Manastir Kamenica
| Manastir Kamenica | |
|---|---|
 | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Kamenica |
| Država |  Srbija |
| Koordinate | 43° 22′ 53″ N 21° 56′ 39″ E / 43.38139° S; 21.94417° I |
.svg)  Manastir Kamenica Manastir Kamenica na karti Srbije | |
| Vrsta spomenika | Manastir |
| Vreme nastanka | 15. vek |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
Manastir Kamenica pripada Eparhiji niškoj Srpske pravoslavne crkve i predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.[1]. Nalazi se u istoimenom selu na teritoriji gradske opštine Pantelej i posvećen je Svetom Georgiju pobedonoscu.[2]
Prošlost manastira[uredi | uredi izvor]
Manastir je podignut na mestu starog svetilišta iz antičkog perioda 1459. godine, nakon pada Srpske despotovine. Manastir je bio jedan od najvećih manastira niške oblasti u srednjem veku. Prvi pisani podaci o manastiru nalaze se u turskim popisima iz 1498, 1515. i 1553. godine. U 16. veku u manastiru se nalazila škola, a monasi su se bavili prepisivačkom delatnošću. Manastir je stradao u turskim najezdama i dugo je bio u ruševinama, zatrpan i zaboravljen.
Arheološki nalazi[uredi | uredi izvor]
Pronađen je arheološkim iskopavanjima 1988. godine. Iskopavanja su dobrovoljno vršili meštani sela Kamenica, uz nadzor Zavoda za zaštitu spomenika iz Niša. Pronađeno je nešto turskog i austrijskog novca i jedan kovani krst od gvožđa, što je numerisano i predato niškom Muzeju. Otkriveni temelji pokazali su da je crkva bila jednobrodna građevina sa polukružnom apsidom na istoku i pripratom na zapadnoj strani. Časna trpeza bio je rimski žrtvenik iz antičkog perioda, a rimske opeke pokrivale su podove naosa i priprate. Prostor severno od crkve je korišćen za sahranjivanje. Pronađena je i mermerna ploča sa Hristovim monogramom, koja sada služi kao amvonska rozeta u hramu svetog Nikolaja u selu Kamenica.
Manastir danas[uredi | uredi izvor]
Nova crkva svetog velikomučenika Georgija je jednobrodna građevina sa zvonikom iznad ulaza. Crkvu je osvetio vladika niški Irinej 2005. godine. Na istočnoj strani od crkve nalazi se monaško groblje, koje nije istraženo u celini.
Podignuta je nova česma ispod crkve, pešački most preko reke i novi trem pored crkve. Blagoslovom nekadašnjeg episkopa niškog, a danas Patrijarha Irineja, ovaj hram je metoh manastira svetog Jovana Krstitelja u Gornjem Matejevcu.[3]
Galerija[uredi | uredi izvor]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Rakocija 2013, str. 7.
- ^ Milanović & Mihajlović 2015, str. 280.
- ^ Manastir Svetog Đorđa - Kamenica eparhijaniska.rs
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Rakocija, Miša (2013). Manastiri i crkve Južne i istočne Srbije. Niš.
- Milanović, Jovan; Mihajlović, Ljubomir (2015). Manastiri Srpske pravoslavne crkve - vodič. Beograd.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Manastir Svetog Đorđa - Kamenica eparhijaniska.rs
- Manastir Kamenica Arhivirano na sajtu Wayback Machine (13. mart 2017) manastirispc.com
