Lazo Kolevski

lazo kolevski
Lazo Kolevski Lavski
Lični podaci
Datum rođenja	1918.
Mesto rođenja	Mrzenovo, kod Velesa, Kraljevina Srbija
Datum smrti	2. mart 1942.(1942-03-02) (23/24 god.)
Mesto smrti	blizina Pletvara, kod Prilepa, Kraljevina Bugarska
Profesija	pekarski radnik
Delovanje
Član KPJ od	1940.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije
Heroj
Narodni heroj od	9. oktobra 1953.

Lazo Kolevski Lavski (Mrzenovo, kod Velesa, 1918 — blizina Pletvara, kod Prilepa, 2. mart 1942), bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 1918. godine u selu Mrzenovu kod Velesa, u siromašnoj porodici. Osnovnu školu završio je u Prilepu. Kad mu je umrla majka, sa ocem se preselio u Prilep. Otac mu je radio kao nadničar, a on kao pekarski radnik. Godine 1935. prešao je u Gradsko, gde je takođe radio u pekari. Prve kontakte sa pripadnicima revolucionarnog pokreta uspostavio je u Velesu. U toku 1937. i 1938. godine radio je kao nadničar u Beogradu.

Jedno vreme je radio kao kelner. Tada je pristupio URS-ovim sindikatima i počeo organizovano da radi. Učestvovao je u mnogim demonstracijama. Stalno je bio u društvu sa prilepskim komunistima, naročito sa Kuzmanom Josifovskim. Tokom 1939. godine bio je izuzetno aktivan u URS-ovim sindikatima i KUD-u „Abrašević“. Učestvovao je u Ilindenskoj demonstraciji 1940. godine.

Mesec dana kasnije, policija im je zaplenila „Proleter“ i drugi partijski materijal. Lazo je uhapšen samo kao učesnik na savetovanju. Iako su ga mučili, ništa nije priznao i posle petnaest dana zatvora pušten je na slobodu. U to je vreme već bio član Komunističke partije Jugoslavije.

Od prvih dana kapitulacije jugoslovenske kraljevske vojske, bio je član vojne komisije pri Mesnom komitetu KPJ, sa zadatkom da prikuplja oružje. Jedno skrovište oružja nalazilo se i u njegovoj kući. Krajem avgusta 1941. godine, dobio je od Mesnog komiteta zadatak da ispita tunel ispod planine Babune, za kojeg se planiralo da jednog dana bude miniran. S njim su još bila trojica komunista. Kod tunela su naišli na bugarskog stražara i ubili ga, ali su i ostali čuvari počeli da pucaju po njima. Lazo i drugovi morali su da se povuku sa jednom zaplenjenom puškom.

Trinaestog septembra 1941. godine, Lazo se nalazio u Prvoj partizanskoj četi na Selečkoj planini kod Prilepa. Pri kraju oktobra 1941. godine, postao je zamenik komandanta partizanskog odreda „Goce Delčev“. Na prvom partizanskom mitingu, 7. novembra 1941. godine, držao je politički govor pred seljacima. Posle rasturanja odreda, u januaru i februaru bio je ilegalac i radio je pripremama za odlazak u novi partizanski odred u proleće iste godine. Često je obilazio okolna sela i organizovao dobrovoljce za novi partizanski odred, koji je trebalo tek osnovati.

Drugog marta 1942. godine, vraćao se, zajedno sa Borkom Taleskim, iz Kavadaraca i kod mesta Pletvara kod Prilepa, naišao na neprijateljsku zasedu. Pokušali su da se probiju, ali su obojica poginuli u borbi.

Ukazom predsednika Federativne Narodne Republike Jugoslavije Josipa Broza Tita, 9. oktobra 1953. godine, proglašen je za narodnog heroja.

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.