Marmaroš
Marmaroš (rum. Maramureș, mađ. Máramaros, ukr. Мармарощина, rus. Мармарош) je geografska i istorijska oblast, koja obuhvata severoistočni deo okruga Maramureš u Rumuniji i jugoistočni deo Zakarpatske oblasti u Ukrajini. Marmaroška oblast obuhvata gornji sliv reke Tise, do grada Husta, a okružena je planinama koje pripadaju sistemu Istočnih Karpata. Tokom starije istorije, celokupna oblast je pripadala Marmaroškoj županiji, koja se sve do 1918. godine nalazila u sastavu Kraljevine Ugarske. Oblast je potom podeljena na južni deo (koji je pripao Rumuniji) i severni deo (koji je prvobitno pripao Čehslovačkoj, a potom Ukrajini). Južni deo (u Rumuniji) je pretežno nastanjen Rumunima, a manjim delom i Ukrajincima, dok je severni deo (u Ukrajini) pretežno nastanjen Ukrajincima, a manjim delom i Rusinima.
Etimologija[uredi | uredi izvor]
Naziv oblasti se javlja u različitim oblicima (mađ. Máramaros, rum. Maramureș, rus. Мармарош, ukr. Мармарощина), koji vode zajedničko poreklo od korena „mar-” čije je značenje višeznačno. U rumunskom jeziku, pomenuti koren ima značenje „veliki” što bi u slučaju naziva ove ove oblasti označavalo njen položaj u okruženju „velikih” (istočokarpatskih) planina (rum. Maramureš).
Geografija[uredi | uredi izvor]
Oblast Marmaroš čini jedinstvenu geografsku celinu, koja je na severnim, istočnim i južnim stranama omeđena planinama istočnokarpatskog masiva. Oblast obuhvata celokupan gornji sliv reke Tise, od njenih karpatskih izvorišta na istoku, do grada Husta na zapadu.[1]
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Većinsko stanovništvo ukrajinskog (severnog) Marmaroša su Ukrajinci, ali u toj oblasti postojie i manjine, prvenstveno rusinska i rumunska. Većinsko stanovništvo rumunskog (južnog) Marmaroša su Rumuni, ali postoji i značajna ukrajinska manjina. Pored pomenutih naroda, u ovoj oblasti žive žive i Mađari, Nemci i Romi. Do Drugog svetskog rata, u pojedinim mestima ove oblasti su živeli i Jevreji, koji su najvećim delom postradali tokom holokausta.
Upravna podela[uredi | uredi izvor]
Istorijska oblast Marmaroš je podeljena na severni deo u Ukrajini i južni deo u Rumuniji. Ukrajinski deo obuhvata jugoistočnu polovinu Zakarpatske oblasti, dok rumunski deo obuhvata severoistočnu polovinu okruga Maramureš. Najveći grad u severnom (ukrajinskom) Marmarošu je Hust, a najveći grad u južnom (rumunskom) Marmarošu je Marmaroš-Siget.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Földvary, Gábor Z. (1988). Geology of the Carpathian Region. Singapore: World Scientific Publishing Company.
- Rokai, Peter; Đere, Zoltan; Pal, Tibor; Kasaš, Aleksandar (2002). Istorija Mađara. Beograd: Clio.
