Masakr u Bjelovcu 1992.
| Pokolj u Bjelovcu | |
|---|---|
| Mesto | Bjelovac, opština Bratunac, Republika Srpska |
| Datum | 14. decembar 1992. godine |
| Meta | Srbi |
| Ubijeno | 68 |
| Počinioci | Muslimanske snage iz Srebrenice, Armija RBiH |
| Branioci | Lokalno srpsko civilno i nenaoružano stanovništvo |
Pokolj u Bjelovcu se desio pred zoru 14. decembra 1992. godine u selu Bjelovac, opština Bratunac, u gornjem Podrinju. U pokolju na području Bjelovca, bošnjačke snage iz Srebrenice su pod komandom komandanta 28. divizije muslimanske Armije RBiH Nasera Orića[1] ubile 68 Srba.[2] Na području Bjelovca zajedno sa okolnim selima Sikirić i Loznička Rijeka, muslimanske snage su ubile 109 Srba, i tom prilikom spalile 350 srpskih kuća i drugih objekata.[3] Sva pokretna imovina, stoka, hrana i ljetina je pokradena. Selo je nekoliko narednih mjeseci ostalo pod kontrolom Armije RBiH iz Srebrenice, i potpuno pusto od lokalnog stanovništva. Napad na susjedna sela Sikirić i Loznička Rijeka se desio u isto vrijeme, u organizovanoj akciji muslimanskih snaga iz Srebrenice.[4]
Hronologija dešavanja[uredi | uredi izvor]
Muslimanske snage iz Srebrenice pod komandom Nasera Orića[5] su pred zoru 14. decembra 1992. izvršile organizovani napad na srpska sela Bjelovac, Sikirić i Loznička Rijeka, koja se nalaze na obali rijeke Drine.
Prema svjedočenjima preživjelih svjedoka, pred zoru u Bjelovac je upao veliki broj muslimanskih snaga iz Srebrenice, koji su ubijali zatečene Srbe na kućnim pragovima. Mnogi stanovnici sela su se probudili kada su čuli pucnjavu i vidjeli da kuće u selu gore. Muslimanske snage iz Srebrenice su ovom prilikom ubile Srbe, među kojima su bili i muškarci i žene. Trećina stanovnika sela je ubijena za manje od dva sata.[traži se izvor]
Najmlađa žrtva pokolja je bio Slobodan Petrović koji je imao 15 godina, a najstarije Dostana Matić (80) i Zlata Jovanović (81). Dostana Matić i Zlata Jovanović su ubijene na kućnom pragu.[traži se izvor]
Kada je zbog pucnjave iz vatrenog oružja i plamena zapaljenih kuća napad na selo postao očigledan, sposobno stanovništvo je počelo da se brani, te je došlo do okršaja tokom odbrane kuća pojedinih stanovnika sela.
Manji dio stanovnika je pokušao da se probije prema rijeci Drini, i da se u čamcima prebaci u Srbiju. Zbjeg su dočekale muslimanske zasjede i mnogi Srbi su ubijeni u pokušaju prebacivanja preko rijeke Drine u čamcima. Muslimanske snage su preživjelo srpsko stanovništvo zarobili i odveli u logor u Srebrenicu. Najmlađi koji su odvedeni u logor u Srebrenicu su bili Nemanja Filipović, koji je imao sedam mjeseci, i njegova sestra Olivera Filipović, koja je imala tri godine. Svi zarobljeni su zlostavljani u logoru, a nakon dva mjeseca su razmijenjeni za zarobljene pripadnike Armije RBiH. Selo je nekoliko narednih meseci ostalo pod kontrolom muslimanske Armije RBiH i bilo potpuno pusto od lokalnog stanovništva sve dok Vojska Republike Srpske u kontraofanzivi nije oslobodila ova mjesta. Muslimanske snage RBiH su tokom 1992-1995. na području Srebrenice i Bratunca etnički očistili i uništili oko 100 srpskih sela.
Simbol stradanja pokolja u Bjelovcu je Branislav Brano Vučetić, kome su tog dana ubijeni otac i stariji brat, a majka tri mjeseca ranije. On sam je proveo u muslimanskom logoru za Srbe skoro 2 mjeseca.[traži se izvor]
Počinioci zločina[uredi | uredi izvor]
Preživjeli svjedoci Slavka Matić i Slavoljub Rankić su tokom pokolja kao komandujuće prepoznali Nasera Orića, Zulfu Tursunovića, Ibrahima Manđića, i druge.[5]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Institut za istraživanje srpskih stradanja u XX veku (3. 4. 2007). „Bjelovac”. Institut za istraživanje srpskih stradanja u XX veku. Pristupljeno 15. 12. 2010.
- ^ SRNA (14. 12. 2010). „Služen parastos za 109 ubijenih Srba iz Bjelovca”. Radio televizija Republike Srpske. Pristupljeno 15. 12. 2010.
- ^ Radio televizija Vojvodine (14. 12. 2008). „Sveće za sećanje na masakr nad Srbima”. Radio televizija Vojvodine. Arhivirano iz originala 10. 09. 2020. g. Pristupljeno 15. 12. 2010.
- ^ SRNA (14. 12. 2010). „Služen parastos za 109 ubijenih Srba iz Bjelovca”. Radio televizija Republike Srpske. Pristupljeno 15. 12. 2010.
- ^ a b Institut za istraživanje srpskih stradanja u XX veku (3. 4. 2007). „Bjelovac”. Institut za istraživanje srpskih stradanja u XX veku. Pristupljeno 15. 12. 2010.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- SRJ: „Memorandum o ratnim zločinima i zločinima genocida u istočnoj Bosni (op. Bratunac, Skelani i Srebrenica) protiv srpskog naroda od aprila 1992. do aprila 1993.“, podnet SB OUN 2. juna 1993;
- Milivoje Ivanišević: „Hronika Našeg groblja“, Komitet za prikupljanje podataka o izvršenim zločinima protiv čovečnosti i međunarodnog prava, Beograd, 1994.
- Protivtužba SRJ podneta Međunarodnom sudu pravde u Hagu za zločine genocida učinjene prema Srbima u bivšoj jugoslovenskoj republici BiH
- „Srpske žrtve opštine Bratunac — prethodni rezultati“ Centar za istraživanje zločina nad srpskim narodom, 1998. Beograd
- Miroslav Toholj: „Crna knjiga“, Svetigora, Cetinje, 2000. sveska 2. str. 225
- Institut za istraživanje srpskih stradanja u XX veku: Bjelovac 3. april 2007. (jezik: srpski)
- Radio televizija Republike Srpske: Služen parastos za 109 ubijenih Srba iz Bjelovca (jezik: srpski)
- Politika: OBELEŽENA 16. GODIŠNjICA MASAKRA NAD 109 SRPSKIH CIVILA 14.12.2008. (jezik: srpski)
- AkadeMedija Srbija: DANAS PARASTOS ZA 109 UBIJENIH SRBA IZ BJELOVCA 14.12.2010. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (6. mart 2016) (jezik: srpski)
- Radio-televizija Vojvodine: Sveće za sećanje na masakr nad Srbima 14. decembar 2008. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (10. septembar 2020) (jezik: srpski)