". The Miami News (Miami). str. 5A.
    • a "Fresco, who sometimes calls himself "doctor" when hitting the lecture tour, readily admits that his degree in philosophy came from an unaccredited college." —, str. 5A, col. 2, ¶ 7
    • b-v "In the 1960s he was trying to get people to build his city and take an interest in a three-wheel car he developed which has only 32 parts." —, str. 5A, col. 2, ¶ 1
  58. ^ Fresco, Jacque., "Project Americana: Man in the World of Tomorrow", Feedback. . 1 (5).  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć), May 1961.: 6
  59. ^ Dunn, Kristine. (June 5, 1962). "Big Break Needs Break". Miami News (Miami):, str. 4B.
    • "CBS (Canadian Broadcasting) has approached Channel 2's Fred Fischer and Miamian Jacques Fresco's about a series on Fresco's ideas after Fischer guested Fresco on his past two Friday night shows." —, str. 4B, col. 2, ¶ 1
  60. ^ Rau, Herb. (Feb. 10, 1961). "Dateline Miami". The Miami News (Miami):, str. 3B.
    • "Tipster says a man named Jacques Fresco, in the S.W. section, has 'perfected' an automobile that can be mass-produced for $700, the vehicle having only 32 moving parts."
  61. ^ Tyler, Sharon. (July 8, 1968). "Technocratic Age Coming For U.S.". Miami Herald (Miami).
    • "the inventor of a 32-part car, which lies unfinished in a garage due to lack of funds." — ¶ 8
  62. ^ I. „We've Changed The Rules”. Popular Science. 190 (3): 215. mart 1967. 
    • II. (mart 1967). „Rack 'Em Up”. American Artist. 31 (3): 8. , (March 1967).
    • III. "Pamper Your Pipes", Esquire. Vol. ?, No. ?: 163, (March 1967).
    • IV. Jacque Fresco Enterprises Inc., Florida Department of State Division of Corporations.
  63. ^ Cross, Michael S., "Review: 'Looking Forward'|journal=Library Journal |volume=94|issue=|pages=|doi=}}.: 612
    • a "This is in many ways an attractive speculation, based here on rationalist-humanist premises..." —, str. 612, col. 3
    • b"Using as illustration a typical 21st-century couple, the authors picture an ideal cybernetic society in which want has been banished and work and personal possessions no longer exist; individual gratification is the total concern." —, str. 612, col. 3
  64. ^ Pounds, Ralph L.; Bryner, James R. (1973), The School in American Society(3rd ed.), New York/London: The Macmillan Co. str. 589.
    • "Keyes and Fresco, in their recent utopia Looking Forward, indicate clearly what the choices are: ... All three factors interact with each other. The value structure not only influences the method of thinking and the technology, but it is, in turn, influenced by them. The method of thinking that man employs is affected by his value structure and the technology of the age, but it also plays a part in modifying both of these. Similarly, the technology of any given civilization interacts in a mutual way with the value structure and the methods of thinking. These pregnant factors might be viewed as three gears that mesh with each other." —, str. 589, ¶ 1
  65. ^ Greška kod citiranja: Nevažeća oznaka <ref>; nema teksta za reference pod imenom tffr5t.
  66. ^ Maynard, Elliot (2006). „Planetary and Solar Resource Management”. Ur.: Krone, Bob. Beyond Earth: The Future of Humans in Space. Apogee Books. str. 195—196. ISBN 978-1-894959-41-4. 
  67. ^ Winetrout, Kenneth (Sept. 1972). „Looking Forward Review”. A Review of General Semantics. 29 (3): 327.  Proverite vrednost paramet(a)ra za datum: |date= (pomoć)
    • "Futurology achieves something of a consummation in Keyes and Fresco's Looking Forward. This book is representative of the anything-may-happen school ... The great merit of Looking Forward is that it asks us to face up to a world out of this world."
  68. ^ Key-Nee, William E. (1995). Plato's Ideal City as the Archetype for Paolo Soleri's Arcosanti and Jacque Fresco's Looking Forward, Tampa: University of South Florida, str. 112
  69. ^ Sociocyberneering Inc., Florida Department of State Division of Corporations. Retrieved: 08 March 2011
  70. ^ a b Hagan, Alisa. (June 13, 1979). "Environmentalists Put City of Future On Display". Hollywood Sun Tattler (Hollywood, FL). str. 1.
