Nilo-saharski jezici

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Nilo-saharski jezici
(nije opšte prihvaćena)
Geografska rasprostranjenostCentralna Afrika i Istočna Afrika
Jezička klasifikacija
  • Nilo-saharski jezici
Podpodela
ISO 639-2 / 5ssa
GlotologNone
{{{mapalt}}}
Afričke jezičke porodice:
  Nilo-saharski jezici na jezičkoj mapi Afrike

Nilo-saharski jezici su afrička jezička grupa od oko 200 jezika sa preko 31 milion govornika[1]. Oni većinom žive u gornjem toku reka Šari i Nil u Centralnoj Africi, u istorijskoj Nubiji, i u pustinjama centralne Sahare. Rasprostranjeni su u 17 afričkih zemalja: od Alžira i Malija na severozapadu, Benina, Nigerije, Sudana i DR Kongo na jugu, kao i od Egipta do Kenije i Tanzanije na istoku. Najznačajnija i najrasprostranjenija grana ovih jezika koristi se u Sudanu.

Klasifikacija[uredi | uredi izvor]

Iako ne postoji saglasnost među stručnjacima u vezi sa klasifikacijom ovih jezika jedna od ponuđenih podela je na devet podgrupa:

  • Istočno-sudanski jezici (106 u Sudanu, Keniji, Ugandi, Tanzaniji i Eritreji)
  • Centralno-sudanski jezici (65 u Sudanu, Demokratskoj republici Kongo i Ugandi)
  • Saharski (9 u Sudanu, Čadu, Nigeru, Nigeriji i Libiji)
  • Songai (8 u Maliju, Nigeru, Beninu, Burkini Faso i Alžiru)
  • Kadugli-Krongo (6 u Sudanu)
  • Komuz (6 u Etiopiji i Sudanu)
  • Fur jezici (2 u Sudanu i Čadu)
  • Berta (1 jezik u Etiopiji)
  • Kunama (1 u Eritreji)


Zajednička karakteristika nilo-saharskih jezika je sistem građenja množine gde imenice dobijaju nastavak kada su u jednini. Cela ova porodica je izuzetno raznovrsna, mnogo više od indoevropske i niger-kongoanske, tako da je teško utvrditi srodnost među jezičkim granama.

Značajniji nilo-saharski jezici[uredi | uredi izvor]

Jezici iz ove grupe po broju govornika:

  1. Luo ili doluo (3,5 do 4 miliona govornika), govori se u Keniji, istočnoj Ugandi i Tanzaniji. To je jezik naroda Luo, trećeg po veličini naroda Kenije.
  2. Kanuri (3,3 do 6 miliona govornika) je jezik naroda Kanuri, koji živi u Nigeru, severoistočnoj Nigeriji, Čadu i Libiji.
  3. Đerma (2,4 miliona govornika), najveći broj u Nigeru, a manji broj u Maliju, Burkini Faso i Nigeriji
  4. Dinka (1,4 do 2 miliona govornika), govori se u južnom Sudanu, jezik jednog od najbrojnijih sudanskih naroda - Dinka.
  5. Lango (1 milion govornika), jedan od najznačajnijih jezika Ugande. Govori ga narod Lango iz centralnog dela zemlje.
  6. Maa (1 milion govornika), jezik naroda Masai naseljenog u južnoj Keniji i severnoj Tanzaniji.
  7. Nuer (805.000 govornika) je jezik naroda Nuer, jednog od naroda južnog Sudana.
  8. Ačoli (792.000 govornika), jezik iz luo grupe jezika, upotrebljava ga narod Ačoli koji živi na severu Ugande i u Sudanu. Veoma je blizak jeziku Lango.
  9. Fur (502.000 govornika), jedan od najznačajnijih jezika Darfura (ar. Domovina naroda Fur).
  10. Nubijski jezici (495.000 govornika), rasprostranjeni u južnom Egiptu i severnom Sudanu

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Bender, Lionel M., Les langues africaines, Bernd Heine et Derek Nurse (Éditeurs), str. 64, Paris: Karthala, 2004, (originalno izdanje na engleskom jeziku iz 2000. godine). ISBN 978-2-84586-531-0.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Нило-сахарски_језици&oldid=24623391”