Kišna Reka
Kišna Reka | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Autonomna pokrajina | Kosovo i Metohija |
| Upravni okrug | Kosovski |
| Opština | Glogovac |
| Stanovništvo | |
| — 2011. | 1.504 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 33′ 11″ S; 20° 53′ 27″ I / 42.55306° S; 20.89083° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 604 m |
.svg)  Kišna Reka Kišna Reka na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 41000 |
| Pozivni broj | +383 (0)28 |
| Registarska oznaka | 02 |
Kišna Reka (alb. Kishnarekë) je naselje u opštini Glogovac, Kosovo i Metohija, Republika Srbija. Prema popisu stanovništva iz 2011. godine, selo je imalo 1.502 stanovnika, većinu stanovništva činili su Albanci.[a] Istorijski i geografski selo Kišna Reka pripada Drenici. Nakon 1999. godine selo je poznato i kao Ljumišt (alb. Lumisht) i Krujas (alb. Krujas).
Geografija[uredi | uredi izvor]
Kišna Reka je poznata i pod imenima: Krža Reka i Kržna Reka. Selo se nalazi na blagoj uzvišici koja se zove Gurina. Iznad sela je Klisura Kišna Reka. Kroz selo protiče potok Kišna Reka. Iznad Kišne Reke nalazi se brdo i ia njemu postoje temelji stare crkve, koje narod zove Kisha. Okolo sela nalaze se brežuljci Čuka i Makar laz. Do sela je toponim Pešter. Kišna Reka pripada džematskom tipu dreničkih sela, sa zbijenim mahalama. Uz kuće i okućnice nalaze se i bašte, kojima se poklanja osobita pažnja i koje se navodnjavaju. Seosko groblje se nalazi u blizini sela. U selu postoji i seoski han. U starini je selo bilo ispod današnjeg seoskog naselja u polju. Iz ekonomske računice, to zemljište je pretvoreno u obradivo, a selo se preselilo pod samo brdo.[1]
Nazivi mesta imaju ova imena: Gurina, Ara tё bregj'a, Livadhe, Razori, Dushk, Ravshtina, Si breg, Kroni i kotunit.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Prema narodnoj legendi kod Albanaca u Kišnoj Reci, kada je Kraljević Marko prolazio jednom prilikom preko Kosova, jašući na svome Šarcu, svratio je u Kišnu Reku, gde je na kamen stao zajedno sa svojim Šarcem, pa su im se u kamenu utisnule noge, te se tako i danas taj kamen po Kraljeviću Marku naziva; Koma Markit (Kambё Markit). U ataru Kišne Reke nalazi se i brdo Palenik, koje je taj naziv dobilo, prema tradiciji, što su u drevnoj starini tu postojale palate. Mnoge seoske kuće su imale ili imaju u okućnici bunare, čiju vodu upotrebljavaju za piće i druge kućevne potrebe. Selo ima i kolektivnu seosku šumu.[1] U katastarskom popisu oblasti Brankovića iz 1455. godine, navodi se selo „Kniža Reka”, sa 1Z kuća, od toga je 11 srpskih, a 2 jermenske. Danas je to dreničko selo Kišna Reka. U navedenom popisu iz 1455. godine, navodi se da je selo imalo jedan sezonski mlin, čiji se prinos godišnji računao 120 akči, a feudalni dohodak 15 akči.[2]
Poreklo stanovništva po rodovima[uredi | uredi izvor]
Podaci porekla stanovništva po rodovima iz 1935. godine:[3]
- Orlat (4 kuće), od fisa Bitić. Ovaj se rod doselio 1835. godine iz Orlata, u Podrimi, kojom prilikom se doselila 1 kuha, a u Orlatu i danas imaju svoje bratstvenike. Dugo vremena su u Kišnoj Reci bili čifčije na imanju prištinskog Alil-age.
- Graćec (1 kuća), od fisa Sop. Poreklom su iz Graćeca na Kosovu, odakle su preseljeni u Medevce, pa odatle u Kišnu Reku 1895. godine.
- Dugol (1 kuća), od fisa Gaš. Poreklom su iz sela Duge, Drenici, odakle su 1865. godine, prešli u selo Nekovce, pa odatle 1885. godine preseljavaju se u Kišnu Reku.
