Pirot

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Pirot
Kolaž slika (Centar grada, Zgrada okružnog načelstva u Pirotu, Zgrada opštine, Pirotski grad, Muzej Ponišavlja Pirot, Spomenik oslobodiocima Pirota, Zgrada Zavoda za zapošljavanje u Pirotu, Gradska fontana)
Zastava
Zastava
Administrativni podaci
Država Srbija
Upravni okrugPirotski
GradPirot
Stanovništvo
Stanovništvo‍
 — 2022.34.942
 — gustina28,36 st./km2
Aglomeracija (2022.)49.601
Geografske karakteristike
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina367 m
Površina1.232 km2
Pirot na karti Srbije
Pirot
Pirot
Pirot na karti Srbije
Ostali podaci
GradonačelnikVladan Vasić (SNS)
Poštanski broj18300
18303
18308
Pozivni broj+381 (0)10
Registarska oznakaPI
Veb-sajt
www.pirot.rs

Pirot je grad i administrativni centar Pirotskog okruga u jugoistočnoj Srbiji. Prema popisu iz 2022. bilo je 34.942 stanovnika, dok je u široj oblasti grada Pirota bio 49.601 stanovnik.

Grad ima bogate geografske karakteristike, među kojima su Stara, Vlaška, Belava i Suva planina. Reke koje teku kroz grad su Nišava, Jerma, Rasnička reka, Temštica i Visočica, a takođe ima i četiri jezera: Zavojsko, Berovsko, Krupačko i Sukovsko.

Takođe ima bogatu kulturu, sa značajnim pravoslavnim crkvenim građevinama, kao što su crkva Svete Petke i manastiri Temska i Poganovo s kraja 14. veka, koja predstavljaju primer srednjovekovne arhitekture. Pirot je poznat po tradicionalnom tkanom pirotskom ćilimu.[1]

Ime[uredi | uredi izvor]

Sa dosta se sigurnosti može tvrditi da je Pirot izgrađen na prostoru rimskog Turesa, važne stanice između antičkog Naisa i Serdike. Na mestu Turesa je u vizantijskom periodu izgrađeno utvrđenje Kvimedava (Quimedava), dok grad u 12. veku pominje i arapski putopisac Idrisi kao Atrubi.[2]

Prvi pomen naziva Pirot potiče iz 1498. godine. Dubrovčani su ga takođe nazivali Pirot. Turski izvori Pirot nazivaju isključivo Šehirkej (Şehirköy), dok su strani putopisci najčešće koristili iskvarenu verziju turskog imena: Sareck, Schardiu, Zarchin.[3]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Istorija Pirota
Pirotski grad

Grad dobija na važnosti pred kraj 14. veka, kao pogranična srpsko-bugarska tvrđava. No, pred Kosovsku bitku grad je porušen i više nikad nije stekao važnost jednog velikog utvrđenja.[2] Bertrandon de la Brokijer je u svom putopisu 1432. primetio da u gradu živi malo Turaka.[4]

Pirot je pao pod osmansku vlast 1444. godine. Osmanlije su tvrđavu sasvim zapustili, te je putopisci iz 16. veka, kao i Evlija Čelebija, opisuju kao propalu.[5] U kontrastu sa tvrđavom, putopisci 16. veka varoš Pirot opisuju kao izuzetno lepu. Pirotska varoš, kao i put prema Carigradu, bili su početkom osmanske vladavine premešteni sa brda Sarlaha u aluvijalnu ravan. Naselje je bilo znatne veličine, i od samog početka osmanske vlasti je bilo sedište nahije.[4] Po svoj prilici su muslimani bili većina ili bar u znatnom broju tokom ovog perioda. Vrlo je verovatno da je Pirot jedan od gradova u kojima je vršena kolonizacija muslimanskog stanovništva, pošto se u gradu pominju vakuf sultana Mehmeda (koji su činili Velika džamija i dućani), kao i derviši.[4]

