Mirko Petrović Njegoš (vojvoda)

Mirko Petrović Njegoš
Mirko Petrović Njegoš, oko 1860. godine
Lični podaci
Datum rođenja	(1820-08-19)19. avgust 1820.
Mesto rođenja	Njeguši, Mitropolitska Crna Gora
Datum smrti	20. jul 1867.(1867-07-20) (46 god.)
Mesto smrti	Cetinje, Knjaževina Crna Gora
Porodica
Supružnik	Stana Petrović Njegoš
Potomstvo	Nikola I Petrović Njegoš
Roditelji	Stanko Petrović Njegoš Krstinja Petrović Njegoš
Dinastija	Petrovići Njegoši

Za druge upotrebe pogledajte stranicu Mirko Petrović Njegoš.

Mirko Petrović Njegoš (Njeguši, 19. avgust 1820 — Cetinje, 20. jul 1867) bio je crnogorski vojvoda, diplomata, pjesnik, stariji brat kneza Danila, a otac kralja Nikole. Mirko Petrović Njegoš se proslavio nakon pobjede nad Turcima u bici na Grahovcu 1. maja 1858. u kojoj je zapovijedao crnogorskom vojskom.

Biografija

Mirko Petrović Njegoš se rodio u Njegušima kraj Cetinja 19. avgusta 1820. u porodici Stanka i Krstinje Petrović Njegoš. Po ocu je unuk Stijepa Petrovića Njegoša, brata crnogorskog vladike Petra I Petrovića Njegoša. Njegov mlađi brat je bio knez Danilo Petrović Njegoš. Pored njega, Mirko je imao još jednog brata i četiri sestre. Mirko Petrović Njegoš se oženio Stanom Martinović 7. novembra 1840. i u braku sa njom je dobio sina Nikolu, budućeg kneza i kralja Crne Gore, i kćerke Anastaziju i Mariju.

Za vrijeme Omer-pašinog napada na Crnu Goru, vojvoda Mirko se s malom četom Crnogoraca zatvorio u Ostroški manastir i odolio turskoj nadmoći poslije višednevne opsade.

Od 1857. do svoje smrti Mirko Petrović Njegoš je bio predsednik Crnogorskog senata.

Poslije novog turskog pohoda i crnogorske pobjede u bici na Grahovcu, knez Danilo ga je odlikovao Grahovačkom medaljom i skupocjenom sabljom, kao i titulom velikog grahovskog vojvode.

Na unutrašnjem planu, njegov oštri režim izazvao mnoga nezadovoljstva, i znatno je doprinio ubistvu kneza Danila (1860) i odmetništvu Luke Vukalovića (1862).

Mirko Petrović

Poslije ubistva kneza Danila koji nije imao muškog nasljednika, crnogorski knez je postao Mirkov sin Nikola. Nikola je prvih godina upravljao je uz pomoć i saradnju svoga oca. Mirko je zbog optužbi da je umešan u ubistvo kneza Danila protjerao mitropolita crnogorsko-brdskog Nikanora Ivanovića u Rusiju.

Turska vlada je okrivljivala Mirka da je on glavni predstavnik ratničke stranke na Cetinju i da pobunjuje okolna srpska plemena u Hercegovini. Stoga je tražila 1862. godine da vojvoda Mirko u miru napusti Crnu Goru, ali bezuspješno. Godine 1862. izbio je rat sa Turskom. Rat je bio težak za Crnu Goru, ali se svršio časnim mirom. Posredovanjem velikih sila taj je zahtjev kasnije napušten.

Mirko Petrović-Njegoš je 1864. osnovao Založnicu crnogorsku, prvu finansijsku instituciju u Crnoj Gori.

Do smrti je ostao siva eminencija u Crnoj Gori. Preminuo je na Cetinju 20. jula 1867. od kolere.

Pohara Kuča

Glavni članak: Pohara Kuča

Književni rad

Vojvoda Mirko bio je odličan pjevač uz gusle i opjevao je sva znamenitija djela svojih junaka u borbama s Turcima. Te su pjesme prikupljene pod imenom „Junački spomenik“, i objavljene 1864.

Vidi još

• Petrovići Njegoši
• Knjaževina Crna Gora

Literatura

• Berić, Dušan M. (1994). Ustanak u Hercegovini 1852-1862 (1. izd.). Beograd: SANU. 
• Berić, Dušan M. (2000). Srpsko pitanje i politika Austrougarske i Rusije (1848-1878). Beograd: Gutenbergova galaksija. 
• Jovanović, Radoman (1981). „Crna Gora 1851-1878”. Istorija srpskog naroda. knj. 5, sv. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 423—446. 
• Ljušić, Radoš (2001). Istorija srpske državnosti. 2. Novi Sad: Ogranak SANU. 
• Mikavica, Dejan; Vasin, Goran; Ninković, Nenad (2013). Istorija Srba u Crnoj Gori 1496-1918. Novi Sad: Prometej. 
• Mikavica, Dejan; Vasin, Goran; Ninković, Nenad (2017). Srbi u Crnoj Gori 1496-1918. Nikšić: Institut za srpsku kulturu. 

Spoljašnje veze

• "Ko je bio vojvoda Mirko: Veliki ratni pobjednik i spasilac moštiju sv. Vasilija Ostroškog" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (16. septembar 2016)
• Spomenik vojvodi Mirku Petroviću podelio Podgoričane („Večernje novosti“, 2. avgust 2015)