Nagrada Žanka Stokić
Nagrada Žanka Stokić ustanovljena je 2003. godine u Beogradu, na inicijativu Mire Stupice. Dodeljuje se glumicama koje su svojim radom izuzetno doprinele srpskoj filmskoj, televizijskoj i pozorišnoj umetnosti. Zajedno sa Dobričinim prstenom predstavlja najvažniju nagradu koja se u Srbiji dodeljuje za glumačku delatnost.
O nagradi
[uredi | uredi izvor]Nagradu je predložila Mira Stupica tokom proslave šezdesetogodišnjice svoga rada. Miru su njene kolege - glumci, počastvovali titulom „Najveće srpske glumice prošloga veka“. Tom prilikom Stupica je rekla u svom svečanom govoru u Narodnom pozorištu, sledeće:
Nisam ja najveća srpska glumica prošloga veka. Najveća glumica koju je srpsko pozorište imalo je Žanka Stokić, koja je nepravedno zaboravljena, a toliko je zadužila pozorišnu umetnost i našu kulturu. Zato molim našu kulturnu javnost da Žanku Stokić vrati na mesto koje joj pripada, i predlažem da se ustanovi glumačka nagrada koja će se zvati „Velika Žanka“.
Žanka Stokić je rehabilitovana 2009. godine, odlukom Okružnog suda u Beogradu. Stokićeva je 1945. godine osuđena na osam godina gubitka nacionalne časti, budući da je tokom rata učestvovala u programima na radio-stanicama pod nemačkom kontrolom.[1]
Kako je rekla Mira Stupica, nagrada će biti dodeljivana glumicama koje su stubovi pozorišta, a ne neophodno istovremeno i laureati Dobričinog prstena. Osim Stupice, koja je bila doživotni predsednik, članovi žirija su se menjali svake godine. Fond za dodelu nagrade osnovali su Narodno pozorište u Beogradu, na čijoj se velikoj sceni održava ceremonija uručenja, zatim kompanija Novosti i grad Požarevac.[2]
Zanimljivosti
[uredi | uredi izvor]- Sama Mira Stupica nije dobitnica Velike Žanke. No budući da je bila osnivač i doživotni predsednik komisije koja dodeljuje ovu nagradu, glumica je samim tim bila van izbora.
- Radmila Savićević jedina je glumica kojoj je Velika Žanka dodeljena posthumno, i to na prvoj dodeli, 2003. godine.
- Prosečna starost glumica u trenutku kada dobiju ovo priznanje iznosi 59 godina. Najstarija dobitnica je Mira Banjac, koja je sa 85 godina primila nagradu, dok je najmlađa Nataša Ninković — 45 godina u trenutku uručenja nagrade.
Spisak dobitnica
[uredi | uredi izvor]- 2003: Svetlana Bojković (1947)[3]
- 2004: Milena Dravić (1940-2018)[4]
- 2005: Radmila Živković (1953-2024)[5]
- 2006: Đurđija Cvetić (1942-2015)[6]
- 2007: Ružica Sokić (1934-2013)[7]
- 2008: Seka Sablić (1942)[8]
- 2009: Gordana Đurđević Dimić (1961)[9]
- 2010: Dara Džokić (1955)[10]
- 2011: Mirjana Karanović (1957)[11]
- 2012: Ljiljana Blagojević (1955)[12]
- 2013: Ljiljana Stjepanović (1952)[13]
- 2014: Mira Banjac (1929)[14]
- 2015: Anita Mančić (1968)[15]
- 2016: Jasna Đuričić (1966)[16]
- 2017: Olga Odanović (1958)[17]
- 2018: Nataša Ninković (1972)[18]
- 2019: Gorica Popović (1952)[19]
- 2021: Tanja Bošković (1953)[20][21]
Plaketa „Žanki u čast”
[uredi | uredi izvor]Pored nagrade Velika Žanka, kao omaž čuvenoj glumici, dodeljuje se još jedna nagrada, manjeg obima – plaketa Žanki u čast. Za razliku od Velike Žanke koja se dodeljuje za životno delo, Žanki u čast je nagrada kojom se slavi virtuoznost srpskih glumica u određenim ulogama. Dodeljuju je Umetnički savet i Organizacioni odbor manifestacije Pozorišne svečanosti „Žanki u čast”, koje organizuje Udruženje građana „Žanka Stokić”. Dosadašnji dobitnici su navedeni u tabeli ispod.
Godina | Dobitnica | Uloga/Predstava | Reditelj/Scenarista | Pozorište |
---|---|---|---|---|
2009. | Vesna Čipčić | Rina u predstavi Mleko | Đurđa Tešić/Vasilis Kacikonuris | Beogradsko dramsko pozorište |
2010. | Danica Maksimović | Marta u predstavi Ko se boji Virdžinije Vulf? | Dejan Volf/Edvard Olbi | Pozorište Slavija |
2011. | Ljiljana Blagojević | udovica Mira u predstavi Nek mu je laka crna zemlja | Vida Crnčević–Basara | Pozorište Slavija |
2012. | Nataša Ninković | Nataša, Alin i Katrin u predstavi Ljubavna pisma | Nebojša Bradić/Žil Kostaz | Beogradsko dramsko pozorište |
2013. | Đurđija Cvetić | Danica Pavlović-Barili u predstavi Mesec u plamenu | Stefan Sablić/Sanja Domazet | Beogradsko dramsko pozorište |
2014. | Goran Jevtić Za maestralno izvođenje Živke Popović, Jevtić je dobio plaketu iako je ona predviđena isključivo za glumice. |
Živka Popović u predstavi Gospođa ministarka | Tatjana Mandić-Rigonat/Branislav Nušić | Pozorište „Boško Buha” |
2015. | Tanja Bošković | Daša u predstavi Veliki talas | Nenad Gvozdenović/Igor Amadej | Zvezdara teatar |
2016. | Jelena Đokić[22] | Blanš Diboa u predstavi Tramvaj zvani želja | Zvezdara teatar | |
2017. | Sloboda Mićalović | Frenki u predstavi Frenki i Džoni | Narodno pozorište u Beogradu | |
2018. | Marija Vicković[23] | Bela u predstavi Indigo | Zvezdara teatar | |
2019. | Aleksandra Janković | Ebi u predstavi Sudnji dan | Jana Maričić/Nil Labjut | Jugoslovensko dramsko pozorište |
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Slavljena i prokažena gospođa ministarka („Večernje novosti“, 16. jul 2015), Pristupljeno 1. 9. 2015.
