Mađarska socijalistička radnička partija

Mađarska socijalistička radnička partija Magyar Szocialista Munkáspárt
Vođa	Janoš Kadar (1956– 1988) Karolj Gros (1988–1989) Režo Njerš (26. jun-7. oktobar 1989)
Osnovana	25. oktobra 1956.
Raspuštena	7. oktobra 1989. (33 god.)
Prethodnik	Mađarska radnička narodna partija
Naslednik	Mađarska socijalistička partija, Mađarska komunističko-radnička partija
Sedište	Budimpešta NR Mađarska
Mladi ogranak	Savez komunističke omladine Mađarske
Broj članova  (1987)	880 000
Ideologija	komunizam, marksizam-lenjinizam
Međunarodno članstvo	Savet za uzajamnu ekonomsku pomoć

Mađarska socijalistička radnička partija (mađ. Magyar Szocialista Munkáspárt) je bila komunistička partija na vlasti u NR Mađarskoj od 1956. do 1989. godine. Formirana je nakon raspuštanja Mađarske radničke narodne partije 1956. godine.

Istorijat

Tokom reformi koje je pokrenuo Imre Nađ, jedna od njih je bila i osnivanje nove komunističke partije, odnosno rasformiranje Mađarske radničke narodne partije i osnivanje Mađarske socijalističke radničke partije. Članstvo je u početku potupiralo Nađeve reforme, ali se većina okrenula protiv njega kada je objavio izlazak Mađarske iz Varšavskog pakta. Posle intervencije snaga Varšavskog pakta u Mađarskoj i uklanjanja Nađa s vlasti, 4. novembra 1956. godine, na čelo partije došao je Janoš Kadar.

Iako je većina reformi tokom Nađeve vladavine bila ukinuta, Kadar je s vremenom pokrenuo nove liberalne reforme, uvedeni su neki aspekti tržišnog socijalizma, u Mađarskoj poznati kao „gulaš socijalizam“. Uprkos tome što je partija i dalje nadzirala sve aspekte mađarskog društva, mađarski sistem vlasti je ipak bio blaži od onih u Rumuniji ili Čehoslovačkoj.

Kadar je zbog starosti 1988. godine bio penzionisan, a nasledio ga je Karolj Gros. Dolazak Grosa na čelo partije poklopio se s valom promena u Istočnom bloku, te je uskoro došao u sukob s liberalnom frakcijom unutar partije. Liberali su do proleća 1989. godine stekli kontrolu nad partijom. Oktobra 1989. godine, Mađarska socijalistička radnička partija je raspuštena, a deo njenog članstva je osnovao Mađarsku socijalističku partiju. Manji deo članova nije se složio s prelaskom na socijaldemokratiju, pa su oni formirali Mađarsku komunističko-radničku partiju.

Lideri partije

• Janoš Kadar (25. oktobar 1956 — 22. maj 1988)
• Karolj Gros (22. maj 1988 — 26. jun 1989)
• Režo Njerš (26. jun 1989. - 7. oktobar 1989)

Vidi još

• Narodna Republika Mađarska
• Janoš Kadar