    • a-b "Fresco and his 250-member organization are not yet silent. They donate hours each week to research projects and draw blueprints of model cities, transit systems, airplanes and any other area of civilzed life needing improvement." —, str. 1, ¶ 4
  71. ^ a b Hewitt, Paul G.., "Rotational Motion", Conceptual Physics. Conceptual Physics. Boston: Pearson/Addison-Wesley. 2010. str. 122. ISBN 978-0-13-137583-3. .
    • a "I attended Fresco's dynamic series of weekly lectures in Miami Beach and sometimes at his home in Coral Gables."
    • b "Charismatic Jacque has always been a futurist ... As a teacher, Jacque was and is the very best. He certainly was an enormous influence in my own teaching. He taught me to introduce concepts new to a student by first comparing them to familiar ones — teaching by analogy."
  72. ^ a b journal|doi=10.2307/3955843|jstor=3955843 |title=Behavioral Sciences |journal=Science News |year=1971 |volume=99 |issue=26 |page=430 }}
  73. ^ a b The Larry King Show (Aug. 19, 1974). Larry King Interview (Television). Miami: WTVJ 4. ^ Renick, Ralph; Abrell, Joe; Fresco, Jacque (January 26, 1974). Montage Interview (Television). Montage (WTVJ).
  74. ^ Renick, Ralph; Abrell, Joe; Fresco, Jacque (January 26, 1974). Montage Interview (Television). Montage (WTVJ).
  75. ^ Cornish, Edward S. (1979). The Future: A Guide to Information Sources. Washington, D.C.: World Future Society. str. 104. ISBN 978-0-930242-07-7. 
  76. ^ Fresco, Jacque (1979), Structural Systems and Systems of Structure, Miami: Sociocyberneering Inc. str. 2
  77. ^ Goldmark, Peter C.; Edson, Lee (1973). Maverick Inventor; My Turbulent Years at CBS. New York: Saturday Review Press/E.P. Dutton & Co. str. 253. ISBN 978-0-8415-0046-4. .
    • "Finally, a Florida architect, Jacques Fresco, has devised a kind of self-contained, one mile-in-diameter city arranged in the form of concentric rings of high-rise buildings interconnected by additional buildings, the whole project resembling the spokes of a wheel ..." —, str. 253, ¶ 2
  78. ^ The Rosenstiel School of Marine and Atmospheric Science Annual Report (Original Document). Miami: The University of Miami. 1970.
    • "Seminar: Sociocyberneering, a possible alternative to the future."
  79. ^ King, et al (Dec. 9, 1975). Panel Discussion (Radio.). Miami: WIOD.
  80. ^ a b v g d Schmadeke, Steve (Oct. 27, 2002). "Venus Before Dawn". Naples Daily News (Naples, FL): str. G1.
    • a-b"Not surprisingly, there have been some setbacks to Fresco's grand vision. The biggest came in 1978... The group's plan collided with the Collier County zoning board ... Fresco says, 'So they all pulled out, they left.' ... Fresco sold his share of the Naples land and his Miami home ..."
    • v "people who know Fresco call him one of the last true idealists, with a potent blend of inventiveness and obsession ... He's the rare idealist, they say, who has refused to make the normal accommodations with life."
    • g"It's true that his ideas, with variations in scope not only have been tried in another era. They owe much to Technocratic thought, a 1930s movement advocating the reform of social structures under the guidance of scientists and engineers and writers like Paul Ehlrich."
  81. ^ Tice, Neysa. (Oct. 29, 1981). "Venus Is Headquarters For Sociocyberneering Research Center". Lake Placid Journal (Lake Placid, FL). str. 1B.
    • "'The future will be tremendous, once we unleash it,' he says from Sociocyberneering's Venus research center, founded 10 months ago." —, str. 1B, ¶ 5
  82. ^ Eyman, Scott. (Jul 14, 1985). "The Great Idea Chase" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. avgust 2012). The Sun Sentinel (Fort Lauderdale, FL):, str. 7.
    • "To finance what they have done thus far, Fresco free-lances his designs for tools and prostheses to doctors and clients like Pratt and Whitney ..."
