Konstanca

Koordinate: 44° 10′ 24″ S; 28° 38′ 18″ I / 44.173333° S; 28.638333° I / 44.173333; 28.638333
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Konstanca
Constanţa
Kolaž slika Konstance (panorama grada, Kazino, Muzej istorije i arheologije, Đenovljanski svetionik, Saborna crkva, Velika džamija, antički grad Tomis, brodogradilište)
Zastava
Zastava
Grb
Grb
Administrativni podaci
Država Rumunija
OkrugKonstanca
Stanovništvo
Stanovništvo‍
 — 2021.263.688 [1]
 — gustina2.167,42 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate44° 10′ 24″ S; 28° 38′ 18″ I / 44.173333° S; 28.638333° I / 44.173333; 28.638333
Aps. visina28 m
Površina121,66 km2
Konstanca na karti Rumunije
Konstanca
Konstanca
Konstanca na karti Rumunije

Konstanca (rum. Constanţa, u antičko doba: Tomis, grč. Κωνστάντια, tur. Kustendje, Köstence, bug. Кюстенджа) je jedan od najznačajnijih gradova u Rumuniji i najveća rumunska luka na Crnom moru. Ovaj grad se nalazi u jugoistočnom delu zemlje, u istorijskoj pokrajini Dobrudža, čije je privredno i kulturno središte. Konstanca je i upravno središte istoimenog okruga Konstanca.

Konstanca se prostire se na 124,89 km² i prema popisu iz 2021. godine u gradu je živelo 263.688 stanovnika.[1]

Geografija[uredi | uredi izvor]

Plaža u Konstanci

Konstanca se obrazovala na mestu gde se iz oblasti Vlaške nizije u unutrašnjosti najlakše stupa do Crnog mora. Severno do grada obala je suviše močvarna za povoljan pristup moru (Delta Dunava), dok se na jugu diže gorje u susednoj Bugarskoj. Povezivanjem grada sa Dunavom putem Kanala Černavoda-Negru Voda Konstanca je još više dobila na prometnom značaju.[2]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Istorijsko jezgro Konstance
Marina Tomis (Portul Tomis) u Konstanci

Na mestu današnje Konstance postojala je grčka kolonija Tomis, osnovana oko 500. godine pre nove ere. Kasnije je bio deo Rimskog carstva, Bugarskog carstva, Otomanske imperije i najzad Rumunije.

Pruga koja je povezivala Černavodu i Konstancu izgrađena je 1860. godine.

Za vreme Rumunskog rata za nezavisnost, Konstanca 1878. godine prelazi iz posjeda Osmanskog carstva sa ostatkom Sjeverne Dobrudže u ruke Rumunije.

Za vreme Prvog svetskog rata Konstanca je bila okupirana od strane Centralnih sila. Rumunija je preuzela grad 1918. godine, kada su ga oslobodile snage Sila antante poslije uspješnog proboja Solunskog fronta. Tokom 20. veka Konstanca se naglo razvija u veliki grad zahvaljujući pogodnosti da je to jedina značajna pomorska luka u zemlji sa relativno kratkim izlazom na more. Uporedo sa tim razvijala su se i primorska gradska predgrađa kao važna turistička odredišta na rumunskom delu crnomorskog primorja.

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Demografija
1948.1956.1966.1977.1992.2002.2011.2021.
78.58699.676150.276256.978350.581310.471[3]283.872263.688

Konstanca je u proteklim vekovima bila naselje sa više etničkih i verskih zajednica. Pripajanje grada Rumuniji u 19. veku donelo je gradu snažan priliv rumunskog elementa, koji je danas pretežan.

Nekada brojne zajednice Bugara, Jevreja i Grka danas su gotovo nestale, dok je značaj turske i tatarske zajednice mnogo manji nego nekad. Po popisu iz 2002. godine Rumuni čine preko 92% stanovništva grada, dok Turci i Tatari po 3%, dok ostali čine ostatak od 2%.

