Kuća Bore Stankovića

Kuća Bore Stankovića
Kuća Bore Stankovića
Opšte informacije
Mesto	Vranje
Opština	Vranje
Država	Srbija
Vrsta spomenika	Spomenik kulture
Vreme nastanka	1855. godina
Tip kulturnog dobra	Kulturno dobro od velikog značaja.
Vlasnik	Republika Srbija
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš
www.ni.rs

Kuća Bore Stankovića se nalazi u Vranju, u Baba Zlatinoj ulici broj 9., nekadašnjoj Donjoj mali, na placu koji je kupila Borina baba po kojoj je ulica i dobila ime. Ovaj objekat je značajan po tome, jer se upravo u ovoj kući rodio književnik Borisav Stanković. Kuća Bore Stankovića ima status spomenika kulture od velikog značaja.

Istorija

Kuća Bore Stankovića je podignuta davne 1855. godine, nalazi se u Baba Zlatinoj ulici, koja je dobila ime po Borinoj babi po ocu. Kuću je podigla „baba Zlata“. S početka XX veka, opština je otkupila kuću, rekonstruisana je i od tipično vranjskog domaćinstva napravila muzej kuću.

Danas je u ovoj kući smešten muzej koji pripada Narodnom muzeju u Vranju.

Izgled kuće

Muzej kuća Bore Stankovića

Kuća je podignuta 1855. godine, kao četvorodelni objekat sa otvorenim tremom i doksatom pod kojim je ulaz u podrum. Građena je u bondruku sa ispunom od čatme, i sa krovom koji je pokriven ćeramidom. Dvorište kuće krasi bašta sa starim dudom, ti je još kaldrma i bunar, kao i letnja kuhinja. Gostinjska soba ja najveća prostorija u kući, nameštena je polu-orijentalno, a odmah pored nje je „Zlatina“ soba, sa krevetom i razbojem. Libade su okačene na zidovima sobe, zajedno sa keceljama Borine majke Vaske.

Rekonstrukcije

Godine 1966. izvedeni su konzervatorsko-restauratorski radovi, posle čega je, godinu dana kasnije, u ovoj kući smešten Muzej Bore Stankovića,. Kuća je danas otvorena za posetioce.

Kuća je bila u lošem stanju i čekala da grad odvoji sredstva, kako bi se obnovila oronula gostinska i „baba Zlatina soba“.
Danas 2016. god., kuća je obnovljena i zadržala je autentični izgled. Tome doprinose velikim zalaganjem Narodni muzej u Vranju i kustosi .

Starinski predmeti

U gostinskoj sobi Muzeja kuće Bore Stankovića, nalazi se bakarno posuđe, od kojih se po lepoti izdvajaju sahani. Oni su se koristili u svečanim prilikama.Takođe i minderluci za sedenje pored prozora, sanduk za posteljinu. U centralnom delu Muzeja, glavno vidno mesto zauzima mangal - sud sa žarom od bakra koji je služio za zagrevanje prostorija, podgrevanje jela, ibrik, đugumi-bakarni sudovi za vodu. Odvojena letnja kuhinja u dvorištu ima ima kućevne predmete:naćve za čuvanje brašna i mešenje hleba, čuturu za tucanje pšenice, kafe, soli, los-tučak, veći gvozdeni predmet za tucanje pšenice,kafe, soli, vršnjik(sač)tendžere- duboko zemljano posuđe, pinokode-hlebarnike, bućku za maslo i dr.

Borin opis kuće

Bora Stanković je ovako opisivao svoju kuću: “Naša kuća beše stara, široka, suva, glomazna i zaudaraše na čađ. S ulice bila je ograđena visokim zidom…”

Kapidžik

U velikom dvorištu Muzej kuće nalaze se stara drvena kapija, bunar, kaldrma, šimširi, i vinova loza kao i kapidžik, koji kuću povezuje sa kućom starog Pribojčića, vranjskog trgovca.

Književna manifestacija Bora Stanković

Interesantno je pomenuti da je Književna manifestacija pod nazivom Borina nedelja ustanovljena i počinje da živi iste godine kada je i Muzej kuća otvorena. Među zvanicama bile su gošće sve tri kćeri književnika Borisava Stankovića: Desanka Živadinović, Stanka Stanković i Ružica Stanković.

Galerija

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Vidi još

• Borisav Stanković
• Borina nedelja

Spoljašnje veze

• Muzej kuća Bore Stanković, Plan plus
• Noć muzeja u Spomen kući Bore Stankovića Arhivirano na sajtu Wayback Machine (16. septembar 2018)
• Vest pre renoviranja Spomen kuće Bore Stankovića
• Renovirana Spomen kuća Bore Stankovića
• U Vranju otvorena renovirana kuća Bore Stankovića („Politika”, 6. novembar 2018)
• Kuća Borisava Stankovića