Narodni muzej u Požarevcu

Narodni muzej u Požarevcu

Narodni muzej u Požarevcu je osnovan 1895. godine. To je muzej kompleksnog tipa sa: arheološkom istorijskom, etnološkom i zbirkom istorije umetnosti . Više od jednog veka bavi se čuvanjem kulturno-istorijske baštine Braničeva.

Istorija

Osnivanje Muzeja pri Požarevačkoj gimnaziji započeto je 1893. godine zauzimanjem profesora Luke Jevremovića koji je pokrenuo, uz pomoć učenika, đačkih roditelja i građana,sakupljanje predmeta za muzejsku zbirku.

Legalni, u pravom smislu rad, Muzej je započeo sa donošenjem i potvrđivanjem Pravila Muzeja iz 1896. godine. Tadašnji ministar prosvete i crkvenih dela, Ljubomir Kovačević, odobrio je osnivanje Muzeja potvrdom PRAVILA MUZEJA, 3. februara 1896. godine.

Muzej je te 1896. godine u svojim zbirkama imao sakupljenih preko 350 predmeta, pre svega numizmatike, ali i drugih. Odmah po osnivanju Muzeja za čuvara (kustosa) određen je Luka Jevremović, koji je tu dužnost vršio punih deset godina. Osnovni zadatak, zbog kojeg je muzej i bio osnovan, počeo je da se ostvaruje: čuvanje i istraživanje starina, pre svega u Požarevačkom okrugu. Aprila 1907. Muzej je otvorio i stalnu muzejsku postavku u posebnoj prostoriji gimnazije.

U Prvom svetskom ratu propao je najveći broj muzejskih predmeta iako je izvršena evakuacija, a ono što je ostalo razvukli su bugarski okupatori. Tokom Drugog svetskog rata (1941-1945) Muzej je sve vreme rata postojao i radio pod imenom Braničevski muzej. Po oslobođenju, septembra 1947. godine Muzej je svečano i zvanično otvoren za publiku povodom Vukovog jubileja. Nikola Bošković, penzionisani profesor bio je postavljen za upravnika.

Pređeni put od 125 godina, od gimnazijskog, preko Braničevskog, Okružnog, Gradskog do Narodnog muzeja danas, bio je izuzetno dinamičan (istraživanje i sakupljanje predmeta, izlaganje i dokumentacija, kao i sukcesivna konzervacija muzejskih predmeta), svedoči o bogatoj kulturnoj baštini ovog kraja, Braničevskog okruga.

Danas, Narodni muzej u Požarevcu je područni muzej, sa 50.000 predmeta u osam zbirki i sedam objekata na pet lokacija.

Objekti muzeja

Zgrada Muzeja kulturne istorije u Nemanjinoj ulici

Glavna zgrada u Etno-parku Tulba

• glavna zgrada u ulici Voje Dulića ima stalnu postavku arheoloških predmeta. Prostire se na površini od 565 m². Posebno mesto zauzimaju freske sa oslikanih grobova iz Viminacijuma i grb Viminacijuma, ostava srebrnog nakita iz sela Bare, kao i predmeti izrađeni od svih vrsta metala. U dvorištu glavne zgrade nalazi se lapidarijumom, skulpture, nadgrobne stele, sarkofazima.
• Legat Miodraga Markovića izlaže umetničke slike na stalnoj postavci. Zastupljeno više od 20 umetnika, među kojima Jovan Bijelić, Milan Konjović, Zora Petrović, Ljubica Sokić, Peđa Milosavljević i dr.
• Muzej kulturne istorije u Nemanjinoj ulici, je građanska kući, sa etnološkom postavkom građanske kulture s kraja 19. i početka 20. veka. Prostire se na 380 m²
• Kuća fonda Petra Dobrnjca sa istorijskom zbirkom: Požarevački mir, Prvi i Drugi srpski ustanak). Prostire se na 100 m²
• Etno park na brdu Tulba je izložba na otvorenom sa objektima narodnog graditeljstva iz 18. i 19. veka: okućnica, bunar sa vitlom, kuća brvnara (selo Melnica), kuća razbijenog tipa mesta (selo Makce kod Petrovca) iz osamdesetih godina 19. veka. U neposrednoj blizini izgrađen je i Carski šator, nalik onome u kome je 21. jula 1718. godine potpisan Požarevački mir.

Galerija

• 
  Rimski sarkofag ispred ulaza u muzej
• 
  Rimska uljana bronzana lampa
• 
  Dečija rimska igračka u obliku konjića
• 
  Rekonstrukcija keltskog ratnika
• 
  Rimska uljana lampa u obliku glave Satira
• 
  Rimska pozorišna tragična maska
• 
  Rimski zavetni natpis posvećen Jupiteru, uklesan u stenu ispod Ramske tvrđave na Dunavu
• 
  Rimska opeka sa prstom upisanim prvim slovima abecedet
• 
  Rimski nakit iz Viminacijuma
• 
  Rimski koštani predmeti iz Vminacijuma
• 
  Delimična rekonstrukcija staništa kulture Lepenskog vira
• 
  Keramičke posude bronzanog doba iz sela Drmna
• 
  Rimski nadgrobni spomenik veterana 1. makedonske legije
• 
  Rimski bronzani poklopac za krčag, sa predstavom boga Dionisa
• 
  Rimska freska sa predstavom dame - Divina iz Viminacijuma
• 
  Deo stalne muzejske postavke
• 
  Rimski nadgrobni spomenik veterana
• 
  Rimski zlatan nakit iz Viminacijuma
• 
  Grb Rimskog grada Viminacijuma
• 
  Rimske podne opeke
• 
  Rimska dečija igračka u obliku ovna
• 
  Klepsidra, rimski vodeni sat iz Viminacijuma
• 
  Rekonstruisana sedeća statua cara Karinusa iz Marguma
• 
  Freska iz ranohrišćanske grobnice iz Viminacijuma, sa predstavom konjanika
• 
  Keramička posuda vinčanske kulture sa neolitskog lokaliteta Belovode
• 
  Keramički pehar bronzanog doba
• 
  Kopija statuete kličevačkog idola
• 
  Freska iz ranohrišćanske grobnice iz Viminacijuma, sa predstavom raja
• 
  Freska iz ranohrišćanske grobnice iz Viminacijuma, sa predstavom konjanika
• 
  Medicinski pribor iz groba lekara sa Viminacijuma
• 
  Fragmentovana statua muškarca (tip Palliatus)
• 
  Keramički pehari ranog bronzanog doba iz sela Drmna
• 
  Rimski srebrni medaljon sa kamejom
• 
  Freska iz ranohrišćanske grobnice iz Viminacijuma, sa predstavom raja
• 
  Skulptura Herkulane na ulazu u Muzej
• 
  Kopija skulpture rimske dame
• 
  Rimska ogrlica
• 
  Rimski nakit - Viminacijum
• 
  Rimski zlatni nakit
• 
  Hristov monogram
• 
  Rimski stub - Viminacijum
• 
  Rimska kovanica

Lapidarijum

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Literatura

• Regionalna privredna komora Požarevac, priredila Dr. Radmila Novaković Kostić, 2005. godina.