LGBT+ simboli

Kao i ostale društvene grupe i zajednice, i LGBT+ zajednica ima simbole po kojma se identifikuje i kojima izražava ponos, zajedništvo, zajedničke vrenosti i međusobnu povezanost.

Lambda

Godine 1970, malo grčko slovo lambda (λ) je izabrano kao simbol Alijanse gej aktivista u njihovoj kampanji za gej oslobođenje. Četiri godine kasnije isti simbol je prihvaćen na Internacionalnoj konferenciji za gej prava u Edinburgu. Lambda je zbog toga postala internacionalno prihvaćen simbol. Tradicionalno se lambda prikazuje u roze boji na beloj pozadini ili crna na roze pozadini.

Postoji više interpretacija značenja lambde kao simbola, mada nije poznato da li je lambda izabrana za simbol zbog svojih mogućih značenja, ili je njena upotreba kasnije njima objašnjena. Neka od tumačenja lambde kao LGBT+ simbola su:

• lambda stoji kao inicijalno slovo za „oslobađanje“ (liberation) ili za „ljubav“ (love)
• Spartanci, kod kojih je homoseksualnost bila rasprostranjena i prihvaćena u društvu, nosili su lambdu na svojim štitovima, kao znak jedinstva (Lambda je označavala Lakedemoniju.
• sinergija zajedničkog rada gejeva i lezbijki na oslobođenju (značenje je parafraza upotrebe lambde u fizici)

Lambda u svakom slučaju danas označava jedinstvo pod opresijom i zajedničku energiju za oslobađanje. Lambdu danas koriste organizacije koje ujedinjuju gejeve, lezbijke, biseksualne i trans osobe. Mnoge organizacije u svetu se danas zovu lambda. Takođe, jedna od LGBT+ organizacija u Srbiji nosi ime Lambda.

Labris

Labris.

Labris je antičko oružje koje danas prihvataju lezbijke i feministkinje kao simbol ženksog oslobođenja, solidarnosti i ženske samodovoljnosti. Labris je povezan sa Amazonkama, kao i sa boginjom Artemidom, koju su lezbijske feministkinje prihvatile kao kultnu lezbijsku ličnost, odvojenu od sveta muškaraca i mitsku preteču lezbijskog separatizma.

Zastave

Zastava duginih boja

Zastava duginih boja.

Originalnu Zastavu duginih boja dizajnirao je Gilbert Baker za gej paradu u San Francisku 1978. godine. Zastava danas predstavlja najvažniji, najrasprostranjeniji i najprepoznatljiviji simbol LGBT+ pokreta.

Boje na zastavi simbolizuju:

• život - crvena
• zdravlje - narandžasta
• zrake Sunca - žuta
• prirodu - zelena
• harmoniju - plava
• duh - ljubičasta

Osnovni dizajn zastave se često menja kako bi se naglasila pripadnost nekoj od potkultura u okviru LGBT+ zajednice.

Zastava ponosa biseksualnih osoba

Zastava ponosa biseksualnih osoba

Ovu zastavu osmislio je Majkl Pejdž, 1988. godine za biseksualnu zajednicu. Sastoji se od široke pink trake na vrhu i plave trake iste širine na dnu zastave. Između njih nalazi se ljubičasta uža traka. Pink boja predstavlja gejeve i lezbijke; plava traka predstaljva heteroseksualne osobe, dok boja dobijena njihvim mešanjem predstavlja biseksualnu populaciju.

Zastava ponosa transrodnih osoba

Zastavu je dizajnirala Monika Helms i privi put je prikazana na paradi u Feniksu, Arizona, 2000. godine. Zastava se sastoji od pet traka: nežno plava, roze, bela, roze, nežno plava. U objašnjenju koje je dala Monika Holds stoji da plava boja se tradicionalno vezuje za dečake, roze za devojčice, a bela boja predstavlja osobe u tranziciji, one koji/e smatraju da su neutralnog roda ili da nemaju rod, kao i interseksualne osobe. Zastava je takva da izgleda isto kako god da se okrene – „uvek je ispravno“. To simbolizije trans osobe koje traže ono što je ispravno u svojim životima.

Trouglovi

Ružičasti trougao

Ružičasti trougao.