  83. ^ "Designing the Future of Hospitality", National Hotel Executive. March 2000; Hardy, John R., Venus's 'Utopia' May Remain Elusive, Yet Industry Values Should Be Questioned, str. 6; Balfe, Christopher J., Venus Project Could Pave Vision for Lodging Industry, str. 6; Wolff, Howard, Design Firm Credits Futuristic Concepts, str. 7
  84. ^ a b Bodnar, Alex , "Future Vision", GO. . 7 (7). jul 2008.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
    • a"Fresco and his partner have been invited to build a Museum of the future in Turkey and potentially an experimental city." — col. 2, ¶ 2
    • bThis and other achievements have earned him a following among innovators both young and old, some who compare the inventor to Nikola Tesla and other relatively obscure but prolific pioneers." — col. 2, ¶ 1
  85. ^ a b v 7 News Features: The Venus Project (Digital Video). WSVN 7 News. 2009.
    • a'Turkey wants me to come back and design a museum of the future, new city.'" — 03:55-03:59
    • b"Maybe because it seems idealistic, or maybe it's hard to look ahead when the present is so bleak." — 00:01-00:09
  86. ^ a b Feuer, Alan. (17. 3. 2009). "They've Seen the Future and Dislike the Present". The New York Times (New York):, str. 24A.
    • "There, in the crowd, was Jacque Fresco, an industrial designer and the engineering guru of what people unironically called 'the movement.'"
  87. ^ Resource Based Economy Trademark, United States Patent & Trademark Office
  88. ^ RBOSE RBEF Atlas Initiative Arhivirano na sajtu Wayback Machine (29. decembar 2011) Z-Land Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. januar 2012)
  89. ^ Face of the Future (Digital Video). TV New Zealand. 2010. Retrieved: 23 March 2011
    • "At 94, it's a future that Jacque will never see. But it won't stop him spending the next seven months traveling the globe promoting his vision. It's called the Venus Project and he says 50 million people around the world are now involved or aware of it." — 00:12-00:31
  90. ^ Tracy, Liz (November 19, 2011). "The Venus Project's Jacque Fresco Lectures Occupy Miami On His Visions Of A Utopian Future". Miami New Times (Miami, FL).
  91. ^ "Jacques Fresco Honorary Guide of the Raelian Movement" (website). RaelianNews.org. 24 Oct 2008, Pristupljeno 21. 3. 2011.
    • "Rael has bestowed the title of Honorary Guide of the Raelian Movement to Jacques Fresco." — ¶ 1
  92. ^ Exemplar Zero Lifetime Achievement Award. Retrieved: 30 March 2011.
    • "Exemplar-Zero are proud to announce that futurist Jacque Fresco has been designated the Inaugural E-Z Awardee for Lifetime Achievement. The E-Z Awards will take place in Summer 2011." — News & Events
  93. ^ Pokret Venus projekat
  94. ^ tours
  95. ^ a b Newman, Alex (10 March 2011). "Zeitgeist and the Venus Project" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (19. januar 2012). The New American., Pristupljeno 23. 3. 2011.
    • a "The New American had an opportunity to spend the day with Fresco and his partner during the project's 28-country "World Tour" stop in Stockholm, Sweden." — ¶ 22
    • b"Countless critics have drawn parallels between Fresco's vision and totalitarian systems that have wreaked havoc and death in the past such as communism, socialism, Marxism, and fascism. But Fresco rejects those comparisons." — ¶ 49
  96. ^ Venus Project tours and Research Ceneter
  97. ^ United Nations Award Given to Jacque Fresco for City Design/Community
  98. ^ „United Nations NOVUS summit”. Arhivirano iz originala 01. 08. 2016. g. Pristupljeno 30. 07. 2016. 
  99. ^ Research Center The Venus Project.
  100. ^ Aims and Proposals The Venus Project.
  101. ^ a b Social Security Death Index Master File: Isaac Fresco (Original Document). Social Security Administration.
  102. ^ a b Social Security Death Index Master File: Lena Fresco (Original Document). Social Security Administration.
  103. ^ a b Social Security Death Index Master File: David Fresco (Original Document). Social Security Administration.
  104. ^ a b David Fresco World War II Army Enlistment Records, The National Archives. Retrieved: 09 March 2011.
  105. ^ "Blacklisted Actor Rebuilt Career". The Los Angeles Times (Los Angeles). July 26, 1997.
    • "Nearly a decade later, Fresco resumed his career on television. He appeared in such popular series as 'Bewitched,' 'Get Smart,' 'Hill Street Blues,' 'X-Files' and 'Murder One.' Recent films have included 'Liar Liar' and 'The Little Princess.'"
  106. ^ Florida Divorce Index (Original Document). Miami, FL: Florida Department of Health. July 1957.