- ^ Nagrada Žanka Stokić Ljiljani Stjepanović („Večernje novosti“, 22. februar 2013), Pristupljeno 13. 4. 2013.
- ^ Vukica Strugar (9. 1. 2003). „"Žanka" za nezaborav” ["Žanka" for non-oblivion] (na jeziku: srpski). Večernje Novosti.
- ^ Vukica Strugar (8. 2. 2004). „Prekobrojna među zvezdama” [Prekobrojna among the stars] (na jeziku: srpski). Večernje Novosti.
- ^ „"Žanka" Radmili” ["Žanka" for Radmila] (na jeziku: srpski). Blic. 21. 1. 2005.
- ^ „Nagrada "Žanka Stokić" Đurđiji Cvetić” ["Žanka Stokić" award goes to Đurđija Cvetić] (na jeziku: srpski). Mondo. 8. 2. 2006. Arhivirano iz originala 30. 03. 2018. g. Pristupljeno 17. 09. 2020.
- ^ „"Žanka Stokić" Ružici Sokić” ["Žanka Stokić" for Ružica Sokić] (na jeziku: srpski). Blic. 16. 2. 2007.
- ^ Vukica Strugar (29. 1. 2008). „"Žanka" Seki Sablić” ["Žanka" for Seka Sablić] (na jeziku: srpski). Večernje Novosti.
- ^ „Gordana Đurđević Dimić u četvrtak dobija Žankinu nagradu” [Gordana Đurđević Dimić receives Žanka's award in Thursday] (na jeziku: srpski). Radio Television of Vojvodina. 23. 3. 2009.
- ^ Tanjug (25. 2. 2010). „Dara Džokić dobitnica nagrade "Žanka Stokić"” [Dara Džokić laureate of the "Žanka Stokić" award] (na jeziku: srpski). Radio Television of Vojvodina.
- ^ Vukica Strugar, M.Mirković (6. 3. 2011). „Karanović: Najveća nagrada u životu” [Karanović: the greatest award in (my) life] (na jeziku: srpski). Večernje Novosti.
- ^ Borka G. Trebješanin (27. 2. 2012). „Ljiljani Blagojević "Žanka Stokić"” ["Žanka Stokić" for Ljiljana Blagojević] (na jeziku: srpski). Politika.
- ^ Beta (23. 3. 2013). „Glumici Ljiljani Stjepanović nagrada "Žanka Stokić"” [Actress Ljiljana Stjepanović awarded with the "Žanka Stokić" award] (na jeziku: srpski). Politika.
- ^ „Mira Banjac dobitnica nagrade "Žanka Stokić"” [Mira Banjac laureate of "Žanka Stokić" award] (na jeziku: srpski). Večernje Novosti. 10. 3. 2014.
- ^ Vukica Strugar (29. 3. 2015). „Nagrada "Žanka Stokić" uručena Aniti Mančić” ["Žanka Stokić" award handed out to Anita Mančić] (na jeziku: srpski). Večernje Novosti.
- ^ Tanjug (8. 4. 2016). „Jasni Đuričić nagrada "Žanka Stokić"” [Jasna Đuričić awarded the "Žanka Stokić" award] (na jeziku: srpski). Blic.
- ^ Vukica Strugar (29. 3. 2017). „"Žanka" Olgi Odanović” ["Žanka" for Olga Odanović] (na jeziku: srpski). Večernje Novosti.
- ^ K.D. (22. 3. 2018). „Nataša Ninković dobitnica Nagrade "Žanka Stokić"” [Nataša Ninković laureate of the "Žanka Stokić" award] (na jeziku: srpski). Danas.
- ^ Borka Golubović Trebješanin (11. 5. 2019). „Gorici Popović nagrada "Žanka Stokić"” ["Žanka Stokić" awarded to Gorica Popović]. Politika (na jeziku: srpski). str. 17.
- ^ „NAGRADU "ŽANKA STOKIĆ" DOBILA TANjA BOŠKOVIĆ: Ugledno priznanje dodeljuje Narodno pozorište, Kompanija "Novosti" i Grad Požarevac”. Večernje novosti. 23. 12. 2021. Pristupljeno 24. 12. 2021.
- ^ „TANjI BOŠKOVIĆ URUČENA NAGRADA "ŽANKA STOKIĆ": Priznanje za veliku srpsku glumicu”. Večernje novosti. 8. 5. 2022. Pristupljeno 8. 5. 2022.
- ^ Plaketa „Žanka Stokić” ove godine za Jelenu Đokić (B92, 8. novembar 2016)
- ^ Marija Vicković dobitnica plakete „Žanka Stokić” (B92, 27. decembar 2018)