Prema popisu iz 2021. u Konstanci živi 263.688 stanovnika od kojih većinu čine Rumuni (76,47%), a od manjina najviše ima Tatara (2,58%) i Turaka (1,66%).[1]

Konstanca iz svemira, oktobar 2002.
Etnički sastav prema popisu iz 2021.‍[1]
Rumuni
  
 201.648 76,47%
Tatari
  
 6.802 2,58%
Turci
  
 4.383 1,66%
Romi
  
 1.515 0,57%
Lipovani
  
 841 0,38%
Grci
  
 192 0,07%
Jermeni
  
 164 0,06%
Mađari
  
 152 0,06%
Ukrajinci
  
 92 0,03%
Nemci
  
 74 0,03%
Ostali
  
 835 0,32%
Nepoznato
  
 46.990 17,82%


Delovi grada[uredi | uredi izvor]

Pešačka ulica u središtu Konstance
  • Abator (Abator)
  • Anadolčioj (Anadolchioi)
  • Kaza de Kultura (Casa de Cultură)
  • Centar (Centru)
  • C. E. T. (C.E.T.)
  • Kojčiju (Coiciu)
  • Južna Konstanca (Constanţa Sud)
  • Energija (Energia)
  • Severna Faleza (Faleză Nord)
  • Južna Faleza (Faleză Sud)
  • Far (Far)
  • Gara (Gară)
  • Halata Trajan (Halta Traian)
  • I. C. I. L. (I.C.I.L.)
  • I. C. Bratijanu (I. C. Brătianu)
  • Inel 1. (Inel I)
  • Inel 2. (Inel II)
  • KM 4 (Km. 4)
  • KM 4-5 (Km. 4-5)
  • KM 5 (Km. 5)
  • Medea (Medeea)
  • Palas (Palas)
  • Peninslula (Peninsulă)
  • Peskarije (Pescărie)
  • Port (Port)
  • Tebekarije (Tăbăcărie)
  • Tomis 1. (Tomis I)
  • Tomis 2. (Tomis II)
  • Tomis 3. (Tomis III)
  • Tomis 4. (Tomis IV)
  • Vule Noi (Viile Noi)
  • Zona Industrijala (Zona Industrială)

Privreda[uredi | uredi izvor]

Brodogradilište Konstanca

Pošto grad ima strateški značaj kao najvažnija rumunska luka na Crnom moru, industrija je dobro razvijena. Industrijalizacija se najviše promovisala za vreme komunističke vlasti u Rumuniji. Nakon pada komunizma, period tranzicije je išao sporo, kao i u ostalim zemljama koje su imale komunističke režime.

Trenutno je u izgradnji biznis park na periferiji grada koji ima za cilj da unapredi konkurentnost grada u odnosu na ostatak regiona i sveta.[4]

Saobraćaj[uredi | uredi izvor]

Grad ima razvijenu saobraćajnu mrežu. U njegovoj blizini prolazi međunarodni put E81 ,a pored njega je važan i auto-put A4. Ti putni pravci su strateški važni i predstavljaju direktnu i najbržu vezu sa gradovima kao što su Bukurešt, Krajova i Jaši.

Gradski prevoz povezuje sve delove grada sa centrom. U prošlosti su bila zastupljena tri vida transporta - autobusi, trolejbusi i tramvaji, dok sada jedino autobuski prevoz funkcioniše.[5]

Rođeni u Konstanci[uredi | uredi izvor]

Partnerski gradovi[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v g „RPL 2021: Populaţia rezidentă după etnie, pe județe, municipii, orașe și comune”. recensamantromania.ro. Pristupljeno 12. 07. 2023. 
  2. ^ „LUKA KONSTANCA evropski izlaz na Crno more”. logistikaitransport.com (na jeziku: rs). 2022-02-25. Arhivirano iz originala 31. 01. 2023. g. Pristupljeno 2023-01-31. 
  3. ^ „Population at the 1948, 1956, 1966, 1977, 1992 and 2002 censuses by municipalities and towns” (PDF). insse.ro. Pristupljeno 19. 02. 2024. 
  4. ^ „Constanta Business Park”. Globalworth (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-04-18. 
  5. ^ „Konstanca”. transphoto.org (na jeziku: ruski). Pristupljeno 2023-04-18. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Konstanca na Vikimedijinoj ostavi.
Ikona za klice

Ovaj članak vezan za naselja u Rumuniji je klica. Možete doprineti Vikipediji tako što ćete ga proširiti.

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Констанца&oldid=27496764”