  107. ^ I. "2 Sikh Converts Charged By Army". The Los Angeles Times (Los Angeles):, str. 2. Sept. 20, 1973.
    • "The lawyer, Robert Rivkin, said his clients were James Broadwell, 21, a tank driver, of Superior, Wisconsin, and Richard Fresco, 20, a scout car observer from Miami." —, str. 2, ¶ 2
    II. "News in Brief: A special U.S. Army". The Los Angeles Times (Los Angeles):, str. 2. Oct. 28, 1973.
    • "A special U.S. Army court-martial in Wuerzburg, West Germany; sentenced two soldiers who converted to the Sikh religion of India last September to three months' confinement at hard labor: Pvt. Richard Fresco, 20. of Miami, Fla., and Pfc. James K. Broadwell, 21, of Superior, Wis."
  108. ^ Social Security Death Index Master File: Richard Fresco (Original Document). Social Security Administration.
  109. ^ Bambi Fresco Obituary, Tributes.com. Retrieved: 09 March 2011.
  110. ^ Fresco, Jacque. (1977). "Lecture: Functional Ethics." Classic Lecture Series 1. (Audio). Venus/Miami, FL: The Venus Project, Inc.
  111. ^ a b Fresco, Jacque (1977), Introduction to Sociocyberneering, Miami: Lidiraven Books. str. 17, 20
    • a"The March of Events are not stopped by political or ideological movements. At most, they may be temporarily slowed. The forces of social evolution press onward, ultimately forcing the required change." —, str. 17, ¶ 2
    • b"This concept can be compared to a luxury liner, which is designed to serve all the needs of the passengers. The TES will have redundant technical, mechanical, and electrical systems to continue service in the event of failure. —, str. 20, ¶ 3
  112. ^ a b Catran, Jack., "Man in Society", Feedback. . 1 (5).  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć), May 1961.: 1
  113. ^ Fresco, Jacque. (2002). Self-erecting Structures (DVD). Venus, FL: The Venus Project, Inc..
  114. ^ a b v Coulter, Arthur., "The Venus Project: A Review", Journal of the Synergetic Society No. 247, Oct. 1996.: 10
    • aIt is based on evolution by design, addressed to real human needs, not the blind pursuit of more wealth by the wealthy which now dominates the political and economic processes. [...] It does not call for revolution or resort to the political process [...]" —, str. 10, ¶ 9
    • b Many years ago, the Harvard physiologist Walter Cannon, wrote an essay, "The Body Physiologic and the Body Politic". In it he pointed out that the human system was organized to provide a stable internal environment for the cells and tissues of the body. Building on the work of Claude Bernard, he introduced the term "homeostasis" to describe this state. If the cells need more glucose, the system responds by providing more glucose, for example. Cannon suggested that our economic/political system should be similarly organized. Over 60 years later, the Venus Project may provide a way to achieve this.
    • v Instead of "urban renewal" — which achieves so little and costs so much and mostly makes the rich richer — the Project envisions designing new cities — "cities that think". —, str. 10, ¶ 9
  115. ^ a b v g d The best that money can't buy: beyond politics, poverty, & war
  116. ^ a b v g Notaro, Anna (Dec/Jan 2005), "Imagining the Cybernetic City: The Venus Project". Nebula (PDF). 2 (4): 1—20. 2005 http://www.nobleworld.biz/images/Notaro.pdf.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
    • a"Etzler pre-dates Fresco ... by a century, but his approach has similarities, not just in the potential for technology to minimize the need for menial labor, but also for his emphasis on the practical attainability of a better world." —, str. 12, ¶ 1
    • d Similarly to Soleri, another visionary architect, R. Buckminster Fuller devoted his imaginative efforts to respond to the challenges posed by the modern world. Like in the case of Jacque Fresco, Fuller's motivation was an acute social awareness of the profound economic disparities which characterize our 'supposedly' advanced way of living. Although Fuller did not come up with a whole new blueprint for humanity, he sought to 'do more with less' ..." —, str. 9
  117. ^ a b v g d đ Grønborg, Morten (2010), "The World According to Fresco", Future Orientation. Iss. 1: 15–19
    • a "The idea isn't unlike Ebenezer Howard's Garden Cities of Tomorrow, see page 38, though naturally it is infinitely more modern." —, str. 18, col. 2, ¶ 1
    • b "The tight-knit metropolitan society is the key to the project, see page 39, which proposes a tabula rasa approach ..."