Osim toga, Pirot je postao i znatno trgovačko središte: 1498. se u njemu pominju trojica dubrovačkih trgovaca. Prva dvojica, Radoje Stjepanović i Miliša Radičević, razvili su veliki posao u samom gradu u okviru sopstvene kompanije, imajući mnogo dužnika u gradu i okruženju, naročito u Dubočici. Treći, Miho Žila, radio je samostalno kao posrednik između Dubrovčana u Dubrovniku i Vidinu.[6]

Najverovatnije pred kraj 15. veka dobio je kraj hamam i karavansaraj. Francuski diplomata i putopisac Mišel Kikle zabeležio je da grad ima dva hana, a Evlija Čelebija da grad ima još 7 osnovnih škola, 2 mala hamama i 200 dućana. Prema defteru s početka vladavine sultana Sulejmana Zakonodavca, u gradu su postojala 4 mesdžida i 1 džamija. Još jedan mesdžid se pominje 1544, a 1570. i nova džamija izvesnog Iskender-bega. Popis iz 1544. i Evlija Čelebija takođe pominju mali drveni most na Nišavi sa jednim lukom. Prema putopisu Štefana Gerlaha, hrišćani nisu imali crkava, dok drugi putopisac, Džon Burburi, pominje tri crkve, od kojih je jedna ranije pripadala dominikancima.[7]

Prvi popis, s početka vladavine sultana Sulejmana Zakonodavca, pominje u gradu 142 muslimanska domaćinstva (od čega 40 novopreverenih) i 23 neoženjena muškarca, dok je hrišćana bilo 23 domaćinstva i 3 udovice. Popis iz 1544. pominje 164 muslimanska domaćinstva, dok je hrišćanskih bilo 26 i 1 neoženjeni muškarac. Popis iz 1570. pominje 197 muslimanskih kuća i 5 neoženjenih (od toga novopreverene 42 kuće), a 35 hrišćanskih kuća, uz 1 neoženjenog. Pred kraj 16. veka bilo je 141 kuća muslimana, uz 16 neoženjenih, i 74 hrišćanske kuće, uz 2 neoženjena. Uz njih je upisan i džemat Cigana muslimana, 9 kuća i 2 neoženjena. U 16. veku se broj mahala povećao sa 5 na 7, da bi po popisu 1637. pao na 6.[8]

U 16. veku zanatlije su bile isključivo muslimani. Pominju se sarači, kožari, potkivači, krojadži, nedžari, kasapi, maseri, kovači, šapudžije, mutapdžije, berberi, zlatari, obućari, sapundžije, bakali, čizmari i drvodelje. Među hrišćanima jednom su zabeleženi grnčar, kasapin i krojač. Prihodi od trgovine (ihtisab i izhar) iznosili su krajem 16. veka oko 1.000 akči. Ukupan prihod od varoši iznosio je tada 12.125 akči.[3]

U Pirotu se nalaze Zapis obrok Sveti Georgije 1847 (Pirot) i Zapis obrok Sveti prorok Ilija 1841 (Pirot).

Grad je oslobodila srpska vojska krajem decembra 1877. godine a odlukama Berlinskog kongresa je i zvanično pripojen kneževini Srbiji.

Geografske odlike[uredi | uredi izvor]

Grad Pirot se graniči sa četiri srpske opštine Dimitrovgrad, Knjaževac, Bela Palanka i Babušnica, kao i sa Bugarskom na dužini od 65 km.

U okolini Pirota nalaze se brojne poznate planine kao što su: Stara planina, Vlaška planina, Belava, Suva planina, itd.

Kroz grad Pirot protiču reke: Nišava, Jerma, Rasnička reka, Temštica, Visočica, Gradašnička reka ... Ova opština ima i tri jezera - Zavojsko jezero, Krupačko jezero i Sukovsko jezero.

Pirotska opština ima površinu 1.235 km2, u njoj se nalazi preko sedamdeset naselja, među kojima je i grad Pirot. Prema popisu iz 2002. godine u opštini Pirot je živelo 63791 stanovnika. U samom gradu živi oko 45.000 stanovnika. Oko 22.000 stanovnika živi u selima opštine Pirot.

Grad Pirot deli Nišava na dve gradske četvrti: Tijabara i Pazar.