- Bajraktari (5 kuća), od fisa Šalj. Poreklom su iz Banjice u Drenici, odakle su se doselili 1815. godine. Doseljeni su na imanje koje su kupili od nekoga Gara-age iz Vučitrna, a doseljena je 1 kuća.
- Alšići (6 kuća), ronđa Đoka, od fisa Beriša. Poreklom su iz Albanije, odakle se doselila 1 kuća 1755. godine.
- Garovići (3 kuće), od fisa Šalj. Ovaj rod je poreklom iz okoline Prizrena, odakle se doselila 1 kuća 1785. godine. Od ovoga roda je 1815. godine, 1 kuća odseljena u Vučitrn.
- Suljaj (4 kuće), od fisa Šalj. Starinom su od Šalje, u Albaniji, a u Kišnu Reku je doseljena 1 kuća iz Junika, u Metohiji 1775. godine, zbog krvne osvete je pobegla.
- Nuaj (9 kuća), od fisa Šalj, srpskoga su porekla. Ovaj rod pripada bratstvu Ćelaj. Poreklom su iz kosovsko-metohijskih predela. U Kišnu Reku su doseljene 2 kuće 1735. godine. Zatim, od ovoga roda se odselila 1 kuća 1785. godine u Vučitrn. Starinom su srpskoga porekla i pripadaju bratstvu Ćelaj.
- Živina, od fisa Kastrati, 5 kuća. Starinom su iz Bušata, Albaniji, odakle se doselila 1 kuća 1695. godine. Oni svoj fis nazivaju i imenom Kastrati-Hot. Migracioni put ovoga roda iz Albanije kretao se preko Đakovičkog hasa na Kosovo, pa sa Kosova u Drenicu. Od ovoga roda je 1 kuća odseljena 1917. godine u Glogovac, Drenici, pa je odatle 1925. godine, odseljena za Tursku.
- Ćelaj (10 kuća), od fisa Šalj. Srpskoga su porekla i u bratstveničkom srodstvu su se Nuovićima, iz kosovsko-metohijskih predela.
- Ikol (4 kuće), od fisa Kastrati. Poreklom su iz Malesije, u Albaniji, odakle se doselila 1 kuća 1805. godine. Od ovoga roda se odselila 1 kuća 1835. godine u selo Gradicu, u Drenici.
Prema iznetome, u 1935. godine u Kišnoj Reci su obitavali samo albanski rodovi i to: 11 rodova, sa 52 kuće. Od toga 2 roda sa 19 kuća su srpskoga porekla.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Prema statističkim podacima iz 1914. godine, Kišna Reka je imala sa zasnjeokom Beriš 4Z2 stanovnika.[4] Prema statističkom popisu stanovništva iz 1921. godine, Kišna Reka je imala 281 stanovnika, sa 44 domaćinstva.[5] Prema popisu stanovništva i 1948. godine, Kišna Reka je imala 550 stanovnika, od toga 291 muškihi 259 ženskih, sa 64 domaćinstva.[6]
| Godina | 1914 | 1921 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stanovništvo | 432 | 281 | 550 | 577 | 658 | 844 | 1.044 | 1.396 | 1.504 |
 |
Etnički sastav stanovništva[uredi | uredi izvor]
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Popis iz 2011. na Kosovu i Metohiji su sproveli organi samoproglašene Republike Kosovo. Ovaj popis je bio bojkotovan od strane velikog broja Srba, tako da je realan broj Srba na Kosmetu znatno veći od onog iskazanog u zvaničnim rezultatima ovog popisa.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Vukanović 2005, str. 301.
- ^ Oblast Brankovića Sarajevo, 1972, str. 232.
- ^ Vukanović 2005, str. 302.
- ^ M. A. Vujačić, Rečnik mesta u oslobođenoj oblasti Stare Srbije, Beograd, 1914, kod te reči.
- ^ Rečnik mecta Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, Beograd, 1925.
- ^ Konačni rezultati popisa stanovništva u 1948.
- ^ Etnički sastav stanovništva Kosova i Metohije 2011. godine pop-stat.mashke.org (jezik: albanski)
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Vukanović, Tatomir (2005). Drenica - druga srpska Sveta Gora : antropogeografska i etnološka razmatranja na terenu i u narodu vršena 1934-1937. godine. Beograd: „Centar za očuvanje nasleđa Kosova i Metohija”. str. 301—302. COBISS.RS 122086668