    • d"His followers – many of them with roots in The Zeitgeist Movement — call him 'a modern Da Vinci'." —, str. 18, col. 1, ¶ info box
  118. ^ Humphries, Maria; St Jane, Michelle (2011), "Transformative Learning in Troubling Times: Investing in Hope", Society and Business Review. VoL 6, No. 1: 31
    • "'No where have we really overcome what Thorstein Veblen called 'the predatory phase' of human development. The observable economic facts belong to that phase and even such laws as we can derive from them are not applicable to other phases' (Einstein, 1949). Jaques Fresco ... takes a similar view. Business and monetary economies generally he argues are predatory — devised to serve business and the monetary economies — not humanity." —, str. 31, ¶ 1
  119. ^ Smitha, Elaine (2011). Screwing Mother Nature for Profit: How Corporations Betray Our Trust - and Why the New Biology Offers an Ethical and Sustainable Future. London: Watkins Publishing. str. 74. ISBN 978-1-78028-018-9. .
    • "It is an integrated system, just like the human body. All aspects of it function with a unified goal of a healthy, self-sustaining system. Fresco's designs also interface with comfort and utility. He bases his concept on the capacity of the human body to be efficient, flexible, strong and enduring, integrally supported by a neatly packaged organized system of blood and extracellular fluids. Each relies on the other, and some cells even multitask when the need is there. Nature must be in harmony to efficiently function, to make the flowers bloom and emit a fragrant perfume. Harmony is our goal in life and in business, just as it is in biology. " —, str. 74, ¶ 5
  120. ^ a b Thomas, Mike (Feb. 12, 1995). "He's A Dreamer From Venus" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. septembar 2012). The Orlando Sentinel (Orlando, FL):, str. 26.
    • b "Jacque is 78, brilliant by his own account, eccentric by mine." —, str. 26, ¶ 2
  121. ^ Sanchez, Marcello (2010). U.S. Has Never Been A Democracy (Digital Video). Russia Today.
    • "He has been labeled as a genius, a prophet, a visionary, and sometimes as an eccentric and dismissed as an utopian dreamer." — 00:01-00:09
  122. ^ a b "Detour Article", Detour., (1997).
    • a "The amiable and erudite visionary believes that 'the intelligent application of science and technology' will provide the bridge to cross over into new thinking ..."
    • b"Fresco is not alone in his ambitions visionary Italian architect Paolo Soleri has been pursuing his vision of a brave new world at Arcosanti, an experimental community in the high desert of Arizona ..."
  123. ^ Jenrette, David. (Feb. 11, 1971), "Jacques Fresco", Gold Coast Free Press. . 1 (1): 10.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
    • "Fresco is not of this time, he is a prophet of days to come, an emissary of the future ..."
  124. ^ a b v Goldberg, Michelle (Feb. 02, 2011). "Brave New World" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (7. januar 2012). The Tablet., Pristupljeno 23. 3. 2011.
    • a-b"It's a global organization devoted to a kind of sci-fi planetary communism ..." ¶ 4
    • v"At 96, the bearded, impish Fresco suddenly has a large global following ..." — ¶ 19
  125. ^ Donovan, Travis W. (March 16, 2010). "The Zeitgeist Movement: Envisioning A Sustainable Future". The Huffington Post., Pristupljeno 23. 3. 2011.
    • "Fresco was lively and animated as he guided the audience through a visual presentation of his conceptual ideas and models for sustainable technology. Wowing the crowd with images that seemed of science fiction ..." — ¶ 11
  126. ^ Gilonis, Samuel (21. 2. 2011). "The Cult of Zeitgeist". Wessex Scene., Pristupljeno 27. 3. 2011.
  127. ^ "Peter Joseph, Jacque Fresco and the Zeitgeist Movement: Venus Flytrap or Final Solution?". The Sovereign Independent. Feb. 7, 2011, Pristupljeno 23. 3. 2011.
    • "Fresco spoke at the 10th anniversary of the UN's Earth charter last year and subsequently attended Mikael Gorbachev's congress, which you will find on thevenusproject.com hidden away in the Netherlands section. Hell, even if for some reason you think rubbing shoulders with those mid level elites is okay, what about Fresco's co-speaker Ervin Laszlo, (who he "spent time with") who founded the Club of Budapest, with Aurelio Peccei, founder of the Club of Rome, full of lovely illuminati globalists, who want a one world order, unified, worshipping the Earth, under a new age religion." — ¶ 7
  128. ^ a b Welcome to the Future Review. Video Librarian. 13 (5): 66. oktobar 1998.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć).
