Milica Krstić
| Milica Krstić | |
|---|---|
 Milica Krstić Čolak-Antić | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Milica Krstić |
| Datum rođenja | 9. septembar 1887. |
| Mesto rođenja | Kragujevac, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 9. septembar 1964. (77 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, SFR Jugoslavija |
| Državljanstvo | srpsko |
| Zanimanje | Arhitekta |
| Umetnički rad | |
| Nagrade | Orden Svetog Save Jugoslovenska kruna |
Milica Krstić Čolak-Antić (Kragujevac, 9. septembar 1887 — Beograd, 1964) bila je srpski arhitekta. Kao autor čija su dela obeležila arhitektonsko-urbanističku sliku Beograda i kao uporni glasnogovornik svoje struke, Milica Krstić smatra se jednom od najznačajnijih žena arhitekti prve polovine 20. veka, koja je svojim delovanjem ostavila jasan trag u razvoju novije srpske arhitekture.[1]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođena je 9. ceptembra 1887. u Kragujevcu kao unuka vojvode Čolak-Ante Simeonovića. Nakon maturiranja u Ženskoj gimnaziji u Beogradu 1906, upisuje studije arhitekture na Arhitektonskom odseku Tehničkog fakulteta Velike škole u Beogradu, gde diplomira 1910. godine. Na studijama je upoznala i svog supruga, takođe arhitektu, Žarka Krstića. Godine 1915. počinje da radi u Arhitektonskom odseku Ministarstva Građevina, na kompleksnim zadacima projektovanja i izvođenja na kojima će ostati do kraja svog radnog veka, do penzionisanja 22. novembra 1941. godine. Arhitektonsko odeljenje Ministarstva građevina bilo je tada najznačajniji i najveći arhitektonski biro u zemlji, gde su joj kolege bile Momir Korunović, Pavle Ilkić, Nikolaj Krasnov, Vasilij Androsov, Branislav Kojić i drugi. Tokom svog radnog veka Milica Krstić u službi je napredovala čitavih 19 puta, prelazeći put od podarhitekte do arhitekte, savetnika, višeg savetnika i konačno inspektora 1940. godine, godinu dana pre odlaska u penziju. Milica Krstić provela je okupaciju i turbulentno posleratno vreme u porodičnoj kući u Silvija Krančevića 7 koju je po svom projektu podigla zajedno sa mužem 1937. godine. Preminula je 1964. godine, a njena kuća je prvo tokom 70-tih a potom tokom 90-tih u potpunosti izmenjena i nadograđena.[2]
Dela[uredi | uredi izvor]
Kao i drugim ženama u arhitekturi toga vremena, i Milici Krstić su dodeljivani pre svega projekti školskih objekata koji su obeležili njen stvaralački opus. Projektovala je različite školske objekte, od malih seoskih i varoških škola u Srbiji do reprezentativnih gimnazijskih zgrada u Beogradu. U periodu od 1923—1929. izradila je čitav niz projekata za gimnazije u Srbiji, uglavnom u duhu lokalne graditeljske tradicije.
Iako je karijeru započela projektovanjem seoskih škola, napredovanje u službi rezultiralo je i dobijanjem kompleksnijih zadataka. Milica Krstić projektovala je i reprezentativne objekte, a prvi takav objekat bila je zgrada Komande Žandarmerije u ulici Svetog Save 14, iz 1931, danas objekat Komercijalne banke. Kompleksan program vešto je podelila u 2 objekta – dvorišni, jednostavno obrađen i namenjen pomoćnim sadržajima, i objekat Komande čija akademska simetrija omogućava funkcionalnu raspodelu prostora, primerenu njegovoj nameni. Ulična fasada obrađena je takođe shodno nameni objekta, te masivna kamena dekorativna plastika jasno odražava snagu i stabilnost institucije kakva je bila Žandarmerija kraljevine Jugoslavije.
Vrhuncom njene karijere smatraju se dva reprezentativna školska objekta u samom centru Beograda: Druga ženska gimnazija, danas Elektrotehniča škola Nikola Tesla, u ulici Kraljice Natalije 31 iz 1932. i Prva muška gimnazija u ulici Cara Dušana 65, iz 1936.
Zgrada Druge ženske gimnazije u Beogradu sagrađena je 1933. godine, na mestu Više ženske škole i zgrade Državnog saveta, u ulici Kraljice Natalije (posle Drugog svetskog rata ulica Narodnog fronta). Milica Krstić i sama je bila učenica ove gimanzije. Izgradnja objekta trajala je svega 8 meseci, od aprila do novembra 1933. Zbog svoje arhitektonske, kulturne i istorijske vrednosti, zgrada ETŠ Nikola Tesla proglašena je za kulturno dobro 1964. godine.
Izgradnja novog objekta Prve muške gimazije, koja je pre toga promenila veliki broj adresa, započeta je 1936. nakon što je Beogradska opština školi dodelila plac pored crkve Sv. Aleksandra Nevskog. U aprilu 1938. gimnazija je useljena u objekat izgrađen prema projektu Milice Krstić, u kome se i danas nalazi.
Napredovanjem u službi dobila je priliku da radi i na izgradnji objekata ambasada Kraljevine Jugoslavije u Buenos Airesu i Ankari, gde je neko vreme službeno i boravila.
Društveni angažman[uredi | uredi izvor]
Bila je društveno aktivna kako u strukovnim udruženjima poput Kluba arhitekata, gde je održala nekoliko predavanja o konferencijama koje je posećivala u inostranstvu i svojim kolegama prenela utiske o svojim savremenicima, danas ikonama Modernizma, tako i u mnogim ženskim udruženjima poput Kola srpskih sestara i Jugoslovenske lige žena za mir i slobodu. Borila se za bolji položaj svojih koleginica i često skretala pažnju na njihov rad i zasluge.[3]
Odlikovanja[uredi | uredi izvor]
Na predlog tadašnjeg Ministra građevina, 1928. godine dodeljen joj je Orden Svetog Save petog reda. Godine 1935, ponovo na predlog Ministarstva, dodeljen joj je Orden Svetog Save četvrtog reda. Kao viši savetnik, 1938. godine, postavljena je na čelo Odseka za državne zgrade i zgrade namenjene javnoj upotrebi Arhitektonskog odeljenja, istovremeno sa svojim kolegom Momirom Korunovićem koji je postavljen na čelo Odseka za monumentalne zgrade, bogomolje i spomenike. 1939. godine usledilo je još jedno odlikovanje – Jugoslovenska kruna.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ User, Super. „12.36 KRSTIĆ Milica”. www.leksikon.asa.org.rs. Arhivirano iz originala 07. 03. 2018. g. Pristupljeno 07. 03. 2018.
- ^ „Milica Krstić – arhitekta u državnoj službi | CAB”. www.cab.rs. Pristupljeno 07. 03. 2018.
- ^ „MILICA KRSTIĆ - Lepota Života”. lepotazivota.rs. Arhivirano iz originala 22. 03. 2019. g. Pristupljeno 07. 03. 2018.