Geološke odlike[uredi | uredi izvor]

Zgrada Suda u Pirotu
Pazarska Crkva u Pirotu
Pirot sa razglednice, 1900.
Stara kafana na pirotskom keju, 1980.
Saborna crkva

Kotlina u kojoj je nastao Pirot je tektonskog porekla, verovatno još pre oligocene starosti, a sasvim sigurno oligocene.[9] Preživevši jezersku fazu, koja je ostavila tragove u višim regijama na visinama iznad 570 i 600 m, u obliku abrazivnih tragova.[10] Kotlinu su u toku jezerskog trajanja ispunile debele naslage jezerskih sedimenata.

Po završetku jezerske faze, negde krajem pliocena kotlina je ušla u fluvijalnu, koja i sad traje.[11] Preko osušenog jezerskog dna poteklo je pleistocena Nišava. Iznad i ispod neogenog pokrivača nalazi se vrlo živa geološka i tektonska struktura pirotske kotline.

Dominiraju krečnjaci različite starosti i sastava. Pored toga u dobroj meri su zastupljeni tercijarni lapori i peščari. Na rasednim linijama severozapadno od Pirota - na Momčilovcu, zapadno od žukovskog mosta i na Provaliji javljaju se u izdašnoj meri stene eruptivnog porekla - andeziti.

Pojava andezitskih stena, tektonski predisponirana vrela i terme (Banjica i Dag banjica) i geološko morfološka šarolikost prostora govori o vrlo živoj i interesantnoj tektonskoj i egzogenoj aktivnosti.

Na severu i severoistoku od Pirota pruža se Stara planina, najveća u Srbiji, sa vrhom Midžorom služi kao državna granica između Srbije i Bugarske. Spada u red najlepših srpskih planina. Rastojanje od Pirota do podnožja Midžora iznosi oko 30 km.

Stara planina je bogata raznom vrstom divljači. Poslednjih godina razvija se planinski turizam i podignuti su mnogi objekti na Planinarskom domu i Vrelu za sport i rekreaciju.

Južni obod pirotske kotline čine ogranci Vlaške planine u čijem južnom delu je reka Jerma usekla veoma živopisnu kompozitnu dolinu. Ovom dolinom, striktno prateći korito reke izgrađen je asfaltni put koji na 12 km od ivice kotline putnika vodi do manastira Sveti Jovan Bogoslov - Poganovski manastir. Još toliko dalje prema jugu put nastavlja do Zvonačke banje.

Zapadni deo pirotske kotline čine ogranci Suve planine, koja počinje kod Pirota Belavom, preko čijih prevoja na jugozapadu prolazi asfaltni put koji preko Babušnice, Vlasotinca i Leskovca odvodi do južnog Pomoravlja. Preko prevoja, na severozapadu, prolazio je stari Carigradski drum preko Bele Palanke do Niša.

Na severu se pirotska kotlina sužava i čini usku dolinu Nišave između ogranaka Suve i Svrljiških planina, koju magistralni put, međunarodna saobraćajnica dovodi putnike do Niša. Sićevačka klisura je posle Đerdapske najveća probojnica u Srbiji, dugačka 17 km. Omanjom ostrovičkom kotlinom podeljena je na gornji kanjonski i donji klisurasti deo.

Klima[uredi | uredi izvor]

Klima Pirota je umerena. Proleća su vlažna i prijatna, leta topla, jeseni blage i duge a zime pretežno hladne[traži se izvor][12]. Često duvaju vetrovi iz raznih pravaca. U zimskim mesecima preovlađuju istočni i severni vetar ili severac (košava)[traži se izvor]. S proleća povremeno duva sa juga topliji vetar. Njega nazivaju i razvigorac jer povoljno utiče na razvoj biljaka. Za vreme ostalih godišnjih doba preovlađuju vetrovi sa severozapada i zapada koji donose kišu.

Pirot sa okolinom i gradovima Nišom, i drugim spada u najsuvlje gradove. Najviše padavina ima u maju, junu i oktobru, a najmanje u januaru februaru i julu[13]

Najtopliji mesec je jul sa prosečnom temperaturom +25 °C, a najhladniji januar sa prosečnom temperaturom -1 °C[traži se izvor]. U zimskim mesecima duva severac sa prosečnom brzinom od 10 km/h[traži se izvor].