Ružičasti trougao potiče iz perioda nemačkih koncentracionih logora, kada je služio kao logorska oznaka za gejeve kažnjene po Paragrafu 175, koji je inkriminisao mušku homoseksualnost. Zbog svoje direktne veze sa nacizmom, ovaj simbol ima snagu da podseti na sličnost između nacista i onih, posebno javnih ličnosti i političara, koji danas vrše progon i/ili pozivaju na ograničavanje prava LGBT+ osoba.

Crni trougao

Crni trougao.

Crni trougao ima slično poreklo kao Ružičasti trougao. Iako lezbijke nisu bile kažnjavane po Paragrafu 175, one su bile svrstavane u grupu žena sa antisocijalnim ponašanjem, zajedno sa feministkinjama, prostitutkama, ženama koje su se suprotstavljale nacističkom režimu ili onima koje nisu htele da se prilagode i prisvoje nacističke vrednosti. Ta grupa bila je označena crnim trouglom. Kada su gejevi počeli da koriste ružičasti trougao, lezbijke i feministkinje su prihvatile crni trougao kao simbol svog ponosa i sestrinstva.

Rodni simboli

Konjugovani muški i konjugovani ženski simboli

Tokom 1970-ih gejevi su počeli da koriste konjugovana dva muška (Marsova) simbola (♂) da bi označili mušku homoseksualnost. U isto vreme lezbijke počinju da koriste dva spojena ženska (Venerina) simbola da bi izrazile lezbijstvo.

Biseksualnost

Dok je gejeve, lezbijke i heteroseksualne osobe lako prikazati kombinaciojom rodnih simbola, nešto je teže to učiniti sa biseksaulnim osobama.

Transrodni simboli

Transrodni simbol

Za obeležavanje transrodnosti i transeksualnosti koristise više jednostavnih ili kombinovanih rodnih simbola. Ranije najčešće korišćen simbol je bio spojen muški i ženski znak. Međutim sa jačanjem interesovanja za pitanja transrodnosti, sa većom senzitivnošću za pitanje roda i shvatanjem razlika unutar same trans grupe, ovaj simbol je postao neadekvatan (mada ga neki i dalje koriste), te se javio simbol koji pored muškog i ženskog dodaje još jedan muško-ženski znak za osobe koje se ne definišu striktno u granicama jednog roda. Nekada se ovaj simbola nalazi ucrtan u ružičastom trouglu.

Simboli interseksualnih osoba

Po ugledu na rodne simbole koje koriste muškarci, žene i transrodne osobe, interseksualne osobe su prihvatile simbol Merkura. Merkur (Hermes) je sa Venerom (Afrodita) imao dete Hermafrodita, koje je imalo i muške i ženske genitalije. Pošto Hemafrodit nema simbol kojim se označava, prihvaćen je simbol Merkura.

Pored interseksaulnih osoba, ovaj simbol koriste i transrodne osobe, koje se smatraju rodno neopredeljenim, odnosno androgine osobe.

Literatura

• Green, Jonathon (2006). Cassell's Dictionary of Slang. Sterling Publishing Company, Inc. ISBN 978-0-304-36636-1. Pristupljeno 15. 11. 2007. 
• Alwood, Edward (1996). Straight News: Gays, Lesbians, and the News Media. Columbia University. ISBN 978-0-231-08436-9. Pristupljeno 1. 1. 2008. 
• Bell, Aurthur (1974). Has The Gay Movement Gone Establishment?. Village Voice. Pristupljeno 1. 1. 2008. 
• Friday of the Purple Hand. The San Francisco Free Press. novembar 15—30, 1969. Pristupljeno 1. 1. 2008. 
• Montanarelli, Lisa (2005). Strange But True San Francisco: Tales of the City by the Bay. Ann Harrison. Globe Pequot. ISBN 978-0-7627-3681-2. Pristupljeno 1. 1. 2008. 
• Newspaper Series Surprises Activists. The Advocate. 1974. Pristupljeno 1. 1. 2008. 
• Herrero-Brasas, Juan A. (2010). Walt Whitman's Mystical Ethics of Comradeship: Homosexuality and the Marginality of Friendship at the Crossroads of Modernity. SUNY. str. 46. ISBN 9781438430119. 

Spoljašnje veze

• Symbols of the Gay, Lesbian, Bisexual, and Transgender Movements (jezik: engleski)
• Safe Place Manual - Symbols (jezik: engleski)