    • "Futurist Jacque Fresco's vision of the new society ... has more than a faint Marxist-utopian ring to it, except that in Fresco's world — a kind of Bucky Fuller landscape on steroids ..." — ¶ 1
  129. ^ Murphy, Robert P. (Aug. 30, 2010). "Venus Needs Some Austrians". Ludwig von Mises Institue., Pristupljeno 30. 12. 2011.
  130. ^ Fresco, Jacque. (2007). Great Expectations (DVD). Stockholm, Sweden: Solaris Filmproduktion..
  131. ^ a b v Kuznetsov, Yevgeny; Vakhshtayn, Viktor; Filonovich, Sergey; Khramkova, Ekaterina. (December 22, 2011). Knowledge Stream 10: Engineer for an Ideal Future Arhivirano na sajtu Wayback Machine (9. januar 2012) (Video). Moscow, Russia: Digital October.
  132. ^ Olsen-Rule, Nikolina (2010), "Utopian Spaces", Future Orientation. Iss. 1: 41
  133. ^ Grønborg, Morten (2010), "Editorial: Utopia", Future Orientation. Iss. 1: 5.
  134. ^ Obrist, Hans-Ulrich (decembar 2007). „Futures, Cities”. Journal of Visual Culture. 6 (3): 360. 
  135. ^ . „The Venus Project”. The Futurist. 29 (6): 66. Nov/Dec. 1995.  Proverite vrednost paramet(a)ra za datum: |date= (pomoć).
    • "Visionary engineer Jacque Fresco has just published a book describing the Venus Project, a model cybernetic city of the future ..." — ¶ 1
  136. ^ a b . „Thinking Big About the Future”. The Futurist. 36 (3): 61. May—June 2002.  Proverite vrednost paramet(a)ra za datum: |date= (pomoć).
    • "In The Best that Money Can't Buy, visionary engineer Jacque Fresco presents a richly illustrated description of a cybernetically enhanced world system that allows all humanity to benefit." — ¶ 1
  137. ^ Conn, David R. (Oct. 1, 2007), "Future By Design Review", Library Journal. . 132 (16): 101.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
    • "Fresco is often compared to R. Buckminster Fuller, but in this presentation he lacks Fuller's transcendence."
  138. ^ Fresco, Jacque (May/June 1994), "Designing the Future", The Futurist. . 28 (3): 30.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
    • "Jacque Fresco invites comparison with the late R. Buckminster Fuller and Paolo Soleri. All three may be classed as comprehensive designers seeking to realize in practical terms their grand visions of a better future world. All three dreamed on a grandiose scale and then struggled with the nitty-gritty details of realizing their great dreams — at least in some measure — in concrete form."
  139. ^ Doug Drexler (2006). Doug Drexler Interview (Digital Video). Docflix. Retrieved: 23 March 2011
  140. ^ a b Feldman, Karen (January 24, 1997). "A Future Without Money". Philadelphia Tribune (Philadelphia, PA):, str. 4B.
    • a "Clarke has sent him the names of people who might be able to help him get exposure and financial backing to build his first city, an experimental one." —, str. 4B, col. 2, ¶ 12
    • b "Dr. Art Coulter, professor emeritus of the University of North Carolina, also found Fresco s vision impressive ... Coulter, a biomedical engineer, said one of its best features is its emphasis 'that it should be done not for profit, but to meet the needs of human beings.'" —, str. 4B, col. 2, ¶ 15
  141. ^ Eisner, Bruce (Jan. 16, 2004). "The Venus Project Aims at Redesigning Our Culture". Bruce Eisner's Vision Thing., Pristupljeno 30. 3. 2011.
    • "The Venus Project has similar aims to the Island Sanctuary Project. Both believe that our culture is due for an upgrade."
  142. ^ "Author Interviews: Paul G. Hewitt". Pearson. 2003, Pristupljeno 23. 3. 2011.
    • "There are three big influences. First is Burl Grey ... Then there was his friend, Jacque Fresco, who demonstrated inspirational teaching in his public lectures about building a saner world via technology. The third is dear friend Ken Ford ... All three greatly inspired me to be inspirational to others."
  143. ^ Catran, Jack (1980). Is There Intelligent Life on Earth?. Sherman Oaks, California: Lidiraven Books. str. 211. ISBN 978-0-936162-29-4. 