U pirotskom kraju najviše šuma ima na Staroj, Vlaškoj planini i Vidliču. Po planinama i brdima raste šumsko drveće: pored zimzelenog, tu je i bukva, cer, hrast, breza, grab i drugo. Na planinskim predelima ima livada i bujnih pašnjaka. Na Staroj planini na Koprenu, na površini od 10 ha raste veoma retka biljka Rosulja, Rosna trava, Muholovka[traži se izvor]. Ova čudna biljka tankog, crvenkastog stabla prilagođena je za hvatanje i varanje sitnih životinja koje se nađu na njoj. List ove biljke luči lepljiv, mirišljav sok koji privlači insekte. Ovo je višegodišnja biljka, visine 10-20 cm koja raste na vlažnim predelima i veoma retko naseljava Balkansko poluostrvo.

Privreda[uredi | uredi izvor]

Zavojsko jezero

Pirot se nalazi u pograničnom prostoru Srbije prema Bugarskoj, raspolaže brojnim i po obliku pojavljivanja raznovrsnim turističkim vrednostima. Priroda dominira nad kulturno-istorijskim spomenicima ali se pri turističkoj valorizaciji mora uvažavati princip komplementarnosti kako bi se turistički potencijali iskazivali celovito.

U Pirotu su nekada poslovali neki od najvećih privrednih giganata u SFRJ - Fabrika Tigar kao i industrija odeće Prvi maj. Danas u Pirotu kada je reč o većim kompanijama, posluju Tigar Mišlen, D Kompani i tekstilna industrija Miroljo.

Turistički potencijali Pirota i okoline su Planinarski dom, Zavojsko jezero, Vrelo, Zvonačka banja. U gradu se ističu Muzej Ponišavlja, tvrđava Momčilov grad, manastir Sveti Đorđe kod sela Temska, manastir Sveti Jovan Bogoslov - Poganovski manastir; takođe se nalaze u gradu i sportsko rekreativni centar između Nišave i HE „Pirot“.

Ovde se nalazi Železnička stanica Pirot koja pružnim putem spaja Pirot sa gradovima kao što su Niš, Beograd, Dimitrovgrad i Sofija.

Kultura[uredi | uredi izvor]

Konak Malog Riste je sada Muzej Ponišavlja
Dom kulture
Spomenik Jabučilu

U Pirotu se održavaju brojna kulturna dešavanja. Manifestacije koje se svake godine održavaju u gradu su: Pirotsko kulturno leto, Međunarodni folklorni festival, moto skup, razni koncerti i drugo.

Svake godine se održava turističko-gastronomska-kulturno-umetnička manifestacija i jedinstveno svetsko takmičenje Sajam pirotske peglane kobasice. Tom prilikom pored Peglane kobasice se prikazuju i prodaju i drugi proizvodi domaće radinosti vezani za Pirotski kraj.

Od kulturnih dobara, Pirot poseduje dosta objekata od kulturnog značaja kao što su: Muzej Ponišavlja Pirot‎, Pazarska crkva ili Crkva Rođenja Hristovog, Momčilov grad, zgrada Opštinskog suda u Pirotu, zgrada Gimnazije u Pirotu, kuća Stojana Božilovića Belog.

U okolini Pirota se nalaze objekti od kulturnog značaja a među njima najpoznatiji su Poganovski manastir u opštini Dimitrovgrad, Sukovski manastir, Temački manastir, Begov most u Staničenju, crkva Sv. Petra i Pavla u Rsovcima i dr.

U gradu se nalaze sledeće institucije kulture: Narodna biblioteka Pirot, Dom kulture Pirot, Galerija Čedomir Krstić,[14] Narodno pozorište, Istorijski arhiv kao i Muzej Ponišavlja Pirot‎.

Reke[uredi | uredi izvor]

Kroz Pirot protiče reka Nišava ali i četiri manje reke, koje u proleće nabujaju, Bistrica, Rasnička reka, Rogoz, Kosturska reka i Gradašnička reka.

