Mladen M. Žujović
| Mladen Žujović | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 20. jul 1811. |
| Mesto rođenja | Ješevac, Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 16. maj 1894. (82 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, Kraljevina Srbija |
Mladen M. Žujović (Ješevac kod Gruže, 20. jul 1811 — Beograd, 16. maj 1894[1]) bio je srpski političar i oficir. Žujović je bio upravnik grada Beograda, predsednik Beogradske opštine, okružni načelnik Rudničkog okruga, pukovnik, načelnik Glavne vojne uprave, državni savetnik.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je u Ješevcu kao sin Milenka Žujovića, učesnika Prvog srpskog ustanka čiji je brat bio Jovan Žujović, bimbaša. Osnovnu školu je završio u Borču i Kragujevcu. Porodica Žujović se 1826. godine preselila u Nemenikuće.[2]
Oženio se Jelenom (1825—1875), ćerkom Riste Danića, njena sestra Sofija je bila udata za Iliju Garašanina. Imali su osmoro dece, pet sinova: Milenko, Mihailo, Jovan, Đorđe i Jevrem i tri ćerke: Katarina, Jelisaveta i Ljubica. Među njegovom decom posebno se istakao geolog i akademik Jovan Žujović (1856—1936).
Vojnu službu je počeo 23. aprila 1830. godine u gardijskoj četi kneza Miloša Obrenovića. Odatle je posle dve godine prekomandovan u tek osnovani konjički garnizon. Upućen je 1834. kao vojni pitomac na trogodišnje školovanje u Rusiju. Kada se vratio u Srbiju dobio je 1837. čin oficira, postao je kapetan 31. maja 1839. godine i komandir eskadrona. Bio je i ađutant kneza Mihaila. U čin majora je unapređen 11. decembra 1840. Bio je Upravnik grada Beograda u periodu od 24. septembra 1840. do 6. avgusta 1842. Osim toga bio je Predsednik beogradske opštine od 25. septembra 1840. do kraja 1841. godine, kada je ta služba izdvojena iz Uprave grada Beograda.[2]
Godine 1842. je bila smena dinastija u Srbiji, umesto kneza Mihaila Obrenovića došao je na vlast knez Aleksandar Karađorđević. Mladen je kao pristalica Obrenovića smenjen sa funkcije, oduzet mu je čin, uhapšen je i osuđen na pet godina zatvora. Presuda je zatim odlukom višeg suda promenjena 1844. u prinudni boravak u roditeljskoj kući u Nemenikućama.[2]
U službu je vraćen 1850. godine, imenovan je za pomoćnika okružnog načelnika u Ćurpiji, a zatim krajem iste godine za načelnika Rudničkog okruga. Njegovom inicijativnom i zaslugom podignut je 1853. Gornji Milanovac.[3] U vojsci je 1853. unapređen u čin potpukovnika, a 1858. u čin pukovnika. Učestvovao je kao narodni poslanika 1858. na Svetoandrejskoj skupštini kada su Obrenovići ponovo došli na vlast. Iste godine je jedno vreme ponovo bio Upravnik grada Beograda. Osumnjičen je u javnosti da je bio saučesnik u trovanju najvećeg protivnika dinastije Tome Vučića Perišića.[2]
Knez Miloš ga je 9. februara 1860. postavio za načelnika Glavne vojne uprave, što je bilo u rangu ministra. Postao je januara 1861. godine član Državnog saveta. Penzionisan je 1876. godine. Umro je 1894. u Beogradu i sahranjen u porodičnoj grobnici na Novom groblju u Beogradu. Napisao je knjigu „Beleške Mladena Žujovića, državnog savetnika“, štampanu 1902. godine.[4][2]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Srpski biografski rečnik, tom 3. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (7. maj 2012), Pristupljeno 13. 4. 2013.
- ^ a b v g d Božović, Branislav (2011). Beograd. Prosveta. str. 155—158. ISBN 978-86-07-01910-6. COBISS.SR 176630540.
- ^ Preseljenje varoši (Gornji Milanovac) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (10. april 2011), Pristupljeno 13. 4. 2013.
- ^ COBISS.SR 1351943
