Katarina Harlej
| Katarina Harlej | |
|---|---|
 Katarina Harlej | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Katarina Meri Harlej |
| Datum rođenja | 3. maj 1855. |
| Mesto rođenja | Ripl, Okrug Kent,  Ujedinjeno Kraljevstvo |
| Datum smrti | 7. mart 1917. (61 god.) |
| Mesto smrti | Bitolj,  Kraljevina Srbija |
| Vojna karijera | |
| Služba | 1914—1917. |
| Rod | Sanitet |
| Učešće u ratovima | Prvi svetski rat |
| Odlikovanja | Krstom Legije časti |
Katarina Meri Harlej (engl. Katherine Mary Harley;Ripl, Ujedinjeno Kraljevstvo, 1855 — Bitolj, Kraljevina Srbija, 1917), bila je britanski i srpski humanitarac koja je kao šef administrator škotske vojne jedinice iz Francuske stigla u Srbiju.[1] Bila je mlađa sestra britanskog feldmaršala Džona Frenča, komandanta britanskih snaga na Zapadnom frontu 1914-1915. godine.[2]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Katarina Harlej je rođena 3. maja 1855. godine u mestu Ripl, u okrugu Kent, Ujedinjeno Kraljevstvo. U Solun je stigla 1915. godine, gde je otvarila malu bolnicu koja je u početku pripadala francuskoj vojsci, ali je dolaskom srpske vojske na solunski front, ona je prišla srpskom vojnom sanitetu, stavivši se pod srpsku zastavu. Za usluge dotad učinjene francuskoj Istočnoj vojsci odlikovana je Krstom Legije časti, koji joj je lično uručio general Saraj.
Zbog uočenog značaja transporta ranjenika sa fronta, ona se vratila i vodila propagandu u Velikoj Britaniji i SAD, u cilju prikupljanja sredstava za opremanje mobilnih ambulanti. Njenim velikim zalaganjem stvorena je mogućnost za nastanak i opstanak transportne ambulantne službe. Transportna ambulanta pripadala je bolnici u Ostrov[potrebna odrednica]u, na delu fronta Prve srpske armije.
Po oslobođenju Bitolja ona je ambulantu premestila u taj grad, da bi pomogla stanovništvu i bila bliže frontu. Prilikom jednog bombardovanja grada poginula je 7. marta 1917. godine.
Sahranjena je uz najveće vojne počasti na Zejtinliku, na engleskom delu vojnog groblja. Jedini krst nalazi se na nadgrobnom spomeniku Katarine Harlej koji su podigli srpski oficiri Dopunske komande u znak zahvalnosti za sve što je tokom rata učinila za srpski narod.[3]
Na njenom grobu je zapisano:
Katarina Meri Harlej, rođena 3. maja 1853. godine, umrla u Bitolju 7. marta 1917 - žrtvi svetskog rata, plemenitoj Engleskinji, velikoj dobrotvorki srpskog naroda.
- Velika ženo,
- Na tvome grobu umesto cveća
- Srpska zahvalnost večno će cvati
- Za tvoja dela i tvoje ime
- Pokolenja će daleka znati.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Heroine Prvog svetskog rata u Srbiji
- Bolnice škotskih žena za službu u inostranstvu
- Elsi Inglis
- Evelina Haverfild
- Ketrin Makfejl
- Elizabeta Ros
- Flora Sands
- Lorna Feris
- Mejbel Stobart
- Izabel Haton
- Srpsko vojničko groblje na Zejtinliku
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Projekat Rastko/U spomen gospođe Katarine Harlej
- ^ N. Jovanović, Enciklopedija Prvog svetskog rata (19141—918), Platoneum, Novi Sad 2014, str. 561.
- ^ Sabor srpskih monarhista/Poseta srpskom vojnom groblju na Zejtinliku
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- IWM/Commandant Katherine Mary Harley(jezik: engleski)
- Prvi svetski rat: Ko je bila Katarina Harlej, britanska bolničarka kojoj su srpski vojnici podigli spomenik u Solunu (B92, 7. avgust 2022)