Grad krasi lepo uređen kej na Nišavi.

Demografija[uredi | uredi izvor]

U Pirotu živi 32414 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,7 godina (38,1 kod muškaraca i 39,2 kod žena). U naselju ima 13737 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,96.

Ovaj grad je velikim delom naseljen Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.

Žerom-Adolf Blanki, prelazeći kroz Pirot, piše da je 1841. stanovništvo ovog grada bilo oko 15000.[15]

Demografija[16]
Godina Stanovnika
1948. 11.868
1953. 13.175
1961. 18.415
1971. 29.298
1981. 36.293
1991. 40.267 39.899
2002. 40.678 41.290
2011. 38.785
2022. 34.942
Etnički sastav prema popisu iz 2011.[17]‍
Srbi
  
 35.435 91,36%
Romi
  
 1.878 4,84%
Bugari
  
 376 0,87%
Goranci
  
 80 0,20%
Makedonci
  
 58 0,15%
Jugosloveni
  
 43 0,11%
Hrvati
  
 35 0,09%
Albanci
  
 19 0,05%
Crnogorci
  
 17 0,04%
Muslimani
  
 8 0,02%
Mađari
  
 6 0,01%
Rusi
  
 4 0,01%
Ukrajinci
  
 4 0,01%
Nemci
  
 3 0,01%
Slovenci
  
 3 0,01%
Rusini
  
 2 0,01%
Slovaci
  
 2 0,01%
Bunjevci
  
 1 0,01%
Vlasi
  
 1 0,01%
Rumuni
  
 1 0,01%
ostali
  
 21 0,54%
Regionalna pripadnost
  
 4 0,01%
neizjašnjeni
  
 636 1,64%
nepoznato
  
 148 0,38%
ukupno: 38.785


Stanovništvo prema polu i starosti[18]
m
ž
? 96
  
  
 103
80+ 202
  
  
 354
75—79 390
  
  
 590
70—74 636
  
  
 801
65—69 1.032
  
  
 1.065
60—64 1.180
  
  
 1.115
55—59 1.162
  
  
 1.136
50—54 1.688
  
  
 1.694
45—49 1.757
  
  
 1.711
40—44 1.584
  
  
 1.560
35—39 1.493
  
  
 1.413
30—34 1.452
  
  
 1.460
25—29 1.382
  
  
 1.418
20—24 1.386
  
  
 1.414
15—19 1.440
  
  
 1.350
10—14 1.280
  
  
 1.244
5—9 1.148
  
  
 1.063
0—4 935
  
  
 944
Prosek : 38,1 39,2
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 3.182 3.517 5.530 8.460 10.914 12.419 13.737
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 2.147 3.488 2.984 3.734 826 430 94 19 9 6 2,96
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 16.880 4.631 11.230 632 360 27
Ženski 17.184 3.142 11.314 2.050 646 32
UKUPNO 34.064 7.773 22.544 2.682 1.006 59
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 8.576 143 1 1 4.220
Ženski 6.524 66 0 1 3.285
UKUPNO 15.100 209 1 2 7.505
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 192 512 765 181 445
Ženski 49 80 736 153 103
UKUPNO 241 592 1.501 334 548
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 112 85 813 292 270
Ženski 178 49 268 455 785
UKUPNO 290 134 1.081 747 1.055
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 192 0 0 352
Ženski 108 0 0 208
UKUPNO 300 0 0 560

Poznati Piroćanci[uredi | uredi izvor]

Galerija[uredi | uredi izvor]

