Kazimir I Pjast

Kazimir I Pjast
Kazimir I Pjast
Lični podaci
Puno ime	Kazimir I Pjast
Datum rođenja	(1016-07-25)25. jul 1016.
Mesto rođenja	Krakov, Poljska
Datum smrti	28. novembar 1058.(1058-11-28) (42 god.)
Mesto smrti	Poznanj, Poljska
Grob	katedrala u Poznanju
Porodica
Supružnik	Marija Dobronjega
Potomstvo	Boleslav II Smeli, Vladislav I Herman, Mješko Kazimirović, Svjatoslava Poljska
Roditelji	Mješko II Pjast Ričeza od Lotaringije
Dinastija	Pjast
knez Poljske
Period	1040-1058
Prethodnik	Mješko II Pjast
Naslednik	Boleslav II Ćelavi

Kazimir I Pjast, takođe poznat pod nadimkom Obnovitelj (Krakov, 25. jul 1016. — Poznanj, 28. novembar 1058) bio je knez Poljske iz dinastije Pjastova. Vladao je od 1040. godine do svoje smrti.

Detinjstvo i mladost

Kazimir je bio jedini sin Mješka II Pjasta i njegove žene Rikse od Lotaringije. O njegovom ranom životu malo se zna. Detinjstvo je, najverovatnije, proveo na kraljevskom dvoru u Gnjeznu. Kako bi stekao odgovarajuće obrazovanje, Kazimir je 1026. godine poslat u manastir. Prema nekim izvorima, koje moderni istoričari nisu potvrdili, u mladosti je želeo da postane monah. U svakom slučaju Kazimir je 1031. godine zauvek napustio crkvu.

Egzil

Kazimirov otac, Mješko, krunisan je 1025. godine za kralja Poljske nakon smrti svoga oca Boleslava I. Njegov dolazak na vlast doveo je do nezadovoljstva plemstva koje se plašilo jake centralizovane uprave kakva je postojala u vreme vladavine njegovog oca. Iskoristivši takvo stanje, Mješkova braća Bezprim i Oto organizuju pobunu protiv njega i postavši saveznici svetorimskog cara Konrada II čije su snage napale Poljsku. Mješko je prisiljen da abdicira 1031. godine.

Mješko je umro 1034. godine. U to vreme je Kazimir boravio u Nemačkoj na dvoru svoga ujaka Hermana II, arhiepiskopa Kelna. Godine 1037. Kazimir se vratio u Poljsku gde je pokušao da preuzme tron. To je izazvalo reakciju barona koji su prisilili Kazimira i njegovu majku da napuste Poljsku i sklone se u Saksoniju. Sledeće godine Kazimir je ponovo pokušao da preuzme presto, ali je i ovaj pokušaj završen neuspehom te je primoran ponovo da beži. Ovoga puta, Kazimir i Riska su pobegli u Ugarsko kraljevstvo. Tamo je utamničen od strane Stefana I, a majka je prisiljena da se zamonaši. U manastiru je i umrla (1063).

Prilike u Poljskoj

Kazimir obnavljač osvaja Poljsku

Centralna Poljska bila je u rukama Bezprima Pjasta. Distrikt Velikopoljska pobunio se protiv plemstva i katoličkog sveštenstva. Pobuna je trajala nekoliko godina. Distrikt Masovija se takođe otrgao od ostatka Poljske pod vođstvom Miclava. Slična situacija se odigrala i u Pomeraniji. Koristeći takvo stanje, Bratislav I Češki napada Poljsku i teško je pustoši otimajući joj deo teritorije.

Dolazak na vlast

Godine 1039. Kazimir odlazi u Nemačku gde dobija finansijsku i vojnu podršku od svoga rođaka, svetorimskog cara Henrika III. Kazimirovu vojnu silu činilo je 1000 teško naoružanih pešaka. Takođe, Kazimir je sklopio savez i sa Jaroslavom Mudrim, vladarem Kijevske Rusije, sa čijom se sestrom Marijom oženio. Zahvaljujući svojim novim saveznicima, Kazimir je uspeo da povrati najveći deo Poljske. Bratislav je poražen i prisiljen na mir u Regensburgu (1042) kojim je izgubio sve teritorije osvojene od Poljske sem Šlezije. Istovremeno, Kazimir je stavio tačku na unutrašnje sukobe u Poljskoj. Stekao je epitet "Obnovitelj".

Vladavina

Učvrstivši se na vlasti, Kazimir je odabrao novu prestonicu. Bio je to Krakov, jedini veliki grad relativno netaknut građanskim ratom. Godine 1047. Kazimir je, uz podršku svog saveznika u Kijevu, započeo rat protiv Masovije. Miclav je poražen, a njegova zemlja priključena Poljskoj. Kazimir je obnovi biskupiju u Krakovu i Vroclavu podižući novu katedralu - Vavelska katedrala. Kazimirova vladavina označava i početak uvođenja feudalizma u Poljsku. Svojim ratnicima poklanjao je zemlju i tako ih, postepeno, transformisao u srednjovekovne vitezove.

Brak i porodica

Kazimir je bio oženjen Marijom Dobronjega, ćerkom kijevskog kneza Vladimira I Velikog. Imali su petoro dece:

• Boleslav II Smeli (oko 1043 - 2/3. april 1082/3)
• Vladislav I Herman (oko 1044 - 4. jun 1102)
• Mješko Kazimirović (16. april 1045 - 28. januar 1065)
• Oto (oko 1046-1048)
• Svjatoslava Poljska (oko 1048 - 1. septembar 1126)

Porodično stablo

16. Sjemomisl

8. Mješko I Pjast

17. Gorka

4. Boleslav I Hrabri

18. Boleslav I Pšemisl

9. Dubravka od Češke

19. Bjagota

2. Mješko II Pjast

20. (perhaps) Tugumir

10. Dobromir of Lusatia

5. Emnilda od Lužica

1. Kazimir I Pjast

24. Erenfried II

12. Herman I, Count Palatine of Lotharingia

25. Richwara of Zulpichgau

6. Eco, grof Lotaringije

26. Hucbald II von Dillingen

13. Heylwig von Dillingen

27. Dietbirg of Swabia

3. Riksa od Lotaringije

28. Oton I, car Svetog rimskog carstva

14. Oton II, car Svetog rimskog carstva

29. Adelaida od Italije

7. Matilda od Nemačke, grofica Lotaringije

30. (perhaps) Konstantinos Skleros

15. Teofanija

31. (perhaps) Sophia Phokaina

Vidi još

• Spisak vladara Poljske
• Pjastovi

Izvori

• Krzysztof Benyskiewicz, Książę Polski Władysław I Herman 1079–1102, Zielona Góra 2010, s. 34.