  144. ^ Shostak, Arthur B. (2005). Tackling Tomorrow Today. Chelsea House Publishers. str. 7. ISBN 978-0-7910-8401-4. .
    • "Jacque Fresco and Roxanne Meadows shared their extraordinary artwork. Many whose ideas are not aired directly in the book nevertheless made a vital contribution."
  145. ^ The Reality of me
  146. ^ Paradise or Oblivion on imdb
  147. ^ Paradise or Oblivion official website
  148. ^ „Owned & Operated”. Arhivirano iz originala 22. 08. 2012. g. Pristupljeno 15. 08. 2012. 
  149. ^ Future My Love official website
  150. ^ Future My Love on imdb
  151. ^ „Frequency of Genius”. Arhivirano iz originala 27. 12. 2011. g. Pristupljeno 12. 01. 2012. 
  152. ^ „The Choice Is Ours official website”. Arhivirano iz originala 11. 03. 2015. g. Pristupljeno 11. 03. 2015. 
  153. ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj m n nj o p r s t The Best that money can't buy
    • a Most problems we face today are of our own making. -, str. 6, ¶5
    • b The future of the world is our responsibility and depends upon decisions we make today. We are our own salvation or damnation. -, str. 6, ¶5
    • v Every action and decision we take – or don’t – ripples into the future. For the first time we have the capability, the technology, and the knowledge to direct these ripples. -, str. 7, ¶7
    • g Our main problem is a lack of understanding of what it means to be a human and that we are not separate from nature. -, str. 8, ¶2
    • d In a hundred years, historians may look back on our present civilization as a transition period from the dark ages of ignorance, superstition, and social insufficiency just as we view the world of a few hundred years ago. -, str. 10, ¶9
    • đ Either we learn to live together in full cooperation or we will cause our own extinction. -, str. 11, ¶2
    • e What would happen if we made contact with an alien civilization, when we have such difficulty making contact with our fellow human beings? -, str. 18, ¶2
    • ž We talk a lot about global development and global cooperation. But the ”global” in each case reflects the individual nation’s interests and not those of all people. -, str. 18, ¶5
    • z As difficult as it may be for many to accept, the only meaning life has is what we humans give it. -, str. 25, ¶3
    • i Not knowing where we are, how can we possibly know where we are headed? -, str. 27, ¶7
    • j No single answer works for all time, all people, and all problems. -, str. 33, ¶1
    • k War represents the supreme failure for nations to resolve their differences. Even when nations desire peace, they usually lack the knowledge to arrive at peaceful solutions. -, str. 35, ¶4
    • l We must stop constantly fighting for human rights and equal justice in an unjust system, and start building a society where equal rights are integral part of design. -, str. 37, ¶2
    • lj Our only shortage is a lack of creative thought and intelligence in ourselves and our elected leaders to solve these problems. The most valuable untapped resource today is a human ingenuity. -, str. 48, ¶1
    • mDo we have the capacity, the will, and the intelligence to clearly think out and implement changes for our overall benefit, or will we wait for some catastrophic event to direct the future? -, str. 54, ¶2
    • n It is not intelligence we must fear, but ignorance. -, str. 64, ¶7
    • nj Much of a behavior acceptable today would be socially offensive in a saner or more logical arrangement. -, str. 84, ¶1
    • o In a scarcity-oriented society generosity is a rare occurrence. -, str. 84, ¶1
    • p It is difficult to think of solutions that would serve the interest or the majority in a monetary system. -, str. 88, ¶2
    • r It is time we acknowledge that, while there may be a moral high ground, none of us are currently standing on it. -, str. 94, ¶5
    • s The more intelligent our children, the better our lives and the richer our culture will be. -, str. 98, ¶1
    • t We have to ask ourselves what kind of world we want to live in. -, str. 113, ¶1
  154. ^ Paradise or Oblivion
    • 46:30 We could either develop paradise on Earth or oblivion; wipe ourselves out, only the future will tell, it's what you do to make the future.
  155. ^ Jacque Fresco - Introduction to Sociocyberneering - Larry King (1974)
    • 26:45 - There are no Negro problems, or Polish problems, or Jewish problems, or Greek problems, or women's problems. They're Human problems!
  156. ^ London lecture
    • 07:50 - We're perfect reflections of the culture we live in.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Žak Fresko na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Жак_Фреско&oldid=27558399”