Istočno-azijski jezici
Istočno-azijski jezici su grupa jezika koja se priča na istočnom delu azijskog kontinenta. Opisuju dve grupe jezika u istočnoj i jugoistočnoj Aziji.
Grupe azijskih jezika[uredi | uredi izvor]
Azijski jezici su podeljeni u sledeće porodice jezika:
- Sino-tibetanska porodica jezika
- Hmong-Mien porodica jezika
- Taj-kadajska porodica jezika
- Austro-azijska porodica jezika
Ovde se katođe nalaze i jezici izolati kao Ainu, japanski i korejski.
Karakteristike azijskih jezika[uredi | uredi izvor]
Neke od osobina ovih jezika koje se pojavljuju su:
Manjak infleksije[uredi | uredi izvor]
Pod manjkom infleksije se podrazumeva da kod azijskih jezika se reči ne menjaju u zavisnosti od toga koju ulogu u rečenici imaju. [1]Konjugacija i deklinacija nisu zastupljene u ovim jezicima, tj. reči ne menjaju svoj oblik u zavisnosti od roda, broja i vremena koje se opisuje u rečenici. To je slučaj u jezicima kao što su kineski, kantonski i tajski.
Primer na kineskom jeziku:[uredi | uredi izvor]
我去图书馆 (prevod: ja idem u biblioteku)
你去图书馆 (prevod: ti ideš u biblioteku)
(Glagol 去 (qü), koji znači ići, nije promenio svoj oblik niti izgovor nakon menjanja subjekta rečenice.)
Red reči u rečenici SPO[uredi | uredi izvor]
Red reči u rečenicama azijskih jezika se uglavnom zasniva na SPO konstrukciji (subjekat - predikat - objekat). Većina jezika sa glavnog dela Istočne Azije, ukljulčujući i Indokinu, imaju ovakav redosled reči u rečenici. Izuzeci za ovaj redosled su korejski i japanski, kojima je red reči u rečenici SOP (subjekat - objekat - predikat).
我回家 (prevod sa kineskog: vraćam se kući)
(我 znači ja,回 znači vraćati se, 家 znači kuća. Ovime se vidi sa u kineskom red reči u rečenici ide SPO).
존은 메리에게 책을 주었다 (prevod sa korejskog: Džon je dao Meri knjigu)
(존은 znači Džon, 메리에게 znači Meri, 책을 znači knjiga, 주었다 znači dao. Ovim primerom se vidi da je red reči u rečenici u korejskom SOP).
Tonovi[uredi | uredi izvor]
Među Istočno azijskim jezicima ima i onih koji su tonski. Kod tonskih jezika se značenje reči menja u zavisnosti od toga sa kojim tonom se ona izgovori.[2] Takvi jezici su kineski, kantonski, tajski i vijetnamski.
mā (吗), má (麻) mă (马) mà (骂)
(po redosledu sleva nadesno prevodi sa kineskog: majka, konoplje, konj i grditi)
Klasifikatori[uredi | uredi izvor]
Pojava kod nekih azijskih jezika je da zamenice i brojevi ne mogu direktno da modifikuju imenicu. Imenica mora prvo da se klasifikatorom koji će stajati između imenice i zamenice ili broja. Ova pojava je zastupljena kod kineskog i japanskog.
一杯茶 (prevod sa kineskog: jedna šolja čaja)
(一 znači jedan, 杯 znači šolja i on ima ulogu klasifikatora u ovoj sintagmi, 茶 znači čaj)