Zgrada muzeja na arheološkom nalazištu Medijana
| Zgrada muzeja na arheološkom nalazištu Medijana | |
|---|---|
| Muzej na Medijani | |
 | |
| Osnivanje | 28. jun 1936. |
| Lokacija | Opština Medijana, Niš Srbija |
| Kolekcija | antičkih mozaika i skulptura |
Zgrada muzeja na arheološkom nalazištu Medijana podignuta 1936. godine, u obliku rimsko-grčkog hrama, iznad mozaika iz antičkog perioda najveći je uspeh predratnog Muzeja u Nišu, od značaja za dalja istraživanja istraživanja i radova na „Medijani“, i izlaganje otkrivenih artefakata na ovom prostoru koji su odmah izloženi u novosagrađenom prostoru. Otkupom zemljišta i podizanjem zgrade urađeno je i mnogo na zaštiti nalazišta i otkopanih predmeta.
Položaj i namena[uredi | uredi izvor]
Zgrada je izgrađena na poznatom nalazištu „Bresje“ kod Brzog Broda, usred arheološkog lokaliteta „Medijana“, iznad podnih mozaika koji su smatrani kao najveće otkriće tog perioda. Nalazi se na 4 km istočno od centralog jezgra Niša na magistralnom putu Niš — Sofija.
Osim muzejske postavke, ova zgrada služila je i kao depo u kome će se smestiti i izložiti svi predmeti nađeni na ovom delu starog i arheološki bogatog Naissusa
.png)
Istorija[uredi | uredi izvor]
- Otkup zemljišta
Izgradnja zgrade započela je otkupom zemljišta na za to predviđenoj lokaciji. Iako se otkup zemljišta na Brzom Brodu vršio godinama, postupno i u skladu sa iskopavanjima ipak je 1935. godine, namenski otkupljeno 400 m2 od Radosavljević Dušana, kada je započeta gradnja zgrade Muzeja i manje zgrade za čuvara.[1] U zapisniku Muzejskog društva sa redovne skupštine marta 1936. godine navodi se sledeće:
| „ | Za podizanje ove građevine nad iskopanim mozaikom, uprava je otkupila od sopstvenika potrebno zemljište u površini od 400 m2, te je zgrada sa zemljištem sada svojina muzeja.[2] | ” |
Uprava Muzeja otkupila je u toku 1937. i 1938. godine još oko 1.5300 m2 zemljišta..[3]
- Građevinski radovi
Građevinski materijal Muzej je dobijao besplatno zahvaljujući zauzimanju uglednih prijatelja Muzeja, uglavnom od porušenih banovinskih zgrada. Prozori i vrata preuzeti su iz dvorišta muške gimnazije, a cigle i gvozdeni tregeri iz dvorišta Banske uprave,[4] i sa porušene česme na „Arnaut Pazaru“.[5]
| „ | Ovaj materijal su prebacivala opštinska kola i teretne prikolice tramvaja posle ponoći, kad prevoza nije bilo za građane. Muzej je takođe izdejstvovao sniženje tarife za tramvajsku vožnju od Niša do rimskih iskopina,[6] kao i izdavanje besplatnih tramvajskih karata radnicima koji zidaju zgradu nad mozaikom jer na nalazištu nije bilo uslova za noćenje.[7] | ” |
- Svečano otvaranje
Svečano otvaranje Muzeja na „Medijani“, sa malom izložbenom postavkom, obavljeno je na Vidovdan, 28. juna 1936. godine u prisustvu građana, vlasti i prijatelja muzeja.
- Obnova zgrade i prva muzejska postavka
Zgrada je renovirana 1967. godine, kada je po savremenim standardima uređen enterijer i rasveta.[8]
Prva arheološka postavka urađena je 1979. godine i obuhvatala je predmete iz praistorije i antičkog perioda. Autori izložbe i dvojezičnog kataloga su: Radmila Latković, Slobodan Drča i Dušanka Janković Mihaldžić.
Muzej je i u 21.veku nastavio brigu o zgradi vršeći stalne sanacije i popravke, a poslednji veći radovi na sanaciji ovog objekta obavljeni su 2012. godine u sklopu projekta „Nove stalne postavke na Medijani“ koje je finansiralo Ministarstvo kulture Republike Srbije. Projekat je predviđao novu savremenu arheološku postavku unutar muzejske zgrade.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Živorad Petrović, Narodni muzej u Nišu, 1933-2003, Narodni muzej Niš, 2005, 83
- ^ Arhivska građa Narodnog muzeja, dosije 5, 2/4.
- ^ Arhivska građa Narodnog muzeja, dosije 5, 3/2.
- ^ Arhivska građa Narodnog muzeja, dosije 7, 68.
- ^ Arhivska građa Narodnog muzeja, dosije 7, 71.
- ^ Arhivska građa Narodnog muzeja, dosije 8, 47.
- ^ Arhivska građa Narodnog muzeja, dosije 7, 69.
- ^ Dokumentaciona građa Narodnog muzeja Niš: Dosije - Izveštaji o radu (Izveštaj o praistor. i antičkoj arheologiji)
