Milosav Vlajić
| milosav vlajić | |
|---|---|
 Milosav Vlajić | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 4. januar 1921. |
| Mesto rođenja | Parcani, kod Sopota, Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 25. jun 1943. (22 god.) |
| Mesto smrti | Vlaška, kod Mladenovca, Srbija |
| Profesija | radnik |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1941. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 6. jula 1945. |
Milosav Vlajić (Parcani, kod Sopota, 4. januar 1921 — Vlaška, kod Mladenovca, 25. jun 1943) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 4. januara 1921. u selu Parcani, kod Sopota. Poticao je iz siromašne seljačke porodice. Njegovi roditelji Živan i Zorka, nisu imali para da ga školuju, pa je od malih nogu radio kod imućnijih seljaka. Godine 1938, kao sedamnaestogodišnjak, zaposlio se kao radnik na pruzi i tu je radio do početka Drugog svetskog rata u Jugoslaviji, aprila 1941. godine.[1][2]
Početkom avgusta 1941. otišao je u partizane. Stupio je u Prvu četu Kosmajskog partizanskog odreda i učestvovao u svim akcijama odreda. Posebno se istakao u borbama koje je Kosmajski odred vodio na železničke slanice Ripanj, Ralja i Đurinci, septembra 1941. godine. Izvesno vreme, bio je i puškomitraljezac, a za iskazanu hrabrost u akcijama, postavljen je za vodnika. U članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) primljen je krajem 1941. godine.[1][2]
Posebno se istakao u „raljskoj akciji” kada je sa grupom boraca u noći 4/5. septembra 1941. na izlazu iz raljskog tunela, u blizini železničke stanice, napao nemački teretni voz. Nalazeći se na brdu iznad samog tunela, otvorio je vatru iz svih oružja i bacio nekoliko bobi na lokomotivu i vagone. Ova iznenadna akcija primorala je Nemce da se povuku nazad u Mladenovac.[1] U jesen 1941. sa Kosmajskim odredom je prešao na Rudnik, a odatle se usled Prve neprijateljske ofanzive, sa glavninom partizanskih snaga povukao u Sandžak. Zajedno sa grupom boraca, početkom 1942. se vratio na teren Kosmaja, gde su vodili neprekidne borbe protiv okupatorsko-kvislinških snaga. U ovom periodu se posebno istakao tokom probijanja kroz neprijateljski obruč kod Venčana, februara 1942, kao i u borbi sa Nemcima u Barajevu.[3]
Izvesno vreme tokom 1942. bio je i član Sreskog komiteta KPJ za kosmajski srez, a krajem iste godine postavljen je za zamenika komandanta Prvog šumadijskog odreda. Kada je maja 1943. obnovljen Kosmajski partizanski odred, postavljen je za zamenika komandanta. Nedugo potom, početkom juna 1943. određen je za zamenika komandanta Samostalnog bataljona, koji je kasnije poslužio kao jezgro za formiranje Prve šumadijske narodnooslobodilačke brigade.[3][2]
Kao zamenik komandanta odreda, a potom i samostalnog bataljona, učestvovao je u akcijama i borbama šumadijskih i kosmajskih partizana tokom leta 1943. godine. Kada se 3. juna 1943. Prva četa Kosmajskog odreda sukobila s pripadnicima Srpske državne straže (Nedićevci), kod manastrija Tresije, nalazio se u prvoj borbenoj liniji i bio ranjen. Prilikom sastanka Štaba odreda s članovima Glavnoga štaba Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Srbije, u Orašcu, kod Aranđelovca, iznenada su na kuću u kojoj se održavao sastanak napali četnici. Milosav je tada uzeo puškomitraljez i razbio četničke.[3][2]
Poginuo je 25. juna 1943. u selu Vlaška, kod Mladenovca, prilikom napada partizana na žandarmerijsku stanicu.[3][2]
Kao izuzetno hrabar borac, još za života je među svojim saborcima ušao u legendu. Bio je omiljen i u narodu, a stari ratni Ilija Dimitrijević, iz Đurinaca, u znak poštovanja poklonio mu je svoj pištolj parabelum, koji je doneo sa Solunskog fronta.[4]
Ukazom Predsedništva Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ), a na predlog Vrhovnog komandanta Jugoslovenske armije maršala Josipa Broza Tita, za umešnost u komandovanju, specijalne podvige, pokazanu hrabrost i naročite zasluge za narod proglašen je za narodnog heroja 6. jula 1945. godine.[5] Istog dana, za narodne heroje je proglašena grupa partizanskih boraca iz Srbije, među kojima su bili — Đuka Dinić, Žikica Jovanović Španac, Bora Marković, Mika Mitrović i Mirko Tomić.[6]
Njegovo ime nosi osam ulica na teritoriji beogradskih opština Barajevo, Grocka, Mladenovac, Sopot i Čukarica.[7] Spomen-biste su mu podignute u rodnom selu Parcani, kao i u Sopotu i Mladenovcu.[8]
Fotogalerija[uredi | uredi izvor]
-
Spomen-bista Milosava Vlajića u Parcanima -
Spomen-bista Milosava Vlajića u Sopotu -
Spomen-biste Kike Damnjanović i Milosava Vlajića u Mladenovcu -
Spomen-bista Milosava Vlajića u Mladenovcu -
Spomen-bista Milosava Vlajića u Mladenovcu -
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Dimitrijević 1972, str. 333.
- ^ a b v g d Narodni heroji 2 1982, str. 322.
- ^ a b v g Dimitrijević 1972, str. 334.
- ^ Dimitrijević 1972, str. 335.
- ^ Zbornik NOR 1949, str. 641.
- ^ Zbornik NOR 1949, str. 643.
- ^ „Pretraga ulica — Milosava Vlajića”. www.planplus.rs. n.d.
- ^ Popović 1981, str. 43.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Zbornik dokumenata i podataka o narodnooslobodilačkom ratu jugoslovenskih naroda, tom II, knjiga I — Bilten Vrhovnog štaba Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije 1941—1945. Beograd: Vojno-istorijski institut Jugoslovenske armije. 1949. COBISS.SR 58734343
- Dimitrijević, Dragoslav Beli (1972). Kosmaj u NOB. Beograd: Republički odbor SUBNOR-a SR Srbije. COBISS.SR 113864711
- Popović, Razumenka Zuma (1981). Spomenici Narodnooslobodilačke borbe i revolucije SR Srbije 1941—1945. Beograd: Narodna armija. COBISS.SR 49469447
- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48703239
Narodni heroji iz Beograda i okoline | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Narodni heroji Jugoslavije rođeni u Beogradu i okolnim opštinama, kao i oni koji su politički ili vojno delovali na ovom području: | |||||||||||
| grad Beograd |
|  | |||||||||
| okolne opštine |
| ||||||||||