  • Tvrđava
    Tvrđava
  • Šetalište
    Šetalište
  • Park
    Park
  • Skulptura Žena i muzika
    Skulptura Žena i muzika
  • Hotel Ana Luks
    Hotel Ana Luks
  • Dom kulture
    Dom kulture
  • Bista narodnog heroja Milivoja Manića
    Bista narodnog heroja Milivoja Manića
  • Pogled na Pirot
    Pogled na Pirot
  • Grad
    Grad
  • Gradska uprava Pirot
    Gradska uprava Pirot
  • Gradsko skijalište
    Gradsko skijalište
  • Kompleks skijališta
    Kompleks skijališta
  • Pirotska kotlina
    Pirotska kotlina
  • Jugoistočni zidovi Pirotskog Grada
    Jugoistočni zidovi Pirotskog Grada
  • Spomenik oslobodiocima Pirota
    Spomenik oslobodiocima Pirota
  • Seljaci iz okoline Pirota (19. vek)
    Seljaci iz okoline Pirota (19. vek)
  • Stari industrijski dimnjak nedaleko od tržnog centra i Lidla
    Stari industrijski dimnjak nedaleko od tržnog centra i Lidla
  • Zgrada Pirotskog upravnog okruga
    Zgrada Pirotskog upravnog okruga
  • Šetačka zona
    Šetačka zona
  • Pirotski sud
    Pirotski sud
  • Crkva rođenja Hristovog
    Crkva rođenja Hristovog
  • Saborna crkva
    Saborna crkva
  • Železnička stanica Pirot
    Železnička stanica Pirot
  • Visoka škola u Pirotu
    Visoka škola u Pirotu
  • Česma Kraljica Natalija
    Česma Kraljica Natalija
  • Česma Guševica
    Česma Guševica
  • Golemi most
    Golemi most
  • Industrijska zona Pirota
    Industrijska zona Pirota
  • Kej jesen 2019.g.
  • Naselje "Zapadni kej" na obali Nišave
  • Nišava u Pirotu
    Nišava u Pirotu
  • Železnički most preko Gradašničke reke 2022.g.
  • Kej 2019.g.
  • Most "Gazela" u Pirotu 2022.g
  • Zgrada Nacional
    Zgrada Nacional
  • Ljubavni most 2022.
  • Zgrada Pošte
    Zgrada Pošte
  • Ušće Gradašničke reke u Nišavu 2022.g.
  • Spomenik Vojislavu Vučkoviću
    Spomenik Vojislavu Vučkoviću
  • Pirot, most i Nišava ispod duge 2020.g.

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „[Project Rastko] THE HISTORY OF SERBIAN CULTURE - Miroslav Fruht: Applied art and design”. 
  2. ^ a b O. Zirojević, Carigradski drum od Beograda do Sofije (1459—1683), Beograd 1976, 185.
  3. ^ a b O. Zirojević, Carigradski drum od Beograda do Sofije (1459—1683), Beograd 1976, 189.
  4. ^ a b v O. Zirojević, Carigradski drum od Beograda do Sofije (1459—1683), Beograd 1976, 186.
  5. ^ Putopis Evlije Čelebije: Odlomci o jugoslavenskim zemljama, ed. H. Šabanović, Sarajevo 1967, 60
  6. ^ O. Zirojević, Carigradski drum od Beograda do Sofije (1459—1683), Beograd 1976, 187.
  7. ^ O. Zirojević, Carigradski drum od Beograda do Sofije (1459—1683), Beograd 1976, 188.
  8. ^ O. Zirojević, Carigradski drum od Beograda do Sofije (1459—1683), Beograd 1976, 188-189.
  9. ^ Đokić 2015, str. 102
  10. ^ Stanković, Mirko (2016). „Abrazija (zalivi i plaže, rtovi, klifovi i poluostrva, talasne potkopine, terase..)”. GELOŠKI PROCESI U ZEMLJINOJ KORI I NA POVRŠINI (PDF). Beograd. str. 160—161. Pristupljeno 3. 2. 2024. 
  11. ^ Đokić 2015, str. 48-50
  12. ^ „Klima pirotske kotline” (PDF). 
  13. ^ „Geografske odlike”. 
  14. ^ Serbia, RTS, Radio televizija Srbije, Radio Television of. „Pirotska galerija – pravi hram umetnosti tog grada”. www.rts.rs. Pristupljeno 2021-05-17. 
  15. ^ Žerom Adolf Blanki, Voyage en Bulgarie pendant l’année 1841, pp. 162: ...que les Bulgares nomment Pirot. Cette ville importante renferme environ quinze mille habitants.
  16. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  17. ^ Etnička struktura nakon popisa 2011.
  18. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Пирот&oldid=27516869”